پایانی بر 4 ساعت تاخیر
با افتتاح خانه هلال شهر «بار» ماموریت های نجات با نیروهای امدادی بومی انجام می شود
«از اعلام حادثه و فراخوان به امدادگران کوهستان در نیشابور تا رسیدن به محل حادثه در شهر بار، چهار ساعت زمان تلف می‌شد»، این را رئیس شعبه شهرستان نیشابور می‌گوید. جاده کوهستانی و صعب‌العبور شهر بار راه رسیدن نیروهای امدادی به این شهر را با کندی مواجه می‌کند.
بعد از رسیدن به بار، تازه صعود به ارتفاعات بینالود آغاز می‌شود و جست‌وجو در این منطقه کوهستانی. کوهستانی صعب‌العبور که خطر سقوط بهمن و گم‌شدن در کوهستان و ریزش کوه و حوادث دیگر در آن همواره کوهنوردانش را تهدید می‌کند، اما جاذبه‌های طبیعی آن پای گردشگران زیادی را به این منطقه باز کرده است. دو ماه از تأسیس خانه هلال شهر بار می‌گذرد و آموزش‌های کمک‌های اولیه و امدادونجات در رشته‌های تخصصی در آن آغاز شده است.
دو مأموریت مفقودی در کوهستان در هفته‌های گذشته در این شهر به کمک افراد آموزش‌دیده در همین خانه هلال انجام شده است. مأموریت‌هایی که با حضور افراد محلی و آشنا به کوهستان به سرانجام رسیده و مدت رسیدن به محل حادثه را به کمتر از دو ساعت کاهش داده است.
«روحیه مشارکت‌جویی و انجام کارهای داوطلبانه در بین مردم شهر بار بود که زمینه‌ها برای احداث خانه هلال در این روستا را فراهم کرد.» «اسماعیل باری» مسئول خانه هلال شهر بار از توابع نیشابور است. دو ماه از افتتاح خانه هلال شهر بار می‌گذرد و از اولین روز افتتاح این خانه، آموزش کمک‌های اولیه و امدادونجات با جدیت در حال برگزارشدن است. باری می‌گوید: «روحیه مشارکت‌جویی اهالی شهر بار یکی از دلایلی بود که ما را به فکر تأسیس خانه هلال انداخت.
تا قبل از تأسیس خانه هلال کمک‌رسانی‌ها و فعالیت‌های داوطلبانه در این روستا به صورت پراکنده بود، اما خانه هلال می‌تواند در مدیریت آن و هدفمندترکردن این مشارکت‌ها موثر باشد.» از حوادث مختلفی می‌گوید که در این روستای جا خوش کرده در دره‌های بینالود به چشم می‌خورد و به دلیل صعب‌العبوربودن منطقه، سرعت رسیدن نیروهای امدادی از نیشابور و مشهد را کُند می‌کند: «جاذبه‌های طبیعی و گردشگری شهر بار در هر فصل از سال گردشگران و کوهنوردان زیادی را به این منطقه می‌کشاند.
جمعیت زیاد هم معمولا با حوادث مختلف و فراوان همراه خواهد بود. یکی از بزرگ‌ترین حوادثی که ما با آن روبه‌رو هستیم، حوادث کوهستان است. کوهنوردان در کوهستان صعب‌العبور این منطقه مفقود یا در بهمن گرفتار می‌شوند.» تا قبل از راه‌اندازی خانه هلال اگر حادثه‌ای در این منطقه رخ می‌داد، گروه‌های امدادونجات تخصصی از نیشابور و مشهد باید خود را به شهر بار می‌رساندند و رسیدن این افراد به محل حادثه خود به زمان زیادی نیاز داشت. حالا دو ماه است که حوادث شهر بار به کمک نیروهای آموزش‌دیده خود این شهر امدادرسانی می‌شود.
رئیس خانه هلال شهر بار می‌گوید: «آموزش یکی از مهم‌ترین اقدامات ما در این دو ماه بود. از آموزش کمک‌های اولیه گرفته تا امدادونجات کوهستان و آموزش‌های تخصصی. مردم هم استقبال زیادی از این آموزش‌ها کردند. در حال حاضر خانه هلال بار 180 عضو فعال دارد. در این مدت کوتاه دو عملیات مفقودی در کوهستان داشتیم که با حضور همین نیروهای آموزش‌دیده انجام شد. هوا رو به سردی می‌رود و همین موضوع سرعت امدادرسانی را در مناطق کوهستانی مهم‌تر از قبل کرده است.»
بینالود را مثل کف دست‌مان می‌شناسیم
کوهنوردان زبده شهر بار که تا پیش از این به‌عنوان راهنمای کوهستان، امدادگران نیشابور و مشهد را همراهی می‌کردند، حالا خودشان در عملیات امدادونجات شرکت می‌کنند. رئیس خانه هلال شهر بار می‌گوید: «ما کوهنوردان زبده‌ای در این منطقه داریم که برای سرعت‌دادن به عملیات امدادونجات کوهستان با تیم‌های امدادی همراه می‌شدند و کوهستان را مثل کف دست خود می‌شناختند.
حالا این کوهنوردان بومی آموزش‌های تخصصی دیده‌اند و خودشان به تنهایی در عملیات شرکت می‌کنند. راه‌اندازی خانه هلال در شهر بار و دیگر شهرها و روستاها اهمیت خود را از همین‌جا نشان می‌دهد؛ فراگیری آموزش و توانمندسازی مردم هر منطقه برای رویارویی با حوادث.
ما علاوه بر حوادث کوهستان، به دلیل قرار گرفتن در دره بینالود، سیلاب‌های زیادی هم در منطقه داریم. برای همین آموزش‌های عمومی و تخصصی به مردم برای نجات جان خودشان و همچنین نجات جان دیگران از اهمیت زیادی برخوردار است.»
عملیاتی بود که در صورت فراخوان برای تیم‌های امداد کوهستان از نیشابور و مشهد، بیش از چهار ساعت زمان نیاز داشت تا این تیم‌ها به محل حادثه برسند. درحالی‌که نیروهای امدادی محلی این عملیات را در کمتر از یک ساعت به سرانجام رساندند
بلدهای امدادگر
نیشابور در دو ماه گذشته با افتتاح 20 خانه هلال جدید، در حال حاضر 30 خانه هلال شهری و روستایی دارد. «اسماعیل شاه‌بیگی» رئیس شعبه نیشابور می‌گوید: «خانه‌های هلال نقش مهمی در آموزش عمومی و تخصصی به مردم دارد و آنها استقبال خوبی از خانه‌های هلال کرده‌اند.
از دهیاری‌ها ساختمان خانه هلال را در اغلب جاها در اختیار ما قرار دادند و امکاناتی برای شروع آموزش‌ها در هر خانه هلال ایجاد شد. در هشت روستای شهرستان نیشابور انبارهایی برای دپوی اقلام امدادی ایجاد کردیم و عملیات‌های امدادونجات سرعت زیادی پیدا کرد.»
در دو ماه گذشته در محدوده شهرستان نیشابور هفت حادثه بزرگ کوهستان رخ داده است که همه این حوادث به کمک نیروهای آموزش‌دیده در خانه‌های هلال امدادرسانی شدند. شاه‌بیگی می‌گوید: «عملیاتی بود که در صورت فراخوان برای تیم‌های امداد کوهستان از نیشابور و مشهد، بیش از چهار ساعت زمان نیاز داشت تا این تیم‌ها به محل حادثه برسند. درحالی‌که نیروهای امدادی محلی این عملیات را در کمتر از یک ساعت به سرانجام رساندند.
ما امکانات اولیه‌ای در اختیار خانه‌های هلال قرار داده‌ایم تا بتوانند به کمک آن مصدومان احتمالی را به محل امن یا بیمارستان و درمانگاه منتقل کنند. یکی از بزرگ‌ترین ویژگی‌های امدادرسانی توسط مردم بومی شناخت کامل و دقیق از منطقه است. برای مثال ما مناطقی داریم که مسیر دسترسی ماشینی به آن در میانه راه قطع می‌شود و باید از چهارپایان برای رفتن به آن استفاده کرد. این مناطق را فقط کوهنوردان محلی می‌شناسند.
ممکن است تیم‌های امداد از سایر شهرها به این منطقه بروند و برای رسیدن به محل حادثه دچار مشکل شوند.» از سرعت اطلاع‌رسانی محلی می‌گوید که گاهی از وقوع دردسر جلوگیری‌می‌کند: «مدتی قبل یک تیم کوهنوردی در بینالود اعلام‌کرد که یکی از همراهانش در کوهستان گم شده است. تماس‌های پیاپی از این کوهنوردان درباره مفقودی دوست‌شان داشتیم.
درحالی‌که وقتی مأموریت را به امدادگران بومی شهر بار ارجاع دادیم تا سریع به محل حادثه برسند، مشخص شد فرد کوهنورد بعد از جدا شدن از تیم به سمت خانه رفته است و دوستان این فرد در کوهستان از بازگشت او به خانه بی‌خبر بودند. اگر این تیم محلی وجود نداشت، ما تیمی از نیشابور اعزام‌می‌کردیم، بدون اینکه بدانیم فردی در کوهستان گرفتار نشده است و امدادگران ما ساعت‌ها باید به جست‌وجوی کسی می‌پرداختند که اصلا در کوهستان نبود.»