مداخله افراد آموزشندیده در جابهجایی مصدومان از علل انواع آسیبها و ضایعات عضوی به دنبال وقوع حوادث طبیعی به خصوص زلزله است؛ موضوعی که رئیس جمعیت هلال احمر بر آن تأکید کرد.
او توضیح داد: «همچنین تهیه ماژولهای تخصصی برای ارایه خدمات ویژه توانبخشی در سوانح، برگزاری دورههای آموزشی برای آشنایی با ارایه خدمات خاص در سوانح، برگزاری دورههای مانور خدمات توانبخشی در سوانح، آمایش سرزمینی برای شناسایی و ثبت اطلاعات معلولان برای آگاهی از خدمات موردنیاز آنها و ارایه خدمات در زمان حادثه و ثبت و مستندسازی مشاهدات، گزارشات و تجربیات متخصصانی که در سوانح شرکت داشتهاند از دیگر برنامههای هلال احمر برای بررسی علل انواع آسیبها و ضایعات عضوی به دنبال وقوع حوادث طبیعی به خصوص زلزله است.»
به گزارش ایرنا، رئیس جمعیت هلال احمر جابهجایی غیراستاندارد مصدوم بهوسیله افراد آموزشندیده، مداخله افراد غیرمسئول در جابهجایی مصدوم، نبود آمار موثق از میزان و موقعیت مکانی معلولان سطح کشور برای کمک به این اقشار آسیبپذیر در سوانح و نبود مستندات، تجربیات و مشاهدات کارشناسی که در موارد حوادث مشابه حضور داشتهاند را ازجمله علل آسیب در سوانح طبیعی مانند زلزله عنوان کرد.
اثربخشی ارایه خدمات درمان اضطراری هلال احمر
همتی در پاسخ به این سوال که اثربخشی ارایه خدمات درمان اضطراری هلال احمر در حوادث و سوانح احتمالی در کشور چه مقدار است، توضیح داد: «طی سوانح دو اتفاق برای زیرساختهای ارایه خدمات سلامت متصور است که نخست تخریب زیرساخت (بیمارستان، مراکز بهداشتی و درمانی و نظایر آن) و دوم متأثران بیش از ظرفیت ارایه خدمات زیرساختهای موجود است.»
او اضافه کرد: «بر همین اساس در اختیار داشتن ظرفیتهای جایگزین که ویژگی جابهجایی (موبایل) داشته باشند بسیار حائز اهمیت و ضروری است و به همین منظور واحدهای بهداشت و درمان اضطراری ازجمله واحد مراقبتهای پایه بهداشتی (BHC)، خدمات مراجعان سرپایی پزشکی و پرستاری، بهداشت مادر و کودک، بهداشت محیط، مشاوره روان، تغذیه و امور دارویی، بیمارستان استقرار سریع (RDH)، خدمات درمانی فوریتی و پیشرفته مصدومان و مجروحان براساس اصول تریاژ، بیمارستان صحرایی یا مرجع RH و خدمات تخصصی پزشکی (جراحی، اطفال، زنان و داخلی) بستری تشخیصی نیز بر همین اساس و در راستای تأمین نیازهای خدمات سلامت آسیبدیدگان (مجروحان، مصدومان و بازماندگان) طراحی و ایجاد شدهاند.»
آمادگی پاسخ به سوانح احتمالی
رئیس جمعیت هلال احمر به ضرورت ارایه خدمات درمان اضطراری هلال احمر در حوادث و سوانح اشاره کرد و گفت: «بررسی روند سوانح دهههای اخیر تا به امروز نمایانگر اهمیت هر یک از واحدهای سیار ارایه خدمات (با توجه به آسیبپذیری زیرساختهای کشور بالاخص در زلزله کرمانشاه و سیلهای ابتدای سال گذشته) در آمادگی پاسخ به سوانح احتمالی است.»
او با یادآوری این موضوع که امکان مداخله برای تأمین و حفظ خدمات سلامت آسیبدیدگان از سوانح احتمالی و همچنین تجمعات انبوه، بدون در اختیار داشتن واحدهای سیار ارایه خدمات عملا غیر ممکن است، افزود: «جمعیت هلال احمر به عنوان ارگانی منحصربهفرد در سطح ملی دارای واحدهای بهداشت و درمان اضطراری است که با استانداردهای بینالمللی، بومیسازی شدهاند.»
همتی با بیان اینکه ایجاد واحدهای خدمات توانبخشی اضطراری در سوانح از نیمه دوم سال جاری در جمعیت هلال احمر عملیاتی خواهد شد، گفت: «جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران تنها کشور حال حاضر مسلمان است که به عنوان واحد پاسخ اضطراری (ERU) مجوز حضور در عملیات بینالمللی را از سوی فدراسیون بینالمللی دریافت کرده است.»
او در خصوص اهداف جمعیت هلال احمر در ارایه خدمات درمان اضطراری در حوادث و سوانح نیز اظهار داشت: «کاهش مرگومیر و بیماری در جوامع آسیبدیده با ایجاد واحدهای سیار، ارایه خدمات بهداشتی و درمانی در شرایط خاص و اضطراری شامل واحد مراقبتهای پایه بهداشتی، بیمارستانی استقرار سریع و بیمارستان مرجع در مناطق مختلف کشور بر اساس آمایش از دیگر اقدامات معاونت بهداشت، درمان و توانبخشی جمعیت هلال احمر در پاسخگویی به سوانح است.»
استفاده از فنون مداخله روانی برای کاهش استرس امدادگران در انواع حوادث
او توضیح داد: «بحران، زمانی روی میدهد که شخص با شرایطی خطرناک و بهشدت استرسزا مواجه میشود و مکانیسمهای معمول حل مشکل، برای او موثر و کارساز نباشد، در این زمان، فرد دچار اضطراب، ترس، گناه و شرم، احساس درماندگی و ناامیدی و آشفتگی یا خشم میشود. خود بلا نیز برای بسیاری از قربانیان، امدادگران و نجاتگران، منشاء بروز بحران است.»
رئیس جمعیت هلال احمر گفت: «قربانیان و امدادگران ممکن است روزها، هفتهها و ماهها پس از بلایا دچار بحرانهای دیگری نیز شوند، برخی بلایای غیرمنتظره یا ایجاد استرس در طول زمان میتواند وقوع بحران را در پی داشته باشد.»
شناخت اجزای بحران
همتی با بیان اینکه شناخت اجزای بحران، به تنهایی میتواند احساس توانایی را در هر یک از امدادگران، نجاتگران و قربانیان بلایا ایجاد کند، گفت: «تخلیه احساسات و آگاه ساختن آنان از اینکه بروز احساسات شدید دلیل «روان پریشی» بودن آنها نیست. ممکن است مفید باشد، اما روند بروز احساسات، باید به نحوی باشد که آنان بهخاطر از دست دادن کنترل خود وحشتزده نشده و در نتیجه افکار آن بیش از پیش پریشان نشود. مرحله بعد کمک به آنان در کشف راهحلها، دسترسی به شبکههای حمایتی، منابع و خدمات موجود است.»
او اظهار داشت: «استفاده از روش تنشزدایی به عنوان یک روش غیررسمی برای کمک به تیمهای امدادونجات برای سازگاری و مواجهه با واکنشهای ناشی از یک رویداد خاص میتواند در خلال ۲۴ ساعت پس از رویداد در تخلیه فشارهای روانی و کاهش استرس امدادگران و نجاتگران مفید و حائز اهمیت باشد.»
رئیس جمعیت هلال احمر افزود: «این روش ممکن است پاسخ به حوادث غیرمنتظره در هنگام انجام عملیات نجات باشد، به عنوان مثال مشاهده بدن متلاشی شدهای در طول عملیات نجات، یا کشمکش بین امدادگران، یک امدادگر و یک مسئول، یک امدادگر و یک قربانی، تنشزدایی برای افراد تحت تأثیر رویداد، این امکان را فراهم میآورد که بر شناخت مشکل، بکارگیری روش برطرف کردن آن و برای حفظ واحد عملیاتی تمرکز کنند.»
تبادل روانشناختی به نیروهای امدادی
او گفت: «تبادل روانشناختی مرتبط به یک واقعه استرسزا به عنوان روش سازماندهی شده برای کمک به امدادگران و نجاتگران برای تطبیق و خاتمه دادن به تجربه ناشی از بلایاست نیز میتواند در ابتدا به عنوان بخشی از برنامه وسیعتر مداخله و با هدف پیشبینی بروز علائم ناتوانکننده و کاهش تأثیرات مشقتآور آنها بکار گرفته شود.»
همتی با بیان اینکه تبادل روانشناختی یک واقعه استرسزا، یک گفتوگوی سازماندهی شده گروهی است که با هدف جلب توجه به تجربیات تروماتیک و جلوگیری از ایجاد عواطف و احساسات شدید ناشی از قرار گرفتن در معرض تغییرات ناتوان کننده تشکیل میشود، اظهار داشت: «تبادل روانشناختی به نیروهای امدادی پس از حضور در انواع حوادث امکان میدهد که احساسات تشدید شدهای همچون خشم، درماندگی و ترس را به طریقی که باعث از بین رفتن آثار آنها شود، با یکدیگر در میان بگذارند.»
«ایجاد آسیبهای روحیوروانی حادومزمن در نیروهای امدادی، آسیبدیدگان سوانح و عوامل عملیاتی از جمله عواقب بروز سوانح میباشند که نیازمند برنامهریزی لازم در راستای پیشگیری، کاهش و درمان مناسب میباشد.»