ترور قلب آهنین

شهروندآنلاین: لوران بینه، نویسنده قرن بیستم فرانسه، در رشته ادبیات فارغ‌التحصیل شده است. پدرش مورخ و مادرش معلم بود. او علاوه بر نویسندگی، در دانشگاه‌های مختلف به تدریس زبان و ادبیات فرانسه مشغول است. کتاب «هـ هـ ـحـ هـ»، اولین رمان لوران بینه در سال ۲۰۱۰ منتشر و موفق به کسب جایزه رمان اول گنکور شد. کتابی متفاوت که در آن ماجرای عملیات آنتروپوید در جنگ جهانی دوم روایت می‌شود. عملیاتی که در آن راینهارد هایدریش، یکی از بلندپایه‌ترین فرماندهان نازی کشته شد. هایدریش یکی از تاریک‌ترین و مخوف‌ترین فرماندهان نازی، به قصاب پراگ، درّنده بلود و مرد آهنین‌دل معروف بود و از معماران اصلی هولوکاست بود. آنتروپوید، عملیاتی بود که در آن یوزف گابچیک و یان کوبیش اقدام به ترور راینهارد هایدریش کردند. اقدامی که لوران بینه از آن به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اقدامات مقاومت یاد می‌کند که «بی‌تردید والاترین دستاورد مبارزان راه مقاومت طی جنگ دوم جهانی به شمار می‌رود». روایت لوران بینه در کتاب بسیار شبیه داستان‌سرایی است، اما همان‌طور که خودش بارها و بارها تأکید می‌کند این اتفاقات هیچ‌کدام داستان نیست، بلکه تاریخ است. نویسنده با زیرورو کردن همه اسناد و مدارک تلاش کرده است تا آنتروپوید را به شکلی دقیق، دوباره بازآفرینی و بازگو کند. نویسنده کتاب در ابتدا شرح می‌دهد چگونه آلمان نازی به قدرت رسید و چه اتفاقاتی منجر به شروع جنگ جهانی دوم شد و سپس وارد زندگی هایدریش می‌شود که بر او چه گذشت و دقیقا چه اتفاقی افتاد که فرزند یک موسیقیدان محترم و برجسته که خودش هم به خوبی ویولن می‌نواخت، به یکی از انسان‌های بی‌رحم تاریخ بدل شد. اما در این کتاب نثر پاکیزه و شفاف بینه از بیان خشونت پرهیز دارد و خواننده را افسون می‌کند، گویی همه‌ آن خشونت‌ها در پس روایت او ناپدید می‌شوند. خواننده حس می‌کند به فضا و زمان وقوع رخدادها پای می‌گذارد، آرام و آهسته و با گام‌هایی لغزان به خلوت ملتهب جوانانی راه می‌یابد که اتفاقات پیش‌بینی‌نشده لحظه‌ آخر که کل نقشه‌ها را تغییر می‌دهد، حتی کوچک‌ترین جزئیات نیز چنان قدرت مجاب‌کننده‌ای دارند که تا ابد در ذهن خواننده نقش می‌بندند. ترور هایدریش گامی بلند و مهم در طول جنگ جهانی دوم بود. اقدامی که نشان داد نازی‌ها به راحتی نمی‌توانند جنبش مقاومت را ساکت کنند و حکومت رایش با تمام قدرتی که دارد، شکست‌ناپذیر نیست. هرچند انتقام وحشیانه‌ای که نازی‌ها به شکلی تلافی‌جویانه از مردم پراگ گرفتند از یادها نمی‌رود؛ بسیاری از اعضای جنبش مقاومت یا کسانی که حتی اطلاعی از ماجرا نداشتند، دستگیر شدند، به طرز وحشیانه‌ای شکنجه شدند و سرآخر نیز اعدام یا به اردوگاه‌های کار اجباری روانه شدند. فیلم سینمایی «آنتروپوید» که برگرفته از نام عملیات ترور راینهارد هایدریش است به کارگردانی شان الیس به همین ماجرا می‌پردازد و محصول سال 2016 بود.

«هـ هـ ـحـ هـ» با ترجمه احمد پرهیزی به تازگی از سوی انتشارات ماهی در ایران چاپ شده است.