پایتختِ نیازمند به گورستان
آرامستان 50 ساله تهران تا سه سال دیگر پر میشود
مدیرعامل سازمان بهشتزهرا(س) از تکمیل ظرفیت آرامستان بهشت زهرا تا سه سال آینده خبر میدهد و از مسئولان ذیربط تقاضای یاری برای مکانیابی سریع گورستان جدید میکند.
[راضیه زرگری] با افزایش آمار متوفیان کرونا در تهران اخبار چند روزه اخیر به موضوع مشکل تدفین و کمبود جا در آرامستان بزرگ پایتخت پرداخته است؛ مدیران شهری معتقد هستند مشکلی در تدفین و کمبود جا برای قربانیان کرونا نداریم. زهرا صدراعظم نوری، رئیس کمیسیون سلامت و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران، در اینباره میگوید با پیشبینیهای صورتگرفته و برنامهریزیهای انجامشده در حال حاضر مشکل ظرفیت نداریم. اما باید برای درازمدت برنامهریزی کنیم؛ هر چند واحدهای جدید برای سازمان بهشتزهرا(س) پیشبینی شده است.
مکانیابی برای گورستانهای جدید تهران در برنامه توسعه شهری قرار دارد و کارهای مقدماتی آن شروع شده است. مدیران شهری میگویند در حال حاضر مشکل ظرفیت در بهشتزهرا(س) نداریم؛ اما تا کی؟ «ظرفیت بهشتزهرا(س) تا سه سال دیگر تکمیل میشود.» سعید خال مدیرعامل سازمان بهشت زهرای شهرداری تهران است. او در گفتوگو با «شهروند» با اعلام تکمیل ظرفیت گورستان پنجاه ساله پایتخت تا سه سال آینده درباره فرآیند مکانیابی گورستان جدید تهران میگوید: «ما گروه مشاوره بسیار خبرهای برای این کار داریم که زیر نظر دو حوزه معاونت خدمات شهری و شهرسازی و معماری در یک کارگروه مشغول انجام مطالعات هستند.»
زمین گورستان بعدی تهران باید علمی و تخصصی انتخاب شود
قرار است آرامستان یا آرامستانهای دیگری در نقاط مختلف تهران ساخته شود که مدتهاست مشاوران برای مکانیابی و اقدامات اولیه در حال کار و پژوهش هستند، مکان ولی هنوز مشخص نیست. به گفته خال قصد این است که آرامستان بعدی تهران چندگزینهای باشد «همانطور که میدانید برای انتخاب مکان گورستان باید مسائل علمی اعم از جنس خاک، شیب زمین، دسترسیها و مسائل ترافیکی، آبهای زیرزمینی و جهت وزش باد به طور دقیق از نظر علمی بررسی شود و زمینی که قرار است گورستان شود از همه نظر مناسب باشد.»
چند ماه است که گروه تحقیقاتی کارش را آغاز کرده و همانطور که مدیرعامل سازمان بهشتزهرا(س) اشاره میکند هدف این است که تهران چند آرامستان داشته باشد تا شهروندان بتوانند به لحاظ ترافیکی، زیستمحیطی و دسترسی به راحتی برای رسیدن به این مکانها تردد کنند. مشاوران در حال ارایه گزینهها هستند اما تصمیم قطعی هنوز گرفته نشده است.
15هزار قبر اضطراری برای مواقع بحران تعریف شدهاند؛ نه صرفا برای همهگیری کرونا
یکی از اعضای شورای شهر تهران درباره قبرهای اضطراری در تهران صحبت کرده است؛ 15 هزار قبر ذخیرهای که قرار است در مواقع بحران از آنها استفاده شود. خال درباره پیشبینی قبرهای اضطراری در پایتخت به «شهروند» میگوید: «براساس مصوبه ستاد بحران شهر تهران همواره همه دستگاهها باید آمادگی لازم برای رویارویی با بحران را داشته باشند؛ برای همین منظور هم در شورای شهر تهران موضوع 15هزار قبر اضطراری آماده برای مواقع بحران مطرح شد.»
او توضیح میدهد: «این موضوع به همهگیری بیماری کرونا ارتباطی ندارد؛ سازمان بهشتزهرا(س) مثل آتشنشانی، وزارت کشور و جمعیت هلال احمر باید آمادگی برای رویارویی با بحران را در شهر تهران داشته باشد. این بحران میتواند زلزله یا هر چیز دیگر باشد.»
براساس مصوبه ستاد بحران شهر تهران همواره همه دستگاهها باید آمادگی لازم برای رویارویی با بحران را داشته باشند؛ برای همین منظور هم در شورای شهر تهران موضوع 15هزار قبر اضطراری آماده برای مواقع بحران مطرح شد
آرامستانی که زودتر از زمان پیشبینیشده پر شد
آرامستان بهشتزهرا(س) در سال 1349 افتتاح شده است. البته شروع احداث از سال 45 بوده است. خال با این مقدمه ادامه میدهد: «ابتدا قرار بود این گورستان 30 سال کار کند ولی وقوع جنگ تحمیلی و سالهای دفاع مقدس در کنار افزایش نرخ مرگومیر باعث شد که بهشتزهرا(س) یکی دو سال زودتر یعنی در سال 78 پر شود. در آن سال 110 هکتار به 314 هکتار مساحت اولیه بهشت زهرا افزوده شد.»
10 سال بعد یعنی سال 1388 نیز 160 هکتار دیگر به مساحت بهشت زهرا(س) افزوده شد تا امروز مجموع مساحت بهشتزهرا(س) به 584 هکتار برسد. این آرامستان با دو بار افزایش ظرفیت حداکثر تا سه سال آینده ظرفیت پذیرش متوفیان را دارد و باید هر چه زوتر تصمیم علمی و کارشناسی درباره مکان جدید گورستان تهران گرفته شود.
ساخت گورستانی مدرن بر اساس الگوهای روز دنیا
مدیرعامل سازمان بهشتزهرا(س) میگوید: «مکانیابی زمین گورستان جدید صرفا به عهده شهرداری تهران نیست. دولت و وزارت کشور و بهخصوص استانداری تهران باید کمک کنند تا هر چه سریعتر زمین مناسب این پروژه به ما تحویل داده شود؛ زیرا دست کم دو سال آمادهسازی زیرساخت آن وقت میخواهد. تأسیسات آب و برق و گاز، فضای سبز، پارکینگ و آمادهسازی راهها زمان میبرد. من از همه نهادها و ارگانهای ذیربط میخواهم به شهرداری تهران در موضوع تهیه زمین گورستان جدید یاری کنند.»
خال معتقد است سازمان بهشتزهرا(س) بر اساس تجربیات بسیار خوبی که طی 50 سال کسب کرده، میتواند یک آرامستان بسیار مدرن و بر اساس الگوهای روز دنیا طراحی کند. با این حال تأکید میکند که وقت تنگ است.
سازمان بهشتزهرا(س) بر اساس تجربیات بسیار خوبی که طی 50 سال کسب کرده، میتواند یک آرامستان بسیار مدرن و بر اساس الگوهای روز دنیا طراحی کند. با این حال تأکید میکند که وقت تنگ است
کرونا بحران بیسابقه تاریخ 50 ساله بهشتزهرا(س)
افزایش آمار شیوع کرونا در هفتههای اخیر تهران شرایط را علاوه بر کادر درمانی، برای پرسنل سازمان بهشتزهرا(س) نیز سخت کرده است. اعداد و ارقام فوتیها و مراجعهکنندگان به بهشتزهرا(س) قابل قیاس با سایر آرامستانها نیست. سعید خال درباره چالشهایی که سازمان بهشتزهرا(س) در دوره همهگیری کرونا مواجه بوده، از نحوه خاص کفن و دفن تا ملزومات مهم پروتکلهای بهداشتی به «شهروند» میگوید: «کرونا یکی از بحرانهای تصورناپذیر و بیسابقه تاریخ پنجاه ساله بهشتزهرا(س) بود. پرسنل بهشت زهرا 7 ماه است که در خط مقدم خدمترسانی به متوفیان این همهگیری هستند.»
او با اشاره به اینکه یکی از ویژگیهای این بحران مشخصنبودن پایان آن است، عنوان میکند: «با این حال پرسنل بهشتزهرا(س) در کنار مردم داغدار قرار دارند. تا این لحظه تلاش شده که در نهایت تکریم و احترام کار متوفیان انجام شود.»
کرونا یکی از بحرانهای تصورناپذیر و بیسابقه تاریخ پنجاه ساله بهشتزهرا(س) بود. پرسنل بهشت زهرا 7 ماه است که در خط مقدم خدمترسانی به متوفیان این همهگیری هستند
تطهیر و تغسیل متوفیان کرونا با رعایت همه پروتکلها
به گفته این مسئول خدمات شهری، از روز شانزدهم فروردین کار تطهیر و تغسیل با آب برای متوفیان کرونا با رعایت همه پروتکلهای بهداشتی انجام میشود؛ کاری که در همه دنیا و حتی کشورهای جهان اسلام هم نظیر آن وجود ندارد و یک ایثار و از خودگذشتگی است.
توجه ویژه به حفظ جان مردمی که به بهشتزهرا(س) میآیند و همینطور سلامت پرسنل بهشتزهرا(س) از دیگر نکات مهمی است که خال عنوان میکند: «سالنهای تطهیر در چند نوبت ضدعفونی میشود. تا الان هفتبار غربالگری پرسنل را داشتیم و پرسنلی که بیمار میشوند سریع از محل کار و خدمت دور و قرنطینه میشوند. خوشبختانه تا امروز تلفات کرونایی نداشتیم. به هر حال شرایط بسیار سخت و منحصربهفرد است که در تاریخ پنجاهساله بهشتزهرا(س) نداشتهایم.»