نماد خبری صداوسیما
در پی نشر خبری بیادبانه درباره بریتانیا و با موضوع برگزیت از سوی مهمترین گوینده خبری سیما که بازتاب بسیار گستردهای داشت، آقای گوینده خبر نیز با نوشتن متنی علیه تنظیمکننده خبر موضعگیری تندی کرد که در بخشی از متن آمده است:
«واقعا بهعنوان گوینده خبرهایی که سردبیر و دبیران این بخش خبری تنظیم میکنند، شرمندهام. این بار اول نیست که سردبیر این بخش اینچنین بیادبانه خبر مینویسند و نگارش میکنند. متاسفانه گویندگی اینگونه خبرها و خبرنویسیها چندینبار سهم من شده است و تاختن فضای مجازی به این خدمتگذار رسانه. شاید هم این شانس بد من است که اینگونه نوشتارها و خبرها باید از زبان من گفته شود و چون مرا نماد خبر میدانند انعکاس پیدا میکند و واکنشها را متوجه این حقیر میکند؛ چون همین خبرها اگر از زبان گوینده دیگری خوانده و گفته شود، هرگز به نام آن گوینده تمام نمیشود ولی چون حیاتی خوانده و راوی و روایتگر آن بنده هستم، موضع و سخن حیاتی و به نام من است. ارادتمند و خدمتگذار کوچک عرصه خبر و اطلاعرسانی محمدرضاحیاتی»
نخستین نکته این است این رسانه که قرار بود فرهنگسازی کند و ادبیات و فرهنگ والا را در جامعه رواج دهد، اکنون به بدترین شکلی تحت تأثیر گروههایی بافرهنگ عامه و حتی خیابانی قرار گرفته و برای جلب توجه مثل کامنتگذاران فاقد ادب برخی از شبکههای اجتماعی رفتار میکند.
نکته دوم این است که وضع اعتباری این رسانه به گونهای است که مهمترین مجری خبری که درواقع مهمترین چهره صداوسیما است نیز حملات تندی را علیه آن سازمان کرده و از آن اظهار برائت میکند. این امر نشان میدهد که باسابقهترین افراد این رسانه و مهمترین آنها نیز در برابر کسانی که در پس پرده مشغول سیاستگذاری و خبرنویسی هستند، فاقد هر گونه اعتباری هستند.
فراتر از این دو نکته پاسخ و توضیحات آقای گوینده خبر نیز به نوعی عمق مشکلات نظام رسانهای رسمی کشور را نشان میدهد. در یک رسانه آزاد گوینده خبر ربات نیست که متن را بخواند. اگر چنین است میتوان از رباتهایی که اخیرا در چین ساخته شده و خبر میخوانند، استفاده کرد. علت اینکه اخبار صداوسیمای ایران اثرگذار نیست همین است که مردم میدانند گوینده خبر ماشین و ربات است و خبر او از انتخاب و خواست خودش تراوش نکرده است و به او هر چه بدهند میخواند.
ولی نکته مهم این است که گویندگان خبر نیز همین را میخواهند و همین هستند؛ آنان پول میگیرند که خبر بخوانند، مسئولیت درستی یا نادرستی، اخلاقی یا غیراخلاقیبودن خبر را از خود دور میکنند. خب! اگر شما ربات هستید که هر چه بدهند بخوانید، پس چرا خود را خدمتگزار خبر میدانید؟ هنگامی که مأمور و معذور هستید، پس چرا به حرفه خود افتخار میکنید؟ چرا هنوز متوجه نشدهاید که اگر مردم از شخص بخصوصی انتظار دارند که چنین خبری را نخواند، به علت حسن ظنی است که نسبت به او داشتهاند.
مردم گمان کردهاند که آقای حیاتی با بقیه فرق دارد و پس از نزدیک به چهار دهه کار رسانه و گویندگی خبر آنقدر برای حرفه خودش اعتبار قایل است که چنین خبر مبتذلی را نخواند. مردم اکنون از این اشتباه بیرون آمدهاند و از این پس نیز به آقای حیاتی معترض نخواهند شد که چرا چنین خبرهایی را میخواند.
نوشتهاید که شاید از شانس بد شماست که اینگونه خبرها را بخوانید. اشتباه میکنید این مسأله اصلا ربطی به شانس ندارد. آنان میدانند که این خبرها را بهتر است چه کسی بخواند که بدون چون و چرا هم بخواند. این مورد اول نیست، اگر مدعی هستید که به لحاظ بیادبی این خبر نمونه نداشته است که متاسفانه داشته و سیفون و هویج! نمونه آنها است. اخباری که آگاهانه به شما دادهاند و شما نیز آنها را با صدایی رسا و احساس کامل خواندهاید.
جالب است که شما مثل ماشین خبر را میخوانید و حتی متوجه نشدهاید که در خبر «خدمتگزار» مینویسند و نه «خدمتگذار» که در این متن کوتاه دو بار چنین نوشتهاید آن هم پس از ۴۰ سال کار خبری! بله شما نماد خبری صداوسیما هستید. پس چرا میخواهید از زیر بار این موقعیت نمادین شانه خالی کنید؟