مهدویان: فهرست سانسورهای سریال «زخم کاری» را افشا می‌کنم!
اعتراضات تند و تهدیدهای کارگردان و یکی از بازیگران سریال «زخم کاری» به سانسور باورنکردنی قسمت جدید این سریال
محمدحسین مهدویان، کارگردان محبوب جشنواره‌های داخل کشور که در پنج سال اخیر 6 فیلم ساخته؛ در اعتراض به سانسور شدید قسمت جدید سریال «زخم‌کاری» نهادهای تصمیم‌ساز فرهنگی را به افشاگری تهدید کرده است. تهدیدهای تندی که واکنش‌های زیادی در فضای مجازی به وجود آورده است و بسیاری معتقدند که اگر پای قیاس دشواری‌های مسیر کاری مهدویان با دیگر فیلمسازان هم‌نسل او وسط بیاید، کفه ترازوی حمایت‌هایی که از مهدویان به عمل آمده، سنگین‌تر از آن است که بتوان چنین تهدیدهای تندی را توجیه کرد…
پولاد امین، شهروندآنلاین: سریال «زخم کاری» که در تمام 6 هفته‌ای که از انتشارش می‌گذرد، پر از حاشیه و جنجال بوده؛ این بار به دلیل اعتراضات تند کارگردان و یکی از بازیگرانش خبرساز شده است. اتفاقی که به دلیل سانسور شدید قسمت جدید این سریال رخ داده و صدای محمدحسین مهدویان را درآورده است که ظاهرا به چنین شرایطی در روند کاری‌اش عادت ندارد!
سانسور «زخم کاری»
انتشار قسمت ششم سریال «زخم‌کاری» شایعات زیادی در فضای مجازی به وجود آورد. دلیل این امر حذفی‌های گاه آشکار این قسمت بود که در ادامه واکنش محمدحسین مهدویان را نیز موجب شد.
ماجرا از آنجا آغاز شد که تماشاگران متوجه حذف لحظات زیادی از بخشی از داستان قسمت ششم «زخم‌کاری» شدند که به رابطه منصوره (هانیه توسلی) و مالک (جواد عزتی) می‌پرداخت. رابطه‌ای که به گواهی سریال ریشه در ۲۰ سال پیش و سال‌های جوانی آنها داشت.
در حقیقت در سکانس پایانی قسمت ششم «زخم کاری» که در هتلی در کیش می‌گذشت و قرار بود که پیوند دوباره این دو شخصیت را نشان دهد، شاهد حذف یکی از این دو کاراکتر (مالک) بودیم که باعث شده بود در نسخه نهایی، تنها منصوره را در پشت میز صبحانه ببینیم که نافی روند کلی رخدادها و شخصیت‌های سریال در سکانس‌های پیش از این بود. اتفاقی که صدای محمدحسین مهدویان را درآورد و او را وادار به اعتراض کرد. اعتراضی که باعث شد حواشی و جنجال‌های پنج قسمت قبلی «زخم کاری» امتداد داشته باشد…
اعتراضات و تهدیدهای کارگردان «زخم کاری»
محمدحسین مهدویان، کارگردان سریال «زخم کاری» در واکنش به سانسورها و ممیزی‌های بیش از حد قسمت ششم این سریال نهادهای اعطای مجوز به محصولات تصویری را تهدید کرد که «فهرست سانسورها را برای داوری مردم منتشر خواهم کرد». این فیلمساز همچنین پلتفرم‌های عرضه آنلاین محصولات تصویری را تهدید به همکاری با «چند پلتفرم بزرگ بین‌المللی» کرد که می‌خواهند روی ایده‌های فیلمسازان ایرانی سرمایه‌گذاری کنند.
مهدویان همچنین گفت که در تمام این مدتی که در عرصه فیلمسازی فعالیت کرده، انواع و اقسام سانسورها و ممیزی‌های سلیقه‌ای را تحمل کرده و چشم بر این موضوع بسته است، اما اتفاقی که برای «زخم کاری» افتاده چنان شدید و غیر قابل باور هست که او را ناچار به اعتراض کرده است…
زخم کاری ممیزی
مهدویان با اذعان به اینکه بسیاری اعتراضات او را به عنوان بازار گرم‌کنی و تبلیغات ارزیابی خواهند کرد، نوشته که موضع‌گیری‌اش در این قبال «دل‌سوزانه و درنهایت مسئولیت‌پذیری» است.
سازنده «ماجرای نیمروز» و «لاتاری» با اشاره به اینکه «در هفته‌های گذشته با رویکردی سازنده و مبتنی بر تعامل، به سانسورهای عموما غیرمنطقی و غیرعرفی سازوکار سانسور صداوسیما و ساترا تن دادم تا اختلالی در روند پخش سریال پیش نیاید»؛ کنایه‌ای به سکوت خود و همکارانش در قبال سانسور زده و نوشته که «همیشه از سر جبر و ناچاری و نه از سر رضایت، به سانسور تن داده‌ایم تا بتوانیم آثارمان را به نمایش درآوریم.»
اما دلیل اعتراض محمدحسین مهدویان به سانسور قسمت جدید این سریال این است که «این‌بار سطح سخت‌گیری‌ها به جایی رسیده که از حد طاقت و تحمل من خارج شده است.»
تهدیدهای آقای کارگردان
مهدویان می‌گوید که سانسور غیرمنطقی «زخم کاری» به این سریال به شدت لطمه زده و او را دچار عذاب وجدان کرده است: «در این قسمت به نقطه‌ای رسیده‌ام که می‌بینم تن دادن به سانسورهای غیرعقلانی، غیرحرفه‌ای و دور از واقع‌بینی اجتماعی به وضوح موجب تأثیرات مخرب بر داستان و تضییع حقوق ما به عنوان سازنده و شما به عنوان مخاطب شده است. پس اجازه بدهید در قسمت‌های پیش‌رو در صورت ادامه این رفتار، میان حق مسلم شما برای تماشای سروقت قسمت جدید و احقاق حق دیگرتان که تماشای نسخه‌‌ای در شأن شماست، دومی را انتخاب کنم که مسئولیت این تضییع حق نه بر عهده ما که بر گرده آنهاست که از دایره منطق و عقل خارج شده و مسیر زور پیش گرفته‌اند.»
افشاگری کارگردان «زخم کاری»
محمدحسین مهدویان در ادامه با اشاره به اینکه «شاید به زودی سیاهه سانسورها را برای داوری درست مردم و مدیران خردمند باقی‌مانده بر مسند منتشر کنم»؛ انتشار فهرست سانسورهای اعمال‌شده را به این دلیل عنوان کرده که «خود مردم قضاوت کنند و تصویری واقعی از میزان رفتارهای تنگ‌نظرانه و سلیقه‌ای پیش‌روی‌شان داشته باشند.»
کارگردان «زخم کاری» در ادامه ادعا می‌کند که این ممیزی‌ها و سانسورها «جراحت‌هایی سنگین و زخم‌هایی کاری» بر فرهنگ و هنر این سرزمین وارد آورده‌اند.
این سینماگر همچنین ادعا می‌کند که وضعیت ممیزی در حال حاضر حتی نسبت به دهه‌های گذشته نیز بدتر است و «اگر این نگاه سختگیرانه در گذشته نیز سیطره داشت، مطمئن باشید بسیاری از سریال‌های سال‌های دور همین تلویزیون مثل در پناه تو یا میوه ممنوعه قابلیت تولید و پخش نداشت.»
فرار مغزها؟!
محمدحسین مهدویان در بخش دیگری از اعتراضات تند و تیزش پذیرش پیشنهاد همکاری پلتفرم‌های خارجی با هنرمندان ایرانی را یکی از تبعات رویکرد سختگیرانه صداوسیما و ساترا عنوان می‌کند: «شنیده‌اید که چند پلتفرم بزرگ بین‌المللی از جمله نتفلیکس برای سرمایه‌گذاری روی طرح‌ها و ایده‌های فیلمسازان ایرانی ابراز تمایل کرده‌اند؟ اتفاقی که بی‌تردید به زودی زود رخ خواهد داد و چه تقارن آشنایی است که درست در روزگاری که با درخشش آثاری چون هم‌گناه، آقازاده، قورباغه، می‌خواهم زنده بمانم و ده‌ها محصول هنری دیگر، پلتفرم‌های وطنی پا می‌گیرند، ناگهان سروکله مشتری‌های خارجی پیدا می‌شود و با پاسِ گل مدیران، نیروهای خلاق و هوشمند بخت خود را در بیرون از مرزهای سرزمین اجدادی‌شان جست‌وجو می‌کنند.»
و بدین‌سان محمدحسین مهدویان که برای اولین بار به تندی با مسئولان فرهنگی سخن گفته، اعتراضاتش را با لحن تندتری به پایان می‌رساند: «به همان چیزی که اعتقاد دارید قسم‌تان می‌دهم که حداقل برای مدت کوتاهی دست‌تان را بردارید و بگذارید کمی نفس بکشیم. شاید بتوانیم در این روزگار دشوار، به اندازه یک سریال، یک فیلم یا یک موسیقی زیبا برای دقایقی هم که شده مردم‌مان را به خوشی در آغوش بگیریم و شعله امید را در دل جوانان این خاک زنده نگه داریم.»
کنایه‌های مخاطبان
همزمانی اعتراضات محمدحسین مهدویان و هانیه توسلی که او نیز به ممیزی سکانس مهم حضورش در این سریال اعتراض کرده؛ باعث عکس‌العمل تند مخاطبان سریال و کاربران فضای مجازی شده که عقیده دارند تمام این حواشی و جنجال‌ها و اعتراضات با اهداف تبلیغاتی و صرفا جهت انداختن نام «زخم کاری» بر سر زبان‌ها منتشر می‌شوند.
اشاره این عده به حواشی و جنجال‌های پرشماری است که این سریال در 6 هفته اخیر تجربه کرده و باعث شده نام سریال «زخم کاری» در تمام هفته‌های انتشارش جزو ترندهای هفته شود. حواشی و جنجال‌هایی که با تعریف و تمجیدهای هماهنگ تعداد زیادی از منتقدان و اهالی رسانه در هفته اول انتشار «زخم کاری» آغاز شد؛ با نقدهای تند سیاسی علیه رمان منبع اقتباس سریال ادامه پیدا کرد (که برای جلب مخاطبانی متفاوت از طیف اصلی مخاطبان آثار مهدویان، رمان بیست زخم کاری و نویسنده‌اش را اثری مشکل‌دار و در جایگاه اپوزیسیون معرفی کردند) و در ادامه نیز با انتقاد و زیر سوال بردن پرده‌دری و نمایش مصرف موادمخدر، جنجال حذف نام نویسنده و رمان منبع اقتباس از تیتراژ سریال و البته موارد دیگر ادامه پیدا کرد تا هر هفته نام «زخم کاری» در میان ترندهای آن هفته نشسته باشد.
احتمالا به این دلیل نیز هست که اعتراضات تند مهدویان بیش از اینکه همدلی مخاطبان سریال را موجب شده باشد، باعث بروز واکنش‌های زیادی در میان کاربران شده است.
کاربری در این زمینه نوشته: «گویا دایره خودی‌ها فقط در عرصه سیاسی تنگ نشده»!
کاربری دیگر هم به سکوت همیشگی و البته اعتراض اخیر مهدویان به سانسور کنایه زده است: «سلام جناب مهدویان. حرف‌های سنگین و بغض‌آوری بود. فقط قبل از اینکه اشک‌هام جاری بشه، یک نکته رو عرض کنم:
حالا نوبت به شما که رسید، برای یک مدت کوتاه و به اندازه سریال‌تان دست‌شان را بردارند، تا نفس بکشید؟ پس بقیه چی؟ اونایی که این همه سال راه نفس کشیدن‌شان بسته بود»؟
و کاربری دیگر هم گفته: «ما که سال‌هاست محصولات شما را تماشا نمی‌کنیم و دیگر امیدی به این نوع کارها نداریم. ولی شما فیلمساز عزیز که تاکنون تن دادین به سانسور و از مزایای آن به نفع خودتون استفاده کردین، حق اعتراض به سانسور ندارین!»
در این میان عده‌ای نیز به ادعای محمدحسین مهدویان درباره پیشنهاد نتفلیکس به فیلمسازان ایرانی کنایه زده‌اند: «خداییش بعیده با این اثرات جذابی که دوستان فیلمساز می‌سازن، پیشنهاد غیرایرانی هم داشته باشن.»
یا: «پس لطفا به نتفلیکس بگین نسخه بدون سانسور دل رو از فینچر ایران منوچهر هادی پخش کنه.»
یا این یکی: «یعنی واقعا نتفلیکس از اینا خواسته برن اونجا و زخم کاری و ملکه گدایان و گیسو و می‌خواهم زنده بمانم بسازن؟!!»