چک‌لیست اقدامات مدیران و کادر اجرایی در مدرسه
تمام پنجره‌ها و درهای کلاس باز باشد تا با جریان هوا در کلاس از مبتلا شدن افراد به ویروس کرونا جلوگیری شود.
رعایت موارد بهداشتی دیگر مانند استفاده از ماسک و دستکش، پرهیز از روبوسی و دست دادن، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و … برای تمامی افراد به‌خصوص دانش‌آموزان الزامی است.
دانش‌آموزان، معلمان و دیگر کارکنان در صورت داشتن بیماری، نباید به مدرسه بیایند.
تمامی کادر مدرسه از قبیل مدیر، ناظم، معلم، دانش‌آموز، دفترداران، سرایدار و … باید حتما از ماسک و دستکش استفاده کنند و در صورت نداشتن، مدرسه باید در اختیار آنها قرار دهد تا شانس ابتلا به ویروس کرونا کاهش یابد.
ایستگاه‌هایی برای شست‌وشوی دست با آب و صابون آماده کنید و در صورت امکان، ژل و محلول الکلی ضدعفونی دست را در همه کلاس‌های درس، ورودی‌ها و خروجی‌ها و نزدیک ناهارخوری و سرویس‌های بهداشتی قرار دهید.
ساختمان مدرسه، کلاس‌ها و به‌خصوص آبخوری‌ها و سرویس‌های بهداشتی، به‌ویژه سطوحی که توسط افراد زیادی لمس می‌شود، باید گندزدایی شود.
حفظ فاصله از یکدیگر و اجتناب از تماس‌های فیزیکی غیر ضروری را به دانش‌آموزان آموزش دهید و در این زمینه، الگوی مناسبی برای آنها باشید
نرده‌ها، میزهای ناهارخوری، لوازم ورزشی، دستگیره‌های در و پنجره، اسباب‌بازی‌ها، ابزار کمک‌آموزشی و … را حداقل یک‌بار در روز تمیز و ضدعفونی کنید.
ساعت شروع و پایان مدرسه را به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که از همزمانی رفت‌وآمد دانش‌آموزان و ازدحام جلوگیری شود.
دورهمی‌ها، بازی‌های ورزشی و دیگر رویدادهایی را که موجب تجمع و ازدحام می‌شود، لغو کنید.
در صورت امکان، میزهای دانش‌آموزان را با حداقل یک متر فاصله از یکدیگر بچینید.
حفظ فاصله از یکدیگر و اجتناب از تماس‌های فیزیکی غیر ضروری را به دانش‌آموزان آموزش دهید و در این زمینه، الگوی مناسبی برای آنها باشید.
مقرراتی برای رسیدگی به دانش‌آموزان و کارکنان بیمار تعیین و برای اجرای آن برنامه‌ریزی کنید.
شماره تماس‌های اضطراری مدرسه را به‌روزرسانی کنید.
فرآیندی برای جدا کردن دانش‌آموزان و کارکنان علامت‌دار از افراد سالم تعیین کنید، بدون اینکه زمینه‌ای برای برچسب زدن ایجاد شود.
از قبل شیوه‌ای برای اطلاع‌رسانی به والدین در نظر داشته باشید.
با توجه به موقعیت، شاید لازم باشد دانش‌آموزان و کارکنان را مستقیم به مراکز بهداشتی ارجاع دهید یا آنها را به خانه بفرستید.
از قبل این دستورالعمل‌ها و مقررات را به اطلاع کارکنان، والدین و دانش‌آموزان برسانید.
به دستورالعمل‌های وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش کشور عمل و از آنها پیروی کنید.
اطلاعات موثق را با کارکنان، والدین و دانش‌آموزان به اشتراک بگذارید و به آنها اخبار به‌روز درباره وضع مواجهه با بیماری در مدرسه، شامل شیوه‌های پیشگیری و کنترل بیماری ارایه دهید.
والدین را توجیه کنید که چنانچه فردی در منزل‌شان به بیماری کرونا مبتلا شد، موضوع را به مدرسه اطلاع دهند و فرزند خود را به مدرسه نفرستند.
حتما به پرسش‌ها و نگرانی‌های دانش‌آموزان توجه کنید و به آنها پاسخ دهید.
می‌توان از راه‌های مختلف ازجمله تولید محتوای متناسب با سن کودک، در قالب‌های مختلفی مثل پوسترهای نصب‌شده روی تخته اعلانات، دستشویی‌ها و دیگر مکان‌های پُر رفت‌وآمد، سوالات دانش‌آموزان را پاسخ داد.
در صورت نیاز، روال‌های جاری مدرسه را تغییر و با وضع موجود انطباق دهید. مقرراتی منعطف برای حضور در مدرسه و درخواست مرخصی استعلاجی تدوین کنید تا دانش‌آموزان و کارکنان ترغیب شوند هنگام بیماری خودشان یا برای نگهداری از اعضای بیمار خانواده، در خانه بمانند و در مدرسه حاضر نشوند.
از تشویق برای حضور کامل افراد در مدرسه خودداری کنید.
چنانچه افزایش قابل توجهی در روند غیبت دانش‌آموزان و کارکنان به دلیل بیماری‌های تنفسی مشاهده کردید، به مسئولان وزارت بهداشت منطقه اطلاع دهید
سِمت‌ها و مسئولیت‌های شغلی کلیدی را در مدرسه شناسایی و برای آموزش سایر کارکنان برای پوشش این مسئولیت‌های کلیدی برنامه‌ریزی کنید.
برای تغییرات احتمالی در تقویم آموزشی، به‌خصوص تغییر در زمان امتحانات و تعطیلات، آمادگی و برنامه داشته باشید.
وضعیت حضور دانش‌آموزان و کارکنان را پایش کنید.
روالی برای پایش دانش‌آموزان و کارکنان غایب در مدرسه داشته باشید و آمار غیبت در مدرسه را با الگوی غیبت در شرایط عادی مدرسه مقایسه کنید.
چنانچه افزایش قابل توجهی در روند غیبت دانش‌آموزان و کارکنان به دلیل بیماری‌های تنفسی مشاهده کردید، به مسئولان وزارت بهداشت منطقه اطلاع دهید.
برای تداوم روند یادگیری دانش‌آموزان برنامه‌ریزی کنید. در صورت غیبت یا مرخصی استعلاجی دانش‌آموزان و کارکنان یا تعطیلی موقت مدرسه، از تداوم دسترسی دانش‌آموزان به آموزش باکیفیت پشتیبانی کنید.
از جمله از طریق استفاده از استراتژی‌های آموزش مجازی؛ تعیین تمارین، تکالیف و مطالبی برای مطالعه در منزل؛ استفاده از ظرفیت پخش برنامه‌هایی با محتوای درسی از طریق رادیو، تلویزیون، یا پادکست؛ تعیین معلمانی برای تماس از راه دور روزانه یا هفتگی با دانش‌آموزان و پیگیری وضع آنها؛ بازنگری/ تدوین استراتژی‌های آموزشی فشرده، متناسب با شرایط جدید.
برنامه‌ای هدفمند برای آموزش سلامت/بهداشت، تدوین و اجرا کنید.
آموزش نحوه پیشگیری از بیماری و کنترل آن را در فعالیت‌ها و طرح درس‌های روزانه دانش‌آموزان تلفیق کنید.
اطمینان حاصل کنید که محتوای انتخابی شما نه‌تنها نسبت به عواملی مثل سن، جنسیت، قومیت و معلولیت حساس است، بلکه به آن پاسخگوست و متناسب با نیازهای گروه‌های مختلف تدوین شده است.
دقت کنید که این فعالیت‌های هدفمند در برنامه درس‌های موجود گنجانده شود.
به نیازهای حوزه سلامت روان و حمایت روانی- اجتماعی توجه کنید.
کودکان و دانش‌آموزان را تشویق کنید که درباره سوالات و نگرانی‌های خود با شما صحبت کنند.
نصب پوسترهایی که شست‌وشوی صحیح دست‌ها و رعایت بهداشت تنفسی را تشویق کنند، ضروری است
به آنها توضیح دهید که داشتن واکنش‌های متفاوت در این شرایط، کاملا طبیعی است.
کودکان را به صحبت با معلمان درباره پرسش‌ها یا نگرانی‌های‌شان تشویق کنید.
اطلاعات مربوط به بیماری و شرایط حاصل از آن را صادقانه، ولی متناسب با سن دانش‌آموزان به آنها ارایه دهید.
به دانش‌آموزان یاد دهید چگونه حامی هم‌کلاسی‌هایشان باشند و چطور جلوی قلدری و اذیت هم‌کلاسی‌های خود را بگیرند و در مقابل آن واکنش نشان دهند.
اطمینان حاصل کنید که معلمان از منابع موجود برای حمایت از تندرستی و سلامت‌شان (به‌خصوص در حوزه حمایت روانی-اجتماعی) آگاه هستند.
با همکاری مربیان بهداشت مدارس یا مددکاران اجتماعی همکار با مدرسه، برای شناسایی و حمایت از دانش‌آموزان و کارکنان دارای علایم استرس و اضطراب اقدام کنید.
از گروه‌های آسیب‌پذیر حمایت کنید. با همکاری با نظام ارایه خدمات اجتماعی (یا هرگونه ارایه‌دهنده خدمات به مدارس) از تداوم ارایه خدمات اساسی که تاکنون در مدارس انجام می‌گرفت، ازجمله غربالگری سلامت، برنامه تغذیه یا انواع برنامه درمانی برای کودکان با نیازهای ویژه اطمینان حاصل کنید.
به نیازهای خاص کودکان دارای معلولیت و پیامدهای جدی این بیماری یا تأثیرات ثانویه آن بر گروه‌های به حاشیه رانده شده، توجه کنید.
چک‌لیست اقدامات معلمان در مدرسه
شست‌وشوی مداوم دست‌ها و دیگر رفتارهای تقویت‌کننده بهداشت را ترویج و شیوه درست انجام آن را به دانش‌آموزان نشان دهید.
فهم و درک دانش‌آموزان را در این‌باره بسنجید و بدفهمی‌های احتمالی‌شان را اصلاح کنید.
از وجود سرویس‌های بهداشتی کافی و تمیز اطمینان حاصل کنید.
از دسترسی به آب و صابون در روشویی‌های مناسب برای هر گروه سنی، تشویق به شست‌وشوی مرتب و کامل دست (حداقل ٢٠ ثانیه) قراردادن ضدعفونی‌کننده دست به اندازه کافی در دستشویی‌ها، کلاس‌ها، راهروها و نزدیک درهای خروجی (در صورت امکان) اطمینان حاصل کنید.
از نظافت و ضدعفونی کردن ساختمان مدرسه، کلاس‌ها و به‌خصوص آبخوری‌ها و سرویس‌های بهداشتی، به‌ویژه سطوحی که توسط افراد زیادی لمس می‌شود، مطمئن شوید.
به دانش‌آموزان یادآوری کنید نرده‌ها، میزهای ناهارخوری، لوازم ورزشی، دستگیره‌های در و پنجره، اسباب‌بازی‌ها، ابزار کمک‌آموزشی و … را لمس نکنند و بعد از آن دست‌هایشان را بشویند.
افزایش تهویه و گردش هوا، بازکردن پنجره‌ها، استفاده از دستگاه تهویه هوا را درصورت وجود فراموش نکنید.
نصب پوسترهایی که شست‌وشوی صحیح دست‌ها و رعایت بهداشت تنفسی را تشویق کنند، ضروری است.
از تخلیه روزانه و ایمن زباله‌ها مطمئن شوید.
منبع: فدراسیون بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر
تهیه شده در معاونت آموزش و پژوهش