سرمایه‌گذاری بشردوستانه در افغانستان باید ادامه داشته باشد

راضیه زرگری- افغانستان سرزمینی است که انگار نامش با شوربختی گره خورده. جنگ و مصیبت و آوارگی گویی حکم مطلق سرنوشت مردمان نجیب این خاک شده. میلیون‌ها افغانستانی در حال حاضر نیاز به کمک غذایی و کمک‌های بهداشتی ضروری دارند و این نیازهای واقعی امروز و همین لحظه آنهاست و نمی‌توان منتظر برگزاری نشست‌ها و کنفرانس‌ها و رسیدن به راه‌حل سیاسی ماند. همین امروز هم برای حمایت از مردم بی‌پناه افغانستان که سال‌هاست روزگار خوش زندگی در سایه امنیت و آسایش را از یاد برده‌اند، دیر است. فردا دیر‌تر از امروز.

رساندن کمک‌های بشردوستانه به افغانستان، حالا بزرگ‌ترین عملیات بشردوستی در دنیاست. افغانستان بعد از سقوط کابل  و تصرف طالبان، با فروپاشی خدمات اساسی روبه‌رو است. سازمان ملل متحد روز پنجشنبه هشدار داد که 97درصد افغانستانی‌ها در خطر قرار گرفتن زیر خط فقر هستند. ۱۸میلیون نفر در این کشور با فاجعه انسانی روبه‌رو بوده و ۱۸میلیون نفر دیگر نیز در معرض چنین شرایطی قرار دارند. افزایش کمک‌های بشردوستانه برای بهبود وضعیت زندگی در این کشور امروز مهم‌ترین ضرورت محسوب می‌شود.

کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ از جمله نهادهایی است که بیش از سه دهه حضور و فعالیت مستمر در افغانستان داشته و در شرایط فعلی نیز با بی‌طرفی و بی‌غرضی نسبت به تحولات سیاسی، در کنار آوارگان و آسیب‌دیدگان استان‌های مختلف این کشور به خدمت‌رسانی ادامه می‌دهد. خانم آنیتا دولارد، مشاور منطقه آسیا و اقیانوسیه کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ که در هفته‌های اخیر در بحبوحه چالش‌های بشردوستانه به واسطه درگیری‌ها و آوارگی‌ها در افغانستان حضور داشته، در گفت‌وگو با «شهروندآنلاین» از روزهایی می‌گوید که خشونت و ترس از ناامنی به خانه‌های مردم رسید و آنها را با دست خالی آواره کرد.

لطفا درباره وضعیت آوارگان افغانستانی پس از اشغال این کشور به دست طالبان بگویید. آیا هیچ تخمینی از شمار آوارگان دارید؟ 

کمیته بین‌­المللی صلیب‌سرخ اطلاعات دقیقی درباره تعداد آوارگان در اختیار ندارد. آنچه ما می‌­توانیم تأیید کنیم آن‌ چیزی است که ما از دفاتر خود در پاکستان، ایران و ازبکستان داریم، به طوری که با مقامات و شرکای صلیب‌سرخ و هلال‌احمرمان پیوسته در تماس هستیم. ما آماده‌­ایم تا بر اساس رسالت‌­مان و توافقاتی که با مقامات مربوطه داریم و با همکاری شرکای­مان به آوارگان کمک‌­رسانی کنیم.

تحت این شرایط، چه چالش­‌هایی آوارگان این کشور، به‌ویژه زنان و کودکان را تهدید می‌­کند؟

در مخاصمات سراسر جهان آنچه شاهد هستیم آن است که هنگامی که خشونت‌­ها به خانه‌­ها می‌­رسد، والدین کودکان خود را برداشته، اعضای سالمند خانواده را آماده می‌­کنند، اسناد مهم­‌شان را با مقداری پول نقد برمی‌­دارند و می‌­گریزند.

امنیت مهم­‌ترین چیز برای­شان است و آنها به واسطه ترس از ناامنی فرار می‌­کنند. اما واقعیت این است که آنها آنچه را که برای نجات به آن نیازمندند، برنداشته‌­اند. آنها جای خواب و پتو، ظروف و وسایل طبخ غذا ندارند. آنها مجبورند منابع مالی ارزشمندشان را خرج غذای گران‌قیمت کنند. به علاوه مسائل زیادی در موضوع امنیت شخصی وجود دارد، وقتی که در پارک‌­ها یا فضای باز می‌­خوابند. واضح است که این هزاران نفر برای اطمینان از داشتن دسترسی به آب پاکیزه، غذا و مراقبت درمانی مورد نیازشان به کمک­‌رسانی نیاز دارند.

کمیته بین­‌المللی صلیب‌سرخ برنامه‌­ای برای بهبود کمک‌­رسانی بشردوستانه در افغانستان دارد؟

کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ بیش از 30 سال است که به مردم افغانستان خدمت می‌­کند. در شرایط فعلی هم از این روند متوقف نخواهیم شد. در حال حاضر ما تیمی با بیش از هزارو800 کارمند داریم و در این کشور، به همراه شریک­‌مان جمعیت هلال‌احمر افغانستان در وضعیت عملیاتی می‌­مانیم.

ما با شریک خود جمعیت هلال‌احمر افغانستان به کمک و فعالیت برای خارج­‌سازی زخمیان و کشته‌شدگان از خطوط مقدم و حمایت از مراکز درمانی در حین مبارزات سنگین ادامه داده‌ایم. ما به مداوای بیش از 7هزارو600 نفر که در درگیری‌های مسلحانه مجروح شدند، در دو هفته اول ماه آگوست در 47 مرکز مراقبت درمانی، از جمله مراکزی که توسط جمعیت هلال‌احمر افغانستان اداره می­‌شوند، کمک کردیم. به علاوه به درمان بیش از 40هزار مجروح جنگی در ماه ژوئن، ژوئیه و آگوست کمک کرده‌ایم.

در مخاصمات سراسر جهان آنچه شاهد هستیم آن است که هنگامی که خشونت­‌ها به خانه‌­ها می­‌رسد، والدین کودکان خود را برداشته، اعضای سالمند خانواده را آماده می‌­کنند، اسناد مهم­‌شان را با مقداری پول نقد برمی­‌دارند و می­‌گریزند.

کمیته بین‌­المللی صلیب‌سرخ اعتبار لازم برای سه ماه پشتیبانی اضطراری از پویش واکسیناسیون جمعیت هلال‌احمر افغانستان را در بیمارستان این جمعیت در کابل تأمین کرده است. کووید-19 چالش‌­های اساسی ایجاد کرده است؛ ما شاهد بوده‌­ایم که کارکنان مراقبت درمانی شامل تزریق‌کننده‌های واکسن مورد حمله قرار گرفته و کشته­‌شده­‌اند که این اتفاق دریافت واکسیناسیون و درمان‌های دیگر را برای مردمی که برای حفاظت از سلامتی­‌شان به آن نیاز دارند، دشوارتر می‌­کند.

برنامه‌های جاری کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در افغانستان عبارتند از:

• پشتیبانی از مراقبت درمانی برای مجروحان جنگی و دیگر بیماران (شامل حمایت از 416 مرکز بهداشت در سراسر این کشور در 6 ماه نخست 2021 که بسیاری در مناطق دورافتاده بودند، به همراه شرکایمان از جمعیت هلال‌احمر افغانستان). برای نمونه، کمیته بین‌­المللی صلیب‌سرخ برای بیش از 20 سال از بیمارستان منطقه­‌ای میرویس در قندهار با ارایه دارو، مواد مصرفی درمانی و تجهیزات و حضور تیمی از متخصصان بالینی جهت تقویت دپارتمان‌­های جراحی، زنان و زایمان و اطفال حمایت کرده است. در دو هفته اول آگوست ما به درمان بیش از 7هزارو600 مجروح جنگی در 48 مرکز بهداشت کمک کردیم.
• ارایه جلسات آموزش کمک­‌های اولیه به بیش از 550 نفر در سال‌جاری، تا جابه‌جایی کارکنان بتواند به پایداری وضعیت مجروحان جنگی کمک کند.
• تأمین تجهیزات حفاظتی کووید-19، شامل کیت‌­های تجهیزات حفاظت شخصی به بیمارستان‌­ها.
• ارایه خدمات فیتینگ اعضای مصنوعی و توانبخشی جسمی و اداره هفت مرکز توانبخشی/ ارتوپدی در کابل، جلال­‌آباد، گل­بار، فیض­‌آباد، مزارشریف، هرات و لشگرگاه. از ماه ژانویه تا ژوئن امسال به 79هزارو953 بیمار در مراکز توانبخشی جسمی تحت حمایت کمیته بین­‌المللی صلیب‌سرخ کمک‌رسانی شد.
• ارایه خدمات بهداشتی به 4هزارو543 بازداشت‌­شده در شش ماهه اول امسال.

کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ اعتبار لازم برای سه ماه پشتیبانی اضطراری از پویش واکسیناسیون جمعیت هلال‌احمر افغانستان را در بیمارستان این جمعیت در کابل تأمین کرده است.

مسئولیت جامعه جهانی در قبال افغانستان در شرایط فعلی چیست؟

نیازهای بشردوستانه در این کشور کماکان بسیار عظیم است. ما از جامعه جهانی می­‌خواهیم که صرف‌نظر از اینکه چه کسی در رأس است، به سرمایه‌گذاری در مناطقی که بیشترین نیازها مانند دسترسی به مراقبت درمانی و دیگر خدمات اولیه را دارند، ادامه دهند. مبارزات سنگین در شهرهایی مانند لشگرگاه، قندهار و کندوز، نیازهای بشردوستانه زیادی برای غیرنظامیان این مناطق ایجاد کرده است.

هزاران نفر در درگیری‌ها مجروح شدند که بعضی از آنان به مراقبت بلندمدت نیاز دارند. اخیرا ما ده‌­ها کودک را مورد مداوا قرار داده‌ایم که توسط مین و ادوات انفجاری دست­‌ساز مجروح شدند. صدها هزار نفر به اجبار از خانه­‌های خود آواره شده‌اند. زیرساخت‌­هایی مانند بیمارستان­‌ها، منابع برق و آب آسیب دیده‌­اند و نیاز به تعمیر دارند.

تهدید ناشی از مسائل اقتصادی، اضطراب را بیشتر می‌­کند و موقعیت را برای مردم افغانستان حتی دشوارتر می‌­سازد. با تعطیلی بانک‌­ها، حقوق‌­ها پرداخت نمی­‌شود. ما شاهدیم که قیمت غذا به تدریج در حال افزایش است. تأثیر  مستقیم این شرایط بد اقتصادی بر امور درمانی قابل مشاهده است؛ چنانچه بیمارستانی پول نقد نداشته باشد، نمی­‌تواند سوخت ژنراتورهایش را تأمین کند. آمبولانس‌­ها حرکت نمی‌کنند و غذایی برای بیماران وجود نخواهد داشت.