سروکله اولین خودرو ست نجات ایران حدود 27سال پیش پیدا شد؛ وقتی که رقابت‌های آموزشی هلال‌احمر در شهر چاف درحال برگزاری بود و تیم سنندج با خودروی عجیب و غریبش وارد میدان شد.
خودرو را یکی از مربیان هلال‌احمر طراحی کرده بود تا در عملیات‌ها و مانورها مدام مجبور به جابه‌جایی ست‌های نجات در آمبولانس جمعیت نشوند.
کمتر از 3سال بعد سروکله اولین خودرو ست نجات در هلال‌احمر تهران پیدا شد و خیلی زود مراکز استان‌ها و بعد شهرستان‌ها و شهرهای کوچک‌تر به این خودرو مجهز شدند.
«بهزاد فروتن» همان فردی است که برای اولین‌بار این خودرو را طراحی کرد و ایده استفاده از این ست را وارد جمعیت هلال‌احمر کرد.
فروتن با اینکه سال‌های بازنشستگی‌اش را در جمعیت می‌گذراند، هنوز هم در برنامه‌ها و فعالیت‌های هلال‌احمر مشارکت دارد و تجربه‌هایش را در اختیار دیگر اعضای جمعیت می‌گذارد.
تا قبل از طراحی خودرو ست نجات، مأموریت‌های امدادونجات هلال‌احمر با مشکلات زیادی همراه بود؛ تجهیزاتی که امدادگران به‌عنوان ست نجات با خود به صحنه حوادث می‌بردند، در همان آمبولانسی حمل می‌شد که مصدوم در آن قرار می‌گرفت و امدادگران سوار بر آن به محل حادثه می‌رفتند.
این وسایل جای مشخصی در خودرو نداشتند و در هر مأموریت باید در میان خودرو آمبولانس دنبال یکی از این وسایل گشت. همه این مشکلات به‌علاوه سنگین‌بودن ست‌های نجات و دشواری‌های حمل آن، جرقه‌های طراحی خودرو ست نجات را در ذهن «بهزاد فروتن» روشن کرد.
او که 63سال دارد و فعالیت خود را در سال 61 در جمعیت آغاز کرده است، می‌گوید: «من در سال‌های جنگ وارد هلال‌احمر کردستان شدم و در توانبخشی مشغول به کار شدم. آن زمان کردستان شرایط خاصی داشت و از طرف دیگر هلال‌احمر کردستان امکانات چندانی در اختیار نداشت.
از آنچه که باعث می‌شد بچه‌های هلال‌احمر با جان و دل کار کنند، روحیه همکاری و همدلی بین آنها بود. 30سال پیش بعد از عملیات مرصاد یک وانت تویوتا در اختیار جمعیت هلال‌احمر سنندج قرار دادند. همان سال‌ها ما باید هم ست نجات، هم امدادگران و هم مصدومان حوادث را سوار بر تنها آمبولانسی که در اختیار داشتیم، می‌کردیم.
نمی‌شد بعد از مأموریت ست نجات را در جاده رها کنیم یا امدادگران را همانجا بگذاریم تا مصدوم را به بیمارستان برسانیم. مصدوم را هم که نمی‌شد به حال خود رها کرد و باید به مرکز درمانی منتقل می‌کردیم. وقتی این وانت را در اختیار ما قرار دادند، من تصمیم گرفتم فضایی برای ست نجات درون این خودرو طراحی کنم.»
اولین خودرو ست نجات
به همراه یکی دیگر از اعضای جمعیت طراحی خودرو ست نجات را آغاز کرد. وسایل نه‌چندان سبک ست نجات در خودرو جا گرفتند. این خودرو به یک اتاقک هم نیاز داشت تا وسایل داخل آن در امان باشند. خودرو برای نصب این اتاقک راهی همدان شد.
اولین خودرو ست نجات طراحی‌شده در ایران گرچه هنوز نیاز به تکمیل و ارتقا داشت، اما تا سال‌ها بعد همچنان از آن در مأموریت‌های جمعیت استفاده می‌شد. خودرویی که برای دسترسی به تجهیزات داخل آن باید از اتاقک راننده وارد کابین تجهیزات می‌شدند و تفاوت‌هایی با خودرو ست نجات امروزی داشت
مدت کوتاهی بعد از این ماجرا رقابت‌های آموزشی هلال‌احمر در چاف آغاز شد و هلال‌احمر کردستان با همین خودرو تازه طراحی شده در این رقابت‌ها شرکت کرد.
فروتن می‌گوید: «برای اولین‌بار در این رقابت‌ها از خودرو استفاده کردیم. خودرو ظاهر چندان آشنایی نداشت و دیدنش باعث تعجب بقیه شده بود. بچه‌های بقیه شهرها مدام راجع به این خودرو حرف می‌زدند و من فقط در جواب به آنها گفتم فردا صبح کارایی این خودرو مشخص می‌شود.
صبح شد. بچه‌ها برای شرکت در مانورهای آن روز گوشه و کنار خودروهایشان و وسایل اطراف را می‌گشتند، درحالی که ست نجات ما در جای طراحی‌شده خود ثابت بود و نه نیازی به جابه‌جایی مداوم وسایل داشتیم و نه مشکل گم‌شدن و پخش‌شدن تجهیزات در گوشه و کنار خودرو.»
مأموریت‌ها راحت‌تر شدند
اولین خودرو ست نجات طراحی‌شده در ایران گرچه هنوز نیاز به تکمیل و ارتقا داشت، اما تا سال‌ها بعد همچنان از آن در مأموریت‌های جمعیت استفاده می‌شد. خودرویی که برای دسترسی به تجهیزات داخل آن باید از اتاقک راننده وارد کابین تجهیزات می‌شدند و تفاوت‌هایی با خودرو ست نجات امروزی داشت.
فروتن می‌گوید: «حدودا 3سال بعد از طراحی این خودرو توسط ما، هلال‌احمر خودرویی برای ست‌های نجات خریداری کرد و کابین تجهیزات نجات روی آن نصب شد. یکی‌یکی مراکز استان‌ها به این خودرو مجهز شدند.
ما هم وقتی خودرو ست نجات به سنندج رسید، خودرویی که خودمان طراحی کرده بودیم را به یکی از شهرستان‌ها دادیم. تا سال 89 که من بازنشسته شدم، همچنان از این خودرو ست نجات که ما آن را طراحی کرده بودیم، در هلال‌احمر کردستان استفاده می‌شد.»
استفاده از این خودرو ست نجات مأموریت‌های هلال‌احمر را برای امدادگران استان کردستان راحت‌تر کرده بود: «خودرو طراحی شده و ستی که روی آن نصب شده بود، به من تحویل داده شده بود. از همان زمان در تمام مأموریت‌های مهم استان کردستان حضور داشتم و با خودرویی که طراحی خودمان بود، به محل حادثه می‌رفتیم.
با اینکه، این خودرو نیاز به تغییراتی داشت، اما همه از راحتی استفاده از ست نجات در این خودرو می‌گفتند، حتی این خودرو به مأموریت‌ها هم سرعت بیشتری داده بود.»
سرمایه‌ای به نام تجربه
بهزاد فروتن سال‌های فعالیتش در جمعیت علاوه بر مسئولیت در مرکز توانبخشی سنندج، جانشین معاون امداد، ناظر سازمان امداد در استان‌های مختلف، ناظر آموزش، مربی امدادونجات و بسیاری سمت‌های دیگر را تجربه کرده بود. با اینکه بیش از 10سال از بازنشستگی او می‌گذرد، همچنان در فعالیت‌های جمعیت حضور دارد و تجربه‌هایش را در اختیار نیروهای تازه‌نفس می‌گذارد.
دکتر «پیام جلالی» مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان کردستان می‌گوید: «مهم‌ترین سرمایه ما در جمعیت کردستان، نیروهایی است که همدلانه با هم همکاری می‌کنند. یکی از فعالیت‌هایی که از سالیان گذشته در هلال‌احمر کردستان به صورت مستمر انجام می‌شود، استفاده از تجربه‌های پیشکسوتان جمعیت و داشتن ارتباط مستمر با آنهاست.
تجربه طراحی خودرو ست نجات هم نتیجه همین تجربه‌ها و به کاربردن آنها بود. جمعیت هلال‌احمر کردستان امروز هم امکانات چندانی که دیگر استان‌ها در اختیار دارند را ندارد. از سوله‌های مانور و بازآموزی گرفته تا مراکز ورزشی و کتابخانه و امکانات دیگر. با این حال، اعضای ما از ورزیده‌ترین نیروهای هلال‌احمر کشور هستند و به خوبی از پس مأموریت‌ها و وظایفشان برمی‌آیند.»