سایه تعلیق؛ این بار روی سر لیگ برتر!
گزارش «شهروند» از اجبار فیفا به فوتبال ایران برای دریافت حق پخش تلویزیونی
فدراسیون جهانی فوتبال با بررسی‌های طولانی‌مدت قصد دارد برای پرداخت حق پخش تلویزیونی از سوی صداوسیما به فوتبال ایران فشار بیاورد. فیفا در این‌خصوص نامه‌نگاری‌هایی با مقامات فدراسیون داشته و در صورتی که شرایط برای این مسئله محقق نشود، ممکن است خطرات جبران‌ناپذیری فوتبال ایران را تهدید کند.
به گزارش خبرنگار شهروندآنلاین، موضوع پرداخت‌نشدن حق پخش تلویزیونی توسط صداوسیما به فوتبال مربوط به امروز و دیروز نیست. در شرایطی که سازمان صداوسیما اکثر مسابقات لیگ برتر فوتبال ایران را به طور زنده از شبکه‌های مختلف سراسری و استانی پخش می‌کند و در لابه‌لای این مسابقات تبلیغات متعددی را انجام می‌دهد، اما هیچ درصدی از عایدی مالی بابت تبلیغات به باشگاه‌ها نمی‌رسد. از سالیان گذشته این مسئله وجود داشته و حالا هم ادامه دارد.
حالا اما فدراسیون جهانی فوتبال بعد از کسب اطلاع از پرداخت‌نشدن حق پخش تلویزیونی به فوتبال ایران اقداماتی را صورت داده تا بتواند حق فوتبال را از صداوسیمای ایران بگیرد. موضوعی که اگر محقق نشود، ممکن است تبعات جبران‌ناپذیری برای فوتبال داخلی ایران در پیش داشته باشد.
چرا باشگاه‌های ایرانی زیان‌ده هستند؟
حق پخش تلویزیونی در همه کشورهای توسعه‌یافته مهم‌ترین منبع درآمدزایی باشگاه‌ها محسوب می‌شود. تلویزیون که همه ساله هنگام پخش مسابقات فوتبال، بینندگان بسیاری را پای گیرنده‌اش می‌کشاند و تبلیغات انجام می‌دهد، در اکثر کشورهای جهان درصدی از عایدی مالی خود را به فوتبال پرداخت می‌کند و همین مسئله مهم‌ترین منبع درآمد باشگاه‌ها می‌شود. حال بر اساس تعداد طرفداران و میزان بینندگان تیم‌ها، عدد پرداختی به آنها متفاوت است.
نکته مهم در ایران اما دولتی‌بودن صداوسیماست. در خارج از کشور بسیاری از باشگاه‌های فوتبال، شبکه تلویزیونی اختصاصی دارند و مسابقات خود را از آن شبکه پخش می‌کنند. هر شبکه تلویزیونی عمومی هم که بخواهد بازی‌های یک تیم را پخش کند، باید حق پخش آن را خریداری کند. در مسابقات بین‌المللی مثل جام‌جهانی و المپیک نیز همین‌گونه است. حق کپی‌رایت و تصویربرداری مسابقات قبل از شروع آن به یک شبکه تلویزیونی فروخته می‌شود و سایر شبکه‌ها باید حق پخش را از آن شبکه بخرند.
در ایران اما صداوسیما برای پخش مسابقات فوتبال داخلی هیچ پولی پرداخت نمی‌کند و همین امر باعث شده اکثر باشگاه‌های فوتبال ایران زیان‌ده باشند و مشکلات مالی زیادی را تجربه کنند.
کشمکش ادامه‌دار صداوسیما و فوتبال
سازمان صداوسیما و فدراسیون فوتبال در سالیان گذشته بارها با یکدیگر مناقشه داشتند، حتی یکی دو بار در فضای باشگاهی، کار به راه‌ندادن دوربین‌های تلویزیونی به استادیوم ها نیز کشید و یکی دو بازی هم به‌صورت زنده پخش نشد. در این‌خصوص اما هر بار برخی وساطت‌ها سبب شده پخش مسابقات صورت بگیرد. با این وجود، مدیران فوتبال همواره نسبت به پرداخت‌نشدن حق پخش تلویزیونی گلایه داشتند و در مصاحبه‌های خود به این موضوع اشاره کردند. از طرفی مدیران صداوسیما نیز مدعی‌اند این مسئله باید ابتدا از طریق دولت و مجلس حل شود. صداوسیما در این‌باره مدعی است که درآمدهای ناشی از تبلیغات حین برگزاری مسابقات فوتبال مستقیما به سازمان برنامه‌وبودجه می‌رود و آنها دخل و تصرفی روی این پول ندارند و فقط از بودجه سالیانه خود ارتزاق می‌کنند. این کشمکش تا همین حالا هم ادامه دارد و راه‌حلی برای آن پیدا نشده است.
عزم جدی تاج و همکاران برای دریافت حق پخش تلویزیونی
موضوع دریافت حق پخش تلویزیونی که از مدت‌ها قبل وجود داشته دوباره داغ شده و شاهد مصاحبه‌های تازه مهدی تاج و سایر مقامات فدراسیون فوتبال درخصوص صداوسیما و ندادن حق فوتبال هستیم. مهدی تاج در مصاحبه‌ای که پنج روز پیش انجام داد، درباره مسئله حق پخش تلویزیونی گفت: «طرح خوبی برای دریافت حق پخش تلویزیونی برای فوتبال به مسئولان ارائه کرده‌ایم و مباحثی که وجود دارد می‌تواند در زمینه حق پخش به فوتبال همدان کمک کند و این مسئله را به نماینده نیز گفته‌ام. فوتبال فقط هزینه‌کردن نیست و باید باشگاه‌هایمان را از زیان‌ده بودن خارج کنیم. حق پخش تلویزیونی، اسپانسر روی پیراهن، درآمد دور زمین، درآمد روز مسابقه و ترانسفر بازیکن از اصلی‌ترین حقوق باشگاه‌های فوتبال است که مهم‌ترین آن حق پخش است و اگر درآمدزا نباشیم، دچار مشکل می‌شویم.»
رئیس فدراسیون فوتبال روز دوشنبه در نشست با داوران لیگ برتری بار دیگر به تلویزیون طعنه زد و گفت: «اینکه خود داور برود شبکه تلویزیونی خوب نیست. تلویزیون دوست دارد برنامه‌اش داغ شود و بدش نمی‌آید همه ما برویم صحبت کنیم، اما کسی که پول ما را نمی‌دهد که نمی‌تواند مدعی ما شود. تلویزیون باید بیاید جواب بدهد. مدعی ما کسانی هستند که خودشان مقصر اصلی‌اند! یکی از درآمدهای ما حق پخش است که پرداخت نمی‌شود.»
بحران بزرگ؛ فیفا به حق پخش ورود کرد
مهدی تاج و همکاران او در فدراسیون فوتبال اعتراض‌های خود برای پرداخت‌نشدن حق پخش را افزایش داده‌اند تا بتوانند بخش اعظمی از درآمدهای فوتبال را دریافت کنند. موضوع مهم اما الزام‌های فیفا برای این مسئله است.
پرداخت‌نشدن حق پخش تلویزیونی فقط مختص ایران نیست و کشورهای زیادی در دنیا هستند که این پول را به فوتبال باشگاهی کشور خود نمی‌دهند، از این‌رو فدراسیون جهانی فوتبال روی این مسئله حساس شده و در راستای استقلال فوتبال در هر کشور به ماجرا ورود کرده است.
چند ماهی است کارگروهی ویژه در فیفا تشکیل شده تا موضوع درآمدهای هر کشور از حق پخش تلویزیونی را بررسی کند و برای کشورهایی که در آنها حق پخش وجود ندارد، اولتیماتوم‌هایی در نظر گرفته شده است. فیفا قصد دارد با استفاده از روابط توسعه‌یافته خود موضوع حق پخش را در همه کشورهای تحت عضوش رفع کند و ایران هم یکی از همین کشورهاست.
فرصت یک‌ساله برای پرداخت حق پخش تلویزیونی
براساس پیگیری‌های خبرنگار ما، فدراسیون جهانی فوتبال به فدراسیون ایران اخیرا نامه‌ای را ارسال کرده که می‌تواند تبعات سنگینی به همراه داشته باشد. فیفا در نامه‌نگاری خود با مهدی تاج اعلام کرده که تا یک‌سال آینده باید موضوع حق پخش تلویزیونی به‌طور کامل در ایران حل شود و باشگاه‌ها و فدراسیون از تلویزیون عایدی مالی داشته باشند تا مشکل اصلی مربوط به درآمدزایی رفع شود. حال مشخص می‌شود طرح و برنامه‌ای که مهدی تاج از آن برای حق پخش حرف می‌زند، مربوط به همین نامه‌نگاری فیفاست.
جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا، در جلساتی که با روسای فدراسیون ایران داشته، بارها درباره حق پخش تلویزیونی در ایران با آنها صحبت کرده و حتی شنیده می‌شود به‌صورت نامحسوس بررسی‌هایی روی این مسئله داشته و پیگیری‌های لازم را انجام داده است.
اینفانتینو که احتمال دارد طی ماه‌های آینده هم سفری به ایران داشته باشد، در صورت تحقق این سفر احتمالا نزد وزیر ورزش و شاید رئیس‌جمهوری برود و بی‌شک یکی از مواردی که پیگیری خواهد کرد، حق پخش تلویزیونی است. فیفا در چند سال گذشته روی مسئله ورود زنان به ورزشگاه‌های ایران اصرار شدیدی داشت و درنهایت این موضوع تحقق یافت و حالا برای ماجرای حق پخش هم احتمالا شاهد چنین اتفاقی باشیم.
لیگ برتر ایران تعلیق می‌شود؟
نگرانی که از ورود فیفا به ماجرای حق پخش تلویزیونی به وجود آمده، احتمال تعلیق لیگ برتر ایران است. در موارد مشابه فیفا از ابزار تعلیق استفاده کرده و بارها مشاهده کرده‌ایم در کشورهای دیگر، لیگ برتر آن کشور تعلیق شده و حق حضور در مسابقات بین‌المللی از تیم‌های یک کشور سلب شده است. حال این نگرانی وجود دارد که در فرصت یک‌ساله فیفا به فوتبال ایران و صداوسیما در موضوع حق پخش تلویزیونی بار دیگر ابزار همیشگی وسط بیاید و لیگ برتر ایران تعلیق شود. در صورت تعلیق لیگ برتر بی‌شک ارتباط فوتبال باشگاهی ایران با بیرون از مرزها قطع می‌شود و مشخص نیست چه اتفاق‌های بدتری در انتظار فوتبال خواهد بود.
تلاش‌ها ادامه دارد
با همه شرایط موجود حمید سجادی، وزیر ورزش و مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال با همکاری معاونان و مدیران زیر نظر خود رایزنی‌ها برای دریافت حق پخش تلویزیونی فوتبال از صداوسیما را شروع کرده‌اند. برای رسیدن به نتیجه درخصوص ماجرای حق پخش تلویزیونی همکاری مجلس و دولت نیاز است، جلساتی هم که به صورت مداوم میان مسئولان ورزشی و اعضای کمیسیون فراکسیون ورزش مجلس برگزار می‌شود، به خاطر حق پخش تلویزیونی است. حال این امید می‌رود تا یکبار برای همیشه این کلاف سردرگم میان فوتبال و صداوسیما راه خود را پیدا کند و این گره همیشگی باز شود.
//انتهای پیام