آغاز بزرگ‌ترین گردهمایی جهانی از زمان شروع همه‌گیری کرونا

شهروند آنلاین: نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۰ دبی که به دلیل همه‌گیری کرونا عقب افتاده بود، اکنون شروع به کار کرده است، به‌طوری که سازمان‌دهندگان می‌گویند این بزرگ‌ترین گردهمایی جهانی از زمان شروع همه‌گیری خواهد بود. بیش از ۱۹۰ کشور جلوه‌هایی از فرهنگ و نوآوری‌های خود را در تالارهایی با معماری چشمگیر در محوطه‌ای به وسعت ۴۳۸ هکتار نمایش می‌دهند.

نمایشگاه اکسپو دبی، نمایشگاهی است در مقیاس جهانی که برای نخستین‌بار در منطقه خاورمیانه برگزار می‌شود. دبی شهری است که پیشینه تاریخی ندارد اما همیشه توانسته جای پایش را در صنعت‌های گوناگون به‌خصوص گردشگری محکم کند. حال هم توانسته به میزبانی از سومین رویداد بزرگ دنیا پس از المپیک و جام جهانی درآید تا خیل بی‌شماری از گردشگران از کشورهای دیگر را به سمت خود جذب کند!

نمایشگاه دبی یا «اکسپو-۲٠۲٠» که نخستین نمایشگاه جهانی در خاورمیانه لقب گرفته، روز پنجشنبه ٨ مهر/۳٠ سپتامبر توسط  حاکم دبی افتتاح ‌شد. برگزارکنندگان این نمایشگاه که به مدت 6ماه دایر خواهد بود، امیدوارند که در این مدت، حدود ۲۵میلیون بازدیدکننده داشته باشند. با اینکه پارلمان اروپا خواستار تحریم نمایشگاه دبی شده بود، اما اکثر کشورهای اروپایی در آن حضور یافته‌اند.

نمایشگاه جهانی دبی در حاشیه شهر دبی و در بیابان ساخته شده است. بیش از ۱٩٠ کشور در این نمایشگاه بزرگ شرکت دارند.

نمایشگاه‌های جهانی که معمولا هر پنج سال یک‌بار برگزار می‌شوند، باید به تأیید «دفتر بین‌المللی نمایشگاه‌ها» رسیده باشند. این دفتر که ۱۷٠ کشور را در عضویت خود دارد، در سال ۱٩۲٨ تأسیس شده است. اما نخستین نمایشگاه بزرگ بین‌المللی که «نمایشگاه جهانی» نام گرفت، در سال ۱٨۵۱ در لندن برگزار شد. از همان زمان، این نمایشگاه‌ها با نگاه به سوی آینده، فرصت مهمی برای ارایه پیشرفت‌های علمی و فنی شدند. به عنوان مثال، برج ایفل به مناسبت برگزاری نمایشگاه جهانی سال ۱٨٨٩ در پاریس ساخته شد.

اکسپو دریچه‌ای است برای نمایش گذشته، اکنون و آینده کشورها تا از این طریق دستاوردهای اجتماعی، اقتصادی، علمی و پیشینه فرهنگی و دورنمای توسعه خود را به نمایش بگذارند.

میزبانی نمایشگاه اکسپو برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیرساختی شهرهای میزبان، توسعه دادوستدها و همکاری‌های بین‌المللی بسیار کارساز خواهد بود؛ اکسپو ۲۰۲۰ در دبی برگزار می‌شود برای ایجاد زمینه مناسب حضور شرکت‌ها در این نمایشگاه معمولا شرکت‌ها یا شخصیت‌های حقوقی به‌عنوان نماینده اکسپو در کشورهای مختلف فعالیت می‌کنند که در ایران یک شرکت گردشگری عهده‌دار این مسئولیت است.

اماراتی‌ها و رکوردهای جهانی

اکسپو-۲٠۲٠ نیز که شعار «ارتباط ذهن‌ها، خلق آینده» را به عنوان موضوع اصلی برگزیده، ادامه‌دهنده همان نگرش قبلی است. همه کشورهای حاضر تلاش کرده‌اند تا در طراحی پاویون‌های خود، با استفاده از جدیدترین ابداعات فنی و البته با توجه خاص به موضوعات زیست‌محیطی، چشم‌اندازی از جهان آینده را به نمایش بگذارند.

نمایشگاه دبی که به دلیل اپیدمی کووید-۱٩ با یک‌سال تأخیر برگزار می‌شود، به عقیده خبرگزاری فرانسه یکی از «بزرگ‌ترین رویدادهای خاورمیانه» است. به‌ویژه در دوران بعد از کرونا، هیچ نمایشگاهی به این گستردگی در جهان برگزار نشده بود. اماراتی‌ها که علاقه خاصی به «رکوردهای جهانی» دارند (از قبیل بلندترین ساختمان جهان، بزرگ‌ترین ورزشگاه جهان و …)، امیدوارند که با پذیرش  ۲۵میلیون بازدیدکننده طی 6 ماه، رکورد دیگری از خود به جای بگذارند… هرچند که قطری‌ها می‌خواهند در سال آینده با برگزاری جام جهانی فوتبال، رویدادی عظیم‌تر از نمایشگاه دبی خلق کنند.

بر خلاف بازی‌های المپیک توکیو که بدون تماشاگر برگزار شد، نمایشگاه دبی درهای خود را به روی همه گردشگران و بازدیدکنندگان می‌گشاید، به شرطی که گواهی واکسیناسیون و یا تست منفی ارایه کنند.

عمارت شهرزاد

در نمایشگاه دبی، حضور چین با پاویونی بسیار بزرگ جلب توجه می‌کند. برخی کشورها اما بیش از عظمت و شکوه، به اصول زیست‌محیطی اولویت داده‌اند. مراکش پاویون خود را فقط با خاک و گل ساخته و هلندی‌ها هرمی را طراحی کرده‌اند که پوشیده از گیاهان خوردنی است و از آب باران تغذیه می‌کند.

پاویون ایران که «عمارت شهرزاد» نام گرفته، با مساحتی حدود ۲هزار مترمربع، در کنار پاویون فرانسه قرار دارد. طراحی این پاویون بعد از برگزاری یک کنکور، به «مهندسین مشاور تغییر روند طرح» (یا گروه طراحی شیفت) سپرده شد. خانم نشید نبیان (فارغ‌التحصیل دانشگاه شهید بهشتی و سپس ام.آی.تی و هاروارد) و رضا ايلخانی (فارغ‌التحصیل دانشگاه شهیدبهشتی) پایه‌گذاران این شرکت و طراحان اصلی پاویون هستند.

نمایشگاه جهانی و حقوق بشر

امارات متحد عرب به رغم تلاش‌های بسیار وسیع برای ارایه تصویری مثبت در سطح جهان، پیوسته به عدم رعایت حقوق بشر متهم می‌شود. سازمان‌های مدافع حقوق بشر معمولا از فقدان آزادی بیان و همچنین شرایط نامساعد کارگران خارجی انتقاد می‌کنند، چنانکه قطر نیز تاکنون بارها به خاطر رعایت‌نکردن حقوق اولیه کارگرانی که مشغول ساخت تأسیسات جام جهانی فوتبال هستند، هدف انتقادهای شدید و حتی شکایات حقوقی قرار گرفته است.

حدود دو هفته قبل، پارلمان اروپا با صدور قطعنامه‌ای خواستار تحریم نمایشگاه دبی شد تا «مخالفت خود را با نقض حقوق بشر در امارات» ابراز کند. اما این قطعنامه توجه چندانی را برنینگیخت. روشن است که دو هفته مانده به افتتاح نمایشگاه و بعد از ماه‌ها برنامه‌ریزی و ساخت پاویون‌های متعدد، تحریم نمایشگاه نمی‌توانست پیشنهاد واقع‌بینانه‌ای باشد.