خانه‌های هلال جایی برای مشارکت ‏

فعالیت‌های داوطلبانه دیگر تنها به شعب جمعیت هلال‌احمر خلاصه نمی‌شود

مدیرکل آموزش همگانی جمعیت هلال‌احمر: تقویت جامعه آماده در دستور کار جمعیت هلال‌‏احمر قرار دارد و تشکیل خانه‌های هلال درواقع تحقق این هدف است

[ملیحه محمودخواه] فعالیت‌های داوطلبانه دیگر تنها به شعب جمعیت هلال‌احمر خلاصه نمی‌شود و راه‌‏اندازی خانه‌های داوطلبی هلال سبب شده فعالیت‌های داوطلبانه به داخل خانه شهرها و روستاهای ‏زیادی راه پیدا کند. این خانه‌ها تشکیل شده تا مشارکت‌های مردمی افزایش پیدا کند و در کنار آن ‏آموزش تاب‌آوری در برابر حوادث تمرین شود.‏‎ ‎برنامه‌ریزی با نظارت و گزارش‌دهی منظم، ارایه ‏خدمات به‌موقع، موثر و باکیفیت، افزایش بازدهی داوطلبان برای برخورداری از برنامه‌های کیفی و ‏تخصصی، جلوگیری از ادغام، تداخل برنامه‌ها و ایجاد عوامل انگیزشی در بین آن و ایجاد فضای ‏فعالیتی مناسب برای انجام امور تخصصی از دیگر اهداف فعال‌سازی خانه‌های داوطلبی هلال‌احمر ‏است‎. ‎این خانه‌ها تشکیل شده تا در گام نخست فرد آماده، سپس خانواده آماده و درنهایت محله آماده در ‏برابر خطرات داشته باشیم تا بتوانیم خسارات ناشی از عوامل طبیعی و حوادث و بلایا را تا میزان زیادی ‏کاهش دهیم. در اصل خانه‌های هلال شکل گرفت تا این هدف مهم تحقق پیدا کند. درحال حاضر ‏‏١٤٧٠خانه هلال در سطح کشور فعالیت می‌کند و قرار است از این به بعد فعالیت این خانه‌ها در آموزش ‏افراد آماده در برابر مخاطرات افزایش پیدا کند. اهداف تشکیل خانه‌های هلال و فعالیتی که در این مراکز ‏انجام می‌شود موضوعی است که «شهروند» آن را پیگیری می‌کند. ‏نیاز است جمعیت هلال‌احمر در همه‌جا حضور داشته باشد و این حضور به خوبی ساماندهی شود. به این ‏صورت که خانه‌های هلال ایجاد و در آنها سه دسته فعالیت مربوط به حوزه‌های داوطلبی، امدادونجات و ‏جوانان انجام شود. در این بین، مهم این است که نام واحد برای مجموعه این فعالیت‌ها به کار گرفته ‏شود. استفاده از نام مشخص و واحد برای انجام همه امور هلال‌احمر در استان‌ها و روستاها، ‏یکپارچگی برنامه‌های این نهاد مردمی را نشان خواهد داد. اگر قرار باشد هر فعالیتی در این جمعیت ‏با عنوان‌های مختلف انجام شود، باعث پراکندگی مجموعه خواهد شد. این مسأله ممکن است این تصور ‏اشتباه را در ذهن مردم ایجاد کند که فلان فعالیت داوطلبی که هلال‌احمر در دست اجرا دارد ‏نهاد دیگری انجام می‌دهد، چنین مسائلی در نتیجه تعدد اسامی به وجود خواهد آمد‎.خانه‌های هلال با هدف نفوذ در لایه‌های اجتماعی، گسترش آموزش، ارتقای تاب‌آوری جامعه و ‏ترغیب مردم برای ساختن شهرها، روستاها و استان‌ها پس از وقوع حوادث و بلایا ایجاد شده و ‏تلاش می‌شود ضمن توان‌افزایی و هم‌افزایی از ظرفیت‌ها، توانمندی‌ها و امکانات ارایه خدمات ‏بشردوستانه و عام‌المنفعه از سوی داوطلبان هلال‌احمر در خانه‌های هلال شهری و روستایی برای ‏خدمت‌رسانی بیشتر و مطلوب‌تر به نیازمندان و آحاد مختلف جامعه بهره برده شود‎.

بیش از ١٤٧٠ خانه هلال در سطح کشور و ٣٤٥ سرای محله در تهران فعالیت دارند

اساسنامه فعالیت خانه‌های هلال

فعالیت خانه‌های هلال در ٢٣ماده تدوین شده است. ترویج  فرهنگ صلح و نوع‌دوستی اصول و اهداف ‏جمعیت هلال‌احمر از طریق برنامه‌های فرهنگی و آموزشی، ارتقای آگاهی‌های عمومی درباره اصول ‏و ارزش‌های انسان‌دوستانه، تأمین سلامت و ایمنی افراد جامعه، جذب، سازماندهی و آموزش افراد ساکن ‏در شهرها و روستاها به منظور آمادگی برای ارایه خدمات امدادی و بشردوستانه در هنگام بروز حوادث ‏و سوانح طبیعی و غیرطبیعی، تقویت نقش‌پذیری اجتماعی جوانان با تمرکز بر ایجاد و تقویت روحیه ‏داوطلبی در ارایه خدمات بشردوستانه و فرصت‌سازی برای مشارکت بیشتر داوطلبان در فعالیت‌های ‏جمعیت، ارتقای فرهنگ توجه به ایمنی و تاب‌آوری جوامع محلی به‌منظور کاهش خطرپذیری و مقابله ‏موثر با حوادث، کمک به توانمندسازی افراد و جوامع محلی برای مواجهه با هرگونه شرایط اضطراری، ‏تقویت امکانات امدادی و آموزشی در خانه‌های هلال و تجهیز تیم‌های آموزش‌دیده برای پاسخگویی در ‏زمان حوادث با استفاده از ظرفیت‌ها و منابع داوطلبانه و افزایش سطح دسترسی مردم و جوامع محلی به ‏خدمات جمعیت در سراسر کشور از مهم‌ترین اهداف تأسیس خانه‌های هلال است که در این دستورالعمل ‏عنوان شده است.‏
خانه‌های هلال‌احمر درواقع مرکزی با ساختار داوطلبی بدون نیروی انسانی رسمی، پیمانی یا ‏قراردادی در سطح محلات شهرها و روستاهاست که آن را اعضا، داوطلبان، خیران، نیکوکاران و ‏واقفان اداره می‌کنند. هدف از تأسیس خانه‌های هلال تحقق شعار داوطلب محوری و بهره‌مندی از ‏مشارکت افتخاری و داوطلبانه همه افراد متقاضی فعالیت در جمعیت هلال‌احمر به منظور ارتقای فرهنگ ‏داوطلبی، توجه به صلح و دوستی، کرامت انسان‌ها در جامعه و تقویت روحیه مدافعه‌گری در زمان آرامش ‏و در مواقع بحران در راستای اهداف جمعیت هلال‌احمر و حمایت از زندگی و سلامت آحاد افراد جامعه ‏است که با ارایه آموزش‌های امدادی و اصول و روش‌های خدمات داوطلبانه به همگان به‌ویژه جوانان، جذب ‏و سازماندهی اعضا برای ارایه خدمات داوطلبی به نیازمندان در شرایط عادی و بحرانی در سطح ‏محلات شهری و روستاها تشکیل می‌شود. به گفته شمسی‌پور، مدیرکل آموزش‌های همگانی جمعیت ‏هلال‌احمر، ارایه خدمات بهداشتی، درمانی، توانبخشی، مشاوره‌ای و واکسیناسیون، جمع‌آوری کمک‌‏های نقدی و غیرنقدی مردمی در هنگام بروز حوادث و بحران‌های داخلی و خارجی، اجرای طرح‌ها و ‏پروژه‌های داوطلبی (امدادی، بهداشتی، درمانی، آموزشی و حمایتی) و کمک به آسیب‌دیدگان حوادث و ‏سوانح فردی در نقاط محروم و دورافتاده کشور از کارکردهای خانه‌های هلال است‎.‎
در خانه‌های هلال پایبندی به اصول بنیادین هفتگانه جمعیت هلال‌احمر، بشردوستی، بی‌طرفی، ‏بی‌غرضی، جهان‌شمولی، یگانگی یا وحدت، استقلال و خدمات داوطلبانه مهم‌ترین اصول به شمار می‌رود ‏و ترویج فرهنگ صلح و نوع‌دوستی و جامعه عاری از خشونت، ارایه خدمات به نیازمندان با ‏بهره‌گیری از توان توانمندان، مشارکت و ساماندهی محلات شهری و روستایی در برگزاری کمپین‌های ‏مدافعه‌گرانه، مسابقات و مانورهای امدادی-بشردوستانه و عام‌المنفعه همسو با برنامه‌های مصوب جمعیت ‏انجام می‌شود و کسانی می‌توانند در خانه‌های هلال‌احمر فعالیت داشته باشند که به اساسنامه جمعیت ‏هلال‌احمرپایبند و تمایل داشته باشند که در محل یا منطقه شهرداری و خانه هلال روستایی که ‏زندگی یا کار می‌کند، فعالیت کنند.  ‏

تأمین امکانات خانه‌های هلال‎

‎به منظور تأمین فضای فیزیکی و تجهیزات اولیه مورد نیاز خانه‌های هلال در روستاها یا شهرها، ‏تعامل شعب جمعیت هلال‌احمر با دهیاری‌ها و شهرداری‌ها ضروری است و شرط لازم برای فعالیت این ‏خانه‌ها تأمین فضای مورد نیاز آن از سوی دهداران و شهرداری‌ها یا خیران است. فعالیت خانه‌های هلال ‏در شهرها می‌تواند در مکان‌هایی مانند اداره‌های دولتی، مدارس، موسسات خیریه، سمن‌ها، ساختمان‌های ‏اهدایی، کارخانه‌ها، مساجد، خانه‌های فرهنگ، سراهای محله یا سایر مکان‌های غیرسیاسی باشد که مسئولان مربوطه برای این امر در نظر گرفته‌اند. فضای مورد نظر خانه‌های هلال، با ‏همکاری دهیاران و متنفذان در مدارس، مساجد، خانه بهداشت و سایر مکان‌هایی که مناسب فعالیت این ‏خانه‌ها باشد، در نظر گرفته می‌شود. در سطح محلات شهری درباره مکان فعالیت خانه‌های هلال، ‏انجام هماهنگی لازم از سوی شعبه با ارگان‌هایی نظیر وزارت آموزش‌وپرورش، امورمساجد، ‏شهرداری‌ها، ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره اوقاف و امور خیریه ضروری است. فضای مورد ‏نیاز برای فعالیت خانه‌های هلال هم باید به صورت دائمی و اختصاصی یا حداقل برای مدت پنج‌سال در ‏اختیار خانه هلال قرار گیرد.‏

یک مرکز کوچک در دل روستا ‏

خانه‌‌های هلال، خود نوعی هلال‌احمر کوچک به شمار می‌‌رود که در سطح شهرها از سوی مردم، ‏خیران و نیکوکاران و با همکاری شهرداری‌ها، مساجد و اصناف و در سطح روستاها از سوی ‏دهیاران، بخشداران و با مشارکت فرمانداری‌ها، شعب جمعیت هلال‌احمر تجهیز و مدیریت می‌شود که ‏با تشکیل این خانه‌ها تمام ظرفیت‌های خدمت‌رسانی جمعیت هلال‌احمر مبتنی بر نیاز هر منطقه احصا ‏و به کار گرفته می‌شود‎.‎
شمسی‌پور معتقد است وقتی می‌توانیم مدیریت بحران براساس اجتماع و جامعه محوری داشته باشیم که ‏مردم آن جامعه توان مقابله با حوادث و مخاطرات را هم داشته باشند و فرد آماده، خانواده آماده و جامعه آماده ‏در برابر مخاطرات داشته باشیم. در چنین شرایطی اگر حادثه‌ای مانند زلزله یا سیل رخ دهد تا رسیدن ‏نیروهای امدادی، افراد حاضر در محل حادثه در صورتی که آموزش‌های مختلف را دیده باشند می‌توانند ‏از مخاطرات و عواقب این حوادث بکاهند و این درحالی رقم خواهد خورد که افراد با اصول پیشگیری ‏از خطر آشنا شوند. درواقع تقویت این جامعه آماده در دستور کار جمعیت هلال‌احمر قرار دارد و ‏تشکیل خانه‌های هلال درواقع تحقق این هدف است‎.
در خانه‌های هلال‌احمر بعد آموزشی اجتماع محلی تقویت می‌شود. به این معنا که فرد و خانواده ‏آموزش می‌بینند و آموزش‌های لازم را فرا می‌گیرند تا بتوانند توان انجام کار محلی و مشارکتی را ‏داشته باشند و موجبات هماهنگی‌ها و افزایش تاب‌آوری را در بعد محلی تقویت کنند‎ .‎

چه شهرهایی می‌توانند خانه هلال داشته باشند‎


خانه هلال در روستاهایی که دهیاری و شهرهایی که شهرداری  داشته باشند، تشکیل می‌شود به ‏شرط آنکه درخواست تأسیس خانه هلال در شهرها را شهرداری و در روستا، دهیاری به شعب ‏یا دفاتر نمایندگی جمعیت هلال‌احمر شهرستان ارایه کنند و پس از تأیید رئیس شعبه، مسئول امور ‏جوانان شعبه، مسئول امور داوطلبان شعبه، مسئول امدادونجات شعبه، خزانه‌دارشعبه و یکی از ‏داوطلبان فعال شهرستان اعضای اصلی این خانه‌ها خواهند شد.‏ شمسی‌پور توضیح می‌دهد که جذب و سازماندهی اعضا و هماهنگی برای برگزاری دوره‌های ‏آموزش همگانی، عمومی و تخصصی برای ایجاد بسترهای لازم به منظور آمادگی و پاسخگویی سریع ‏به ساکنان محله در حوادث و بحران‌ها  با هماهنگی شعب در سطح محله با خانه‌های هلال است. از ‏سوی دیگر تعامل با شهرداران مناطق، مسئولان خانه‌های فرهنگ، مدیران مدارس و ائمه جماعات ‏مساجد در سطح محلات شهری و تعامل با مسئولان خانه‌های بهداشت، دهیاران و مدیران مدارس و ائمه ‏جماعات مساجد در سطح روستاها را اعضای فعال خانه‌های هلال انجام می‌دهند. کمک در ‏شناسایی افراد شاخص محله و روستا و مشارکت جویان داوطلب در سطح منطقه و درگیر کردن آنها در ‏اجرای برنامه‌ها، بررسی نیازهای آموزشی و اجتماعی روستا و محله و ارایه آنها در قالب اولویت‌های ‏آموزشی و ارایه طرح‌ها و پیشنهاد برای آموزش فعالیت‌های امدادی و بشردوستانه و همکاری با ‏نهادهای موجود در محله و روستاها از دیگر اقداماتی است که خانه‌های هلال انجام می‌دهند.‏ در حال حاضر بیش از ١٤٧٠ خانه هلال در سطح کشور و ٣٤٥ سرای محله در تهران فعالیت دارند. ‏شمسی‌پور توضیح می‌دهد که  با توجه به محدودیتی که کرونا در آموزش چهره به چهره برای آموزش‌های مورد نیاز ایجاد کرده، کلاس‌های ١٠نفره ویژه  کودکان،  نوجوانان و بزرگسالان در نظر ‏گرفته شده است که این کلاس‌ها با رعایت نکات بهداشتی برای گروه‌های سنی مختلف اجرا می‌شود.‏‎ ‎
شناسایی و درک خطر، سیل، زلزله، آمادگی در برابر مخاطرات، حوادث جاده‌ای که شایع آن منطقه ‏است و کرونا ویروس ازجمله نکاتی است که در این کلاس‌ها در مرداد ماه و شهریور برگزار می‌شود‎. به گفته مدیرکل آموزش‌های همگانی هلال درحال حاضر در مرحله نخست این آموزش‌ها بیش از  ١٨٠ ‏هزار نفر آموزش می‌بینند و اگر شرایط و محدودیت‌های کرونایی برداشته شود ظرفیت‌های دیگر ‏برای آموزش‌های تخصصی‌تر اضافه می‌شود. درنهایت فعالانی که در خانه‌های هلال فعالیت می‌‏کنند وارد چرخه جدید آموزش می‌شوند تا در صورت بروز بحران در محله بتوانند در مرحله نخست خود، ‏مرحله دوم خانواده و در مرحله سوم اعضای محله‌شان را از بحران نجات دهند‎.

ممکن است به این مطالب نیز علاقه‌مند باشید
ارسال دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

از اینکه دیدگاه خود رو با ما در میان گذاشتید، خرسندیم.