نخستین نتایج مثبت کارآزمایی بالینی قرصی که در خانه مصرف میشود، ممکن است بازی را تغییر دهد و راهی جدید برای محافظت از افراد آسیبپذیر در برابر کووید- 19 باز کند. قرص «مولنوپیراویر» به تازگی به فهرست داروهای امیدوارکننده پیوسته است. اما پیشرفتهای اصلی دیگر در درمان کرونا تاکنون چه بوده است؟
قرص «مولنوپیراویر» ساخته شرکت داروسازی آمریکایی «مرک» (Merck) به تازگی به فهرست داروهایی که امیدوارکننده بودهاند، پیوسته است. نخستین نتایج تحقیقات آزمایشگاهی درباره این قرص ضد ویروس نشان داده خطر بستریشدن در بیمارستان یا مرگ بر اثر کووید-19 را به نصف کاهش میدهد. در اینجا برخی از دیگر پیشرفتهای اصلی در درمان کرونا تاکنون آمده است.
فاویپیراویر(Favipiravir)
فاویپیراویر دارویی ضد ویروسی است که برای جلوگیری از تکثیر ویروس در مراحل اولیه بیماری طراحی شده است. مجوز این دارو از سال 2014 برای درمان آنفلوآنزا در ژاپن صادر شد و نخستین داروی ضد ویروسی بود که در uk’s principle trial (مطالعه بالینی گستردهای در انگلستان به همت دانشگاه آکسفورد است تا درمان کووید-19 را برای بهبود در خانه پیدا کند.) گنجانده شد و انتظار میرود نتایج مرحله 3 آزمایش در هفتههای آینده گزارش شود.
PF-07321332 شرکت فایزر
شرکت داروسازی فایزر (Pfizer) در حال آزمایش قرص ضد ویروسی خود روی حداکثر 2هزار و 660 شرکتکننده بزرگسال سالم است، از جمله گروهی از افراد که در یک خانواده با فردی مبتلا به کووید-19 تأییدشده زندگی میکنند و گروهی از بیماران بزرگسال علامتدار که در بیمارستان بستری نیستند؛ هدف آن هم تحقیق و بررسی درباره درمان و پیشگیری از بیماری است. این دارو مانع فعالیت پروتئاز کووید، آنزیمی که ویروس برای تکثیر در بدن به آن نیاز دارد، میشود. پیشبینی میشود نتایج آزمایش پیش از پایان سال اعلام شود.
اسپری تنفسی ضد ویروس شرکت Synairgen
شرکت Synairgen نتایج اولیه دلگرمکنندهای برای دارویی که ابتدا برای درمان بیماری مزمن انسدادی ریه(COPD) تهیه شده بود، گزارش کرده است. این دارو که از طریق نبولایزر دستی و باتریخوراستفاده میشود، بر اساس اینترفرون بتاست، مولکولی طبیعی که دفاع ایمنی ریهها را تحریک میکند. مطالعات نشان میدهد این دارو که در مرحله 3 آزمایش است «فعالیت ضد ویروسی وسیعی» دارد.
اسپری تنفسی بودزوناید
بودزوناید یک کورتیکواسترویید رایج است که برای درمان آسم و بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) استفاده میشود و در uk’s principle trial گنجانده شده است. نتایج اخیر نشان داد این دارو میتواند زمان بهبود را برای افرادی که در بیمارستان بستری نشدهاند تا سه روز کوتاه کند. درحال حاضر، بودزوناید بهعنوان درمان استاندارد توصیه نمیشود، اما ممکن است بدون تجویز به بیماران با عوامل خطر بیشتر، از جمله آنان که بالای 65 سال دارند و از «همبودی» رنج میبرند، داده شود. (همبودی یا چندابتلایی زمانی اتفاق میافتد که فرد بهطور همزمان دارای دو یا چند بیماری مجزا باشد. بیماریها ممکن است جسمی یا روانی باشد.)
در اروپا، شرکت داروسازی سوییسی «Roche» که با شرکت «Atea Pharmaceuticals» روی داروی ضد ویروس خوراکی کار میکند، معتقد است این دارو دو پتانسیل دارد: برای درمان افراد مبتلا به کووید-19 و جلوگیری از بیماری در افرادی که در معرض این ویروس قرار گرفتهاند. این شرکت گفت نتایج اولیه در بیماران بستری با کووید-19 متوسط و خطر بالای نتایج ضعیف، نشاندهنده فعالیت ضد ویروسی سریع و پایدار در برابر Sars-CoV-2 بود، بدون نتایج ایمنی جدید یا غیرمنتظره.
دگزامتازون (Dexamethasone)
این استرویید ارزان، که حدود 60 سال دارد، از موفقیتهای آغاز داستان همهگیری بود، هنگامی که آکسفورد آزمایش Recovery را انجام داد و مشخص شد این دارو جان یک نفر از هر هشت بیمار مبتلا به کووید شدید را که به دستگاههای تنفسی در بیمارستان وصل بودند، نجات داد. دوز کم این دارو هماکنون درمان استاندارد برای مبتلایانِ بهشدت بیمار در بیمارستان است. این داروی ضد التهاب میتواند از واکنش خارج از حد سیستم ایمنی بدن هنگام پاسخ به ویروس کرونا، در موارد ابتلای شدید بکاهد.
رمدسیویر (Remdesivir)
این داروی ضد ویروس، ساخته شرکت آمریکایی گیلیاد (Gilead Sciences)، برای استفاده اضطراری در ایالات متحده، هند و سنگاپور مجاز است و در اتحادیه اروپا، ژاپن و استرالیا برای افراد با علایم شدید تأیید شده است. گران است و روش مصرف آن تزریق وریدی است. مزایای آن برای بیماران محل بحث و مشاجره است و گزارش آزمایش بزرگ سازمان بهداشت جهانی از تأثیر اندک آن در بر جلوگیری از مرگومیر یا نیاز به دستگاه تنفسی حکایت دارد.
پلاسمای خون بهبودیافتهها
این امید وجود داشت خون حاوی آنتیبادیِ افرادی که از کووید-19 بهبود یافتهاند، اثر محافظتی داشته باشد، چنانکه از پلاسمای دوره نقاهت با موفقیت برای درمان بیماریهای دیگر استفاده میشود. ایالات متحده مجوز اضطراری به آن داد، اما اخیرا بزرگترین کارآزمایی تا به امروز با حضور 500 هزار آمریکایی که با کووید-19بستری شده بودند هیچ فایده فراگیری نداشت، در حالی که بیمارانی که پلاسمای دوره نقاهت دریافت کرده بودند، عوارض جانبی بیشتری نسبت به کسانی که تحت مراقبت استاندارد قرار گرفته بودند، داشتند.
منبع: گاردین