آقای حیاتی! دقیقا تا کی ادامه میدهید؟
وقتی محمدرضا حیاتی هم شوخیهای مثبت هجده در خبر میخواند
کافی است همین الان گوگل کنید: محمدرضا حیاتی+اره. نتیجههایی که در کمتر از صدم ثانیه معلوم میشود، شاهکار تازه خبر تلویزیون را نمایش میدهد با توضیحاتی که حیاتی روز بعد ارایه داده و سعی کرده توضیح دهد که او فقط نقش «گوینده» را دارد و نه بیشتر از آن. برای همین در پاسخ به انتقادها در گروهی نوشته: «راستش من خبر را برای اولینبار در دستگاه اتوکیو دیدم ولی بهعنوان اخبارگو چاره دیگری هم نداشتم چون ما اختیاری در این زمینه نداریم. اما برایم جالب بود که یکی از رسانهها مقاله تندی هم علیه من نوشته بود. واقعا از دوستان رسانهای عجیب است که ندانند من خبر را نمینویسم. من در عمرم تا الان فحش ندادم و شاید غیر قابل قبول باشد که من گوینده خبری هستم که در آن اینطور موضعگیری شده ولی من چارهای نداشتم.»
حیاتی راست میگوید ولی همهاش را نه؛ گویندههای خبر قبل از ملاحظه متن روی اتوکیو، خبر تایپشده و تأییدشده را میخوانند و تمرین میکنند. پس او از محتوای خبر برگزیت بیاطلاع نبوده است؛ شاید فکرش را نمیکرده که این همه سروصدا به پا کند و مورد توجه واقع شود و انگشت اتهام به سمت او اشاره رود. او قبلتر از این هم درباره مرگ شیمون پرز از اصطلاح «هویج در مذاکرات» استفاده کرده بود و دقیقا همین استدلال را داشت که فقط گوینده متنهاست. خب از کسی به سابقه و تجربه حیاتی برمیآید که به همان اندازه توجه به تکرارنشدن «به سفر قطر کرد» با سردبیر خبر وارد بحث شود تا چنین عبارتهایی را در دهانش ننشانند. اگر دفعه بعد قرار بود ضربالمثل دیگری را دستمایه حرفهای حیاتی کنند، باز هم استدلال همین است؟ استاد تا کی میخواهی به این بازی ادامه بدهی؟ اصلا نوهتان گفت نسبت اره و برگزیت چیست، چه پاسخی میدهی؟
اما حیاتی راست میگوید؛ سردبیران جدید خبر سیما دلشان میخواهد سراغ اصطلاحات و عبارات جدید بروند. نرمخبر را در این میبینند که از ضربالمثلها استفاده کنند و بهخصوص وقتی سوژه خبر، چهرهای نامحبوب خارجی است، دستشان بازتر هم میشود. استفاده از «نشستن روی اره» گرفته تا «نسبت چماق و هویج» و خیلیهای دیگر که در بخشهای خبری صبحگاهی یا در کلام مجریان باشگاه خبرنگاران جوان آمده و ما ندیدهایم و ندید گرفتهایم. بشدت سخت است برای این قشر جوانتر توضیح داد که فرق نرمخبر و گندخبر در چیست، ادب در کجا باید رعایت شود و در نظر گرفتن مخاطبان اخبار سراسری از کجا میآید و تسویهحساب سیاسی با خبرنویسی تفاوتها دارد! اما این جمع، کارش را بیست میداند، نقد به گوشش نمیرسد و در نتیجه تکرار چنین کنایههایی اصلا دور از ذهن نیست.
کاش اساتید روزنامهنگاری و ژورنالیسم تلویزیونی در کلاسهای دانشکده صداوسیما روی درسهایشان سختگیری بیشتری کنند؛ نمره مگر اثر کند!