کدام فیلمها سانسور شدهاند؟ چرا؟! مدیر نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی درباره حواشی و جنجالهای جشنواره میگوید
پولاد امین، شهروند آنلاین: جشنواره امسال بسیار پرحاشیه آغاز شد، پر از فیلمهای توقیفی، فیلمهایی بسیاری به دلیل اینکه نتوانستند از مانع شورای صدور پروانه نمایش بگذرند، راهی به جشنواره نیافتند و حالا سعید رجبی فروتن، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی درباره جشنواره پرحاشیه امسال و فیلمهای غایب در آن میگویدتنها «قاتل و وحشی» را حذف کردهایم و به جز «قاتل و وحشی» هیچ فیلمی پشت دیوار ممیزی و سانسور نمانده است
پروانه نمایش شرط حضور در جشنواره
سعید رجبی فروتن که درباره حواشی جشنواره فجر و فیلمهای راهنیافته به این جشنواره صحبت میکرد، گفت: «امسال به موجب شرایطی که اعلام شده بود، جشنواره فجر هیأت انتخاب نداشت، البته دبیر فجر میتوانست به تبعیت از جشنوارههای معتبر جهانی خودش به همراه مشاورانش، گزینشی را صورت دهد و آن کارها برای دریافت پروانه نمایش و هیأت داوری ارسال شود، اما به نظر آمد که دبیر تلاش کرد فرصتی یکسان برای همه فیلمهایی که حایز شرایط اعلامشده در مقررات جشنواره بودند، از آنها سلب نکند و اجازه داد هرکدام از کارها موفق به دریافت پروانه نمایش شد، به رویت هیأت داوران برسد».
در واقع به گفته سعید رجبی فروتن «شورای پروانه نمایش تعدادی از آثار را چون قصد نمایش عمومی داشتند، قبلا بازبینی کرده بود که حدود 40 فیلم بودند و شورای پروانه نمایش آنها را به صورت فشرده تماشا کردند که غیر از یک فیلم، همه فیلمها موفق به دریافت پروانه نمایش شدند». البته به رغم ادعای معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی، آثار پرشماری ادعا کردهاند که مانع ممیزی از ورود آنها به جشنواره جلوگیری کرده است.
جشنواره بیسانسور
رجبی فروتن همچنین در برنامه هفت درباره اینکه «امسال فیلمهای کمی با مشکل ممیزی و سانسور مواجهند»، گفت: «تعدادی از آثار هستند که بعد از جشنواره فجر و برای اکران عمومیشان نیز نیاز به بازبینی مجدد ندارند و راحت میتوانند به اکران عمومی بروند. داوران نیز اعلام کرده بودند کارهایی که در یک یا چند رشته نامزد دریافت سیمرغ باشند، نهایتا در جدول نمایش قرار میگیرند و دبیر جشنواره نیز معتقد بود میتوان 20 عنوان فیلم را در جدول نمایش قرار داد که به زعم هیأت داوران، فقط 16 عنوان شانس دریافت جایزه را دارند و به همین دلیل این تعداد فیلم اعلام شدند».
چرا فیلمها سانسورمیشوند؟
درباره شورای پروانه ساخت و نمایش در سازمان سینمایی نیز، گفت: «همه میدانند که دریافت پروانه ساخت، الزاما به معنای دریافت پروانه نمایش نیست. فیلمها عموما در سه مرحله ساخته میشوند؛ در زمان نگارش فیلمنامه، در حین فیلمبرداری و در حین تدوین و عملیات پست پروداکشن. برخی فیلمسازان هستند که با سیناپس سر صحنه میروند و همواره از ما میخواهند فیلمنامه را از آنها نخواهیم. برخی فیلمسازان نیز هستند که وقتی پروانه ساخت دریافت میکنند و تا جایی با ضوابط آشنایی دارند، شاید به این نیت که بخواهند راهی را باز کنند، عامدانه دست به خرق عادت میزنند».
کاناپه
سعید رجبی فروتن در این زمینه فیلم سینمایی «کاناپه» را مثال زد: «باید به کاناپه اشاره کنم که در آن آقای عیاری برای اولینبار به خودش اجازه میدهد کاراکترهای زن با کلاهگیس مقابل دوربین ظاهر شوند، اما به دلایل دیگری که همکاران در شورا باید ملاحظات شرعی را نیز لحاظ کنند، این فیلم شانس و امتیاز دریافت پروانه نمایش را دریافت نمیکند و جزو آن دسته فیلمهایی میشود که ملاحظه شرعی دارد و ما انگ توقیف برای آن به کار نمیبریم».
قاتل و وحشی
سعید رجبی فروتن درباره «قاتل و وحشی»، فیلم پرحاشیه حمید نعمتالله نیز گفت که «این فیلم هنوز توقیف نشده و تنها به این دلیل که سازندگان فیلم فرصت اجرای اصلاحات مورد نظر شورای صدور پروانه نمایش را نداشتند، از جدول نمایش جشنواره کنار گذاشته شد- و سازندگان میتوانند سر فرصت و با تمهیداتی فیلم را اصلاح کنند». مدیر نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی همچنین شایعات موجود درباره دلیل حذف «قاتل و وحشی» را تأیید کرد و گفت که «تراشیدن سر و نمایش گوش لیلا حاتمی دلیل حذف این فیلم بوده است».
رجبی فروتن ضمن اشاره به اینکه موی لیلا حاتمی بلندتر از حد استانداردی بوده که طبق آن میتوان عنوان تراشیدن را به آن اطلاق کرد، درباره نمایش بدون مشکل فیلمهایی مانند «سرب»، «سربازهای جمعه»، «قرنطینه»، «شنای پروانه» و دیگر فیلمهایی که بازیگران زنشان با موی تراشیده جلوی دوربین رفته بودند، گفت که «تا همین اواخر فقه درباره این مسأله ساکت بود و هنوز استفتایی از مراجع به عمل نیامده بود».