سه‌گانه جدید جنجال و حاشیه در سینما و وی‌او‌دی!
به بهانه توقف انتشار «جیران»، سانسور «87 متر» و صحبت‌های عجیب بهروز افخمی
در هفته گذشته حسن فتحی و «جیران»اش موضوع اخبار و شایعات زیادی بودند، کیانوش عیاری با اعلام سانسور گربه‌های سریال «87 متر» یکی از حواشی بامزه هفته را ساخت و بهروز افخمی هم یک بار دیگر با صحبت‌های عجیبش درباره جشنواره و کلیت سینما نامش را سر زبان‌ها انداخت. این 3 اما چهره‌های هفته گذشته سینمای ایران نبودند. این 3 سال‌های سال است که در هوای حاشیه و جنجال نفس می‌کشند.
پولاد امین: سریال «جیران» نیامده جنجال ساخت. در واقع سریال جدید حسن فتحی پیش از انتشار- فعلا- توقیف شد تا سنت جنجال‌سازی آثار جدید حسن فتحی بی‌کم‌وکاست یک بار دیگر تکرار شده باشد. کارگردانی که یک زمانی باکیفیت سریال‌هایش مطرح می‌شد، اما اکنون چند سالی می‌شود که جنجال و حاشیه هم با تک‌تک آثارش عجین شده است.
حسن فتحی البته تنها فیلمساز جنجالی سینما و تلویزیون ایران نیست. بسیاری دیگر در این زمینه با فتحی اشتراک دارند و حتی شاید از او گام‌ها جلوترند. این مطلب می‌کوشد نگاهی داشته باشد به این فیلمسازان و جنجال‌ها و حواشی‌شان.
حسن فتحی؛ در مسیر جنجال
دور جدید حواشی حسن فتحی با رونمایی از قسمت اول سریال «جیران» آغاز شد. سریال جدید این کارگردان که یکی از سه سریالی است که در بازه زمانی یک سال اخیر به ناصرالدین‌شاه قاجار و حرمسرای عریض‌وطویلش پرداخته و به همین دلیل هم از همان ابتدا پیش‌بینی می‌شد که با حاشیه و جنجال مواجه شود. اتفاقی که فردای رونمایی‌اش هم رخ داد و رسانه‌ها خبر از توقف انتشارش- به دلیل شکایت کارگردان یکی دیگر از سه سریال قاجاری پلتفرم‌ها- دادند، تا بعد از توقف پخش «قبله عالم» حامد محمدی و البته توقف تولید «آهوی من مارال» مهرداد غفارزاده سومین سریال ناصرالدین‌شاهی هم عاقبت به‌خیر نشده باشد!
اما فارغ از اینکه آیا توقف انتشار «جیران» آن‌گونه که بسیاری می‌گویند به دلیل شکایت غفارزاده و درگیری سریال با حواشی قضائی است، یا آن‌گونه که فیلیمو می‌گوید به دلیل ممیزی؛ اما این امر تفاوتی در این واقعیت ایجاد نمی‌کند که آثار اخیر حسن فتحی با انواع و اقسام حواشی و جنجال عجین بوده‌اند.
حسن فتحی البته تا پیش از «شهرزاد» از چهره‌های پرحاشیه سینما و تلویزیون ایران شناخته نمی‌شد. البته درست است که بعضی از سریال‌های این کارگردان، مثلا «میوه ممنوعه» در زمان پخش خود جنجالی شده بودند، اما این جنجال‌ها جزو ذات نمایش تابوها و موضوعات ممنوعه در فضای هنری ایران بود. حواشی «شهرزاد» اما حسن فتحی را در سطحی دیگر درگیر حاشیه کرد.
«شهرزاد» یک سریال باکیفیت و جذاب بود، تا جایی که حتی همین حالا هم بسیاری بر این باورند که این سریال بهترین سریال تاریخ شبکه نمایش خانگی است. این سریال اما به دلیل درگیری سرمایه‌گذارانش، سیدمحمد امامی و سیدمحمدهادی رضوی در مسائل مالی مشکوک دچار حاشیه شد. از کمپین‌های مجازی و رسانه‌ای چون «نه به شهرزاد» و «کارزار درخواست از عوامل سریال برای پس دادن دستمزدهایشان»، تا انتشار انواع و اقسام اخبار و شایعات مختلف درباره دستگیری تهیهکننده و حتی درخواست توقیف سریال که باعث شد حسن فتحی ورودی تمام و کمال به عرصه حاشیه داشته باشد!
کار بعدی حسن فتحی او را بیشتر در وادی حاشیه و جنجال غرق کرد. این فیلمساز یک سال بعد از «شهرزاد» دست به ساخت فیلم سینمایی «مست عشق» زد. فیلمی درباره رابطه شمس تبریزی و مولانا که به‌رغم امیدهای بسیاری که درباره‌اش وجود داشت، درگیر حاشیه و جنجال شد که البته از نوع و جنس دیگری بود، اما از این نظر که در این پروژه نیز حسن فتحی در واقع درگیر حواشی سرمایه‌گذار و تهیهکننده فیلم شده بود، با حاشیه‌های قبلی مشترک نشان می‌داد.
ماجراهای «مست عشق» زمانی رسانه‌ای شد که سرمایه‌گذار ترکیه‌ای پروژه خبر از تبدیل این فیلم به سریال و پخش آن در یکی از شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان داد. تهدیدی که به واکنش فتحی و تهیهکننده ایرانی پروژه و در ادامه نیز افشاگری تهیهکننده ترک منجر شد که گفت فتحی در ساخت این فیلم بسیار بالاتر از برآوردهای اولیه هزینه کرده و علاوه بر اینکه بعد از هشت ماه فیلمبرداری هنوز فیلمش ناتمام مانده، بلکه راش‌ها را هم رها کرده و به ایران رفته است.
حواشی «مست عشق» به هر حال با وساطت سرکنسولگری ایران در استانبول ختم به‌خیر شد، اما این به معنای پایان حواشی حسن فتحی نبود و این کارگردان در سریال بعدی‌اش با اتهام کپی‌‌کاری مواجه شد که تاکنون به توقف انتشار سریال «جیران» منجر شده است. ماجرایی که اگر حسن فتحی این بار هم به سلامت از آن بیرون بیاید، می‌توان گفت که گردنه دشواری را رد کرده است که عبور از آن، کار هرکسی نیست
بهروز افخمی؛ بلاتکلیف و نیمه‌تمام!
اما به‌رغم تمام حواشی و جنجال‌های حسن فتحی، او یا هر فیلمساز دیگری در قیاس با بهروز افخمی- که چند روز پیش گفت که از دنیای سینما خداحافظی می‌کند- در زمینه جنجال و حاشیه و آثار بلاتکلیف یا نیمه‌تمام یک کارآموز تازه‌وارد به‌نظر می‌رسد!
کارنامه بهروز افخمی پر است از جنجال‌های گوناگون و البته آثار نیمه‌تمام. فهرست صحبت‌های حساسیت‌برانگیز این فیلمساز آن‌قدر زیاد است که حتی مرورش هم مثنوی هفتاد من کاغذ می‌شود. از گفته‌هایش در زمان نمایندگی در مجلس، تا صحبت‌هایش درباره علاقه جشنواره‌ها به دگرباشی جنسی و البته ادعاهایش درباره مثلا صادق هدایت، کرونا و اخیرا هم جشنواره فجر و پایان سینما. اما در زمینه جنجال‌هایی که به‌دلیل فیلم‌هایش ایجاد شده، تنها و تنها گفتن این موضوع کافی به‌نظر می‌رسد که در پرونده 10 جنجال بزرگ سینمای بعد از انقلاب ایران، چهار موردش به بهروز افخمی بازمی‌گردد. بگذریم که در زمینه سریال‌سازی هم ورود افخمی به این عرصه با جنجال کنار گذاشتن ناصر تقوایی از سریال «کوچک جنگلی» آغاز شده است که خود، جنجال کوچکی نبوده!
بهروز افخمی که جدیدترین کارش سریال «رعد و برق» سال گذشته در آستانه پخش اولین قسمت (گفته می‌شود به خواسته خود کارگردان) از کنداکتور بیرون کشیده شد، یک کارنامه مالامال از آثار بلاتکلیف دارد. اتفاقی که به گفته نزدیکان و دوستداران افخمی به‌دلیل سختگیری و وسواس اوست که منجر به سرعت پایین پیشرفت کارهای او می‌شود و حداقل در فیلم‌های «عقرب»، «فرزند صبح»، «سن‌پطرزبورگ» و حتی «شوکران» به طولانی‌شدن تولید و بالازدن هزینه‌ها منجر شده است.
کیانوش عیاری؛ زخم‌خورده سانسور
سینمای ایران کارگردانان زیادی دارد که کارنامه‌شان پر از فیلم‌های دیده نشده است. مثلا جعفر پناهی که در ده دوازده سال اخیر هیچ‌کدام از فیلم‌هایش مجوز نگرفته‌اند. یا ابوالفضل جلیلی که هیچ‌یک از فیلم‌هایش اکران نشده‌اند، اما در این میان هیچ‌کدام مانند کیانوش عیاری دنبال نمایش فیلم‌شان نبوده‌اند و نکته مهم‌تر اینکه هیچ‌کدام مانند او- به جز موضوعی که باعث توقیف هرکدام از فیلم‌هایش شده- بقیه آن فیلم‌ها را با توجه تام و تمام به قواعد تولید و نمایش فیلم در ایران جلوی دوربین نبرده‌اند.
درباره کیانوش عیاری اینکه بگوییم به جز اکران ناقص یکی دو روزه «خانه پدری» آخرین بار که فیلمی از کیانوش عیاری روی پرده سینماهای ایران رفته مربوط به سال 1377 و نمایش عمومی فیلم «بودن یا نبودن» بوده، شاید بتواند حق‌مطلب را در مورد این کارگردان ادا کند. در بیست‌وسه‌سال بعد، این کارگردان شاهد توقیف (یا بهتر است بگوییم عدم نمایش) فیلم‌های «سفره ایرانی» به‌دلیل نوع نگاه فیلم به مناسبات خانواده ایرانی، «بیدار شو آرزو» به‌دلیل تلخی بیش از حد فیلم، «خانه پدری» به‌دلیل صحنه خشن آغازین فیلم و «کاناپه» به‌دلیل استفاده بازیگران از کلاه‌گیس بوده است. جدیدترین سریال این کارگردان نیز این روزها به‌خاطر گربه‌هایش تیغ سانسور را تجربه کرده تا بتوان کیانوش عیاری را یکی از مهم‌ترین زخم‌خوردگان سانسور در سینمای ایران نامید!