دکتر ظریف در گفتوگویی که در راستای دستور دولت بوده، صادقانه و متواضعانه آنچه را که فکر میکرده است نیاز است آیندگان بدانند و ممکن است به درد آنها بخورد را بیان کرده است.
شهروند آنلاین: معاون حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه با اشاره به انتشار فایل صوتی سخنان ظریف گفت: «آقای ظریف این سخنان را بارها و بارها در جلسات خصوصی که بسیاری از مسئولان حضور داشته، بیان کرده است و موانع کارآمدی دیپلماسی را به قصد اصلاح و هماهنگی بیشتر برشمرده است.»
محسن بهاروند در یادداشتی با عنوان «فرصت سخنان ظریف» نوشت: «این روزها انتشار فایل صوتی دکتر ظریف، وزیر امور خارجه، جنجالی به پا کرده است. ما کارگزاران دیپلماسی کشور یک اصل اساسی را در نظر داریم و حداقل بخش حرفهای ما سعی بلیغ دارد که هیچگاه این اصل اساسی را فراموش نکند. آن اصل اجتناب از دخالت در سیاست داخلی است. دخالت در سیاست برای ما عیب و لطمه به اعتبار حرفهای ماست.
آنچه چراغ راهنمای ماست و چون فانوس دریایی درخشانی در این دریای طوفانی و تاریک سیاست بینالمللی ما راهنمایی میکند، منافع ملی است. ما منافع ملی را تبیین نمیکنیم بلکه سعی داریم آن را تأمین کنیم. مقام معظم رهبری و نهادهای بالادستی اصول، اهداف و راه اصلی را برای ما تعیین میکنند و ما براساس آموختهها و تجربیات خود برای تأمین و ظهور و بروز این منویات تلاش میکنیم و البته با کمک و یاری خدای تعالی: حسبنا الله و نعم الوکیل، نعم المولا و نعم النصیر.
پس از همه گروهها، سیاسیون و هرکس که قرار است نامزد ریاستجمهوری شود یا خیر، باز هم تقاضا میکنیم که ما را به طرف سیاسیشدن و سیاسیکردن نکشانید که زیان آن متوجه منافع ملی است و خسارت آن را مردم مظلوم این کشور باید تحمل کنند.
دولت محترم برنامهای داشت که بنده نیز در مقطعی در انجام وظایف اداری خود در جریان آن قرار گرفتم که تجربیات و اتفاقات رخداده در همه جوانب سیاسی، اقتصادی، دیپلماتیک و غیره را گردآوری کرده و برای استفاده دولت بعد حفظ و نگهداری کند. این اسناد پس از گذشت زمان مناسب میتواند در اختیار محققان و دولتپژوهان قرار گیرد. دستگاه دیپلماسی نیز طبیعتا تجربیاتی دارد که همه ما فکر میکنیم باید و لابد در اختیار آیندگان قرار گیرد تا گذشته چراغ راه آینده شود.
دکتر ظریف در گفتوگویی که در راستای دستور دولت بوده، صادقانه و متواضعانه آنچه را که فکر میکرده است نیاز است آیندگان بدانند و ممکن است به درد آنها بخورد را بیان کرده است.
اما سوال اینجاست در این جریان ظریف مقصر است یا آنان که اسرار ملی را افشا کردهاند؟ اگر ظریف دغدغه منافع ملی نداشت، حتما محافظهکاری میکرد و با خودسانسوری سخن را در هزار لفافه مصنوعی میپیچاند تا در صورت انتشار یا درز این گفتوگو انتقادی متوجه او نشود، ولی او آنچه را که گفته است بارها و بارها در جلسات خصوصی که بسیاری از مسئولان حضور داشته، بیان کرده است و موانع کارآمدی دیپلماسی را به قصد اصلاح و هماهنگی بیشتر برشمرده است. گاهی هم که بعضی از دوستان از صراحت او انتقاد میکردند یا هشدار میدادند به گفته مولای ما علی(ع) استناد میکرد که: بدترین خیانت، خیانت به مردم و بدترین فریب، فریب رهبران جامعه است.
بنده در طول خدمت خود در دستگاه دیپلماسی شاهد رفاقت و همفکری دکتر ظریف و شهید سپهبد حاجقاسم سلیمانی بودم. هر روز صبح سهشنبهها شاهد این بودم که حاج قاسم با چهرهای بشاش و مصمم از اتاق ملاقات واقع در ساختمان شهید حاج قاسم وزارت امور خارجه به همراه دکتر ظریف خارج و تا جلوی در ورودی بدرقه میشد. هیچگاه در جلسات خصوصی و عمومی شاهد نبودهام که دکتر ظریف جز تکریم و تعظیم بر شهید عزیز سلیمانی روا داشته باشد.
اکنون که در بغداد هستم و در مذاکرات قبل نیز شاهد بودم و هستم که دکتر ظریف ابتدا در محل شهادت حاجقاسم حضور یافته، فاتحه خوانده است و در همین سفر و همه سفرها از همه مقامات رسمی و غیررسمی یکی از مطالبات او همکاری عراق در پیگیری قضائی پرونده ترور حاجقاسم بوده و هست.
عدهای با هر انگیزهای سخنان دکتر ظریف را سیاسی کرده و برای منافع خود آن را توهین به شهید عزیز حاج قاسم جلوه میدهند. هرگز چنین نیست و چنین نیز نخواهد بود. در همین فایل صوتی ظریف بارها زبان به تکریم شهید عزیز ما میگشاید.
آنچه دکتر ظریف میگوید نه سخنی ساده یا گله و شکایت است، او در راستای منافع ملی سخن میگوید. وقتی به میدان و دیپلماسی اشاره میکند، منظور او دو نهاد حاکمیتی کلان کشور است که تلاش آنها باید بیش از پیش در طول هم باشد تا منافع ملی به صورت حداکثری تأمین شود. به نظر او، این دو نهاد کشور باید در یک تعادلی حرکت کنند تا دیپلماسی بتواند منافع غلبه میدانی ما را در حوزه دیپلماسی گردآوری کند. به نظر او، هرگونه ناهماهنگی به زیان منافع ملی تمام میشود.»
از این سخنان نباید برداشت سیاسی کرد. دستگاه دیپلماسی این روزها سخت مشغول تلاش برای رفع تحریمها با امید بهبود وضعیت معیشت مردم است، آن را تضعیف و سیاسی و جناحی نکنیم.
چه خوب است سخنان ظریف که محصول 40سال کار در دیپلماسی در مقاطع حساس است، در یک بستر آرام و منطقی بررسی شده و اگر درست است، هماهنگیها برای تأمین منافع ملی حداکثری شود.