قبل از ورود به بحث اصلی به این سوال پاسخ دهید: «اگر رسانه و روزنامهای داشته باشیم که به جز خبرهای خوب چیز دیگری به اشتراک نگذارد، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ میخوانیدش؟ آیا برای دسترسی به تنها روزنامهای که فقط اخبار مثبت ایران و جهان را منتشر میکند، پول میپردازید؟»
این روزها در اخبار سراسر جهان، مردم بیشتر از عشق و محبت به نفرت و ترس سوق داده میشوند. خبرهایی که میتوانند انسان را تسلیم جهانی مملو از خشم و خشونت کند. در حالی که رسانهها توانایی تغییر و شکلدادن به دیدگاه ما را دارند اما ظاهرا این روزها اکثریت آنها بهشدت به سمت وقایع منفی منحرف شدهاند. این نوع رسانهها تأثیرات مثبتی که مردم هر روز بر جهان میگذارند را تحتالشعاع قرار میدهند تا تلخترین اخبار در اذهان مردم ثبت شود. اگر این منفینگری ادامه یابد، مردم باور خواهند کرد که دنیای ما اینگونه است و همیشه نیز وضع به همین منوال خواهد بود، اما بیایید خودمان را به چگونگی اوضاع تسلیم نکنیم، بیایید جهانی بسازیم که قرار است خودِ ما در آن زندگی کنیم.
بنابراین ما اهالی رسانه «شهروند» در 22 ژوئن برابر با نخستین روز از فصل تابستان که به نام «روز رسانه مثبت» نامگذاری شده، تلاش کردهایم تا اخبار و مطالبمان برای یک روز چراغ هدایت، انرژی مثبت و شادی باشند. این دقیقا شعار کمپینی است که در تقویم هم بهعنوان روز رسانه مثبت به ثبت رسیده است. این نام اعتقادی است که میگوید اگر مثبتگرایی در رسانهها بیشتر شود، سطح رضایت مردم از زندگی بیشتر خواهد شد. وقتی خبری که انسان را تحتتأثیر قرار میدهد، الهام گرفته و شاد است، آن وقت است که مردم میتوانند سهم مثبت خود را در زندگی به نمایش بگذارند.
پس اگر بتوانیم فقط برای یک روز مثبتاندیشی را به جریان اصلی رسانهها هدایت کنیم، میتوانیم وضع موجود و احساسات جهانی خود را تغییر دهیم. ما میخواهیم ببینیم که این روز به واقعیت تبدیل شده است و امیدواریم زندگی مردم بهتر شود. با تداوم این اتفاق مردم الهام میگیرند که جهان به غیر از جنگ و خونریزی و فروپاشی مملو از اتفاقات خوب است. این نگرش به آینده ما و آینده فرزندانمان مربوط میشود. پس خودمان را به چگونگی اوضاع تسلیم نکنیم.
اینستاگرام، اینفلوئنسرها، خوشبختی و دیگران
اکنون رسانههای اجتماعی جزئی جدانشدنی از زندگی شخصی و حتی حرفهای ما هستند. از انتشار اطلاعات، تعامل با مردم، به اشتراکگذاشتن الگوهای رفتاری گرفته تا اداره یک تجارت و کسبوکار، راه طولانی را با شبکههای اجتماعی طی کردهایم. این روزها هم طبیعتا اینستاگرام مشهورترین شبکه اجتماعی است که نهتنها افراد زیادی در سراسر جهان عضو آن شدهاند بلکه ایرانیها هم حضور پررنگ و فعالی در این شبکه اجتماعی دارند، اما رسانههای اجتماعی مانند اینستاگرام، ترکیبی از فناوری و انسانیت هستند. با این گفته، رسانههای اجتماعی تأثیر بسیار زیادی بر سلامت عاطفی و روانی فرد دارند. احتمالات در شبکههای اجتماعی بیپایان است و با وجود همه اینها، رسانههای اجتماعی جنبه تاریک خود را بیشتر نشان میدهند. اگرچه شبکههای اجتماعی میتوانند استرس، اضطراب و افسردگی را کاهش داده و عزتنفس را تقویت کنند و تنهایی را تا حدی کاهش دهند اما نکته مهم در رسانههای اجتماعی این است که اگر فاقد ارتباط مثبت و قوی هستید یا اجازه میدهید شبکههای اجتماعی زندگی شما را تصرف کنند، ممکن است آسیب روحی و روانی را برای شما در پی داشته باشد.
جنبه مثبت و منفی رسانههای اجتماعی
منظور از جنبه مثبت رسانههای اجتماعی این است که زندگی ما را آسان، سرگرمکننده و جذاب میکنند. افراد میتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و با دوستان و خانواده همگام شوند. سیستم عاملهای رسانههای اجتماعی مانند اینستاگرام، فیسبوک، توییتر، اسنپچت و موارد دیگر اگرچه به استعدادهای کشفنشده، فرصت دیده شدن داده است اما از قضا جنبه منفی شبکههای اجتماعی در واقع میتواند احساس تنهایی و انزوای بیشتری در ما ایجاد کند تا حدی که حتی منجر به اضطراب و افسردگی شود؛ چراکه ما هرچقدر که میدانیم تصاویر به اشتراک گذاشته شده در اینترنت دستکاری میشوند و مردم فقط نکات برجسته زندگی خود را نشان میدهند اما هنوز هم آنچه را که در اینترنت میبینیم، باور میکنیم و با دیدن آنچه دیگران از زندگیشان نشان میدهند، بلافاصله دست به مقایسه با زندگی خودمان میزنیم. این بُعد از شبکههای اجتماعی باعث میشود عزتنفس و تواناییهای خود را زیر سوال ببریم و عدم اعتمادبهنفس و اضطراب در وجود ما بروز کند، اما چگونه میتوان رسانههای اجتماعی را به مکانی بهتر تبدیل کرد؟
- از افرادی که در ایجاد یا آزمایش یک کار جدید تلاش میکنند، قدردانی کنید. یک پیام قدردانی میتواند اعتمادبهنفس فرد را تقویت کرده و روز او را بهتر کند.
- داشتن ارتباط شخصی با افراد مهم است. ارتباطی که فراتر از اظهارنظر یا پسندیدن پست یکدیگر باشد. بنابراین در شبکههای اجتماعی بهطور مرتب با دوستانتان پیوندی واقعیتر و شخصیتر داشته باشید.
- قضاوت نکنید! داشتن یک نظر، خوب است اما بین انتقاد سازنده و یک قضاوت مرز باریکی وجود دارد. افراد با کمترین اظهارنظر صدمه میبینند حتی اگر این کار عمدی نباشد. هنگام اظهارنظر در مورد پست شخصی یا به اشتراک گذاشتن افکار درباره آن، باید مراقب باشید.
- از مزاحمت اینترنتی خودداری کنید. آزار و اذیت اینترنتی یکی از دلایل اصلی اعتمادبهنفس پایین، اضطراب و افسردگی افراد است. حتی یک نظر منفی میتواند بر سلامت روحی و روانی فرد تأثیر بگذارد. با مردم خوب باشید و نهایتا اگر چیزی آزارتان میدهد، دنبالش نکنید.
- محتوای جذاب، سرگرمکننده و آموزنده ایجاد کنید. ما چالشها و همکاریهای سرگرمکننده بسیاری را در رسانههای اجتماعی مشاهده میکنیم که امروزه روند رو به پیشرفت دارند. این یک روش خوب برای جذب کاربران خود و گسترش انرژی مثبت است.
- در مورد موضوعاتی که برای جامعه مهم است، صحبت کنید. رسانههای اجتماعی بستری برای گسترش دانش و بالابردن صدای ما در مورد موضوعاتی هستند که باید شنیده شوند، اما فراموش نکنید صحبتکردن درباره هر موضوعی باز هم میتواند با نگاهی مثبت آغاز شود نه منفی.
- با دیدن اینکه دیگران در زندگی چه کاری انجام میدهند، خود را با دیگران مقایسه نکنید یا در توانایی خود شک نکنید. شما همان جایی خواهید بود که قرار است در زندگی باشید.
- از دیدن زندگی دیگران با آنها مسابقه نگذارید بلکه برای مردم خوشحال باشید و آنها را تشویق کنید. رسانههای اجتماعی مکانی است که افراد باید همزیستی را بیاموزند و در آن رقابت نکنند.