«باخانمان» از همان روزی که روی آنتن رفت، با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد. مطلبی که در ادامه می‌آید، نگاهی است به این واکنش‌های گاه متناقض…
«باخانمان» به کارگردانی «برزو نیک‌نژاد» و تهیه‌کنندگی «زینب تقوایی» یکی از سریال‌های جدیدی است که این شب‌ها از تلویزیون پخش می‌شود. سریالی ۳۰ قسمتی با نویسندگی «امیر برادران»، نویسنده یا یکی از اعضای گروه نویسندگان سریال‌هایی چون «ساختمان پزشکان»، «در حاشیه» و «هیولا»؛ که داستان جوانی را روایت می‌کند که در آستانه ازدواج متوجه می‌شود فرزند واقعی پدر و مادرش نیست و سعی می‌کند خانواده اصلی خود را پیدا کند. خانواده‌ای که پسر بعد از مواجهه با آنان متوجه می‌شود که تفاوت‌های آشکاری با خانواده کنونی‌اش دارند. موضوعی که برزو نیک‌نژاد می‌گوید به این دلیل انتخاب شده که این روزها فاصله زیادی بین اعضای خانواده ایجاد شده و این موضوع فراموش شده که برای از بین‌بردن مشکلات باید انسان‌ها مثل گذشته دور هم جمع شوند و در کنار هم آنها را حل کنند.
واکنش‌های متفاوت
«باخانمان» از همان روزی که روی آنتن رفت، با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد. سریالی که عده‌ای آن را از بابت خلق لحظاتی شیرین و کمیک مورد ستایش قرار داده‌اند و البته عده‌ای نیز سطح کیفی و به خصوص کمدی «باخانمان» را نازل ارزیابی کرده‌اند. اما برزو نیک‌نژاد گفته که فکر می‌کند در رسیدن به هدفش در این سریال موفق شده است: «در این سریال یک قصه ملموس روایت می‌کنیم که به آدم‌ها و روابط‌شان می‌پردازد. سریالی با محوریت زندگی- که مردم هم با آن همذات‌پنداری می‌کنند. ما در سریال باخانمان قصد داشتیم خنده بر لب مردم بیاوریم- در روزگاری که کرونا و معیشت تحت فشارشان قرار داده، کار بسیار دشواری است.»
تیم جذاب بازیگران
یکی از ویژگی‌های سریال‌های برزو نیک‌نژاد ترکیب بازیگران این سریال‌هاست. ترکیبی از بازیگران شناخته‌شده و جوان- که در اغلب مواقع جواب داده و نه‌تنها باعث موفقیت بازیگران تازه‌وارد کارهای این کارگردان شده، بلکه از تأثیر آن در ارتقای کیفی کلیت آثار نیز نمی‌توان بی‌تفاوت گذشت.
در سریال «باخانمان» نیز شاهد یک تیم بازیگری تروتازه و جذاب هستیم. ترکیبی جالب و قابل اعتنا متشکل از حسن پورشیرازی، افسانه بایگان، آتیلا پسیانی، شهره لرستانی، حسام محمودی، الهام اخوان، مارال فرجاد، سعید امیرسلیمانی، شهرام شکیبا، امیر کاظمی، خسرو احمدی، امید روحانی، سپند امیرسلیمانی، فرزانه سهیلی، امیر آتشانی، حامد وکیلی، گیتی معینی، مریم سلطانی و با حضور بهنام تشکر و شقایق دهقان- که اغلب جزو بازیگران کمدی محسوب نمی‌شوند و همین هم حضورشان را در این سریال کمدی تازه و جذاب جلوه می‌دهد. به‌خصوص پورشیرازی، افسانه بایگان و آتیلا پسیانی- که در کل بازیگر کمدی به حساب نمی‌آیند. مثل مارال فرجاد که او نیز تاکنون معمولا در سریال‌های غیرکمدی بازی کرده است. بقیه بازیگران نیز، مانند این چندنفر، ریشه و خاستگاه‌های مختلف و متفاوتی دارند: حسام محمودی تاکنون بیشتر در سریال‌های غیرکمدی دیده شده، الهام اخوان که در فیلم «دوزیست» با نیک‌نژاد همکاری کرده بود، اولین حضور در تلویزیون را تجربه می‌کند، شقایق دهقان سابقه خوبی در زمینه بازی در آثار طنز دارد و شهرام شکیبا نویسنده و مجری است. امیر کاظمی، سعید امیرسلیمانی و بهنام تشکر نیز دیگر بازیگران سریال هستند.
برزو نیک‌نژاد استفاده از این تیم بازیگری را ریسکی می‌نامد که به جواب مناسبی رسیده است. او گفته که «هر انتخاب بازیگر یک نوع ریسک است. اینجا البته جوان‌هایی که انتخاب شده‌اند، فارغ‌التحصیلان این رشته‌اند. مثلا الهام اخوان که فیلم «دوزیست» را با او کار کرده‌ام، فوق‌لیسانس این رشته است و کار تئاتر هم از او دیده‌ام. حسام محمودی شخصیت اصلی این داستان هم تاکنون با کارگردان‌های بزرگی کار کرده و در این کار هم تمام تلاشش را کرد».
باخانمان؛ موفق یا شکست‌خورده؟!
اما آیا سریال «باخانمان» را می‌توان سریال موفقی ارزیابی کرد؟
پاسخ به این پرسش مستلزم نگاهی به کارنامه کارگردان سریال است؛ یعنی اگر قرار باشد «باخانمان» را با سریال‌های قبلی نیک‌نژاد، یعنی سریال‌هایی مانند «دردسرهای عظیم»، «همسایه‌ها»، «ویلا»، «پنچرین و حتی «ساخت ایران ۲» قیاس کنیم، سخن‌گفتن از پیشرفت کارگردان کمی بیش از حد خوشبینانه به نظر می‌رسد. اما در قیاس با دیگر سریال‌های تلویزیون در سال‌جاری، به‌خصوص سریال‌های کمدی مانند «صفر بیست و یک» دستاورد برزو نیک‌نژاد قابل اعتنا و موفق جلوه می‌کند.
برزو نیک‌نژاد که در سینما نیز فیلم‌های ناخواسته، زاپاس، لوله زنبور و دوزیست را جلوی دوربین برده، می‌گوید که تماشاگران تلویزیون تغییر کرده‌اند و دیگر نمی‌توان با همان فرمول‌های سابق رضایت آنها را به دست آورد، به‌خصوص در زمینه کمدی، که این تغییرات بیشتر خود را نشان می‌دهند و تماشاگر دیگر به چیزهایی که قبلا می‌خندیده، نمی‌خندد. برای همین هم هست که سریال‌های کمدی گذشته دیگر برای مخاطب امروز خنده‌دار نیستند.
برزو نیک‌نژاد در یک لایو اینستاگرامی یکی از دلایل دشواری موفقیت در سریال‌های کمدی امروز را بسته‌بودن دست نویسندگان و کارگردانان در خلق لحظات کمدی می‌داند: «این‌گونه نیست که کمدی‌سازهای تلویزیون کارشان را بلد نیستند. اتفاقا بزرگ‌ترین کمدین‌هایی که در سینما میلیاردی می‌فروشند، از تلویزیون آمده‌اند. اما در تلویزیون دست‌وبال سازندگان کمدی بسته است و همواره درگیر «این را نگو و آن را نگو» هستند. با این اوضاع چطوری می‌شود مخاطب را خنداند؟».
جنجال ماماها
یکی از حواشی سریال باخانمان زمانی ایجاد شد که طیفی از ماماها به این سریال اعتراض کردند. موضوعی که برزو نیک‌نژاد آن را حاصل نوعی سوء‌تفاهم می‌داند: «من به‌شدت به قشر ماماها احترام می‌گذارم. من به هیچ قشری در جامعه تا الآن بی‌احترامی نکردم. متوجه شدم یک‌سری از ماماها با سریال «باخانمان» مشکل دارند؛ نفهمیدم چرا؟ یک قابله داریم، این قابله برای اینکه شخصیت پیدا کند، همین‌طوری به خودش می‌گوید ماما، ما به کدام ماما توهین کردیم»؟!
و حرف آخر برزو نیک‌نژاد: «امیدوارم آستانه تحمل‌ها بالا برود».