اینجا تهران است!

پولاد امین، شهروندآنلاین: خط فرضی یکی از کنجکاوی‌برانگیزترین فیلم‌های جشنواره امسال است. فیلمی که به دلیل نمایش در چند جشنواره جهانی -پیش از جشنواره فیلم فجر- حرف‌وحدیث‌های زیادی را در زمان ورود به جشنواره باعث شد. با این حال گفته می‌شود به رغم تمام حواشی و جنجال‌های موجود، «خط فرضی» از نظر کیفی برای دوستداران سینما فیلمی راضی‌کننده خواهد بود.

درباره خط فرضی

خط فرضی به نویسندگی و کارگردانی فرنوش صمدی و تهیه‌کنندگی علی مصفا که در سال ۱۳۹۸ جلوی دوربین رفته، یکی از پربازیگرترین -و به همین دلیل کنجکاوی‌برانگیزترین- فیلم‌های امسال است. فیلمی که هم نام بازیگرانش، از جمله سحر دولتشاهی، پژمان جمشیدی، آزیتا حاجیان و حسن پورشیرازی تماشاگران را به دیدنش ترغیب می‌کند و هم نام و سابقه کارگردانش فرنوش صمدی که یکی از پرافتخارترین فیلمسازان کوتاه سینمای ماست.

«خط فرضی» داستان خانواده‌ای را روایت می‌کند که به یک عروسی در شمال ایران دعوت شده‌اند. اما حامد به دلیل مشکلات کاری نمی‌تواند به این سفر برود و این سرآغاز اتفاقی است که زندگی همسر معلمش سارا را دگرگون می‌کند.

این فیلم که پیش‌تر در جشنواره جهانی فیلم تورنتو، جشنواره بین‌المللی فیلم وایادولید اسپانیا و چند جشنواره دیگر در لهستان و قطر به نمایش درآمده و مورد استقبال نیز قرار گرفته، به دلیل پذیرفته‌شدن در جشنواره فیلم فجر جنجال‌هایی را موجب شد و منتقدان گفتند که جشنواره با پذیرش این فیلم -که اولین نمایشش جایی دیگر بوده- عملا اساسنامه خود را زیر پا گذاشته است.

از زبان کارگردان

فرنوش صمدی درباره «خط فرضی» می‌گوید که این فیلم براساس یک داستان واقعی که حدود 10 سال پیش برای یکی از دوستانش اتفاق افتاده ساخته شده است. او می‌گوید که «جالب است که این اتفاق تقریبا برای تمام فیلم‌هایم رخ داده و تقریبا همه فیلم و فیلمنامه‌های بلند و کوتاهی که کار کرده‌ام براساس قصه‌های واقعی زندگی افراد شکل گرفته است».

فرنوش صمدی درباره شکل‌گیری ایده «خط فرضی» می‌گوید: «زمانی که می‌خواستم فیلمسازی را شروع کنم خیلی دوست داشتم یک سه گانه درباره دروغ، پنهانکاری و مکافات عمل این دو بسازم. دلیل علاقه من به ساخت چنین سوژه‌هایی این بود که احساس می‌کردم در جامعه ما دروغ و پنهانکاری به شکل افسارگسیخته‌ای وجود دارد. قصه‌هایی که از آدم‌های مختلف می‌شنیدم مبین همین مطلب بود. همان‌طور که گفتم فیلم‌هایی که ساختم بر پایه همین سه خصلت ناپسند انسانی بود و وقتی فیلم‌های خود را از آغاز تا امروز مرور می‌کردم متوجه شدم که در همه فیلم‌ها به شکل ناخودآگاه روی این موضوع کار کردم. قصه «خط فرضی» ماجرای یک خانواده کوچک سه نفره است که قرار است به شمال سفر کنند. مرد خانواده به‌دلیل مشغله کاری نمی‌تواند به این سفر برود و بالطبع همسر و دختر او هم به این سفر نمی‌روند و یکسری اتفاق‌ها از جنس پنهانکاری می‌افتد.»

از نگاه منتقد

مینا تکلا منتقد « Awardswatch» درباره فیلم «خط فرضی» نوشته: «خط فرضی» فرنوش صمدی عصاره‌ای از فیلم‌های بزرگ ایرانی را دارد که تمرکزش را معطوف به بر لحظه‌هایی کوچک و شخصی که زندگی آدم‌ها را تغییر می‌دهند می‌کند. آخرین فیلم صمدی درست مانند فیلم‌های اصغر فرهادی، لحظه‌ای صمیمی و به نظر مهم را در دست می‌گیرد و آن را به ویترینی برای نمایش سرکوب زنان تبدیل می‌کند.»

منتقد در ادامه با تعریف خلاصه داستان فیلم -درباره معلمی که در آستانه سفر اتفاقی برای یکی از شاگردانش رخ می‌دهد و این باعث می‌شود زندگی خود او نیز تحت تأثیر قرار گیرد- می‌نویسد که «آنچه «خط فرضی» را تبدیل به فیلمی موثر می‌کند این است که هرگز آنچه را که مخاطب می‌خواهد به او نمی‌دهد. از سوی دیگر، این فیلم می‌توانست به درامی دادگاهی تبدیل شود که در آن سارا درخواست اجرای عدالت می‌کند و می‌خواهد که هم‌اندازه‌ مردان حرف‌هایش شنیده شده و به‌ طور متقابل با او رفتار شود. ولی اینجا تهران است؛ جایی که در آن تغییر ایده‌آل‌ها و ارزش‌ها، به‌ویژه برای زنان ناممکن است.»