گزارش «شهروند» از مراسم پرحاشیه و انتقاد برانگیز افتتاحیه المپیک ٢٠٢٠٤ ؛ از رقص دختران ریشدار و پسران زننما تا بازنمایی تمسخرآمیز شام آخر حضرت عیسی مسیح(ع)
جشن افول اخلاق در پاریس
یک عصر باورنکردنی! این تعبیر ابهام آمیز شاید بهترین و کوتاهترین توصیف از مراسم پر حاشیه افتتاحیه المپیک ٢٠٢٤پاریس باشد؛ مراسمی که بیش از یک میلیارد نفر بیننده از سراسر جهان داشت و درحالیکه همه انتظار داشتند نمایشی هنری از تاریخ و فرهنگ فرانسه را در میان پیشینهای از المپیک و قهرمانان این رویداد ورزشی در فضایی اخلاقی و امن برای همه گروههای سنی شاهد باشند، با بهت و حیرت نظاره گر نمایش زشت و مشمئزکننده افول اخلاق در کشور مدعی فرهنگ در اروپا بودند. برای اولینبار، رسما افتتاحیه بزرگترین رویداد ورزشی دنیا، صحنهای بود برای نمایش عادیسازی همنجسبازی و آزادیهای بیبندوبار جنسی و زیر سؤال بردن و تمسخر ارزشهای ایدئولوژیک دین مسیحیت. عصر جمعه در پاریس، درست زمانی به یک عصر باورنکردنی تبدیل شد که ترانوستیتها (مردان زن پوش و زنان مردپوش) گروهی از دو جنسهها و سه جنسهها، دختر ریشدار و پسر زن نما آمدند و با رقاصی و هرزگی تابلو شام آخر حضرت عیسی مسیح(ع) را به شکل تحقیرآمیز بازنمایی کردند، فروپاشی کامل تمدن غرب را نشان دادند و آرمانهای المپیک را به یک رژه تراجنسیتیها تنزل دادند.
یک مفسر فرهنگی: فرانسه نمیتواند پارادوکسهای تفرقه برانگیز را حذف کند
[راضیه زرگری-فرشته کیانی] روزنامه گاردین در تحلیل نمادهای تمسخر آمیز ارزشهای مذهبی مسیحیت در مراسم افتتاحیه المپیک، به نقل از پل سوگی یک مفسر نوشت:«گویی در لحظهای که فرانسه غرور و تاریخ خود را جشن میگیرد، نمیتواند اتمسفر تحریکآمیز و اختلاف افکنی که همیشه به پارادوکسها و تفرقهها دامن زده را بیرون بکشد.»
خشم راست افراطی: نباید در میان تبلیغات بیپروا و جسارت آمیز بهدنبال تجلیل فرانسه باشیم
به نوشته این روزنامه انگلیسی، جناح راست افراطی فرانسه – که بهدلیل رایگیری تاکتیکی تودهای حزب جمهوریخواه، در دور دوم انتخابات پارلمانی این ماه به جایگاه سوم بازگردانده شد، صراحتاً از محتوای افتتاحیه ابراز خشم کرده است. اگرچه مارین لوپن تا الان واکنشی نشان نداده، اما خواهرزاده فوقالعاده محافظهکار او، ماریون مارشال، گفت که با فرزندانش مراسم افتتاحیه را تماشا میکرد، اما در میان چنین تبلیغات بیپروا و جسارت آمیزی، «قدردانی از صحنههای بسیار کمیاب موفق در این مراسم» برایش سخت است.مارشال گفت در میان «ماری آنتوانت سر بریده، سه نفری که در حال بوسیدن هم بودند و درگ کوئینها (مردان همجنسباز در شمایل زنانه)، زشتی کلی لباسها و طراحیهای بد رقص، ما ناامیدانه بهدنبال تجلیل از ارزشهای ورزش و زیبایی فرانسه بودیم.» همچنین حضورآیا ناکامورا، خواننده فرانسوی در مراسم افتتاحیه که در اصل در مالی به دنیا آمده و در حومه شمالی پاریس بزرگ شده و پرشنوندهترین خواننده فرانسوی در جهان محسوب میشود، انتقاد شدید راست افراطی را بهدنبال داشت. «شرم آور» واژهای است که جولین اودول، سخنگوی تجمعات ملی راست افراطی لوپن (RN) در توصیف اجرای این خواننده توییت کرده است: «آیا ناکامورا، به هیچ وجه! افتتاحیه بازیهای المپیک غارت فرهنگ فرانسه است.»
رسانههای فرانسوی یک درهم آمیختگی عیان را ستودند
گاردین در این گزارش با اشاره به اینکه اکثر روزنامههای فرانسوی نمایش افتتاحیه المپیک را ستایش کردند، نوشت: «آنها ١٠٠سال برای این رویداد صبر کرده بودند و فرانسویها، عمدتاً مصمم بودند که مراسم افتتاحیه المپیک بیمحتوا، دیوانهوار، خرابکارانه و شناور در آب باران خود را دوست داشته باشند. گاردین در ادامه تأکید کرده چیزی که رسانههای فرانسوی در توصیف آشفتگی روشن افتتاحیه المپیک نوشتند، نمایش شور و نشاط با چاشنی کمی دیوانگی بود. لوموند نوشت: «در زیر سیل، پایتخت و رودخانهاش«سن»، به صحنهای برای نمایشی رؤیایی تبدیل شد که تاریخ فرانسهای را تصدیق میکرد ؛ تاریخی که مختلط و فراگیر است و از جنجال نمیترسد. روزنامه فرانسه نوشت: «جاذبه آتش خواران، طناب بازان و غلتک ها» در میان صفوف هیأتهای بینالمللی به مراسمی خارق العاده، حال و هوای جشن بخشید.» لیبراسیون نیز از «مجموعهای از کلاژهای آغشته به شمولیت و خود خواری» ستایش کرد و نوشت:« نمایش تطهیر افتتاحیه المپیک پس از استرس انتخابات زودهنگام فرانسه بسیار مورد استقبال قرار گرفت و با بارانی که به یک دارایی هنری میماند، تصعید شد».به ادعای این روزنامه فرانسوی، مراسم افتتاحیه « استثنایی، غافلگیرکننده و اغلب جذاب» بود، هرچند «بسیار آبکشیده و گاهی اوقات خسته کننده» بهنظر میرسید، گاردین اذعان کرده که بسیاری از رسانههای فرانسوی واکنشهای انتقادی و تند بینالمللی به این نمایش را نیز تا حد زیادی مثبت ترجمه کردهاند. روزنامه محافظهکار لوفیگارو، این مراسم را درحالیکه «منظرهای باشکوه و مجلل» توصیف کرده، از «فرارهای ایدئولوژیک متعدد» شکایت کرده که این اثر را از بین بردند و گمان میرود که این جسارتهای ایدئولوژیک با هدف برانگیختن جنجال صورت گرفته باشد.»
ماکرون: ما این کار را کردیم!
رئیسجمهور امانوئل ماکرون، وقتی برای نخستین بار ایده اجرای نمایش در امتداد ٦کیلومتری رود سن، با بناهای تاریخی بزرگ پاریس بهعنوان دکور را شنید، آن را «خیلی جدی» رد کرد، حالا با تمجید از نمایش افراطی توماس جولی، کارگردان نمایش، رهبری او را ستایش کرد. مکرون در شبکه ایکس گفت: «از شما و نبوغ خلاق شما برای این مراسم باشکوه تشکر میکنم. از هنرمندان برای این لحظه جادویی و بینظیر متشکرم. با تشکر از پلیس و خدمات اورژانس و داوطلبان. از همه کسانی که باور کردند متشکرم… ما این کار را کردیم!»
نمایشی که تمثیلی کامل از روح فرانسوی است
به نوشته گاردین دیگر تحلیلگران فرهنگی، هم بهشدت از محتوا و روند بحث برانگیز مراسم افتتاحیه، بهویژه صحنه حیرتانگیزی که در آن فیلیپ کاترین خواننده (تقریباً) برهنه در یک ظرف میوه ظاهر شد و نماد حضرت مسیح(ع) بهنظر میرسید، انتقاد کرده و اذعان داشتند:«در چشم جهان، فرانسه تجسم زیبایی، ظرافت و رمانتیسم است که همه این ارزشها در یک شب، با ایده بد و پرحاشیه برگزارکنندگان مراسم افتتاحیه، شاهکاری برای ویران کردن چهره فرانسه تصویر شد. همین کافی است که هر فرانسوی اصیل را به گریه بیندازد.» در این میان برنگرو وینوت، نویسنده و مترجم حرف آخر را زد وگفت: «این مراسم، فرهنگ کلاسیک و فرهنگ سخیف، سلیقه بیرحم و تاریخ اصیل، آگاهی و تمسخر و سلحشوری تکنیکی و نبوغ گند زنی را با مهارت به هم پیوند زد و در برانگیختن یک مفهوم وحشتناک موفق شد: این نمایس تمثیلی کامل از روح فرانسوی است.»
«مرد آبی برهنه» در شام آخر مسیح؛ صحنههایی از تمسخر و هجو مسیحیت
روزنامه انگلیسی «دیلیمیل» درباره واکنش ها به مراسم افتتاحیه المپیک پاریس نوشت: «مرد آبی برهنه، در هجویه نامتعارف شام آخر (شام آخر اثر هنری لئوناردو داوینچی نقاش ایتالیایی است که صحنههایی از آخرین شب حضور عیسی مسیح در میان حواریون را آنطور که در انجیل، کتاب مقدس مسیحیان نوشته شده، به تصویر میکشد) در مراسم افتتاحیه المپیک که نقش او را فیلیپ کاترین، هنرپیشه و خواننده فرانسوی، بازی کرد، صحنه مشهوری از انجیل را به نمایش گذاشت. اما این تقلید مضحک، که در آن درگ کوئینها (drag queens) (مردان همجنسگرا که لباس و آرایش زنانه داشتند) و یک مدل ترنسجدر (تغییر جنسیت داده) نیز حضور داشتند، باعث خشم برخی مسیحیان به دلیل «تمسخر آشکار و مشمئزکننده» دین شد. کلیسای کاتولیک در فرانسه از این نمایش انتقاد کرد و مجمع اسقفهای فرانسوی در بیانیهای نوشت: «این مراسم متأسفانه صحنههایی از تمسخر و هجو مسیحیت را در خود جای داده که عمیقا از آن ابراز تاسف میکنیم. ما به تمام مسیحیان در سراسر قارهها فکر میکنیم که از زیادهرویها و تحریکآمیز بودن برخی صحنهها آسیب دیدهاند. امیدواریم این موضوع قابل درک باشد که جشن المپیک بسیار فراتر از تعصبات ایدئولوژیک چند هنرمند است.» همچنین ایلان ماسک، مالک تسلا و اسپیس ایکس، در واکنش به این نمایش، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: تصویر شام آخر توهین بزرگ به مسیحیان است. مسیحیت بیقدرت و بیتاثیر شده است.»
آیا آنها جرأت دارند اسلام را اینگونه مسخره کنند؟/ ما مسیحیان نباید گوسفند باشیم!
«دیلیمیل» در ادامه آورده است: «اسقف کاتولیک رابرت بارون، از آمریکا، ویدیویی در فضای مجازی منتشر و مراسم افتتاحیه المپیک را به باد انتقاد گرفت. او گفت که من عاشق المپیک هستم، پای مراسم افتتاحیه مینشینم و چه میبینم؟ تمسخر آشکار و منزجرکننده شام آخر در پاریس. بیشتر از این توضیح نمیدهم. چرا فرانسه احساس کرد کار درست این است که ایمان مسیحی را مسخره کند. سوالی میپرسم و همه ما جواب آن را میدانیم، آیا آنها جرأت میکردند اسلام را به روشی مشابه مسخره کنند؟ آیا آنها هرگز در خواب میدیدند که صحنهای از قرآن را به این شکل شرمآور و عمومی به تمسخر بگیرند؟ ما مسیحیان، کاتولیکها، نباید گوسفند باشیم. باید مقاومت کنیم و صدایمان را به گوش مردم برسانیم.»
شروعی غیر اخلاقی/ وقتی توهین به مقدسات ستون اساسی آزادی بیان است
به نوشته «دیلی میل»، ماتئو سالوینی، معاون نخستوزیر ایتالیا، درباره مراسم افتتاحیه المپیک پاریس گفت: «افتتاحیه المپیک با توهین به میلیاردها مسیحی در جهان، واقعا شروع بسیار بد و غیراخلاقی بود.» فرانسه، در حالی که به میراث غنی کاتولیک خود افتخار میکند، سنت طولانی سکولاریسم و ضد روحانیت نیز دارد. توهین به مقدسات نه تنها قانونی است، بلکه توسط بسیاری به عنوان یک ستون اساسی آزادی بیان در یک جامعه دموکراتیک در نظر گرفته شده است. توماس جولی، بازیگر و کارگردان فرانسوی که مدیر هنری مراسم بازیهای المپیک ۲۰۲۴ بود، در کنفرانسی مطبوعاتی گفت که قصدش «شوکه کردن» نبوده است. این کارگردان همجنسباز با اشاره به آزادی بیان و عقیده در فرانسه افزود: «در فرانسه شما میتوانید به دینی باور داشته یا نداشته باشید. در فرانسه ما حق و حقوق زیادی داریم.» با وجود اینکه منتقدان این نمایش چهار ساعته را «بدترین مراسم افتتاحیه المپیک که به یاد دارند» دانستند، سازماندهندگان پاریس و کمیته بینالمللی المپیک(آیاوسی)، در این کنفرانس مطبوعاتی از کار توماس جولی قدردانی و تمجید کردند.
در غرب اخلاق عمومی وجود ندارد، این را میتوانید در افتتاحیه المپیک ببینید!
ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، نیز از «ضعف و فروپاشی جهان غرب» که به گفته او در مراسم افتتاحیه المپیک پاریس نشان داده شد، انتقاد کرد. او به سیاستهای برخی کشورهای غربی مبنی بر ترویج یا حمایت از حقوق همجنسبازان، دوجنسگرایان و ترنسجندرها اعتراض و از ارزشهای مسیحی حمایت کرد. اوربان با اشاره به مراسم افتتاحیه المپیک، گفت: «در غرب اخلاق عمومی وجود ندارد، این را میتوانید در افتتاحیه المپیک پاریس ببینید.»
جنگ علیه ایمان و ارزشهای سنتی در غرب مرز نمیشناسد
نشریه آمریکایی «هیل» (Hill) نیز در واکنشها به افتتاحیه المپیک پاریس با بیان اینکه بسیاری در شبکههای اجتماعی تصمیم برای اجرای این افتتاحیه را به شدت زیر سوال بردند، نوشت: مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، از مراسم افتتاحیه بازیهای المپیک به دلیل تمسخر مسیحیت با سرگرمیهایی که اجراکنندگان لباس جنس مخالف را به تن کرده بودند، به شدت انتقاد کرد. جانسون در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تمسخر شام آخر برای مسیحیان سراسر جهان که مراسم افتتاحیه بازیهای المپیک را تماشا میکردند، تکاندهنده و توهینآمیز بود. جنگ علیه ایمان و ارزشهای سنتی ما امروز حد و مرزی نمیشناسد.» این نشریه همچنین نوشت: «پیرز مورگان، روزنامهنگار و مجری معروف انگلیسی، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس پرسید که آیا بازیهای المپیک هیچ دین دیگری را به این شکل تمسخر میکرد.»
تبعیض آشکار علیه زنان باحجابی که در ورزش حرفهای موفقاند
اما در حالی که توماس جولی، مدیر هنری مراسم بازیهای المپیک، از آزادی عقاید در فرانسه میگوید، شبکه خبری «دویچه وله» از بالا گرفتن بحث بر سر ممنوعیت حجاب ورزشکاران زن فرانسوی در بازیهای المپیک گزارش میدهد. دیوید لاپارتیان، رئیس کمیته ملی المپیک فرانسه، از تصمیم ممنوعیت حجاب برای ورزشکاران زن فرانسوی دفاع کرد. او گفت: «نمایندگان فرانسه در این نقش اجازه ندارند عقاید مذهبی خود را ابراز کنند.» با وجود آنکه منتقدان، این تصمیم را ناقض آزادیهای فردی و نمونهای از معیار دوگانه میدانند، لاپارتیان با تاکید بر قوانین لائیسیته در این کشور گفت: «منشور المپیک به ورزشکاران اجازه میدهد که حجاب داشته باشند، اما در فرانسه ما قوانین لائیسیته داریم. هیأت نمایندگی فرانسه در این زمینه مشابه ماموران پلیس یا معلمان، یک وظیفه خدمات عمومی را بر عهده میگیرد و نیز به بیطرفی مذهبی متعهد است.» رئیس کمیته ملی المپیک فرانسه در ادامه افزود: «هر کس به محض آنکه پیراهن ملی را میپوشد، نماینده فرانسه است و شورای دولتی تصمیم گرفته که لائیسیته رعایت شود.» منتقدان میگویند که این یک تبعیض آشکار علیه زنان باحجابی است که در جامعه دیده شدهاند و در ورزش حرفهای نیز موفقاند. این موضوع در فرانسه تنها به بازیهای المپیک محدود نمیشود و برخی از اتحادیههای ورزشی فرانسه به طور کلی حجاب را در مسابقات ممنوع کردهاند. پیش از این دولت فرانسه و مقامهای المپیک اعلام کرده بودند که سعی میکنند راهی سازگار با قوانین لائیسیته این کشور پیدا کنند که سونکامبا سیلا، دونده زن مسلمان فرانسوی، بتواند در مراسم افتتاحیه بازیهای المپیک، حجاب خود را بر سر داشته باشد، و در عین حال به قوانین لائیسیته این کشور نیز پایبند مانده و تناقضی با آن نداشته باشد. اما در آخر، سونکامبا سیلا در صفحه اینستاگرامش نوشت به علت حجابش نمیتواند در مراسم افتتاحیه المپیک پاریس شرکت کند: «تو برای مشارکت در بازیهای المپیک که در کشورت برگزار میشود، انتخاب میشوی، اما نمیتوانی در افتتاحیه آن شرکت کنی، چرا که روسری بر سر داری!»
//انتهای پیام