دومین گفتوگوی روزنامه شهروند با کارشناسان جمعیت هلالاحمر حول موضوع زلزله، چگونگی مقابله با بحران و کاهش خسارت روحی و روانی آن به صورت لایو در اینستاگرام شهروندآنلاین برگزار شد. دکتر خسرو رحمانی معاون اموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلالاحمر کشور و دکتر موسوی معاون آموزش، پژوهش و فناوری یاسوج در این گفتوگو به ارایه راهکارهای آموزشی لازم در خصوص مواجهه با بحرانها پرداختند.
کشور ایران بهعنوان یکی از کشورهای بلاخیز در حوزه بلایای طبیعی است. حوادثی که همواره خسارتهای فراوانی را به پیکره شهرها وارد میسازد و آمادگی برای رویارویی با این شرایط از اولویتهای جمعیت هلالاحمر است.
دکتر خسرو رحمانی، معاون اموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلالاحمر کشور در گفتوگو با روزنامه شهروند بر ضرورت ترویج آموزشهای همگانی و آگاهی بخشی مردم در این حوزه تأکید کرد و گفت: «آمادگی با مواقع بحرانی پیشروی کشور ارتباط مستقیمی با آموزشهای همگانی و آگاهیبخشی مردم دارد؛ چراکه در این شرایط مردم میتوانند با کنترل احساسات خود رفتارهای هوشمندانهای را از خود بروز دهند.»
او با اشاره به آموزشهای همگانی مقابله با بحران در صداوسیما و شبکههای مجازی معتقد است ارایه آموزشهای موردی در اینباره راهگشا نیست و ما برای حصول نتیجه بهتر نیازمند تکرار آموزشها هستیم: «باید با تکرار آموزشها و تلاش برای تأثیر مثبت این آموزشها در رفتار مردم زمینه کاهش مخاطرات را فراهم کنیم. ما درحال حاضر پوشش خوبی در بخش اطلاعرسانی داریم اما در بخش تأثیرگذاری مثبت روی رفتار مردم باید بیش از پیش کار کنیم.»
دومین گفتوگوی روزنامه شهروند با کارشناسان جمعیت هلالاحمر حول موضوع زلزله، چگونگی مقابله با بحران و کاهش خسارت روحی و روانی آن به صورت لایو در اینستاگرام شهروندآنلاین برگزار شد.
همه کشورها در حوزه آموزش مقابله با بحرانها همواره میکوشند تا از آموزشهای بینالمللی هم بهرهمند شوند، ایران هم در این بخش مستثنی نیست. رحمانی در اینباره میگوید: «جمعیت هلالاحمر هم در راستای کاهش خسارات و تلفات احتمالی در حوادث و بلایای طبیعی از آموزشهای فدراسیون بینالمللی بهرهمند میشود و میکوشد تا با بهرهگیری از این آموزشها آمادگی مردم را در برابر مخاطرات افزایش دهد. اما نکته مهم و اساسی در بهرهگیری از این آموزشها بومیسازی آنهاست. در واقع ما زمانی میتوانیم نتایج مطلوبی از این آموزشها بگیریم که با شرایط منطقهای خود تطبیق دهیم.»
به گفته او، با بومیسازی آموزشهای بینالمللی مطابق شرایط هر منطقه مردم برای رویارویی با بحرانها آماده میشوند، در روستاهایی با بناهای غیرمستحکم و یک یا دو طبقه فرار به موقع از خانه و پناهگرفتن در فضای باز را آموزش میبینند و در محیطهای دیگر رفتارهای متناسب با آن محیط را در پیش میگیرند.
یکسالی میشود که جمعیت هلالاحمر برای افزایش کمیت و کیفیت آموزشهای مقابله با بحران خود به جمعیت روستایی و شهری کشور تأسیس خانههای هلال را در دستور کار خویش قرار داده و میکوشد تا از ین طریق آموزشهای محلهمحوری جمعیت هدف را دنبال کند. موضوعی که معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلالاحمر کشور از آن بهعنوان یکی از نقاط عطف فعالیتهای آموزشی جمعیت یاد میکند: «تا به امروز حدود 4هزار و 500 خانه هلال در شهرها و روستاهای کشور تأسیس و راهاندازی شده است. خانههای هلال یکی از اولویتهای مهم جمعیت هلالاحمر کشور در حوزه آموزش است و تجربه نشان داده است که با فعالیت این خانهها مردم ساکن در مناطق بحراندیده آگاهانهتر با شرایط بحرانی پیشرو برخورد کردهاند. رفتار آگاهانهای که هم موجب کاهش خسارات جانی شده، هم به امدادگران در امر امدادرسانی کمک کرده است.»
او برای مصداق این سخن به زلزله سیسخت اشاره میکند: «در سیسخت حدود 400 خانوار در 4 خانه هلال آموزشهای لازم را فرا گرفته بودند، به خاطر همین مردم با خروج به موقع از خانهها و پناهگرفتن اصولی توانستند جان خود را نجات دهند.»
به گفته معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلالاحمر کشور حسن خانههای هلال آشنایی مربیان با شرایط منطقه و مردم ساکن در آن است: «این ارتباط فرهنگی و اجتماعی باعث میشود تا آموزشها کاملا به صورت بومی ارایه شود و مردم پذیرش بهتری از مربیان خود داشته باشند.»
دکتر رحمانی در بخش دیگر از صحبتهای خود بر ضرورت توجه به اصل پیشگیری در برابر حوادث و بلایای طبیعی تأکید کرد و گفت: «حوادث یا طبیعیاند یا غیرطبیعی. این حوادث زمانی تبدیل به بحران میشوند که در غفلت ما از اصل پیشگیری نظم زندگی اجتماعی و عادی مردم زیرسایه این حوادث تحتتأثیر قرار بگیرند. ما باید بهعنوان یکی از کشورهای بلاخیز طبیعی در گام نخست پیشگیری در مقاومسازی بناها وارد شویم و خانههایی بسازیم که در برابر زلزله 7 ریشتری هم مقاومت داشته باشند. ساخت خانههای مقاوم که در حوادث و بلایای طبیعی تخریب نشود، از استرس و اضطراب حاکم بر مردم منطقه میکاهد.»
یکی از شرایطی که مردم در زمان بحران میتوانند به روند امدادرسانی در منطقه یاری رسانند، استقرار آنها در اردوگاههای اضطراری است. معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلالاحمر کشور در اینباره معتقد است: «اسکان اضطراری زمانی فراهم میشود که منازل مسکونی قابل سکونت نیست، از سوی دیگر در اردوگاهها امکان ارایه خدمات بهداشتی، درمانی و توزیع کمکهای حمایتی به اسیبدیدگان بهتر انجام میشود، لذا اگر مردم نسبت به این موضوع آگاه باشند، همکاری بهتری با ما در زمان بحران خواهند داشت.»
بافت قدیمی بیشترین خسارتدیده زلزله سیسخت
دکتر موسوی معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت یاسوج نیز در بخش دیگر این گفتوگوی زنده به ارایه گزارشی از آخرین وضعیت سیسخت پرداخت و گفت: «سیسخت شهری 8هزار نفری با دو بافت قدیمی و نوساز است که متأسفانه در زلزله اخیر بافت قدیمی شهری و روستایی آن بیشترین خسارت را دید.»
او با اشاره به خسارتهای زلزله در سیسخت افزود: «ما در سیسخت فوتی نداشتیم، چون زلزله آواری به جا نگذاشته بود و محدود مصدومان به جا مانده از این حادثه ناشی از ترس و دستپاچگی مردم موقع فرار بود.»
به گفته او، امروز کمی آرامش به منطقه سیسخت برگشت، مردم در 5هزار چادر توزیعی از سوی جمعیت هلالاحمر مستقر شدهاند و مراحل بعدی امدادرسانی به زلزلهزدهها توسط داوطلبان جمعیت هلالاحمر در حال اجراست: «سیسخت یکی از شهرهای نزدیک به گسل است و این شرایط آموزش مردم را برای رویارویی با شرایط بحران ضروری میسازد. خوشبختانه مردم و معتمدان سیسخت همکاری و تعامل خوبی با جمعیت هلالاحمر دارند و این امر روند امدادرسانی را تسریع بخشیده است.»
یکی از برگهای برنده سیسخت در رویارویی با این حادثه عملکرد موفق خانههای هلال بوده است، موسوی میگوید: «تاکنون 2هزار نفر از مردم سیسخت و روستاهای اطراف در خانههای هلال آموزشهای لازم را فرا گرفتهاند و افزایش کمی وکیفی این آموزشها از اولویتهای ما در استان خواهد بود.»