پنج بالگرد از 24 بالگرد هلال احمر نیاز فوری به اورهال دارند، وگرنه از چرخه ناوگان امداد هوایی خارج می‌شوند. اما این همه ماجرا نیست؛ انبارهای امدادی و لجستیک جمعیت هلال احمر بعد از زلزله کرمانشاه تاکنون، مدام برای حوادث مختلف مورد استفاده قرار گرفته‌اند، بدون اینکه ورودی این تجهیزات و اقلام با میزان خروجی آن تناسبی داشته باشد.
امدادگران داوطلب اغلب با تجهیزات شخصی در ماموریت‌های تخصصی حاضر می‌شوند و طرح جذب امدادگران دارای درجه ایثار هنوز به سرانجام نرسیده است.
رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر می‌گوید: «انبارهای امدادی و لجستیک جمعیت در وضعیت هشدار قرار دارند و اگر به موقع تجهیز و به‌روزرسانی نشوند، امکان پاسخگویی ما در حوادث و بحرانها مختل می‌شود.»
انبارهای بحرانی
بیش از 35 نوع حادثه طبیعی و انسان‌ساز در ایران رخ می‌دهد و تنوع و کمیت وقوع این حوادث است که ما را به کشوری پرحادثه تبدیل کرده است. سیلاب سال 98 بیش از 25 استان کشور را درگیر خود کرد و بعد از آن هم شاهد حوادث متعددی از جمله زلزله سی‌سخت، سیل سیستان و بلوچستان، آتش‌سوزی جنگل‌های شمال، حوادث جوی از جمله برف و کولاک اخیر و … بودیم؛
حوادثی که همگی به برداشت از ذخایر انبارهای امدادی و استفاده از لجستیک هلال احمر منجر شده، بدون اینکه بعد از این حوادث شاهد جایگزینی این اقلام و به‌روز کردن امکانات باشیم؛ پاشنه آشیلی که ذخایر امدادی و لجستیکی جمعیت هلال احمر را به وضعیت هشدار رسانده است.
«مهدی ولی‌پور» رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر می‌گوید: «جمعیت هلال احمر وظیفه امدادرسانی در بحرانها را بر عهده دارد. برای انجام این مسئولیت مهم، به تجهیزات، همچنین نیروهای تربیت‌شده نیازمندیم. در صورتی که این نیازها به موقع و به درستی تامین نشوند، هلال احمر توان پاسخگویی در حوادث را نخواهد داشت.»
عدم جایگزینی به موقع تجهیزات و لجستیک هلال احمر باعث شده تا همین حالا هم شاهد فشار مضاعفی بر تیم‌های امدادی و مدیران عملیات استان‌ها و شهرهای مختلف باشیم. ولی‌پور می‌گوید: «در سال‌های گذشته شارژ ناچیزی به صورت مقطعی و پراکنده برای انبارهای امدادی یا تجهیزات لجستیکی داشتیم.
این موضوع کاستی‌ای را برطرف نکرده و تنها نقش مُسکنی بسیار ضعیف برای این اقلام ایفا کرده است. طبیعی است که در این زمینه امدادگران و تیم‌های عملیاتی فشار مضاعفی متحمل می‌شوند. مردم حادثه‌دیده منتظر نمی‌مانند تا بودجه‌ای برای این نهاد تامین شود بعد مطالبه‌ای برای امدادرسانی داشته باشند؛
همان‌طور که حادثه هم انتظار چنین اتفاقی را نمی‌کشد و ناگهان رخ می‌دهد. در حال حاضر اگر حادثه‌ای در سطح استانی یا ملی در کشور رخ دهد، ما برای امدادرسانی در آن با مشکل مواجه خواهیم بود.»
150 پروژه نیمه‌تمام
پروژه‌های نیمه‌کاره‌ای مثل راه‌اندازی پایگاه‌های جاده‌ای و کوهستان، راه‌اندازی مراکز توانبخشی و … در هلال احمر انتظار تامین بودجه لازم برای هلال احمر را می‌کشند. علاوه بر آن، این جمعیت برای تامین هزینه‌های نیروی انسانی متخصص، آموزش همگانی و دیگر ماموریت‌های خود هم با چالش‌های زیادی روبه‌روست.
«شهرام میرزایی» مدیرکل برنامه و بودجه جمعیت هلال احمر می‌گوید: «در حال حاضر 150 پروژه نیمه‌تمام در هلال احمر، از جمله ساخت انبارهای امدادی، پایگاه، مرکز توانبخشی و … داریم. با اعتبارات ناچیزی که برای جمعیت هلال احمر در نظر گرفته می‌شود، تکمیل این پروژه‌ها امکان‌پذیر نیست.
هم اکنون، بیش از 560 پایگاه امدادی در کشور فعال است و در هر شیفت چهار نفر امدادگر حضور دارند، در شیفت‌های 10 ساعته. پرداختی این امدادگران داوطلب در حد تامین هزینه ایاب و ذهاب روزانه آنهاست، در حالی که این افراد برای تامین معیشت خود دچار مشکل می‌شوند و باید برای جذب و تعیین تکلیف آنان فکری کرد.»
سرمایه‌هایی که از دور خارج می‌شوند
وجود مشکلات متعدد برای تامین هزینه‌های هلال احمر باعث شده تا اولویت‌بندی‌های اساسی و اولیه‌ای برای حل این مشکلات ایجاد شود؛ اولویتی که با پرداخت حق‌الزحمه و حقوق کارکنان آغاز می‌شود و نیازهای اساسی دیگر را به ترتیب تامین می‌کند.
میرزایی می‌گوید: «در حالی شاهد افزایش 20 درصدی اعتبارات جمعیت هلال احمر در بودجه هر سال هستیم که عملا همه این مقدار به صورت کامل محقق نمی‌شود. معمولا در خوش‌بینانه‌ترین حالت، 70 درصد از این اعتبارات در عمل تامین می‌شود. از طرفی، رقم تعیین‌شده هم معمولا با هزینه‌های جمعیت همخوانی و تناسب ندارد.»
مدیرکل برنامه و بودجه جمعیت هلال احمر می‌گوید: «هلال احمر منابع درآمدی دارد که در سال‌های گذشته شیوع کرونا، همچنین تحریم‌ها تاثیر زیادی روی آنها گذاشته است. با همه این مشکلات توانسته‌ایم از محل همین درآمدها نزدیک به 3 میلیارد تومان از مبلغ قراردادهای امدادگران را پرداخت کنیم. در صورتی که این موضوع وظیفه هلال احمر نیست و دولت باید این هزینه‌ها را تامین کند، اما جمعیت برای اینکه بتواند سرمایه انسانی خود را حفظ و از نارضایتی امدادگران جلوگیری کند، این منابع را تامین می‌کند.»
هلی‌کوپترهای بی‌پرواز
ناوگان هوایی هلال احمر که رو به فرسوده‌شدن می‌رود، یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های هلال احمر در بحرانها و حوادث است که این روزها نیازمند به‌روزرسانی است.
به گفته میرزایی، در حال حاضر پنج بالگرد از 24 بالگرد جمعیت نیاز فوری به اورهال‌شدن دارد: «پنج بالگرد جمعیت هلال احمر اگر به زودی اورهال نشوند باید از چرخه ناوگان امدادی خارج شوند و زمینگیر خواهند شد.
بقیه هلی‌کوپترها هم وضعیت بهتری ندارند و به زودی به چنین مرحله‌ای می‌رسند؛ چراکه سال‌ها از استفاده مداوم این بالگردها می‌گذرد و با هر سورتی پرواز در عملیات‌های بزرگ، استهلاک این تجهیزات هم بیشتر شده است.»
بودجه 1401 جمعیت هلال احمر هنوز تصویب نشده و کمیسیون تلفیق بودجه مجلس، در حال بررسی جزییات هزینه و درآمد این بودجه برای سال آینده کشور است.
بازگشت «بل 205» به ناوگان بالگردی هلال‌احمر
چالش های بودجه ای هلال احمر در 1400