شهرستان فیروزآباد و محورهای مواصلاتی آن که منتهی به عسلویه میشود، روزانه شاهد تردد حدود 2هزار و 200 تانکر حامل سوختهای صنعتی و نفت کوره است. در جادههای دوطرفه و کوهستانی شهرستان هر روز واژگونی، نقص و انفجار خودروها رخ میدهد. از این بخش که بگذریم، ماهیت گردشگری و تاریخی شهرستان فیروزآباد باعث شده تا همواره گردشگران زیادی در این محور تردد کنند که این امر هم بار ترافیکی سنگینی به محور تحمیل میکند. ناگفته پیداست که وجود پایگاه امدادونجات چقدر در این محور مهم و حیاتی است. پایگاه امداد جادهای شهدای میمند و امدادگران فعال در آن همواره درتلاشند تا با حضور بهموقع در صحنه حوادث جان حادثهدیدگان را نجات دهند.
نود کیلومتری با شهر فیروزآباد فاصله دارد. محوری که بخش عمده زیباییهای طبیعی و تاریخی استان فارس را در دل خود جای داده، اما در کنار تمام این زیباییها همواره شاهد صحنههای تلخ حوادث هم هست و به همین علت بسیاری از آن بهعنوان جاده سبز مرگ یاد میکنند. تیمهای امدادونجات و تیمهای توانای فعال در پایگاه امداد جادهای سهراهی میمند همواره برای خدمترسانی به حادثهدیدگان آماده و گوش به زنگ هستند. مجتبی بهبودی، یکی از این امدادگران داوطلبی است که از 10سال پیش تا امروز به صورت داوطلبانه در این پایگاه مشغول است: «بیستوهفت ساله بودم که با معرفی دوستان با مجموعه هلالاحمر آشنا شدم، البته قبل از اینکه وارد این بخش شوم، کوهنوردی را به صورت حرفهای دنبال میکردم. رشتهای که تبحر و تسلط به آن را مدیون محیط زندگیام هستم. بچههای منطقه فیروزآباد همگی کوهنورد هستند و با توجه به آشنایی با مناطق، بهترین نقش را در امدادرسانی دارند.»
مقتول در میان صخرهها
بهبودی بعد از آموزش دورههای امداد اولیه و امدادونجات وارد میدان عمل میشود: «در همان سالهای نخست حضورم در هلالاحمر با عملیاتی سخت روبهرو شدم. خبر مفقودی یکنفر در تنگه حایقر به پایگاه رسید. تیم جستوجو خیلی سریع وارد عمل شد و در تنگه حاضر شدیم. این منطقه به دلیل صعبالعبوربودن و داشتن صخرههای سنگی کار جستوجو را سخت کرده بود. بچهها با دشواری فراوان موفق به کشف جسد این فرد شدند که در میان صخرهها گیر کرده بود. تمامی شواهد حکایت از به قتلرسیدن او داشت. پایین آوردن جسد از میان صخرهها کار آسانی نبود. درست است مأموریت اول من بود، اما توانستم در کنار سایر امدادگران این مأموریت را با موفقیت پشتسر بگذارم. کارگاه زدیم و با سختی و مشقت بسیار بعد از بسکتکردن جسد آن را از ارتفاع زیادی به پایین منتقل کردیم.»
فعالیت مجتبی در پایگاه امداد جادهای سهراهی میبد زمینه امدادرسانی او در حوادث جادهای را هم فراهم کرده است؛ حوادثی که او خاطرات خوبی از آن ندارد و مرورشان را تلخ و آزاردهنده میداند: «محور فیروزآباد به سمت عسلویه همواره شاهد تصادفات سهمگینی است. مثلا همین سال گذشته تصادفی زنجیرهای اتفاق افتاد. باران بهشدت میبارید و جاده هم لغزنده و پرترافیک بود. خودروهای زیادی با سرعت به هم برخورده بودند. متأسفانه چهار نفر در این حادثه جان خود را از دست دادند. چارهای نبود برای بیرونکشیدن هشت مصدوم و کشته این حادثه. باید به ست نجات و ابزار رهاسازی متوسل میشدیم. عملیات ساعتها به طول انجامید، اما درنهایت توانستیم جان چهار مصدوم بدحال را از میان آهنپارههای خودروها نجات دهیم و این شیرینترین بخش کار بود.»
جاده ترانزیتی این شهرستان به سمت عسلویه یکی از جادههای پرخطر و حادثهخیز استان فارس است و استقرار پایگاه امدادونجات بینشهری سهراهی میمند (یادمان شهیدان اسماعیل زارعی، جهانگیر رحمانی و حسینعلی بهی) سرعت امدادرسانی به حوادث این محور را افزایش داده است.
نجات معجزهوار یک مصدوم
وقتی امدادگر آن هم از نوع داوطلب باشید، برایتان هیچ چیز جز کمک به جان انسانها در اولویت نیست. نجات معجزهوار جان یک حادثهدیده از نقاط صعبالعبور یکی از تنگههای محور فیروزآباد-عسلویه توسط مجتبی مصداق این سخن است: «بعد از تماس تلفنی این حادثهدیده که اعلام کرد بین پایگاه تا تونل اول دچار واژگونی شده و از محل دقیق سقوط خودرویش بیاطلاع است، با جمعی از امدادگران به جستوجو در محور پرداختیم. تلاش بچهها برای پیداکردن این مصدوم به جایی نرسید. بچهها از جستوجو خسته شدند. از آنها خواستم به پایگاه برگردند و هرچند خودم هم خیلی خسته بودم، اما به جستوجو ادامه دادم. تکبهتک زیر تمام پلها و داخل تنگهها را دنبال این مرد گشتم تا موفق شدم زیر یکی از پلها در نقطهای که اصلا به راحتی دیده نمیشد، او را پیدا کنم. خودروی او بعد از برخورد به یک درخت متوقف شده بود. حال خوبی نداشت، به سرعت با نیروهای امدادی و اورژانس تماس گرفتم و موفق شدیم بهموقع او را که دچار خونریزی شدیدی شده بود و اگر پیدا نمیشد، به احتمال زیاد جان خود را از دست میداد، به مراکز درمانی منتقل کنیم.»
تیم توانا، پشتیبان امدادگران پایگاه
در کنار امدادگران جوان پایگاه امداد جادهای میبد، زنان و دختران داوطلب هم حضور موثری در امدادرسانی دارند. زنان و دخترانی که گرچه بیشترین فعالیتهایشان در حوزه آموزش متمرکز است، اما در وقت حوادث میکوشند آرامش را به صحنه بحران بیاورند. نرگس حقشناس سیوسه ساله سرپرست تیم توانا در پایگاه امداد جادهای سهراهی میمند است: «از 9سال پیش به قصد فراگیری کمکهای اولیه وارد جمعیت هلالاحمر شدم، اما اولین دوره آموزشی که شرکت کردم، مرا پاگیر هلالاحمر کرد و سبب شد در تمامی دورههای آموزشی شرکت کنم و وارد تیم توانا شوم. تیم توانا متشکل از زنان و دختران داوطلب جمعیت هلالاحمر است و اعضای آن میکوشند تا با برگزاری دورهای آموزشی برای زنان عشایر و روستایی آنها را برای رویارویی با حوادث آماده کنند.»
او و همتیمیهایش روستا به روستا و ایل به ایل میگردند و آموزشهای لازم را به زنان و دختران میدهند: «تیم ما درحال حاضر 40نفره است. از این میان پنج نفر به صورت حرفهای و تخصصی آموزش دیدهاند تا در مواقع حساس و اضطراری مانند وقوع تصادفات سخت، سیل، زلزله و… با حضور در مناطق کار امداد را دنبال کنند. پایگاه ما در یک محور مواصلاتی سخت قرار دارد که همواره شاهد بروز تصادفات خونین است. حضور اعضای تیم توانا در این حوادث کمک میکند تا زنان آسیبدیده توسط بانوان امدادگر رسیدگی شوند.»
کلکسیون حوادث در پایگاه سهراهی میبد
به گفته باقر پورشیرزاد، رئیس اداره هلالاحمر شهرستان فیروزآباد، جاده ترانزیتی این شهرستان به سمت عسلویه یکی از جادههای پرخطر و حادثهخیز استان فارس است و استقرار پایگاه امدادونجات بینشهری سهراهی میمند (یادمان شهیدان اسماعیل زارعی، جهانگیر رحمانی و حسینعلی بهی) سرعت امدادرسانی به حوادث این محور را افزایش داده است: «جاذبههای گردشگری موجود در این جاده ترانزیتی کم نیست؛ از تنگه حایقر و تنگه تنگاب گرفته تا کوه پادنا که هرساله جمعیت زیادی از گردشگران داخلی و خارجی را به این سمتو سو میکشاند. تردد خودروهای سنگین در کنار خودروهای شخصی و مسافربری خطر احتمال تصادفات جادهای را افزایش میدهد.»
به گفته او با توجه به شرایط جاده ترانزیتی مذکور بخش اعظم فعالیتهای آموزشی داوطلبان شهرستان بر آموزش امدادگران جاده متمرکز میشود: «200 امدادگر آماده و آموزشدیده حضور دارند که هنگام بروز حوادث سریعا در صحنه حاضر میشوند.»
از حوادث ترافیکی در این محور که بگذریم، وجود جاذبههای گردشگری باعث شده تا بخش زیادی از فعالیتهای امدادی داوطلبان در بخش کوهستان متمرکز شود. شیرزاد در اینباره میگوید: «ما پنج تیم امداد کوهستان حرفهای در منطقه داریم که متشکل از بهترین امدادگران کوهستان کشور هستند. تیمهایی که تمامی اعضای آنها را امدادگران جوان داوطلب تشکیل میدهند و در سایه فعالیتهای داوطلبانه آنها از ابتدای امسال تاکنون موفق به انجام هشت عملیات منجر به نجات حادثهدیدگان در کوهها و درههای مشهور منطقه شدهایم.»
او فعالیت شانهبهشانه زنان داوطلب در کنار امدادگران مرد را نقطه قوت جمعیت هلالاحمر فیروزآباد میداند: «تعداد داوطلبان فعال در این بخش 150نفر است که با کمک این گروه توانستهایم گامهای خوبی در حوزه آموزش علاقهمندان فراگیری کمکهای اولیه در دوران کرونا به صورت مجازی برداریم. آموزش هزار نفر از شهروندان و صدور گواهی برای آنها گوشهای کوچک از فعالیتهای این بخش است.»