وارثان خون و شهادت در پیچ‌وخم زندگی
در نشست اعضای جمعیت ایثارگران دفاع مقدس در روزنامه شهروند مطرح شد
هشت سال جنگ فشار زیادی روی خانواده‌های ایثارگران و جانباران آورد. دوری از خانواده و نگرانی از شهادت یا مجروح شدن عزیران از عمده مهم‌ترین دغدغه‌هایی بود که پدر، مادر و همسر و فرزندان آنها، روزها و شب‌ها با آن دست‌وپنجه نرم می‌کردند، اما جنگ که تمام شد و آنها به خانه بازگشتند، شرایط برای برخی از آنها متفاوت شده بود. پیدا کردن کار و زندگی با فشارهایی که در جنگ روح و روان آنها را آزرده کرده بود، شرایط آنها را سخت‌تر می‌کرد.
خیلی‌ها در این میان بیکار ماندند و بعضی‌ها هم با شرایط سخت، روزگار گذراندند با وجود آنکه بیش از سه دهه از جنگ تحمیلی ایران گذشته است و تعدادی از این ایثارگران و جانبازان به دیار حق شتافته‌اند، اما با این وجود هنوز هم رزمندگانی هستند که شرایط اقتصادی، وضعیت سختی را برای آنها رقم زده است. در این میان گروهی گردهم آمده‌اند تا مرهمی برای درد ایثارگرانی باشند که در این مدت شرایط سختی را پشت سر گذاشته‌اند زیرا به اعتقاد این گروه از افراد، کهنه سربازان در همه دنیا شرایط بسیار بهتری دارند و از ارج و قرب زیادی برخوردارند. نمایندگان این گروه در روزنامه شهروند گردهم آمدند تا از شرایط ایثارگران و شرایطی که برخی از آنها دارند درددل کنند.
شرایط سخت برخی از ایثارگران
رضا جعفری، مدیر گروه تلگرامی جمعیت ایثارگران دفاع مقدس از وضعیت بد زندگی ایثارگرانی صحبت می‌کند که از شدت مشکلات، گاهی مجبور به خیابان‌خوابی هم می‌شوند. او به «شهروند» می‌گوید: «شرایط برخی از جانبازان و ایثارگران خصوصا آنهایی که جانبازی پایین‌تر از 25 درصد دارند زیاد مساعد نیست. آنها از بسیاری از خدمات محروم هستند. تا مدت‌ها بیمه تکمیلی برای آنها در نظر گرفته می‌شد، اما در حال‌حاضر کارگزار بیمه ما تغییر کرده است و خدماتی که از آن استفاده می‌کردیم نیز تا حدود زیادی تغییر کرده است.»
او تاکید می‌کند که برخی از ایثارگران و جانبازان شرایط بسیار بدی دارند. او از ایثارگری یاد می‌کند که سال‌ها در جبهه حضور داشته است، اما به‌دلیل مشکلات اعصاب و روان که به‌دلیل موج‌های پی‌درپی در جبهه به آن دچار شده است توان کار کردن ندارد و حالا مدتی است در گاوداری زندگی می‌کند و این جای درد دارد.
زبان گویای کهنه سربازها باشیم
جعفری تاکید می‌کند: «در حال‌حاضر ایثارگری داریم که حتی توان خرید یک کیف مدرسه برای بچه‌هایش را ندارد و اینها باعث شده است که ما زبان گویای این رزمندگان و کهنه سربازها باشیم و بتوانیم در حد توان‌مان شرایط زندگی را برای آنها تغییر دهیم.»
او با اشاره به اینکه گاهی حرف‌هایی که مردم در مورد ما می‌زنند ما را بسیار دل‌شکسته می‌کند، ادامه می‌دهد: «وقتی صحبت از سهمیه‌ها می‌شود، وقتی حرف از مجوز دادن‌ها می‌شود انگشت اشاره همه به سمت جانبازان و ایثارگران نشانه می‌رود که اینها از امتیازات استفاده می‌کنند در حالی که این حرف‌ها فقط نمک پاشیدن به زخم ماست زیرا هیچ امتیاز و هیچ اولویتی برای ما درنظر گرفته نمی‌شود و این موضوع ما را بیشتر دلخور می‌کند.»
جعفری با اشاره به اینکه از سال 94 تشکل حمایت از جانبازان و ایثارگران به‌راه افتاده است، ادامه می‌دهد: «هدف از تشکیل این گروه، شناسایی ایثارگرانی بود که دچار مشکلات مالی بودند و از سوی دیگر تلاش بر این بود که حمایتی برای آنها در کمیسیون‌های پزشکی باشد.»
او با اشاره به اینکه بسیاری از جانبازانی که زیر 25 درصد جانبازی دارند شرایط جسمی و روانی‌شان بسیار بدتر از آن چیزی است که به آن درصد داده‌اند، ادامه می‌دهد: «بسیاری از جانبازان پس از جنگ اصلا دنبال گرفتن درصد جانبازی نبودند و به‌همین دلیل وقتی دچار عوارض ناشی از مجروحیت در جنگ شدند که دیگر امکان اثبات آن وجود نداشت. در حال‌حاضر ما جانبازی داریم که بیش از 33 قطعه ترکش داخل بدنش است و جانباز 10درصد است اما فردی را نیز می‌شناسم که تنها ترکشی به پایش خورده است و همان زمان نیز آن را درآورده‌اند و در حال حاضر مشکلی ندارد اما 50 درصد معرفی شده است.»
توزیع ناعادلانه درصد جانبازی
توزیع خدمات به جانبازان که برخی از افراد بالای 40 میلیون حقوق می‌گیرند اما برخی‌ها نیز از کمترین خدمات محرومند.
او به وام مسکنی که به جانبازان داده می‌شود نیز اشاره می‌کند و می‌گوید امسال وام مسکن جانبازان 300 میلیون تومان درنظر گرفته شده است، اما اینجا یک سوال مطرح می‌شود و آن هم این است با تورمی که در حال‌حاضر در کشور حاکم است آیا یک جانباز و ایثارگر با این 300 میلیون تومان توان خرید خانه را خواهد داشت؟ نبود توان خرید خانه سبب می‌شود که بسیاری از این جانبازان در ازای دریافت 20 تا 30 میلیون تومان وام خود را به دیگران واگذار کنند.
از بسیاری از خدمات محرومیم
کریم حکمتی، جانباز 70 درصد جنگ تحمیلی تاکید می‌کند استفاده از امکانات تنها به یک درصد مدیران و افراد خاص مربوط است و بیشتر جانبازان از خدمات دولتی و غیردولتی محروم هستند.
او تاکید می‌کند که در زمان جنگ بیش از دو میلیون رزمنده داشتیم البته رزمنده نفر بیشتر از این آمار است به‌طور مثال یک رزمنده بارها و بارها به جبهه می‌رفت اما در حالت کلی دو میلیون نفر رزمنده در خط‌مقدم جبهه داشتیم. این دو میلیون اگر تنها فقط 20 روز در خط‌مقدم بودند که بر اساس آمارها حداقل هر رزمنده 3 ماه در جبهه حضور داشت حتما جانباز هستند. تازه امسال مجلس شورای اسلامی مصوبه‌ای را مطرح کرده که سازمانی به نام رزمندگان شکل گیرد که آیا بتواند کاری انجام دهد یا نه. یک میلیون و 200 هزار نفر به شهادت رسیدند. در حال حاضر 550 هزار نفر از این افراد جانباز زیر 25 درصد هستند که در حدود 130 هزار نفر از آنها حقوق ماهی 2 میلیون و 200 هزار تومان دریافت می‌کنند که در حال‌حاضر بقیه افراد مغفول مانده‌اند و حقوقی دریافت نمی‌کنند.
او با اشاره به اینکه حتی ما که درصد جانبازی بالا داریم بیمه، هزینه‌های داروهای خارجی ما را تقبل نمیکند، ادامه می‌دهد: «قیمت دارو در این مدت بالای 4 برابر شده و تامین آن برای جانبازی که تنها منبع درآمدش حقوقی است که بنیاد جانبازان می‌دهد بسیار سنگین است.»
حکمتی تاکید می‌کند که چندی پیش اعلام شد که قرار است 5 هزار خودرو برای جانبازان بالای 70 درصد وارد شود این خبری بود که در رسانه‌ها مطرح شد اما اصل ماجرا این بود که آقایان با شرکتی قراردادی بسته‌اند که همان خودرویی که افراد عادی می‌توانند بخرند را جانباز نیز باید خودش با همان قیمت آزاد بخرد و تنها تفاوتش این باشد که مثلا اگر قرار است مجوز تردد در منطقه آزاد برای افراد عادی هر سه‌ماه یکبار تمدید شود برای جانباز هر شش‌ماه می‌شود.
او با اشاره به اینکه اسم جانبازان تنها پله ترقی یک عده افراد خاص شده بر این باور است که تعداد زیادی از افراد هستند که از خانواده ایثارگران هستند و به نان شب هم محتاجند، ادامه می‌دهد: «در مجموعه‌هایی که برای جانبازان خدمت‌رسانی می‌کنند اگر دقت کنید می‌بینید کمترین تعداد جانباز در این مجموعه‌ها مشغول به فعالیت هستند و این نشان‌دهنده این است که برنامه ساختاری برای حل مشکلات جانبازان و ایثارگران وجود ندارد.»
حکمتی معتقد است که به‌نام جانباز و ایثارگر قوانینی وضع می‌شود که در این میان منفعت آن به جیب عده‌ای خاص می‌رود مثلا بحث تغییر وضعیت مطرح می‌شود در حالی که من یا فرزند من در مجموعه‌ای کار نمیکند چطور شامل حال تغییر وضعیت قرار بگیرد و سود این قانون نصیب کسانی می‌شود که در این سیستم مشغول به کار بودند.
تکریم کهنه سربازها مغفول مانده است
علی تاران یکی دیگر از جانبازان دفاع مقدس که در این گروه نقش محوری ایفا می‌کند بر این باور است که تشکیل گروه رزمندگان دفاع مقدس در واقع احقاق حق رزمندگان است زیرا به گفته حضرت علی علیه‌السلام حق، گرفتنی است. 33 سال جنگ تمام شده است یک چیزی که برای کهنه‌سربازان مغفول مانده، تکریم بوده است. در واقع ما هیچ جا تکریم نداریم. این در حالی است که در همه جای دنیا بحث تکریم و احترام به کهنه‌سربازان بسیار اهمیت دارد. موضوعی که در جامعه ما به فراموشی سپرده شده است.
او ادامه می‌دهد: «با شهدای حرم 840 هزار جانباز و شهید و آزاده داریم و در واقع 216 هزار نفر در جنگ تحمیلی به شهادت رسیدند که 43 هزار آزاده و 580 هزار جانباز داریم که 58 درصد از این آمار زیر 25 درصد جانبازی دارند.»
به اعتقاد این کهنه‌سرباز کمیسیون پزشکی از آلمان، انگلیس و فرانسه نحوه صدمات جنگی را از صد محاسبه می‌کنند اما نکته جالب اینجاست که در ایران این صدمات از 70 محاسبه می‌شود.
بر اساس ماده 12 قانون جامع بیمه پایه تکمیلی و خاص باید مورد توجه قرار گیرد در حال‌حاضر بیشتر جانبازان و ایثارگران بالای 55 سال دارند. جانبازی که بالای 60 درصد جانبازی دارد وقتی همسرش دچار کرونا شده است این آمپول را بالای 40 میلیون تومان خریداری کرده است.
این حق ما نبود
مجید نوروزی، خلبان و آزاده که سال‌های نوجوانی‌اش را در اسارت دشمن سپری کرده است، می‌گوید: «ما قرارمون این نبود که به جبهه برویم و بجنگیم و با برگشت ما همه‌چیز تغییر کند قرارمان این نبود که با برگشت‌مان شرایط کاملا تغییر کند. ما در جامعه گم شدیم. آلمان بزرگ‌ترین جنگ را راه انداخت وقتی جنگ به پایان رسید با وجود آنکه آلمان کشور متخاصم بود و جنگ را شروع کرده بود در حال‌حاضر که سال‌ها از جنگ می‌گذرد هنوز نوادگان آنها از خدمات دولت‌شان بهره‌مند می‌شوند و به‌نام پدران و قهرمانان جنگ، سالگرد ملی کشورشان به آنها مدال می‌دهند و از آنها تجلیل می‌شود. ما انتظار این کار را نداریم ما فراموش‌شدگان این جنگ هستیم به جای من یک جنازه به پدرومادرم دادند. جنازه را دفن کردند من وقتی برگشتم پدرومادرم را نشناختم آنقدر ضعیف و نحیف شده بودند که تمام موهایشان سفید شده بود.»
جعفری مشکلات برخی از ایثارگران را ورای سخن می‌گوید و ادامه می‌دهد: «60 هزار نفر اعضای گروه هستند برای آنکه آقای تاران گفتند فردی نان شب ندارد آثار روحی و روانی بیشتر است برای ما مرز گذاشته‌اند، می‌گویند چند درصد هستید.»
او توضیح می‌دهد: «طبق ماده 87 قانون، جانبازانی هستند که فاقد مدارک بیمارستانی هستند و بنیاد باید آنها را تحت پوشش قرار دهد به‌شرط آنکه یگان اعزم‌کننده، آنها را احراز هویت کند. این در حالی است که در حال‌حاضر 36هزارپرونده مانده است و در واقع صدای این قشر ضعیف را کسی نمی‌شنود.»
او با اشاره به اینکه تعدادی از جانبازان اعصاب و روان دچار مشکل اعتیاد شدند، تاکید می‌کند که این حق رزمندگانی که سال‌ها در جبهه ماندند نیست و بنیاد شهید باید توان بیشتری برای سروسامان دادن به این افراد بگذارد.
غرامت
پس از امضای قطعنامه 598 تمامی سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد اعلام کرد که در جنگ بین دو کشور ایران و عراق، صدام عامل شروع جنگ و عراق به‌عنوان کشور متخاصم است. این سبب شد که در بندهای 6 و 7 قطعنامه به پرداخت غرامت توسط کشور عراق به ایران اشاره شود اما با وجود آنکه سال‌ها از امضا شدن این قطعنامه گذشته است اما مفاد آن به فراموشی سپرده شده است و برخی بر این موضوع تاکید می‌کنند که از آنجا که رابطه دو کشور خوب شده بهتر است که اصل موضوع غرامت مطرح نشود. و این موضوعی است که ما به آن اعتراض داریم.
او ادامه می‌دهد که جانبازان و ایثارگران سال‌ها برای حفظ خاک و ناموس و وطن جنگیده‌اند و بسیاری از آنها حتی فرصت درس خواندن را در سال‌های جنگ از دست دادند و حالا که آنها نیاز به کمک دارند حق‌شان این نیست که به فراموشی سپرده شوند.