این اولین بار است که کتاب شعری از ایران در فهرست نامزدهای نهایی جایزه قلم آمریکا میآید. مجموعه شعر «تکیه دادن به دیروقت» گزیدهای از کتابهای «رنگهای رفته دنیا»، «سطرها در تاریکی جا عوض میکنند»، «حفرهها» و «پذیرفتن» است که توسط احمد نادعلیزاده و ایدرا نووی به زبان انگلیسی ترجمه شده است. این کتاب سال 2020 توسط نشر پنگوئن منتشر شد.
کدام پل / در کجای جهان / شکسته است / که هیچکس / به خانهاش نمیرسد؟
گروس عبدالملکیان، شاعر بیرقیب این روزهاست. هرچند ترانهسراهایی نظیر روزبه بمانی یا ایمان صفا در سالهای اخیر به شهرت رسیدهاند، اما عموم این شاعران آثار مشهور خود را در قالب ترانه عرضه کردهاند. این ترانهها به جهت اجرا و خواندن خوانندگان معروف نیز به شهرت دوچندانشان افزودهاند. به همین دلیل مقایسه ترانهسرایان با شاعرانی که در قوالب شعری دیگر کار میکنند، شاید مقایسه درستی نباشد. گروس عبدالملکیان در واقع ممکن است بین توده جامعه شعرهای مشهوری نداشته باشد، اما تنها با عرضه شعر خود (بدون اینکه خوانندهای در شهرت او دخیل باشد)، توانسته به مقبولیت بین علاقهمندان شعر و فرهنگ و ادبیات برسد.
البته همان اوایل دهه 80 که اولین کتابش، «پرنده پنهان» (1381) را با «دفتر شعر جوان» منتشر کرد، گمان میرفت که بتواند در سالهای بعدی شهرتی دوچندان بیابد. این اتفاق بهمرور افتاد و در سالهای بعدی به تثبیت رسید. با «رنگهای رفته دنیا» که در سال 1384 از سوی نشر «آهنگ دیگر» به چاپ رساند و «سطرها در تاریکی جا عوض میکنند» که به همت نشر «مروارید» در سال 1387 منتشر شد. انتشار هر کدام از این کتابها پیدرپی به اقبال و محبوبیت اشعارش بین مخاطبان اضافه کرد و در نهایت کار به جایی رسید که ابیاتش را در سایتها و شبکههای اجتماعی میدیدیم. او فرزند محمدرضا عبدالملکیان، شاعری است که در دهه 60 با بعضی اشعار جنگ و شعرهای عاشقانه، بین شاعران معاصر شهرت داشت. حالا گروس عبدالملکیان به نظر میرسد به لحاظ اقبال عمومی، پا فراتر از پدر نهاده و توانسته به جایگاهی درخور در شعر دهه 90 دست پیدا کند. او ابتدای این دهه، یعنی سال 1390، مجموعه «حفرهها» را چاپ کرد و سه سال بعد دفتر شعر «پذیرش». در این مدت گزینه اشعار او هم به همت نشر «مروارید» چاپ شد و اشعاری از او نیز توسط گروه «نیوش» در قالب آلبومی موسیقایی بیرون آمد. تمام اینها دستبهدست هم داد تا شعرهای گروس به زبانهای مختلف از جمله کردی، عربی، انگلیسی، سوئدی، ترکی، اسپانیایی و… ترجمه شوند. چند روز پیش هم خبر رسید که دفتر «تکیه دادن به دیروقت»، مشتمل بر گزیدهای از اشعار او، نامزد نهایی جایزه قلم آمریکا شده است. این در واقع اولین بار است که کتاب شعری از ایران به جمع نامزدهای نهایی این جایزه میرسد.
مجموعه شعر «تکیه دادن به دیروقت» گزیدهای از کتابهای «رنگهای رفته دنیا»، «سطرها در تاریکی جا عوض میکنند»، «حفرهها» و «پذیرفتن» است که توسط احمد نادعلیزاده و ایدرا نووی به زبان انگلیسی ترجمه شده است. این کتاب در سال 2020 توسط نشر پنگوئن منتشر شد. درباره جایزه «قلم» آمریکا هم باید گفت این جایزه یکی از معتبرترین جوایز ادبی آمریکاست که در سال 1922 تأسیس شده. این جایزه امسال بیش از 380 هزار دلار، بهصورت جایزه نقدی به نویسندگان و مترجمان اهدا خواهد کرد. هیأت داوران جایزه قلم آمریکا اعلام کردهاند امسال نامزدها از بین 1850 اثر داستانی، مستند، شعر، مقاله، ترجمه و کتاب شعر انتخاب شدهاند. برندگان در تاریخ هشتم آوریل سال 2021 طی مراسمی مجازی اعلام خواهند شد. البته باید دقت داشت برای شرکت در این جایزه، اثر مربوطه باید به زبان انگلیسی ترجمه شده باشد. اثر گروس عبدالملکیان برای جایزه 3 هزار دلاری در بخش ترجمه شعر به زبان انگلیسی، با چهار اثر دیگر نامزد است:
«بزرگشده با گرگها» نوشته آمانگ / انتشارات فونیم مدیا ترجمه از چینی توسط استیو بردبری
«حس خشونت» نوشته هلنا بوبرگ / انتشارات بلک اوشن ترجمه از سوئدی توسط یوهانس گورانسون
«کاتاباسیس» نوشته لوسیا استرادا /انتشارات یولالیا بوکس ترجمه از اسپانیایی توسط اولیویا لوت
«یک املای جدید» نوشته سرهی زادان /انتشارات لاست هورس ترجمه از اوکراینی توسط جان هنسی