صد سالگی پدر ویرایش ایران

بزرگداشت احمد سمیعی گیلانی، پدر ویرایش ایران، به مناسبت تولد صد سالگی

سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد، سالروز تولد صد سالگی احمد سمیعی گیلانی را تبریک گفت و غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در مراسم نکوداشت این چهره گفت: «۵۰ سال پیش ویرایش کاری غریب بود و ۶۰ سال پیش اصلا شناخته‌شده به شمار نمی‌آمد، اما سمیعی گیلانی با دانش خود کاری کرد که اکنون همه ناشران در هر حوزه‌ای در کنار کار خود از یک ویراستار استفاده می‌کنند.»

احمد سمیعی گیلانی، مترجم، نویسنده، ویراستار و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، امروز ۱۱ بهمن ۱۳۹۹، صدساله شد. او که از اواخر دهه‌ ۴۰ شمسی در انتشارات فرانکلین به عنوان ویراستار مشغول به کار شد، بعدها چندین کتاب درباره‌ آیین نگارش و ویرایش تألیف کرد و یکی از چهره‌های درخشان در حوزه ویرایش و حتی صنعت نشر است. به همین مناسبت مراسمی برای صد سالگی او، امروز برگزار شد؛ مراسمی که البته به‌صورت محدود در جریان بود و چهره‌هایی نظیر رضا داوری اردکانی، غلامعلی حداد عادل، فتح‌الله مجتبائی، احمد مسجدجامعی، حسین معصومی همدانی و… حضور داشتند.

احمد سمیعی گیلانی که حالا وارد صد سالگی شده، متولد تهران است که در رشت بزرگ شد. سمیعی کارشناسی ارشد زبان‌شناسی را دریافت کرد و بعدها به زبان‌های فرانسه و انگلیسی نیز مسلط شد. در آشنایی وسیع او با جریان‌های ادبی، سبک‌های مختلف و نویسندگان شهیر جهان بسیار نوشته‌اند و او را یکی از معدود چهره‌های جامع‌الاطراف حوزه ادبیات می‌دانند. او را پدر ویرایش ایران نیز می‌دانند و کتابش با عنوان «غلط ننویسم» هنوز هم بعد از 20 سال، چاپ می‌شود و یکی از منابع اصلی تدریس ویرایش در دانشگاه‌های ایران است. او در سال ۱۳۷۰ به عضویت پیوسته‌ فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد. سمیعی در حال حاضر مشاور علمی پژوهشگاه علوم انسانی و  مدیر گروه ادبیات معاصر فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.

او امروز با فروتنی تمام در مراسم بزرگداشت خود عنوان کرد: «از خدا می‌خواهم مرا از آفت غرور مصون بدارد. من همیشه ناشر خوبی‌ها بودم و آن را ارایه کرده‌ام، اما خلاقیت نداشتم و هنرمند نبودم، هیچ اثر قابل توجهی خلق نکردم.» غلامعلی حداد عادل نیز درباره او گفت: «در فرهنگستان زبان و ادب فارسی این افتخار را داشتیم که ویراستاری نامه فرهنگستان و مدیریت گروه ادبیات معاصر را برعهده گرفت. از سوی دیگر در دانشنامه بزرگ جهان اسلام ویرایش این مجموعه را پذیرفته و نیز شیوه‌نامه آن را تدوین کردند… ۵۰ سال پیش ویرایش کاری غریب بود و ۶۰ سال پیش اصلا شناخته‌شده به شمار نمی‌آمد، اما سمیعی گیلانی با دانش خود کاری کرد که اکنون همه ناشران در هر حوزه‌ای در کنار کار خود از یک ویراستار استفاده می‌کنند. نثر فارسی او محکم، روان، دلنشین و شیرین است.» در بخش دیگری از این نشست، گلی امامی، همسر کریم امامی از همکاران سمیعی گیلانی، در انتشارات فرانکلین در پیامی با اشاره به سال‌های حضور در فرانکلین، تولد این ویراستار برجسته را تبریک گفت.

هفته گذشته، همزمان با فرا رسیدن صدمین سال تولد این چهره، مدیر عامل انتشارات علمی و فرهنگی هم با همراهی چند نفر از همکاران این نشر به دیدار او رفته بودند. احمد سمیعی گیلانی که وارث دو انتشارات معتبر (فرانکلین و بنگاه ترجمه و نشر کتاب) است، در گفت‌وگو با دست‌اندرکاران این نشر نیز گفته بود: «در آن زمان بعضی افراد را می‌فرستادند انگلستان چهار سال دوره ویراستاری می‌دیدند. بعضی‌ها در آمریکا دوره‌های تخصصی را گذراندند. یا مثلا دریابندری در سوییس دوره‌هایی را سپری کرد. یعنی می‌خواهم بگویم توفیق فرانکلین ارزان به دست نیامده است…. باید افراد حرفه‌ای را وارد کار کرد. بعضی می‌خواهند بدون تخصص نوآوری کنند، ولی خراب می‌کنند.» حسین معصومی همدانی، امروز در مراسم بزرگداشت این چهره گفت: «تا آن دوره کار ویراستار تطبیق کتاب ترجمه‌شده با نسخه اصلی بود، اما در دوره سمیعی درست‌نویسی هم بر آن افزوده شد. همکاران او در فرانکلین باید بگویند که چه آثاری به او داده شده و چه چیزی از زیر دستش بیرون آمده، نمونه آن کتاب «از صبا تا نیما» است که کتاب متفاوتی شده است. همین نکته که او در صد سالگی رئیس گروه ادبیات معاصر فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی است نشان‌دهنده به‌روزبودن دانش و اندیشه او است.»

سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد هم در صفحه توییترش نوشت: «سالزاد صدسالگی استاد احمد سمیعی گیلانی را شادباش می‌گویم. ایشان پدر ویرایش ایران، نویسنده و مترجم ده‌ها کتاب و صدها مقاله هستند و حق سترگ بر زبان فارسی و ادبیات ایران دارند. بزرگانی چون ایشان فخر و مباهات ایران عزیزند، سایه‌سارشان در این ملک و بوم زوال مباد.»

ممکن است به این مطالب نیز علاقه‌مند باشید
۱ دیدگاه
  1. تقی زاده می‌گوید

    کتاب غلط ننویسیم اثر استاد ابوالحسن نجفی است و کتاب شاخص استاد سمیعی در ویرایش کتاب نگارش و ویرایش است!

ارسال دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

از اینکه دیدگاه خود رو با ما در میان گذاشتید، خرسندیم.