یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت که بنایی برای افزایش قیمت حاملهای انرژی یعنی بنزین و گازوییل در بودجه سال آینده وجود ندارد.
شهروند آنلاین: اخیرا برخی نمایندگان مجلس از بنزین ۱۱ هزار تومانی و پرداخت یارانه چند میلیون تومانی سخن گفتهاند. آنان طرح رفراندم را هم به میان آوردهاند. در منطق اقتصادی این طرح گفته شده که قیمت بنزین در کشورهای حاشیه خلیجفارس حدود ۴۰ سنت تقریبا برابر با ۱۱ هزار تومان است؛ بنابراین یارانه پنهان هر لیتر بنزین ۳ هزار تومانی, ۸ هزار تومان است. به هر اتومبیل با مصرف ۶۰ لیتر ۱۵۰۰ تومان, ۵۷۰ هزار تومان یارانه پنهان پرداخت میشود.
در مورد افزایش قیمت بنزین در سال آینده صحبتی نشده است
اما امروز رحیم زارع با اشاره به جلسات کمیسیون برنامه و بودجه با سازمان برنامه و بودجه درباره بودجه ۱۴۰۰ اظهار کرد: «در جلسات برگزار شده پیشنهاداتی به دولت درباره نرخ ارز و یارانههای پنهان و آشکار و اصلاح ساختار بودجه داده شده است اما اینکه در نهایت چه تصمیمی گرفته خواهد شد بر عهده دولت است که تا ۱۵ آذرماه موعد ارایه لایحه بودجه سال آینده به مجلس مشخص میشود.»
او درباره نرخ بنزین در لایحه بودجه سال آینده تصریح کرد: «در مورد افزایش قیمت بنزین در سال آینده صحبتی نشده است بنزین و حاملهای انرژی وزن بالایی در سبد مصرفی خانوار دارند چون اساسا اقتصاد ما به دلار و بنزین ربط داشته و افزایش قیمت بنزین اثر تورمی بالایی خواهد داشت.»
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در مورد تعیین تکلیف یارانههای پنهان و آشکار گفت: «این موضوع به مولفهها و عوامل زیادی مربوط است که باید زیرساختهای آن فراهم شود همچنین موضوع یارانه نقدی هم مطرح بوده که باید از راههایی چون نظرخواهی از مردم وضعیت آن را مشخص کرد.»
اساسا بنایی برای گران شدن حاملهای انرژی یعنی بنزین و گازوییل در سال آینده وجود ندارد و به احتمال زیاد افزایش قیمت در سال ۱۴۰۱ منتفی است مگر اینکه یارانههای پنهان یعنی مبلغی بالغ بر ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان تعیین تکلیف شود، موضوعی که تعیین تکلیف آن هم منوط به بهبود وضعیت معیشت مردم و سپس نظرخواهی و اقناع مردم است مولفهها و فاکتورهای زیادی وجود دارد که بخواهیم آن را اجرا کنیم.
زارع یادآور شد: «ما در سال گذشته در بودجه، ارز تکنرخی را پیشنهاد کردیم و یارانه حدود ۲۰۰ هزار تومانی را اعلام کردیم که دولت آن را قبول نکرد حال آنکه دولت جدید چه برنامهای دارد را باید در بودجه سال آینده دید.»
نه طرحی در مجلس در حال بررسی و نه لایحهای از سوی دولت آمده است
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس اظهار داشت: «نباید به سوخت نگاه یارانهای داشته باشیم، برخی عنوان میکنند که یارانه را عادلانه تقسیم کنیم اما بنده معتقدم اصلا چرا باید سوخت، یارانهای باشد.»
مصطفی نخعی درباره احتمال تغییر در میزان و شیوه پرداخت یارانه حاملهای انرژی اظهار داشت: «در خصوص تغییر رقم و نحوه اعطای یارانه هنوز نه طرحی در مجلس در حال بررسی و نه لایحهای از سوی دولت آمده است، اما دیدگاه بنده این است که نباید به سوخت، نگاه یارانهای داشته باشیم، برخی عنوان میکنند که یارانه را عادلانه تقسیم کنیم اما بنده معتقدم اصلا چرا باید سوخت، یارانهای باشد.»
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس نگاه سوبسیدی به سوخت را غیرمنطقی و غیراقتصادی دانست و تاکید کرد: «اکنون زمان برای هرگونه تغییری در این حوزه مناسب نیست، ضمن اینکه باید پیوست اجتماعی و فرهنگی آماده و مشخص باشد، یک توافقی شکل بگیرد و مردم تغییرات را بپذیرند، بعد اقدام به این کار کنیم.»
او درباره نرخ مناسب برای سوخت گفت: «نرخ فوب خلیجفارس مشخص است و ماه به ماه نیز تغییر میکند، اما نرخ اهمیتی ندارد، مهم این است که سازوکار لازم برای تغییر اعطای یارانه به سوخت مهیا شود، ابتدا باید نسبت به اغناسازی مردم اقدام کنیم و دوم اینکه اثر آن به طور کامل در اقتصاد رصد و تبعات کار سنجیده شود، ضمن اینکه امتیازات آن هم برای مردم تشریح شود.»
این نماینده مجلس تاکید کرد: «اینکه در صورت آزادسازی قیمت چه اتفاقی برای مردم میافتد، آیا بهداشت و درمان و آموزش رایگان میشود؟ یعنی برخی آپشنهای معیشتی و رفاهی را در نظر بگیریم و بعد اقدام به آزاد شدن قیمت شود.»
او گفت: «در هر حال واقعیسازی نرخ سوخت کار پیچیدهای است و نمیتوان یک بعدی به موضوع نگاه کنیم باید پکیجی از همه انتظارات مردم و مزایای طرح آماده شود و مردم قانع شوند.»
مصرفکننده باید متناسب با مصرف و با قیمت واقعی بهای سوخت مصرفی را پرداخت کند
فریدون عباسی نیز در این رابطه گفت: «موضوع تغییر نرخ سوخت باید به صورت لایحه از سوی دولت بیاید، وزارتخانههای مربوطه کار کارشناسی را کرده باشند و توسط رئیسجمهوری به مجلس ارایه شود، سپس مجلس هم در کمیسیون تخصصی بحث میکند.»
قطعا شیوه پرداخت یارانه باید تغییر کند، شیوه اکنون که یارانه در اختیار همه قرار گیرد، مناسب نیست. ضمن اینکه رقم یارانه پایین و پرداخت ۴۵۵۰۰ برای اقشار کمدرآمد کافی نیست.
این عضو کمیسیون انرژی مجلس تاکید کرد: «مصرفکننده باید متناسب با مصرف و با قیمت واقعی بهای سوخت مصرفی را پرداخت کند.»
او خاطرنشان کرد: «مانند کشورهای دیگر باید بدانیم که سوخت تولیدی چقدر تمام میشود بر مبنای آن قیمت را تعیین کنیم. اگر نرخ واقعی باشد مصرف هم کنترل شده و درآمد کشور افزایش پیدا میکند و از آن درآمدها به دهکهای کمدرآمد کمک قابل توجهی میشود تا زیر خط فقر قرار نگیرند.»
صادرات بنزین و گازوییل کشور کاهش یافت
لازم به بیان است؛ بررسیها نشان میدهد که مدتی است صادرات بنزین و گازوییل کشور بهشدت کاهش یافته، بهطوری که تقریبا پس از خردادماه، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی کشور عرضهای در بورس انرژی برای این محصولات نداشته است.
علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی در این زمینه گفت: «به علت اینکه مصرف داخلی فرآوردههای نفتی بالا رفته، عرضه آنها محدود شده است. البته باید از شرکت پخش پرسیده شود که چرا گازوییل و بنزین را عرضه نکرده است.»
بر این اساس، کشور هماکنون بر سر یک دوراهی بزرگ به نام افزایش کیفیت و خودکفایی در تولید بنزین قرار دارد. مشکلی که حتی در حال تبدیل به مانعی برای ارزآوری با صادرات است، اما راهکارهای رفع این مشکل وجود دارد و دولت سیزدهم که با شعار دولت مردمی، ایران قوی به میدان آمده، باید عمل به این راهکارها را در اولویت خود قرار دهد. البته جواد اوجی، وزیر نفت، روز جمعه گذشته پس از بازدید از پالایشگاه تهران، قول داد که علاوه بر افزایش کمی ظرفیت پالایشی کشور در دولت سیزدهم، کیفیت بنزین و نفتِ گاز (گازوییل) که بحثهای زیست محیطی بسیار مهمی دارند نیز، افزایش پیدا خواهد کرد.