عملیات«فاو»، فتح الفتوحی یادآور فتح خرمشهر
این از معدود عملیاتهای نظامی ایران است که میتوان آن را هم ارز بازپسگیری خرمشهر قرار داد
در ایامی به سر میبریم که چهلمین جشنواره فیلم فجر در جریان است و سینمادوستان حرفهای واپسین روزهای یک 10 روز پر التهاب را برای بررسی کارنامه یک سال گذشته سینمای ایران در حوزه تولید – که مانند هر سال در جشنواره متبلور شده – پشت سر میگذارند. یکی از مهمترین آثار این دوره از جشنواره با عنوان «موقعیت مهدی»، فیلمی در ژانر جنگ یا به عبارت بهتر دفاع مقدس با محوریت موضوعی یکی از فرماندهان نامدار جنگ و ایران و عراق یعنی مهدی باکری است و جالب این که زمان اکران فیلم در سینمای مطبوعات و سینماهای مردمی مصادف شده است با مهمترین عملیات سالهای پایانی دفاع مقدس که نتیجه غایی آن فتحی بزرگ برای ایران بود.
شهروند آنلاین| 36 سال پیش در چنین روزی، برابر 20 بهمن 1364 خورشیدی، نیروهای نظامی ایران (اعم از ارتش و سپاه) تحرکاتی نظامی را تحت عنوان «عملیات والفجر 8» آغاز کردند که البته بعدها «عملیات فتح فاو» نام گرفت و در تاریخ به عنوان بزرگترین دستاورد نظامی ایران پس از عملیات بیتالمقدس و آزادسازی خرمشهر ثبت و ضبط شد.
مرحله نخست این عملیات که تنها برای گمراه کردن ارتش بعث انجام شد، با رمز یا فاطمه الزهرا(س) و تجمع نیروها در نزدیکی بندر امالقصر به عنوان دروازه بصره کلید خورد که خیلی زود جواب داد و عراق عمده نیروهای زرهی و پیاده خود را برای دفاع از بصره در این جبهه مستقر کرد. این میان و در حالی که ارتش عراق مشغول دفع حملات سنگین ایران در حوالی بصره بود، از آن سو بخش دیگری از نیروهای ایرانی با زدن یک پل شناور روی اروندرود و همچنین با استفاده از قایقهای تندرو و شناورهای سنگین حامل تانک و ادوات زرهی سنگین، از شش نقطه وارد شبهجزیره فاو شدند.
بعثیها که همه حواس خود را روی دفاع از بصره متمرکز کرده بودند خیلی دیر به فکر تقویت پانزده هزار نیروی حاضر در فاو افتادند و هنگامی متوجه خطر شدند که ایران کل این شبه جزیره را به تصرف خود درآورده بود. فاو با وجود این که تنها راه دسترسی عراق به خلیج فارس به شمار میرفت به دلیل نابود شدن نیروی دریایی عراق در همان روزهای نخست آغاز جنگ از لحاظ نظامی ارزش استراتژیک خاصی برای بغداد نداشت، اما سقوط آن ضربه حیثیتی برای شخص صدام حسین قلمداد میشد.
فاو تقریباً تا پایان جنگ در تصرف ایران باقی ماند و عراق دو سال بعد با تدارک نیرویی عظیم و استفاده گسترده از سلاحهای شیمایی موفق به بازپسگیری آن شد. فراموش نکنیم ارتش عراق در زمان اجرای عملیات فاو، در بهترین حالت خود از نظر تجهیزات و شمار نیروهای نظامی قرار داشت و با 4500 تانک، 4 هزار دستگاه خودروی زرهی، 5 هزار قبضه ادوات توپخانه و همچنین 500 فروند جنگنده بمبافکن، جزو 10 ارتش مجهز جهان به شمار میرفت.