۵۶۱ پایگاه امدادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به بهره‌برداری رسید
نگاهی کوتاه به کارنامه چهل‌ودو ساله جمعیت هلال احمر به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی
با فرارسیدن دهه فجر و سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، مرور دستاوردها و موفقیت‌های کشور در حوزه‌های مختلف در دستور کار قرار می‌گیرد. کریم همتی، رئیس جمعیت هلال احمر نیز در گزارشی، نگاهی کوتاه داشته است به کارنامه چهل‌ودو ساله جمعیت هلال احمر به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی که در ادامه با هم می‌خوانیم.
رئیس جمعیت هلال احمر با بیان اینکه پیش از انقلاب و تا سال ۱۳۵۷ این جمعیت هیچ پایگاه امدادی در سطح کشور نداشت، گفت: «اما در چهار دهه گذشته پس از پیروزی انقلاب تعداد پایگاه‌های امدادونجات کشور از صفر به ۵۶۱ پایگاه رسیده است.»
کریم همتی روز یکشنبه و همزمان با ایام‌الله دهه فجر با اعلام این مطلب افزود: «جمعیت هلال احمر در مدار انقلاب اسلامی، از مرتبه‌ای به پهنای ارزش‌های انقلاب برخوردار است و از آنجا که به برکت این انقلاب، خدمت به قشرهای نیازمند و مستضعف شتابی قابل توجه گرفت، هلال احمر نیز به مدد نیروهای داوطلب و کارکنان بی‌ادعایش، تا امروز توانسته در مسیری حرکت کند که مردم، امام (ره) و رهبری عزیز از یک موسسه عام‌المنفعه در تراز انقلاب اسلامی انتظار داشته و دارند.»
او ادامه داد: «در چهل‌ودو سالی که از پیروزی انقلاب می‌گذرد، جمعیت هلال احمر با تقویت زیرساخت‌های داوطلبانه و امدادی، خدمات بشردوستانه خود را در داخل و خارج کشور گسترش داد و در سال‌های اخیر با وجود تحریم‌های ظالمانه، نه تنها در خدمت هلال احمر به مردم آسیب‌دیده در حوادث، بیماران و خانواده‌های نیازمند خللی وارد نشد بلکه با نوآوری در خدمت، فعالیت‌های هلال احمر گسترش بیشتری نیز پیدا کرد که تأسیس «خانه‌های هلال» در مناطق روستایی به منظور دسترسی آسان‌تر مردم مناطق دورافتاده به جمعیت هلال احمر، سند محکمی برای اثبات حرکت هلال احمر روی ریل آرمان‌های انقلاب است.»
تعاملی مثبت با نهضت بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال احمر
رئیس جمعیت هلال احمر در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اضافه کرد: «امروز جمعیت هلال احمر در تعاملی مثبت با نهضت بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر و همسو با ارزش‌های انقلاب و نظام، یکی از موثرترین و معتبرترین جمعیت‌های ملی در سطح دنیا به حساب می‌آید که بدون وابستگی به ابرقدرت‌ها، در مقوله‌هایی نظیر امدادونجات حادثه‌دیدگان، داشتن بیشترین اعضای داوطلب و جوان، ارایه خدمات درمانی در چندین کشور آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین و تولیدات دارویی و تجهیزات پزشکی و امدادی نمونه‌ای جامع و کامل از یک سازمان امدادی بین‌المللی به حساب می‌آید.»
همتی گفت: «همچنین امدادگران و جوانان بسیاری که متولد سال‌های پس از انقلاب هستند، امروز با لباس هلال احمر و با همان آرمان‌های انقلابی سال ۵۷ به مردم خدمت می‌کنند که این گنجینه ارزشمند یکی دیگر از آثار انقلاب برای ما به‌شمار می‌آید.»
امدادونجات
او با بیان اینکه پیش از انقلاب و تا سال ۱۳۵۷، جمعیت هلال احمر (شیروخورشید سرخ) هیچ پایگاه امدادی در سطح کشور نداشت، گفت: «اما پس از انقلاب و با اینکه کشور نزدیک به یک دهه درگیر جنگ بود و فعالیت عمرانی معنایی نداشت زیرا عمده بودجه کشور باید صرف مسائل مرتبط با جنگ می‌شد، اما در چهار دهه گذشته پس از پیروزی انقلاب تعداد پایگاه‌های امدادونجات کشور از رقم صفر به ۵۶۱ پایگاه رسیده است.»
رئیس جمعیت هلال احمر با بیان اینکه همان‌طور که می‌دانید در ماموریت‌های امدادی بالگرد نقش مهمی در انتقال مصدومان و اقلام امدادی و نیز اعزام نجاتگران به مناطق صعب‌العبور دارد، توضیح داد: «تا سال ۱۳۵۷ فقط دو بالگرد امدادی در جمعیت هلال احمر داشتیم اما در حال حاضر ۲۴ فروند بالگرد هلال احمر در عملیات‌های امدادونجات فعالیت می‌کنند و یک فروند هم در سال ۱۴۰۰ به ناوگان امداد هوایی هلال احمر اضافه خواهد شد. جمعیت هلال احمر در سراسر کشور دارای ۲۷ پایگاه امداد هوایی است که با توجه به نیاز استان، حوادث و نظایر آن بالگرد امدادی هلال احمر به شکل ثابت یا موقت در استان مستقر می‌شود.»
او افزود: «اکنون ۶۰ هزار امدادگر و نجاتگر درجه‌بندی شده به فعالیت مشغولند. در هفت درجه امدادی؛ امدادگر سه، امدادگر دو، امدادگر یک، نجاتگر سه، نجاتگر دو، نجاتگر یک و ایثار. امدادگران و نجاتگران آموزش‌های تخصصی و ویژه‌ای می‌بینند تا به عنوان نیرویی متخصص شناخته شوند؛ مانند امدادگران و نجاتگرانی که درجه امدادی نجاتگر سه تا ایثار دارند.»
همتی اظهار داشت: «جمعیت هلال احمر ایران تنها شامل امدادگران، نجاتگران و پرسنل متخصص در حوزه امدادونجات نیست. نیروهای واکنش سریع هم هستند که تعداد آنها در مرکز استان‌ها ۴۶۵ نفر است؛ می‌شود گفت که هر استان یک تیم ۱۵ نفره دارد. نیروهای واکنش سریع هم دوره‌های آموزشی طی می‌کنند، در مرحله اول برای شعب بالای ۱۲۰ نفر دوره‌های آموزشی آغاز شده و پیش‌بینی می‌شود به زودی در بیش از ۱۱۰ شعبه هم تیم‌های واکنش سریع، شامل تیم‌های ۹ نفره شروع به فعالیت کنند.»
داوطلبان
او با بیان اینکه در دهه ۵۰ شمسی، فعالیت‌های داوطلبانه جمعیت به فعالیت‌هایی چون کمک به جذامیان، شیرخوارگاه جمعیت شیروخورشید سرخ تبریز و نظایر آن محدود شده بود، افزود: «اما پس از انقلاب با جذب داوطلبان بیشتر و طرح ایده‌های خوب، برنامه‌های بشردوستانه زیادی برای داوطلبان جمعیت هلال احمر تعریف شد که تا امروز شامل برنامه‌های همای رحمت، فرشتگان رحمت، ارمغان مهر، نیابت، اعزام کاروان‌های سلامت به روستاهای محروم، حمایت ماندگار(اهدای خون توسط داوطلبان)، پنجره‌های امید(حامیان)، داوطلبان عاشورایی، خادمین حرم مهرورزی، داوطلب‌یار امدادونجات، داوطلب‌کار روستا، مروجین سلامت، طرح مشارکت ایرانیان، طرح نذر آب، راه‌اندازی و توسعه بانک امانات پزشکی است که در مناسبت‌های مختلف همچون ماه مبارک رمضان، عید نوروز، آغاز سال تحصیلی و نظایر آن انجام می‌شود. این برنامه‌ها، غیر از جمع‌آوری کمک‌های نقدی و غیرنقدی مردم در زمان وقوع حوادث طبیعی بزرگ برای حمایت از آسیب‌دیدگان حوادث است.»
محرومیت‌زدایی
رئیس جمعیت هلال احمر با اشاره به اجرای بیش از 2400 پروژه محرومیت‌زدا در هر سال به واسطه پیگیری‌های مستمر داوطلبان هلال احمر سالانه 2440 پروژه محرومیت‌زدا در قالب پروژه‌های معیشت‌محور و سلامت‌محور انجام می‌شود، گفت: «این اقدام به‌واسطه بررسی‌های میدانی داوطلبان در مناطق محروم و کم‌برخوردار صورت می‌گیرد. داوطلبان با سرکشی به مناطق محروم و کم‌برخوردار و شناسایی افرادی که نیازمند کمک هستند، به کمک آنها می‌شتابند و نیازهای معیشتی آنها را در حد توان برطرف می‌کنند. در زمینه اجرای پروژه‌های سلامت‌محور نیز، کاروان‌های سلامت متعددی در طول سال با حضور پزشکان فوق‌تخصص، متخصص، پیراپزشک، جراح، دندانپزشک و پرستار به مناطق محروم مراجعه می‌کنند و بدون دریافت حتی یک ریال حق ویزیت یا دستمزد، نسبت به درمان بیماران اقدام می‌کنند و هزینه دارو و تجهیزات موردنیاز بیماران هم از طریق داوطلبان تأمین می‌شود و افراد کم‌بضاعت و بی‌بضاعت از خدمات درمانی کاملا رایگان برخوردار می‌شوند.»
او اظهار داشت: «۱۷۴ هزار داوطلب ثابت برای اهدای زندگی تا قبل از سال ۱۳۶۴، تهیه خون سالم برای بیماران از جمله وظایف جمعیت هلال احمر بود، اما پس از تشکیل سازمان انتقال خون در آن سال، این وظیفه از دوش جمعیت هلال احمر ایران ساقط شد اما در سال ۱۳۸۰، سازمان انتقال خون با جمعیت هلال احمر برای اهدای خون داوطلبانه تفاهمنامه‌ای منعقد کرد و از آن زمان جمعیت هلال احمر به عنوان یکی از شرکای سازمان انتقال خون معرفی شد و به نوعی داوطلبان هلال احمر تأمین‌کننده خون سالم شدند. به طور متوسط سالانه بیش از ۱۷۴ هزار داوطلب ثابت، به صورت دو تا سه نوبت در سال اقدام به اهدای خون می‌کنند.»
جوانان
همتی با بیان اینکه در حوزه جوانان، جمعیت هلال احمر پیش از انقلاب تنها دارای یک مجموعه اردوگاهی در شمال کشور بود، افزود: «اما پس از پیروزی انقلاب و با توجه به لزوم پرورش جنبه‌های بشردوستی جوانان و آماده کردن آنها برای فعالیت‌های امدادی و پر کردن اوقات فراغت جوانان با تفریحات سالم و آموزشی، ۹ اردوگاه دیگر در مناطق مختلف کشور برای استفاده جوانان داوطلب عضو هلال احمر احداث شده است.»
او یادآور شد: «نخستین خانه جوانان در خرمشهر شروع به فعالیت کرد که در سال ۵۷ تعداد این خانه‌ها ۲۰ واحد بود. ضمن اینکه پیش از انقلاب، این خانه‌ها تنها در حوزه دانش‌آموزی فعالیت داشتند اما پس از پیروزی انقلاب، اکنون علاوه بر ۶۸۰۰ کانون دانش‌آموزی، ۲هزار کانون غنچه‌های هلال، ۸۳۱ کانون جوانان، ۱۱۰۰ کانون دانشجویی، ۳۱۰ کانون طلاب، ۵۷۷ کانون روستایی نیز در سازمان جوانان هلال احمر فعالیت می‌کنند و امروز جمعیت هلال احمر با بیش از ۷۰۰ هزار داوطلب بالای ۲۹ سال در سازمان داوطلبان و بیش از ۷۰۰ هزار عضو در سازمان جوانان، بیشترین تعداد داوطلب را در بین جمعیت‌های ملی صلیب سرخ و هلال احمر دنیا داراست.»
تدارکات پزشکی
رئیس جمعیت هلال احمر افزود: «یکی از اهداف و رسالت مهم جمعیت هلال احمر و به تبع آن سازمان تدارکات پزشکی، تهیـه و تـأمین دارو و تجهیـزات پزشـکی مـوردنیـاز کشـور در سـریع‌ترین زمـان ممـکن و مطابق با استـانداردهای جهـانی و مقـررات سـازمان غـذاوداروی وزارت بهـداشت می‌بـاشد. مسئـولان وقـت این سـازمان در راستـای اهـداف متـعالـی جمعـیت هلال احمر و به منظور توزیع مویرگی داروهای خاص و حیاتی در سـراسـر کشـور اقـدام به ایـجاد شـرکت پخش سها هلال در سال ۱۳۸۸ کردند که امـروز با گذشت حدود ۹ سال از زمان تأسیس شرکت پخش سها هلال، بخش‌های گسترده‌ای از مناطق مختلف کشور تحت پوشش خدمات مراکز توزیع دارویی هلال احمر قرار گرفته‌اند که ارایه خدمات به‌ویژه در مناطق محروم جزو اولویت است.»
او گفت: «این مراکز با مساعدت مسئولان جمعیت هلال احمر و همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و با همراهی صمیمانه دانشگاه‌های علوم پزشکی در سراسر کشور ایجاد شده است و به اغلب امکانات لازم از جمله زنجیــره سـرد و انبـارهای منـاسب و سردخانه‌های استاندارد مجهز هستند، از این رو شرایط توزیع تمامی داروهای موردنیاز به ویژه داروهـای خاص به موازات کلانشهـرها در اقصی نقاط کشور فراهم گشته است.»
بهداشت، درمان و توانبخشی
همتی با بیان اینکه جمعیت هلال احمر در زمینه خدمات توانبخشی به معلولان و افراد کم‌توان جسمی قدمتی طولانی در کشور دارد، افزود: «اما پس از انقلاب خدمات هلال احمر در این حوزه جهش چشمگیری داشته است و اکنون ۱۸۴ واحد درمان توانبخشی هلال احمر در کشور در حال فعالیت هستند که این میزان در فاصله ۲۰ سال (۱۳۸۰ تا الان) حدود ۲۵۴ درصد رشد داشته است.»
او گفت: «اکنون ۶ کلینیک تخصصی توانبخشی در استان‌های اصفهان و مرکز جامع توانبخشی تهران مشغول خدمت‌رسانی هستند. همچننین اکنون سه تیم سیار توانبخشی(ارتوپد فنی) راه‌اندازی شده‌اند و مراکز توانبخشی جمعیت هلال احمر به دلیل خدمات مهمی که ارایه می‌کردند به عنوان یکی از ارگان‌های مهم هلال احمر تبدیل شدند و از همین رو این مراکز در مجموعه معاونت بهداشت، درمان و توانبخشی کار خود را پیگیری کردند و اکنون این معاونت در ۳۱ استان کشور مراکز توانبخشی فعال دارد که مشغول خدمت‌رسانی به هموطنان هستند.»
رئیس جمعیت هلال احمر با بیان اینکه با توجه به ضرورت خدمت‌رسانی مناسب، این مراکز به صورت مستمر پایش می‌شوند و بر اساس آمار عملکردی که از مراکز توانبخشی سراسر کشور دریافت می‌شود این مراکز مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، گفت: «پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و با توجه به شرایط آغاز جنگ تحمیلی و بجای ماندن هزاران جانباز، مراکز توانبخشی جمعیت هلال احمر خدمت‌رسانی به جانبازان را مورد تاکید قرار دادند و می‌توان گفت که در مجموع فعالیت‌های این معاونت در ابعاد علمی و عملی گسترش پیدا کرد. اکنون در سراسر کشور مراکز توانبخشی آماده خدمت‌رسانی به مددجویان و جانبازان هستند.»
صنایع نساجی هلال ایران
او با بیان اینکه این جمعیت پس از انقلاب با هدف پشتیبانی از ماموریت‌های امدادی، صددرصد سهام یک شرکت نساجی را در سال ۱۳۷۳ خرید و با تولید چادرهای امدادی، پتو و سایر ملزومات امدادی، با اتکا به تولیدات خود، در زمان حوادث به آسیب‌دیدگان حوادث امدادرسانی می‌کند، اظهار داشت: «این شرکت با بهره‌گیری از ماشین‌آلات قدیمی مستقر در چند سوله محدود فعالیت خود را آغاز و به‌تدریج با استقرار سوله‌ها و ماشین‌آلات جدید دامنه فعالیت خود را توسعه داد به نحوی که با اشتغال حدود ۳۰۰ مهندس، تکنیسین، کارگر ماهر و فنی روزانه، تولید قابل توجهی از انواع چادر گروهی، امدادی و مسافرتی، پتو نمدی، انواع پارچه، کوله‌پشتی، البسه امدادی و غیرامدادی متناسب با فصول مختلف، لباس کار، کیف کمک‌های اولیه در مجموعه کارخانه تهران با 53 هزار مترمربع و شهرستان خوانسار اصفهان با 15 هزار مترمربع در راستای تقویت تولید ملی فعال است و نه‌تنها به جامعه هدف هلال احمر بلکه در تهیه اقلام موردنیاز نیروهای مسلح اعم از ارتش، سپاه و نیروی انتظامی، شهرداری‌ها، ستادهای بحران، استانداری‌های کل کشور و نیاز بخش خصوصی در حال ارایه خدمت است. همچنین صادرات به کشورهای مختلف از جمله؛ افغانستان، سوریه، تاجیکستان، عراق، چین، گرجستان و نظایر آن را در کارنامه خود دارد.»
مراکز درمانی خارج کشور
همتی توضیح داد: «پیش از سال ۱۳۵۷، بیمارستان دوبی در امارات متحده عربی تنها مرکز درمانی خارج از کشور هلال احمر ایران بود اما پس از انقلاب این جمعیت رشد مراکز درمان خارج از کشور هلال احمر را از یک مرکز درمانی در دوره پیش از انقلاب به ۱۳ مرکز در سال‌های پس از انقلاب رساند. این مراکز در کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین مراکز درمانی تأسیس کرد که در حال حاضر مراکز درمانی هلال احمر ایران در کشورهای آذربایجان، اکوادور، افغانستان (درمانگاه و بیمارستان)، ساحل عاج، سیرالئون، غنا، کنگو، کنیا، لبنان (بیمارستان)، مالی، نیجر و بولیوی (بیمارستان) فعال هستند و به طبقات نیازمند خدمات درمانی ارایه می‌دهند.»
آموزش و پژوهش
او با بیان اینکه آموزش همگانی یکی از حوزه‌های مطرح و قابل توجه در زمینه ارایه آموزش همگانی به هموطنان است، گفت: «برنامه‌ریزی و اجرای آموزش‌های همگانی ازطریق «برنامه‌های آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی» که این برنامه‌ها بیشتر مراحل پیش‌تأملی، تأملی و ابقا از مراحل تغییر رفتار را پوشش می‌دهد. در این دسته از برنامه‌ها فعالیت‌های بسیاری نظیر تهیه، چاپ و توزیع میلیون‌ها نسخه کتاب، کتابچه، بروشور و سالنامه آموزش همگانی با رویکرد آشنایی با سوانح و حوادث، تهیه و پخش تیزرهای تلویزیونی و انیمیشن‌های آموزشی، نصب بیلبورد و تابلوهای اطلاع‌رسانی با مضامین مرتبط با آموزش همگانی انجام شده است.»
رئیس جمعیت هلال احمر اضافه کرد: «در این حوزه برنامه‌ریزی و اجرای آموزش‌های همگانی از طریق «برنامه‌های آماده‌سازی» که در این دسته از برنامه‌ها، فعالیت‌های قابل توجهی مانند برگزاری هزاران دوره آموزشی از جمله دوره‌های حضوری و نیمه‌حضوری کمک‌های اولیه، آموزش همگانی مبتنی بر نیاز محلی، آموزش مهارت‌های پایه داوطلبی، آموزش نیمه‌حضوری آمادگی خانواده‌ها در برابر حوادث و بلایا انجام شده و ۳۵۰۰ خانه هلال به عنوان هلال احمری کوچک در دل روستاها، شهرها و محلات سراسر کشور به منظور ارتقای تاب‌آوری جامعه در برابر حوادث و بلایا راه‌اندازی شده است.»