شغل برای معلول، یعنی زندگی مستقل
اعتماد و مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد در حمایت از اقشار آسیب پذیر می‌تواند به توسعه و تعالی کشور کمک کند
علیرضا آتشک، مدیرعامل جوان موسسه رعدالغدیر معتقد است مهم‌ترین دستاورد توانمندسازی حرفه‌ای، ایجاد اشتغال است: «تجربه دو دهه‌ای به ما نشان داده است توان‌یاب اگر از نظر اشتغال حمایت شود، موضوعات دیگر برایش حل شده است. او اگر کار کند، آزادی دارد، امید به زندگی دارد و استقلال.»
نشست روز جهانی معلول با هدف رساندن صدای افراد دارای معلولیت به گوش مسئولان و تصمیم‌گیرندگان در قانون‌گذاری و امور اجرایی، چهارشنبه صبح در موسسه نیکوکاری رعدالغدیر برگزار شد. موسسه‌ای که 20 سال سابقه روشن در آموزش، توانمندی و اشتغال معلولان دارد و تا الان به 3هزار و 500 توان‌یاب در منطقه 18 تهران و مناطق محروم جنوب و جنوب‌غرب پایتخت کمک کرده برای توانمندشدن.
«افتخار داشتیم با دست خالی ولی با عشقی وصف‌نشدنی کمک به معلولان را شروع کردیم و این موسسه تا امروز بیش از هزار شغل برای توان‌یابان ایجاد کرده است. از صنایع دستی و خیاطی گرفته تا دوره‌های کامپیوتر. بچه‌های ما نشان دادند اگر زمینه برایشان فراهم باشد، نیازی به دستگیری کسی ندارند. اگر شغل داشته باشند خودشان می‌توانند زندگی‌شان را مدیریت کنند.» علیرضا آتشک، مدیرعامل جوان موسسه رعدالغدیر میزبان این نشست بود و از تلاش‌هایی که برای اشتغال معلولان صورت گرفته، گفت: «در مرکز تماس مجموعه اپراتورهایی داریم که همه معلول هستند و کار اوپراتوری را با کیفیت خیلی عالی انجام می‌دهند.»
اشتغال معلول راهی برای رسیدن به آزادی فردی
این مدیر جوان معتقد است مهم‌ترین دستاورد توانمندسازی حرفه‌ای، ایجاد اشتغال است: «تجربه دو دهه‌ای به ما نشان داده است توان‌یاب اگر از نظر اشتغال حمایت شود، موضوعات دیگر برایش حل شده است. او اگر کار کند، آزادی دارد، امید به زندگی دارد و استقلال. جالب است بگویم ما دیروز تولد هشتادمین نوه رعدالغدیر را جشن گرفتیم. فرزندی حاصل از ازدواج توان‌یابانی که در این مجموعه آموزش دیده و کار کرده و زندگی مشترک خود را شروع کردند.»
این فعال حوزه توانمندسازی و کارآفرینی معلولان در بخش دیگری از صحبت‌هایش به فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد در ایران اشاره کرد: «بر اساس آنچه در وزارت کشور ثبت شده، ایران 15هزار سازمان مردم‌نهاد رسمی و ثبت‌شده دارد و کشور ما به‌طورکلی در میان 10 کشور اول جهان است که همیشه در کارهای خیریه‌ای پیشگام بوده است.»
از مردم برای مردم
آتشک به لزوم مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد در جامعه برای برقراری عدالت اجتماعی اشاره کرد: «بخش خصوصی که منافع خود را در هر کاری در نظر دارد، در کنار دولت‌ها و حکومت‌ها که وظیفه حمایت از همه اقشار جامعه را دارند، به تنهایی نمی‌توانند به اهداف توسعه‌ای برسند. تنها بخشی که داوطلبانه و کاملا غیرانتفاعی در حوزه‌های اجتماعی ورود می‌کند، سازمان‌های مردم‌نهاد هستند که از مردم برای مردم فعالیت می‌کند.»
این فعال در حوزه اشتغال و کارآفرینی اجتماعی با اشاره به اینکه دنیا فهمیده است با کمک سمن‌ها می‌تواند از مردم برای خدمت به خود مردم کمک بگیرد، گفت: «کشور هند 2میلیون و آمریکا 2.5میلیون ان‌جی‌او دارد و در هلند 20درصد اشتغال مردم در حوزه سازمان‌های مردم‌نهاد محیط‌زیستی و دیگر خدمات اجتماعی است. با این حال در کشور ما گاهی سایه نگاه امنیتی بر فعالیت‌های سمن‌ها به وجود می‌آید. این نکته که سمن‌ها هم با آسیب‌هایی مواجه هستند، درست است، اما نباید این مجموعه‌ها در کشور نادیده گرفته شوند، چراکه مطالبه‌گری در قالب سمن‌ها در حوزه‌های مختلف از جامعه معلولان گرفته تا کودکان آسیب‌دیده اجتماعی و زنان سرپرست خانوار، تنها فرآیندی است که می‌تواند به هم‌افزایی و حل مشکل و دستارودهای مهم برسد.»
آتشک به سه دستاورد سازمان‌های مردم‌نهاد در حمایت‌های اجتماعی اشاره کرد: «ما و دیگر سمن‌ها هیچ‌گاه خودمان را مقابل حاکمیت و نهادهای رسمی قرار نمی‌دهیم، بلکه در کنارشان برای توانمندسازی جامعه هدف تلاش می‌کنیم و این رابطه برد-برد به انعکاس مشکلات و رسیدن به راه‌حل برای آن کمک می‌کند.»
اعتماد به سمن‌ها و تقویت اعتماد و سرمایه‌های اجتماعی
«حفظ سرمایه‌های اجتماعی نگاه کلانی که باید در قالب کل جامعه به آن رسید.» آتشک تاکید کرد: «اگر حاکمیت به سازمان‌های مردم‌نهاد اعتماد و در کنار ما تلاش کند، مهم‌ترین دستاوردهای اجتماعی مثل اعتماد و مشارکت در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی تقویت می‌شود. اگر در جامعه به واسطه حق مشکلات و معضلات، اعتمادسازی شود، هرج‌ومرج و نابسامانی رخت می‌بندد و شاهد بازگشت سرمایه‌های اجتماعی خواهیم بود.»
سومین دستاورد فعالیت‌های سمن‌ها برای جامعه هدف اتفاق می‌افتد؛ همانطور که مدیرعامل موسسه رعدالغدیر به توانمندشدن معلولان اشاره کرد: «اگر مددجویی توانمند شود، درنهایت کارآفرینی اجتماعی رخ می‌دهد. مهم‌ترین نکته استقلال توان‌یاب است که هم آرامش روانی بسیار خوبی برای معلول همراه دارد، هم او با تامین معیشت خود به استقلال و آزادی فردی می‌رسد.»
این مدیر جوان موسسه نیکوکاری رعد عنوان کرد: «درنهایت با تمرکز بر این دستاوردهای مهم که از فعالیت‌های سمن‌ها حاصل می‌شود، باید بفهمیم اعتماد و مشارکت با سازمان‌های مردم‌نهاد چگونه می‌تواند به توسعه و تعالی ایران کمک کند.»