«شب‌های مافیا» از کجا کپی شده؟

ترجمه صبا خوشه‌گیر: بازی گروهی مافیا یا werewolf به معنای (گرگینه) نیز شناخته می‌­شود. بازی مافیا یک بازی جمعی- استنتاجی است. گفته می‌­شود که توسط دیمیتری دیویدف در سال 1986 میلادی در روسیه پایه‌ریزی شده باشد. در این بازی، بازیکنان را به دو­ دسته­ اعضای مافیا یا (گرگینه‌ها) یا اکثریت ناآگاه (شهروندان) تقسیم می‌­کند. در آغاز بازی نقش هریک از شرکت‌کنندگان مشخص می‌شود و در طول روند بازی، بعضی از اعضا این قدرت را دارند، دیگر اعضا را با کشتن‌شان حذف می‌­کنند. در ادامه اعضای باقیمانده با دلایل محکم و استنتاج باید جایگاه باقی اعضا را تشخیص دهند، شهروند و مافیا از هم تفکیک و شخص مظنون را شناسایی و حذف کنند. در نهایت بازی به جایی ختم می‌­شود که تنها اکثریت یکی از این دو دسته باقی می‌ماند. به گفته دیویدف اولین بار بازی مافیا در بهار 1986 در بخش روان‌شناسی دانشگاه دولتی موسکو بازی شده است و سپس در کلاس‌­های درس، خوابگاه‌­ها و اردوگاه‌­های تابستانی دانشگاه موسکو پخش شده است. این بازی به‌سرعت در سایر مدارس و دانشگاه‌های روسیه محبوبیت پیدا کرد. در دهه 1990، این بازی به اروپا و پس از آن به ایالات متحده آمریکا راه پیدا کرد. در واقع این بازی در خلال تحقیقات روان‌شناسی زیر نظر او با دانش‌آموزان دبیرستانی برگزار شد و محبوبیت پیدا کرد. بعد از آن با نمایش سریال پرطرفدار مافیایی-ایتالیایی به نام la piovra  به اوج محبوبیتش رسید. در دهه 90 میلادی یک ورژن از این بازی با سبک رئالیتی‌شو در تلویزیون لاتویا با حضور بازیگران و افراد مشهور به‌نمایش درآمد. در همان سال‌ها بحث زبان بدن و تشخیص حرکات بدن بسیار داغ و کتاب‌هایی درباره‌اش نوشته شد، چون این نکات ریز در بازی بود که موجبات تشخیص را در افراد تقویت می‌کرد و توجه افراد به این موضوع جدید جلب شد. بعد از آن هم این بازی به شکل‌های مختلف در نرم‌افزار­های بازی در دسترس عموم قرار گرفت و به‌صورت آنلاین و بسته‌­های فرهنگی استفاده می‌­شد. درسال 2006 بزرگ‌ترین کلوب بازی مافیا توسط ارنست فدورو ایجاد شد و لیستی از قوانین و ضوابط جدید را برای شرکت‌کنندگان قرار داد و در نهایت به برندگان، جوایز و رتبه داده می‌­شد و این بازی مرحله­ قهرمانی هم داشت که افراد برتر از هر گروه به آن راه پیدا می‌کردند و قهرمان قهرمانان می‌­شدند و جوایز را از آن خود می‌­کردند. مجموعه نمایش خانگی «شب­‌های مافیا» و فیلم‌­های «گرگ­بازی»، «گرگینه»، «آدمکش» و هچنین بازی «میان ما و اپیک» از روی این بازی ساخته شده‌­اند. همچنین مسابقه‌­ای با عنوان شهروند و مافیا از تلویزیون ایران هم به‌نمایش درآمده.

اما درسال 2006 طی نارضایتی‌­های والدین دانش‌آموزان کلاس پنجم مدرسه راکینگهام، این مدرسه به‌خاطر اثرات آسیب‌زای احتمالی روی دانش‌آموزان به بررسی‌های بیشتر پرداخت. دیویدف در پاسخ به روزنامه‌نگاران و هیاهو­ها گفت: «من به‌عنوان یک والد و روان‌شناسی که 25 سال روی این مسائل مطالعه و تحقیق داشته باید بگویم که این بازی تنها به تشخیص درست از غلط و تمیز دادن فرد راستگو از دروغگو کمک می‌کند و این مهارت را در بچه‌ها بالا می‌برد. این نکته مثبت که به‌راستی می‌توان گروه را از باخت نجات داد و افراد شرور را تشخیص داد، نه تنها مخرب نیست بلکه یک نوع کسب مهارت در استنتاج و قوت درک و تشخیص در افراد ایجاد می‌کند و به افراد یاد می‌­دهد با صداقت از آسیب فرد شرور گذر کنند. با وجود اینکه این بازی ممکن است برای والدین نگران‌کننده و شرورانه به‌نظر برسد اما باطن این بازی و هدف درنظر گرفته شده از آن، این بوده است.»

طبق آنچه در­ about.com آمده، مافیا به‌عنوان یکی از 50 بازی برتر، محبوب، تاریخی و برجسته تاریخ شناخته شده است. نکته جالب در این بازی این است که باید خونسردی خود را حفظ کنید چون تکنیک عصبانیت در درازمدت جواب نخواهد داد. چراکه شما به‌خاطر نشان دادن بیش از حد احساسات، به پنهان کردن صورت واقعی خود محکوم خواهید شد و به‌خاطر کنش نادرست دیگر اعضای گروه، خود را به دردسر خواهید انداخت اما با داشتن میمیک مناسب و نمایش درست و به‌جای تغییرات چهره و بازی درست حتی می‌توانید ظن دیگران را برطرف یا آنها را بازی دهید. این همان زبان بدن (Body language) است که از لحاظ روان‌شناسی مطرح و مورد توجه و بررسی قرار گرفته.