دکتر علیرضا ناجی، ویروس‌شناس و رئیس مرکز ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی توضیح می‌دهد که به هیچ‌عنوان مواد اولیه تولید یک واکسن در یک کشور تولید نمی‌شود. همه دنیا ممکن است در جریان تولید واکسن‌ها به یک مواد اولیه خاص وابسته باشند. مثلا موادی مثل ژل یا رزینی که برای خارج‌سازی استفاده می‌شود، تولید مخصوص یک یا دو شرکت در آمریکا هستند. بنابراین امکان‌پذیر نیست یک کشور حتما در تولید واکسن یا دارویی خاص، تمام مواد اولیه دارویی‌اش را خودش ساخته باشد؛ زیرا فرآیند تولید واکسن طولانی و هزینه‌بر است و به همین دلیل بسیاری از شرکت‌ها تلاش می‌کنند زمان خود را صرف تولید خود واکسن کنند نه مواد اولیه.

او درخصوص اینکه چرا شرکت‌های واکسن‌سازی کرونا در کشورمان متعدد هستند و همه قوا برای یکپارچه‌سازی تولید واکسن در کشور به کار گرفته نمی‌شود، ادامه داد: «این موضوع در واقع خواسته‌ای است که از ابتدا وقتی 5-6 شرکت دارو و واکسن‌سازی اعلام آمادگی کردند، آرزو داشتیم فقط 1 یا 2 شرکت واکسن‌سازی مثل رازی و پاستور با مشارکت خارجی‌ها این کار را انجام دهند و به عهده بگیرند.»

تولید دارو با واکسن متفاوت است

این ویروس‌شناس در پاسخ به این سوال که چرا وقتی در زمینه واکسن‌سازی موفق عمل کردیم ،در زمینه تولید داروهای دیگر همچون داروهای اعصاب و روان نتوانستیم چندان موفق باشیم، گفت: «باید توجه داشت که تولید دارو با تولید واکسن متفاوت است. واکسن‌هایی که تولید می‌کنیم، یکسری واکسن‌هایی موسوم مثل واکسن‌های غیرفعال‌شده هستند و ضمنا کشور ما 3 یا 4 دهه است که در تولید واکسن‌های مختلف تجربه کسب کرده است.»

ناجی ادامه داد: «انتظار داریم کرونا ما را در زمینه تولیدات دارو هوشیار کند تا سرمایه‌گذاری را در سایر زمینه‌های تولید دارو نیز داشته باشیم. اکنون قسمتی از وضعیتی که در خصوص واکسن‌سازی در دوران کرونا تجربه کردیم، بسیار خوب است.» گفتنی است، کره‌جنوبی نیز تجارب خوبی در زمینه تولید واکسن کسب کرده است و ما نیز می‌توانیم در این زمینه از آنها الگوبرداری کنیم.

ما هم می‌توانیم کیت تشخیص سریع کرونا تولید کنیم ولی نمی‌کنیم!

رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در خصوص لزوم بهره‌گیری از تجارب دوران کرونا برای حوادث غیرمترقبه و طبیعی دیگر در آینده گفت: «باید توجه داشت که ممکن است در آینده با خطرات زیستی مواجه شویم که تجارب به دست آمده از کرونا و تولید واکسن کرونا می‌تواند به ما بسیار کمک کند. بنابراین باید در زمینه‌های پزشکی دیگری از جمله داروها، ساخت کیت‌های آزمایشگاهی مناسب، در زمینه صنعت و سایر حوزه‌هایی که به آن نیازمندیم، پیشرفت کنیم.»

او در پایان به استفاده مفید کشور کره‌جنوبی در زمینه تشخیص و کنترل کرونا اشاره کرد و گفت: «این کشور در زمینه تشخیص و کنترل کرونا کاملا به خودش وابسته است و می‌تواند به سایر کشورها نیز خدماتش را ارایه دهد. اکنون کیت‌های تشخیص سریع کرونا که توسط کره‌جنوبی تولید شده، حدود 80درصد بازار آمریکا را در دست گرفته است. این درحالی است که ما نیز می‌توانیم چنین الگویی را برای خودمان به کار گرفته و از این طریق به ارزش افزوده و سودآوری مالی و اقتصادی نیز دست پیدا کنیم.»