رئیسجمهوری: توافق دور از دسترس نیست
اگر معیار را فرمایشات را رهبر انقلاب قرار دهیم توافق حاصل میشود، اما با مصوبه مجلس توافق دور است
روحانی گفت: «این حرفی است که آقای اولاند (رئیسجمهوری وقت فرانسه) در سفر من به پاریس در اواخر سال ۹۴ زد و در مصاحبه مطبوعاتی گفت که در سال ۲۰۱۳ ما ۱+۵، ما ۶ کشور برای جنگ با ایران تصمیم قطعی گرفته بودیم. این را در مذاکرات رسمی به من گفت. گفت ما مصمم به جنگ بودیم و وقتی شما آمدید و اعلام کردید برای مذاکره و مذاکرات اولیه را دیدیم، از جنگ منصرف شدیم.»
روحانی در ابتدا خطاب به مجری برنامه گفت: «خوشحال هستم این فرصت ایجاد شد. علاقهمند هستم مصاحبه ما غیررسمی باشد. فرض کنید فردا شب است و زمان ریاست جمهوری تمام شده است. فرض کنید اگر شهروندان بودند چه سوالاتی میپرسیدند؟ همانها را بپرسید. به عبارتی دیگر نماینده مردم باشید، نه صداو سیما.»
برای برداشتن گره سال ۹۲ کاندیدا شدم
او ادامه داد: «علت اینکه در سال ۹۲ کاندیدا شدم برای برداشتن گره ایجادشده بود و این گره یا با دیپلماسی حل میشد یا با جنگ به سرانجام میرسید. در ذهن من این بود یا وارد جنگ با دنیا میشویم یا صلح و راه صلح، دیپلماسی بود.»
رئیسجمهوری دولت یازدهم عنوان کرد: «قبول ندارم به رفع تحریمها نرسیدیم. در ۹۰ روز اول، ما به توافق موقت رسیدیم و قرار بود هر چندماه نفت کاهش یابد که متوقف شد و کاهش فروش برداشته شد. همچنین اصل فناوری هستهای از سوی دنیا پذیرفته و مقرر شد اموال ما به مرور آزاد شود که رقمی بالغ بر ۷۰۰هزار دلار بود.»
بعد از این توافق انتظارات مردم به گونهای بود که آینده را مناسب میدیدند و تمام نظرسنجیهای بانک مرکزی نشان از این مهم دارد.»
روحانی ادامه داد: «فروردین ۹۴ توافق لوزان و در تیر ۹۴ توافق هستهای و در اواخر ۹۴ توافق اجرا شد. توافق این بود تحریمهای هستهای برداشته شود و ما نیز یکسری محدودیت در بخش هستهای را بپذیریم و اصل هستهای را نیز داشته باشیم. دنیا به ۷۰ تا ۸۰درصد توافقات عمل کرد، اما قولی که دادم که به جای جنگ با دیپلماسی گره را باز میکنم، انجام دادم و سرمایهها به ایران واریز شد و بانکهای دنیا قبول کردند که نسبت به ایران اعتبارات لازم را بدهند. بانکی ۱۰میلیارد و بانکی ۳۰میلیارد اعتبارات به ما دادند. در دولت یازدهم ۹۲ قول دادیم و تا پایان ۹۲ گشایشها بیشتر میشد.»
او توضیح داد: «در دولت دوازدهم یک کسی در آمریکا سرکار آمد و ما حقیقتا با آمریکا حرف میزدیم و امروز نیز ما با ۴+۱ حرف میزدیم، اما طرف اصلی ما آمریکاست. کسی روی کار آمد که برجام را بدترین توافق میدانست و شرایطی را در سال ۹۶ دیدیم که برگرفته از روی کار آمدن او بود.»
رئیس دولت دوازهم تأکید کرد: «آمریکا از توافق خارج شد و شرایط جدیدی ایجاد شد. در این شرایط ما به ۴+۱ فرصت توافق جدید دادیم. مذاکره فقط بحث دولتها نیست، شاید دولتها به توافق عمل کنند، اما در تحریم، شرکتها و بانکها تأثیر دارند و اینها با مذاکره در ایران سرمایهگذاری نمیکنند و اعتماد بیشتری را نیاز دارند. شرکتها و بانکها همیشه عقبتر از توافق هستند. آمریکا میخواست این توافقات وسیعتر شود و به توافق امنیتی و دفاعی برسد که ما ایستادگی کردیم و فقط با دنیا درباره مسائل هستهای حرف زدیم. بنابراین بانکها فقط به مسأله هستهای نگاه نمیکنند، به مسائل سیاسی و امنیتی نگاه میکنند و همه اینها در کنار هم نشان میدهد توقعات ما با مذاکرات نمیخواند.»
روحانی گفت: «مانع اصلی ما برای گفتوگو با ۴+۱ این است که باید تمام تحریمها شامل مسائل موشکی، حقوق بشر و… برداشته شود که این تحریمها نیازمند به مذاکرات دیگری است. امروز توافق ما دور از دسترس نیست. شما میگویید آینده چیست، اما اینگونه نیست و میتوان توافق کرد. از نظر من چشمانداز توافق وجود دارد. معیار ما فرمایشات رهبر انقلاب است و ما تنها به دلیل مصوبه مجلس نتوانستیم به سرانجام برسیم. اگر معیار را فرمایشات رهبر انقلاب قرار دهیم، توافق حاصل میشود، اما با مصوبه مجلس توافق دور است.»
او یادآور شد: «اگر به ۹۲ برگردیم، همین مسیر را میرفتیم. شما یا باید میدان را هستهای قرار دهید یا باید میدان را باز کنید و این مجوز نظام را میخواهد. اگر میدان فقط هستهای شد پس به تحریمهای این بخش میرسیم. در توافق برجام به عمل آمده یکسری اختیارات رئیسجمهوری آمریکا دارد که عمل میکنند و برخی نیز در اختیار کنگره است که ۶ ماه تعلیق میشود. اگر ما این را قبول نمیکردیم، توافق با آمریکا به کنگره میرفت و تصویب نمیشد، بنابراین اینکه بگوییم آینده روشن است یا نیست، بستگی به توقعات دارد. اگر بخواهیم هیچ تحریمی نباشد، میدان وسیعتری برای گفتوگو میخواهد. امروز با چارچوب مورد نگاه رهبر انقلاب میتوان به توافق رسید. در ۲۳ تیر وزارت خارجه گزارشی به مجلس فرستاد که در آن آمده ۵+۱ چه میکند و ما چه میکنیم. اگر این چارچوب باشد براساس آن میتوان دیدگاه آینده را ترسیم کرد.»
ما به وعده مهار تورم عمل کردیم
رئیس دولت یازدهم و دوازدهم عنوان کرد: «ما با چه تورمی دولت را شروع کردیم؟ ۳۴درصد و تورم نقطهبهنقطه ۴۰درصد بود. اگر یادتان باشد در همان مصاحبه اول ۱۰۰ روز را توضیح دادم و گفتم تا پایان سال قادریم این تورم را کاهش دهیم و به تورم تکرقمی برسیم. دوستان اقتصادی به من اعتراض کردند که به تورم تکرقمی در چهار سال نمیتوانیم برسیم. در سال ۹۳، تورم ۱۵ و در ماههای آخر ۹۴، تورم تکرقمی شد و ۹۵ و ۹۶ تورم تکرقمی بود و در سال ۹۷ در بهار تورم تکرقمی بود. بعد از ۲۶ سال تورم ایران برای دو سال تکرقمی بود. رشد اقتصادی ما در چهار سال اول ۴.۵ به طور متوسط بود و در دولت یازدهم رشد ما دو رقمی و در دنیا اول بود. آمارها نشان میدهد به قولها عمل کردیم. با خروج ترامپ از برجام، نفت یک میلیون بشکه نفروختیم و نفت کامل تحریم شد و ما مقدار کمی از نفتمان را فروختیم.»
اگر در مرحله بالینی واکسن میخریدیم و اتفاقی میافتاد، بلوا بهپا میشد!
حسن روحانی، رئیسجمهوری همچنین گفت: «درباره واکسیناسیون حرفهای متناقضی زده شد. گفتند حرفها و وعدهها هیچ کدام موفق نشده است. خود شما از وضع کرونا راضی هستید؟»
او ادامه داد: «به نظر من درباره کرونا، مجموعه نظام جمهوری اسلامی ایران تصمیمات مهمی را اتخاذ کرد. ما موجهای بزرگی را پشت سر گذاشتیم. وقتی از فروردین گرفتار کرونای انگلیسی شدیم و اخیرا که گرفتار کرونا هندی شدیم دو مسأله داشتیم.»
روحانی افزود: «کرونا در ایران مثل تمامی دنیا درمان ندارد، اما واکسن پیدا کرده است. در مسأله واکسن ایرادی که ممکن است به ما وارد شود این است که واکسن دیرتر به کشور وارد شد. ما میتوانستیم دو کار انجام دهیم: اول، واکسن بسازیم که کمی تأخیر داشتیم و این عقب بودن طبیعی بود.»
او با بیان اینکه در واردات واکسن خارجی دو مسأله پیش آمد، اول اینکه برخی واکسنها مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی نبود، البته هیچ یک از واکسنها تمامی مراحل را طی نکرده است، ادامه داد: «حاضر بودند واکسنهایی را که تولیدشده و در مرحله بالینی است، به ما دهند، اما معنایش این بود که مردم ما مورد آزمایش قرار بگیرند؛ حال اگر واکسن ناموفق بود، شما ببینید چه بلوایی میشد!»
روحانی با بیان اینکه خیلی از کشورها وارد آزمایش شدند، در این مرحله مقامات ما گفتند که وارد نمیشویم، اضافه کرد: «ما از هند، کواکس و چین واکسن خریداری کردیم، اما یا نتوانستند بدهند یا به تأخیر افتاد.»
رئیس دولت یازدهم و دوازدهم با اشاره به اینکه ما میتوانیم ۴۰۰ تا ۵۰۰هزار نفر را در روز واکسینه کنیم و واکسیناسیون را از ۲۰ بهمن ۱۳۹۹ شروع کردیم، افزود: «ما اکنون واکسیناسیون را ادامه میدهیم، اما اینکه موجی از ابتلا میآید، این موج دورهای دارد که باید طی کند و متأسفانه تلفات هم میگیرد. الان در بخشهای جنوبی این موجها در حال آرامشدن است.»
او گفت: «میتوانم در پاسخ به این سوال خلاصه بگویم که در مسأله کرونا اقدامات خوبی انجام گرفته است و در بعضی موارد با تأخیر مواجه بودیم، اما همراهی مردم را هم نیاز داریم.»
حل برخی مسائل هماهنگی و همراهی کل نظام را میطلبد
او گفت: «حل مسائل کشور گاهی تنها در اختیار قوه مجریه است؛ گاهی در برخی تصمیمات حتما باید قوه قضائیه هم با ما همراه شود. من میگویم ضرورت میدانم برای حل مسائل اقتصادی وزارت صنعت، معدت و تجارت دو قسمت شود و به مجلس لایحه میدهم، اما درنهایت نمیشود. من نمیتوانمبیایم به مردم بگویم با فلان قوه دعوا کرده ام و…»
روحانی یادآور شد: «یکسری مسائل در کشور کلانتر است و هماهنگی کل نظام را میطلبد. طرح این مسائل برای مردم به وحدت کلی ما کمک نمیکند و شکافهای ملی را بیشتر میکند.»
او درباره بحران موسسات مالی و اعتباری، بنزین و خوزستان گفت: «پیشگیری از این مسائل ساده نیست. ما هیچ تنش اجتماعی نداشتیم که زمان آن به دو هفته برسد و توانستیم مدیریت کنیم.»
روحانی ادامه داد: «در خوزستان به دلیل کمآبی تنش ایجاد شد که به مسأله تبدیل شد. دولت از لحاظ امنیت منطقهای و داخلی کارهای بزرگی کرد، اما بسیاری از مسائل هست که به دولت مربوط نمیشود و دولت میتواند یکی از عوامل باشد.»
مسأله مذاکره مهمترین مسأله دولت سیزدهم است
رئیس دولت دوازدهم اظهار کرد: «به نظر من مهمترین پروندهای که دست دولت سیزدهم قرار میگیرد باز هم مسأله مذاکره و تعامل با دنیاست و هیچ راهی در کوتاهمدت جز مذاکره نداریم. مسائل اقتصادی که برخی از آنها نیاز دارد مردم آینده را روشنتر ببینند، دومین پروندهای است که به دولت سیزدهم میرسد.»
بیش از ۳۰هزار میلیارد تومان برای موسسات غیرمجاز پرداخت کردیم
روحانی در ادامه با اشاره به مشکلات پیشروی دولت و فعالیتهای انجامشده عنوان کرد: «مسائلی هست که ریشه در جای دیگری دارد. ریشه موسسات اعتباری به حکم یک قاضی برمیگردد. از حکم یک قاضی آغاز میشود و دولت ناچار به ورود میشود. دولت موسسات مالی غیرمجاز را جمع کرد و بیش از ۳۰هزار میلیارد تومان در این بخش پرداخت کردیم. بانکهای نیروهای مسلح مشکلاتی داشتند که بار زیادی به دوش دولت گذاشت.»
به جای قرض از بانک مرکزی از مردم قرض گرفتیم
رئیس دولت دوازدهم توضیح داد: «کسری بودجه یعنی عدم تعادل مالی و مخارج ما کفاف درآمدها را نمیکند و ما و مجلس در این بخش سهیم هستیم و لایحه سالانه در مجلس مصوب میشود. خطرناکترین تأمین این کسری استفاده از پایه پولی و بانک مرکزی است. ما از بانک مرکزی قرض نکردیم و از مردم قرض گرفتیم و اوراق بدهی را به مردم دادیم و در موعد مقرر با سود به آنها پولشان را برمیگردانیم.»
او ادامه داد: «فروش اموال و سهام دولت در بورس یکی دیگر از موارد تعیین کسری بودجه بود. یکی از کارهایی که میخواستم انجام بدهم این بود که دست دولت در اداره بنگاههای اقتصادی کوتاه شود و دولت سهامدار و نه مدیر و ادارهکننده باشد.»
فساد در سایه شفافیت از بین میرود
روحانی در ادامه تصریح کرد: «فساد یک معضل اجتماعی بوده و هست و خواهد بود. چطور میتوانیم از این مشکل در بیاییم؟ اعتقاد دولت من این بوده فساد در سایه شفافیت از بین میرود و تمام راهکارهایی که میگوییم در اینباره است. قاچاق از جنوب در اختیار نیروی انتظامی بود و گفتیم در خلیجفارس سپاه وارد شود، باز حل نشد. دادگاههای ما پروندهها را رسیدگی میکنند، اما حل نمیشود. ریشه حل این مسأله شفافیت و اطلاعرسانی است. یکی از دلایلی که گفتیم فضای مجازی باید توسعه یابد این بود. سامانه مهم تجارت که مصوب کردیم و یکی از کارهای ما این بود که از ابتدای ثبت کالا همه چیز مشخص باشد و همه بتوانند رویت کنند. دولت الکترونیک را در دولت خود از ۱۰درصد به ۷۰درصد رساندیم و ریشه مبارزه با فساد شفافیت است.»
به دنبال کار علمی و فرهنگی میروم
او گفت: «از سال ۴۱ به عنوان سرباز کنار انقلاب بودم، اما کار من عمدتا فرهنگی بوده است. سبقه امنیتی من بیشتر میچربد، اما من دنبال کار علمی و فرهنگی هستم و دیگر سمت خاصی از فردا ندارم.»
سخن پایانی: تمام تلاش خود را برای انجام تعهدات انجام دادیم
روحانی در سخن پایانی خود با مردم یادآور شد: «به مردم خوب ایران میگویم در این هشت سال تمام تلاش ما و دولت این بود به تعهدات و وظیفه و قانون عمل کنیم و مطمئن هستم مانند خودم که متوسط ۱۳ تا ۱۴ ساعت کار کردم و در یک و سال نیم بحران کرونا من در هفته دو تا سه جلسه برای کرونا داشتم؛ از نظر تفریحات من در طول مدت خدمت خودم، پنجشنبهها یا جمعهها سفرهای محدودی بوده است و سفرهای من بیشتر سفرهای کاری بوده است. فقط ۶ سفر به عسلویه داشتم و کار و جلسات ما کاملا مشخص است. وزرا و معاونان نیز اینگونه کار کردند. مواردی بوده که انتظار مردم را برآورده نکردیم که یک عامل آن تحریم و جنگ اقتصادی و کرونا بود، اما در عین حال افتخار داریم طرحهای بزرگی چون احیای دریاچه ارومیه و صادرات نفت از دریای عمان و افزایش پتروشیمی و فولاد را داشتیم و هر پنجشنبه افتتاح داشتیم و ۸۸ افتتاح ملی داشتیم. از مردم بابت ضعفها عذرخواهی میکنم و امیدوارم دولت سیزدهم به مردم خدمت کند.»