اجاره بنادر نه، ائتلاف دریایی شاید

اویل پرایس می‌گوید که مانور نظامی مشترک ایران و روسیه در اقیانوس هند و تنگه هرمز آغازگر این همکاری نظامی خواهد بود و ناو‌های روسیه از تأسیسات بندر بوشهر و چابهار استفاده خواهند کرد. بسته به میزان واکنش‌های داخلی و بین‌المللی به این موضوع، تعداد کشتی‌ها و نیرو‌های ویژه روسی ممکن است طی ۵۰‌سال آینده افزایش پیدا کنند. این پایگاه خبری در ادامه مدعی شده که یادداشت تفاهم میان ستاد کل نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران و وزارت دفاع روسیه به‌عنوان اساس قانونیِ تأسیس پایگاه‌های روسی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. اویل پرایس نوشته است که امضای این سند در ۲۹ ژوئیه و هنگام بازدید حسین خانزادی، فرمانده نیروی دریایی ایران، از سنت پترزبورگ و شرکت در مراسم «روز نیروی دریایی روسیه» اعلام شد. گفته شده است که ایران در مقابل همکاری نظامی، از کمک‌های مالی مسکو به‌عنوان بخشی از این توافق بهره خواهد برد که شامل سرمایه‌گذاری در توسعه میدان‌های نفتی رهاشده توسط شرکت‌های غربی می‌شود.

البته این ادعای اویل پرایس با ارایه جزییات دیگری که منتشر کرده، عجیب‌تر هم جلوه می‌کند. این رسانه آمریکایی نوشته است که روسیه طی مدت پنج‌سال، ۲۵۰‌میلیارد دلار در صنعت نفت و گاز ایران برای تکمیل کردن پروژه‌های اولویت‌دار سرمایه‌گذاری و در پنج‌سال بعد از آن هم ۲۵۰‌میلیارد دلار برای حفظ اقتصاد ایران کمک خواهد کرد. در مقابل، ایران برای شرکت‌های نفتی روسیه جهت توافق‌های اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز، اولویت قایل خواهد شد.

مورد چین و هند

پیش از این هم اخباری در مورد واگذاری منابع خلیج فارس به چینی‌ها و هندی‌ها مطرح شده بود، اما «هادی حق‌شناس»، معاون وقت امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی ایران با بیان این‌که «نه به لحاظ مالکیت و نه حاکمیت قابل واگذاری نیست»، گفته بود: «آن‌چه در بندر چابهار در حال انجام است، این است که یک ترمینال به هندی‌ها داده شده که تجهیزات تخلیه و بارگیری به این بندر بیاورند و فقط عملیات تخلیه و بارگیری کشتی در یک مدت معلوم به آنها واگذار می‌شود و سایر بخش‌های بندر چابهار توسط شرکت‌های ایرانی مدیریت می‌شود لذا اسکله، موج‌شکن، زمین و … نه‌تنها به هندی‌ها بلکه به هیچ کشور خارجی قابل واگذاری نیست.»

واگذاری بندر چابهار به روس‌ها کذب است

همزمان با انتشار این گزارش، مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان در واکنش به این خبر گفت: «واگذاری بندر چابهار به روس‌ها کذب است و بازدید مدیرعامل منطقه اقتصادی آستراخان صرفا برای شناخت بیشتر از ظرفیت‌های چابهار بوده است.» «بهروز آقایی» در گفت‌وگو با عصر هامون، ضمن رد شایعه مطرح شده از طرف جریان معاند در فضای مجازی مبنی بر تصاحب چابهار از طرف روسیه و واگذاری امورات بندری آن به این کشور گفت: «حضور روس‌ها در چابهار و بازدیدشان از امکانات و ظرفیت‌های موجود در این بندر صرفا جهت آشنایی بیشتر با فرصت‌های اقتصادی تنها بندر اقیانوسی کشور بوده است.» او افزود: «روس‌ها در این بازدید تنها برای سرمایه‌گذاری و رغبت تجار روس برای حضور پررنگ‌تر در چابهار اعلام آمادگی کرده‌اند و این طرح مسأله که آنها پیش از این در بندر سرمایه‌گذاری یا قسمتی از بندر را تصاحب یا فریز کرده‌اند، صحت ندارد.» آقایی در پاسخ به این‌که در صورت حضور تجار روس در این بندر، سطح فعالیت آنها به چه شکل خواهد بود، اظهار کرد: «احتمالا این حضور در حد فعالیت سایر تجار در چابهار باشد و یک سایت یا 2 تا 3 هکتار زمین برای احداث انبار و مخازن در اختیارشان قرار بگیرد.» البته مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی آستراخان روسیه نیز در این مورد گفته که روسیه از بندر چابهار برای تجارت و ترانزیت کالا استفاده می‌کند.