در ادامه به مرور 10 اتفاق ویژه ورزش ایران در سال 1399 میپردازیم؛ سالی که با توجه به شیوع ویروس کرونا شاهد برگزاری رویدادهای ورزشی بسیار کمتری نسبت به گذشته بود.
توقف پرسپولیس در یک قدمی جام
پرسپولیس که با شکستدادن تیمهای پرقدرت و پرستاره به فینال لیگ قهرمانان آسیا ٢٠٢٠ رسیده بود، مثل دو سال قبل نتوانست از پس حریف شرق آسیایی خود بربیاید. اینبار اما آه و حسرت برای قهرماننشدن نماینده ایران در آسیا بیشتر هم شد، چون رقیب و مهاجم برزیلیاش روی دو پنالتی و اشتباه بازیکنان ایرانی به گل رسید. حتی VAR هم در این بازی به یاری شاگردان یحیی گلمحمدی نیامد و علیه آنها کار کرد تا طلسم قهرماننشدن تیمهای ایرانی در مسابقات باشگاهی آسیا همچنان ادامهدار باشد. اولسان هیوندای قهرمان سال ٢٠٢٠ آسیا شد و در قطر که میزبان اکثر مسابقات لیگ قهرمانان بهخاطر کرونا شده بود، جام را بالا برد. البته این تیم کرهای چندی بعد به همراه یک نماینده از قطر به عنوان میزبان در جام باشگاههای جهان هم شرکت کرد؛ فرصتی که برای پرسپولیس از دست رفت. سرخپوشان تا به حال نتوانستند به عنوان قهرمانی در آسیا دست پیدا کنند و در سالهای اخیر با وجود رسیدن به یک قدمی این افتخار دستشان از جام کوتاه مانده است. این در حالی بود که رئیسجمهوری هم قول پاداش ویژه به پرسپولیس در صورت قهرمانی در آسیا را داده بود.
انتقال قدرت در والیبال؛ کولا رفت، آلکنو آمد
ایگور کولاکوویچ که بعد از المپیک ریو هدایت تیمملی والیبال ایران را برعهده گرفته بود، بعد از حدود سه سال حضور مداوم در رأس نیمکت بلندقامتان ایرانی، با نظر داورزنی به کار خود پایان داد. این تصمیم زمانی اتخاذ شد که خبر تعویق یکساله المپیک به صورت رسمی اعلام شد. کولاکوویچ در پایان فروردین ٩٩ با تیمملی ایران وداع کرد، اما انتخاب جانشین او با توجه به لغو بازیهای ملی در سال ٢٠٢٠ ماههای زیادی طول کشید. درنهایت هدایت تیمملی والیبال ایران که با هدایت سرمربی مونتهنگرویی برای دومین بار متوالی المپیکی شده بود، به ولادیمیر آلکنو، سرمربی سابق تیمملی روسیه رسید. این انتخاب با استقبال اکثریت جامعه والیبال همراه شد؛ اگرچه قرار است آلکنو کار خود را از اولین روزهای سال ١٤٠٠ آغاز و درنهایت تیمملی را برای حضور در المپیک توکیو آماده کند. هدفگذاری فدراسیون برای انتخاب این مربی سرشناس قرار گرفتن روی یکی از سکوهای المپیک توکیو بوده؛ هدفی که باید دید بلندقامتان ایرانی چقدر به آن نزدیک خواهند شد. سعید معروف که سابقه کار با آلکنو در زنیتکازان را دارد، به همراه سایر بازیکنان حالا فصلی نو را پیشروی خود میبینند.
ژیمناستیک زنان؛ شروع فصلی تازه
سالهای قبل بحث حضور زنان در رشته ژیمناستیک در میادین بینالمللی مطرح شد، اما در سال ٩٩ با پیگیریهای صورتگرفته توسط فدراسیون ژیمناستیک برای حضور بانوان در رویدادهای بینالمللی شاخه «ژیمناستیک برای همه»، نمونه پوشش ورزشکاران دختر این شاخه به کارگروه لباس ورزشکاران وزارت ورزش و جوانان ارسال شد. پس از بررسیهای انجامشده توسط این کارگروه، درنهایت با کلیات پوشش بانوان در شاخه «ژیمناستیک برای همه» موافقت و اعلام شد که بانوان ژیمناست ایرانی میتوانند در مسابقات برونمرزی «ژیمناستیک برای همه» شرکت کنند. مسابقات ژیمناستیک برای همه که خیلی جنبه قهرمانی ندارد و بیشتر شبیه به اجرای یک نمایش در یک فستیوال است، میتواند در گام نخست اتفاق خوبی برای ژیمناستیککارهای زن ایرانی باشد. از آنجا که این نمایش هر بار شکل متفاوتی خواهد داشت، لباس ورزشکاران هم نسبت به محتوای نمایش تغییر خواهد کرد. بنابراین لباس مصوب و همیشگی برای شاخه «ژیمناستیک برای همه» وجود ندارد، به همین خاطر وزارت ورزش اعلام کرده قبل از هر اعزام باید لباس ورزشکاران اعزامی را بررسی و تأیید کند. از سوی دیگر میتوان به تأیید لباس پاورلیفتینگ بانوان و شروع رسمی زنان در این رشته هم اشاره کرد که در سال ٩٩ برای اولین بار رخ داد.
هادی ساعی؛ چند سیلی و یک سال محرومیت
پرافتخارترین المپین ایرانی روزهای پرحاشیهای را در زمستان ٩٩ سپری کرد. او که با کنار گذاشتن اختلافات قدیمی با فدراسیون تکواندو، کار خود را با عنوان مدیر فنی تیمملی پیگیری میکند، در لیگ برتر تکواندو با دو تیم همکاری میکرد، اما این همکاری پایان خوشی برای او نداشت. در جریان مسابقات لیگ تکواندو در دی ماه سال ٩٩ هادی ساعی دقایقی بعد از حضور در سالن وقتی شنید که دبیر سازمان لیگ به او خوشامدگویی کرده، ناگهان از کوره در رفت و به سمت او حمله کرد. هادی ساعی بعد از نزدیکشدن به مصطفی بابایی که نام او را پشت بلندگو اعلام کرده بود، چند سیلی زیر گوش او زد. این اتفاقات و فریادهای مداوم ساعی توجه همه حاضران در سالن را به خود جلب کرد و درنهایت با وساطت برخی مسئولان این غائله ختم شد. بعد از این اتفاقات علاوه بر اینکه در فضای مجازی و رسانهای حملات زیادی به هادی ساعی شد، او از سوی کمیته قضائی فدراسیون نیز به یک سال محرومیت محکوم شد، اما اتفاق جالبتر جایی رخ داد که ساعی با اعتراض به حکم خود توانست در مرحله نهایی لیگ برتر نیز در سالن حضور پیدا کند!
فاجعه ٢٠٠ میلیاردی ویلموتس
فیفا در پرونده شکایت مارک ویلموتس بلژیکی، فدراسیون فوتبال ایران را به پرداخت ٦ میلیون و ٢٠٠ هزار یورو محکوم کرد؛ با اینکه این مربی در مدت زمان کوتاه حضورش در ایران ٢میلیون یورو هم از فدراسیون دریافت کرده بود، بعد از اخراج با استفاده از بندهای موجود در قرارداد عجیب و یکطرفهاش توانست ایران را در فیفا محکوم کند. این غرامت که توسط فیفا تأیید و با اعتراض ایران به دادگاه CAS همراه شد، به یک سوژه برای کاربران مجازی هم تبدیل شد که با این میزان پول که ویلموتس در ٦ ماه سرمربیگریاش از ایران طلب کرده، چه کارهایی میشد انجام داد. پای وزارت ورزش و مجلس شورای اسلامی هم به این پرونده باز شد، اما مثل همیشه هیچ کس تقصیر را گردن نگرفت. اتفاق عجیبتر اما جایی بود که شستا هم به دلیل پولی که فدراسیون از این شرکت قرض کرده بود، حکم توقیف و مزایده ساختمان فدراسیون را گرفت. درواقع تبعات حکم طلب ویلموتس که خروجی حضورش در ایران چیزی جز دو باخت برابر بحرین و عراق نبود، دامن فوتبال را شدیدا گرفت و در سال ١٤٠٠ نیز احتمالا این ماجرا ادامه خواهد داشت.
جودو بالاخره رفع تعلیق شد
تعلیقی که از شهریورماه سال ٩٨ برای جودوی ایران آغاز شده بود، نهایتا در اسفندماه سال ٩٩ حداقل به صورت موقت به پایان رسید. این تعلیق بینالمللی بعد از اتفاقاتی که برای سعید ملایی در مسابقات جهانی ٢٠١٩ ژاپن به وجود آمد، با حکم فدراسیون جهانی رخ داد. با توجه به اینکه ملایی دیگر به ایران بازنگشت و برخی اخبار هم علیه ایران منتشر میشد، فدراسیون جهانی با محوریت ویزر، رئیس این فدراسیون تصمیم به تعلیق ایران گرفت. در یک سالونیم اخیر روند اعتراض به این رأی در جریان بود، اما برخی مسائل باعث به تعویق افتادن رسیدگی به این پرونده در دادگاه CAS شد. شهریورماه امسال بود که آرش میراسماعیلی به همراه داورزنی و سجادی راهی سوییس شدند تا در دادگاه CAS دفاعیه و اعتراض خود را اعلام کنند. قرار بود تا یک ماه بعد از انجام این دادگاه اگر توافقی بین دو طرف صورت نگرفت، دادگاه رأی را اعلام کند، اما چندین بار زمان اعلام رأی به تعویق افتاد. درنهایت در اسفندماه خبر رفع تعلیق جودوی ایران توسط فدراسیون اعلام شد و قرار است تیمملی هم به زودی در مسابقات آسیایی شرکت کند. البته که برخی معتقدند این رفع تعلیق موقتی است و ایران باید با فدراسیون جهانی تعامل کند.
خواهران منصوریان؛ از محرومیت تا MMA
شهربانو، الهه و سهیلا منصوریان که در سالهای اخیر با قرار داشتن همزمان در تیمملی ووشو به عنوان سه خواهر شهرت زیادی را برای خود دستوپا کردند، سال پرماجرایی را با وجود عدمبرگزاری مسابقات آسیایی و جهانی پشتسر گذاشتند. اواخر مردادماه بود که فدراسیون ووشو بدون هیچ پیشزمینه قبلی حکم به محرومیت سنگین شهربانو و سهیلا منصوریان داد. با حکم کمیته انضباطی فدراسیون ووشو، شهربانو منصوریان ٢٠ ماه و سهیلا منصوریان ٨ ماه محروم شدند؛ حکمی که جامعه ووشو را به فکر فرو برد و به خاطر اتفاقاتی که بیرون از محیط ورزشی رخ داده بود، اعلام شد. سهیلا با مسئولان ورزشگاه انقلاب درگیر شده و فیلم آن را روی اینستاگرامش منتشر کرده بود و شهربانو منصوریان هم بر انتخابنشدن خواهرش با فدراسیون و یکی دیگر از ملیپوشان درگیری اینستاگرامی پیدا کرده بود. با اینکه چندی قبل این محرومیتها توسط فدراسیون ووشو بخشیده شد، اما خواهران منصوریان طبق قراردادی که با یک شرکت امضا کردند، قرار است به زودی مسیر خود را از ووشو جدا کرده و سراغ رشته MMA بروند! از قهرمانی در لیگ برتر با تیم سپاهان هم میتوان به عنوان بزرگترین افتخار این سه خواهر در سال ٩٩ نام برد.
کرونا و تعطیلی؛ از المپیک تا لیگهای داخلی
بدون شک یکی از مهمترین اتفاقات سال ٩٩ را میتوان تعطیلی خیلی از مسابقات ورزشی در داخل و خارج از کشور عنوان کرد. شیوع کرونا در سراسر جهان بزرگترین رویداد ورزشی دنیا یعنی المپیک را هم یک سال به تعویق انداخت. قطعا ایران هم مثل خیلی دیگر از کشورهای جهان از تعویق یکساله المپیک به شدت ضربه خورد و خسارت زیادی دید. ورزشکارانی هم که تا فروردین ٩٩ خودشان را برای این رویداد آماده میکردند، به یکباره دچار یأس و ناامیدی شدند. البته موضوع تعطیلی مسابقات مربوط به المپیک نبود. در تمامی رشتههای ورزشی مسابقات آسیایی و جهانی زیر سایه کرونا قرار گرفت و باعث تغییر تصمیمات اتخاذشده از قبل شد. با اینکه هنوز به صورت قطعی تکلیف برگزاری المپیک در سال ١٤٠٠ هم مشخص نیست، اما کرونا تا حدی محدودیت برای ورزشکاران ایجاد کرده که برخی از فدراسیونهای جهانی حتی مسابقات کسب سهمیه خود را لغو و اعلام کردند بر اساس رنکینگ ورزشکاران را به المپیک دعوت میکنند. با توجه به تزریق واکسن در ایران و سراسر جهان این امید وجود دارد ورزش در دنیا در سال ١٤٠٠ جان دوبارهای بگیرد.
سقوط مرگبار چترباز مشهور
در روزهایی که چهارمین سالگرد حادثه آتشسوزی و ریزش ساختمان پلاسکو بسیار در فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته بود، مراسم یادبود متعددی نیز در فضاهای مختلف برگزار میشد. یکی از این مراسم صبح روز دوم بهمن ماه ٩٩ جلوی ساختمان آتشنشانی فاز یک شهرک اکباتان برگزار شد؛ مراسمی که در کمال تأسف یک اتفاق تلخ و ناگوار را رقم زد. محمد بزرگی یکی از چتربازهای مطرح ایران قصد داشت با یک حرکت نمادین یاد آتشنشانان شهید را زنده نگه دارد، اما خودش درگیر یک حادثه شد و جانش را از دست داد. این چترباز ٣٦ساله با تلاشهای زیاد مجوز پریدن از بالای یکی از نردبانهای آتشنشانی را اخذ کرده بود، اما چتر او در حین پریدن از نردبان ٥٨ متری باز نشد و حاضران شاهد یک اتفاق وحشتناک بودند. ماجرای زندگی این چترباز جوان و صحبتهایی که او قبل از مرگش در یک ویدیو ضبط کرده بود، در فضای مجازی بازتاب گستردهای داشت. حالا از سال ١٤٠٠ علاوه بر پاسداشت یاد و خاطره شهدای آتشنشان، همزمان با سالروز حادثه پلاسکو، از محمد بزرگی نیز نام برده خواهد شد؛ کسی که میتوانست چنین ریسکی را قبول نکند و به ادامه زندگیاش بپردازد.
سلب میزبانی، آخرین ضدحال AFC
در سالهای اخیر دائما شاهد اتخاذ تصمیمات یکطرفه از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا برای تیمهای ایرانی در رده ملی و باشگاهی بودیم که مهمترین مسأله نیز رأی به بازی تیمهای ایرانی و عربستانی در کشور ثالث بود. حالا هم کرونا به بهانه جدیدی برای رئیس بحرینی AFC تبدیل شده تا یک به یک میزبانیها را از فوتبال ایران سلب کند. سال ٩٨ بود که میزبانی از تیمهای ایرانی به بهانههای عجیبی در لیگ قهرمانان آسیا گرفته شد و رایزنی برای بازگرداندن این تصمیم هم با توجه به شیوع کرونا و لغو مسابقات برگشت به نتیجهای نرسید. در سال ٩٩ هم همه مسابقات باشگاهی به صورت متمرکز برگزار شد، اما در تصمیمگیری برای فصل جدید لیگ قهرمانان آسیا میزبانی هیچ کدام از گروهها به تیمهای ایرانی نرسید. حتی استقلال از سوی AFC اجبار شده که به عربستان سفر کند؛ تصمیمی که با اعتراض ایران همراه شد، اما اوج اتفاقات تلخ مربوط به میزبانی مسابقات مقدماتی جام جهانی بود. این میزبانی با تصمیم عجیب AFC به بحرین رسیده، در حالی که این کشور رقیب مستقیم ایران برای صعود به دور بعدی مقدماتی است و قرار بود در بازی برگشت در تهران به میدان برود.