آشنایی با ۷ کاندیدای نهایی انتخابات ۱۴۰۰
نگاهی به سوابق رئیسی، قاضی‌زاده هاشمی، مهرعلیزاده، جلیلی، همتی و رضائی
درنهایت بعد از گذشت بیش از یک هفته شورای نگهبان لیست نامزدهای تأیید صلاحیت‌شده را به وزارت کشور ابلاغ کرد. رئیسی، قاضی‌زاده هاشمی، مهرعلیزاده، جلیلی، همتی و رضائی کسانی هستند که به‌طور رسمی وارد کارزار انتخاباتی شده‌اند.
شهروند آنلاین: کمتر از یک‌ماه به انتخابات ریاست‌جمهوری زمان باقی مانده و حالا با اعلام شورای نگهبان، نامزدهای تأیید صلاحیت‌شده کم کم وارد کارزاهای انتخاباتی می‌شوند.
در ادامه نگاهی به سوابق مدیریتی و اجرایی نامزدهای ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ می‌اندازیم:
آیت‌الله ابراهیم رئیسی
آیت‌الله رئیسی که پیشتر در انتخابات ۹۶ کاندیدای ریاست‌جهموری شده بود، این دوره نیز با درخواست اقشار مختلف مردم و تشکل‌های گوناگون قدم در راه پاستور گذاشته است. نگاه به سوابق اجرایی ابراهیم رئیسی ما در شناخت هرچه بهتر این کاندیدا یاری خواهد کرد.
ورود آیت‌الله رئیسی به عرصه مدیریت قضائی از سال ۱۳۵۹ و با حضور در جایگاه دادیاری شهرستان کرج آغاز شد، اما هنوز چند ماهی از این دوره نگذشته بود، که با حکم دادستان کل انقلاب، شهید آیت‌الله قدوسی، دادستان کرج شد. سال ۶۴ آغاز مدیریت قضائی رئیسی در تهران بود؛ چراکه رئیسی در همین سال عهده‌دار سمت جانشینی دادستان انقلاب تهران شد.
با گذشت ۳ سال از این تاریخ و در سال 67، مورد توجه ویژه حضرت امام خمینی(ره) قرار گرفت و احکام ویژه و مستقیمی برای رسیدگی به مشکلات قضائی در برخی استان‌ها از جمله لرستان، کرمانشاه و سمنان را مستقل از ساختار قوه‌قضائیه، از بنیانگذار انقلاب اسلامی دریافت کرد. بعد از آن هم حضرت امام خمینی(ره) چندین پرونده مهم را برای تصمیم قضائی به او محول کردند.
بعد از رحلت حضرت امام(ره) و آغاز رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، آیت‌الله رئیسی با حکم آیت‌الله یزدی رئیس وقت قوه‌قضائیه، به سمت دادستان تهران منصوب شد و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳ به مدت پنج سال این مسئولیت را به عهده داشت. پس از آن و از سال ۱۳۷۳ به ریاست سازمان بازرسی کل کشور منصوب شد و این سمت را تا سال ۸۳ عهده‌دار بود. رئیسی از سال ۸۳ تا سال ۹۳، به مدت ۱۰سال معاون اول قوه‌قضائیه و از سال ۹۳ تا سال ۹۵ نیز دادستان کل کشور بودند. همچنین او از سال ۹۱ با حکم مقام معظم رهبری به‌عنوان دادستان کل ویژه روحانیت و در نهایت با رحلت آیت‌الله واعظ طبسی به‌عنوان تولیت آستان قدس رضوی منصوب شد.
گفتنی است در سال ۱۳۷۶، ایشان به پیشنهاد برخی اعضای مؤثر جامعه روحانیت مبارز از جمله آیت لله مهدوی‌کنی و تصویب شورای مرکزی جامعه روحانیت به عضویت در آن شورا درآمد.
همچنین ایشان در دوره چهارم و پنجم مجلس خبرگان رهبری نیز با کسب اکثریت قاطع آرا برای دومین‌بار به‌عنوان نمایندة مردم شریف خراسان‌جنوبی برگزیده شد و عضویت ایشان در هیأت‌رئیسه مجلس خبرگان رهبری همچنان ادامه دارد.
آیت‌الله رئیسی همزمان در دانشگاه‌های متعدد کشور از جمله دانشگاه امام صادق(ع) و دانشگاه شهید بهشتی به تدریس دروس تخصصی فقه قضا و فقه اقتصاد در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری پرداخته است.
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در اخرین سمت خود با حکم رهبر معظم انقلاب پس از وفات آیت‌الله هاشمی شاهرودی و جایگزینی آیت‌الله صادق آملی لاریجانی به جای ایشان در ریاست مجمع تشخیص مصلحت، سکاندار ریاست دستگاه قوه قضا شد.
سعید جلیلی
سعید جلیلی دیگر چهره حاضر در انتخابات ریاست‌جمهوری است که به‌عنوان یکی از چهره‌های سرشناس اصولگرا شناخته می‌شود.
سعید جلیلی در سال ۱۳۶۸ و با تصدی «ریاست اداره بازرسی وزارت امور خارجه» به‌طور رسمی وارد فضای سیاسی کشور شد. او به مدت ۷سال در این پست باقی ماند و پس از آن، به‌عنوان «معاون اول آمریکا در وزارت امور خارجه» مشغول به فعالیت شد.
جلیلی در زمان جنگ هشت‌‌ساله ایران و عراق از دبیرستان تا دوران دانشجویی بارها در جبهه‌های جنگ حضور یافت. در دی‌ماه سال ۱۳۶۵ دیده‌بان تیپ ۲۱ امام رضا خراسان بود که در عملیات کربلای ۵ پایش زخمی شد و در بیمارستان صحرایی منطقه شلمچه در پی نبود امکانات و وضعیت اورژانسی، پای راست خود را از دست داد. پس از آن نیز در قسمت تدارکات لشکر حضور یافت.
جلیلی از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴ و به مدت پنج‌سال، به‌عنوان «مدیر بررسی‌های جاری دفتر رهبری» مشغول به کار بود. «معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران» پست بعدی این چهره انقلابی بود که در دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد به او سپرده شد.
در سال ۱۳۸۶ سعید جلیلی به‌عنوان «دبیر شورای‌عالی امنیت ملی» منصوب شده و تا ۱۳۹۲ در همین سمت باقی ماند. در آن زمان، جلیلی به‌عنوان «رئیس گروه مذاکرات هسته‌ای ایران با کشورهای غربی» هم فعالیت می‌کرد. در زمان مسئولیت آقای جلیلی، قطعنامه‌های متعددی از سوی شورای امنیت و بر علیه کشورمان تصویب شدند.
این چهره مطرح سیاسی، در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ نامزد شد و با کسب ۴میلیون رأی، پس از حسن روحانی و محمدباقر قالیباف، در رده سوم قرار گرفت.
سعید جلیل هم‌اکنون به‌عنوان «نماینده رهبری در شورای‌عالی امنیت ملی» و «عضو شورای راهبردی روابط خارجی» مشغول به فعالیت است.
میرحسین قاضی‌زاده هاشمی
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی دیگر نامزد تأیید صلاحیت‌شده ریاست‌جمهوری هم‌اکنون نایب‌رئیس اول مجلس شورای اسلامی و نماینده مشهد در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است. او پسر موی سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی؛ وزیر بهداشت دولت یازدهم و دوازدهم است.
او پیشتر در دوره هشتم، نهم و دهم مجلس شورای اسلامی نیز به‌عنوان نماینده حوزه انتخابیه مشهد و کلات فعالیت می‌کرد و در دوره نهم و دهم به‌عنوان دبیر عضو هیأت‌رئیسه مجلس بود.
قاضی‌زاده دانش‌آموخته دکتری پزشکی و جراح و متخصص گوش، حلق و بینی است و پیش از نمایندگی، ریاست دانشگاه علوم پزشکی سمنان را برعهده داشت. او عضو شورای مرکزی جبهه پایداری و در فاصله سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۳ سخنگوی آن بود.
برادر کوچک‌تر او سید احسان قاضی‌زاده هاشمی نماینده حوزه انتخابیه فریمان و سرخس از استان خراسان‌رضوی در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است که در دوره دهم نیز نماینده همین حوزه بود.
مهرعلیزاده
محسن مهرعلیزاده در انتخابات دور نهم ریاست جمهوری با حمایت نمایندگان مجلس استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، گیلان و خراسان و پیشنهاد سیدمحمد خاتمی رئیس‌جمهوری وقت، وارد عرصه انتخابات شد.
محسن مهرعلیزاده و مصطفی معین که در سال ۱۳۸۴ به‌عنوان نامزدهای جناح اصلاح‌طلب وارد کارزار نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران شده بودند، ابتدا توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شدند، اما سپس با نامه امام خامنه‌ای، هر دو نفر مجددا تأیید صلاحیت شدند.
او در ۷ آبان ۱۳۹۶ به‌عنوان استاندار اصفهان انتخاب شد و در ۲۶ آبان ۱۳۹۷ به علت قانون منع بکارگیری بازنشستگان سمت خود را ترک کرد.
مهرعلیزاده در حال حاضر رئیس فدراسیون جهانی ورزش‌های زورخانه‌ای و رئیس هیأت‌مدیره شرکت مهندسی توسعه آب آسیا (مجری شیرین‌سازی طرح ملی انتقال آب خلیج‌فارس به صنایع جنوب‌شرق کشور) است.
مهرعلیزاده از جانب حزب اصلاحاتی راه ملت به‌عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری خود را معرفی کرده و پس از تأیید شورای نگهبان موفق به راهیابی به کارزار انتخاباتی شده است.
علیرضا زاکانی
علیرضا زاکانی در بهمن‌ماه سال ۶۸ رشته پزشکی را در دانشگاه علوم پزشکی تهران شروع و در تابستان سال ۷۶ دکتری عمومی را اخذ کرد. بعد از آن با شرکت در آزمون تخصص، به‌عنوان دانشجوی دوره تخصصی پذیرفته شد. در سال ۱۳۸۰ دوره تخصصی پزشکی هسته‌ای را آغاز و در سال ۱۳۸۳ آن را به پایان رساند و هم‌اینک به‌عنوان عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و در مرکز پزشکی هسته‌ای مجتمع بیمارستانی امام خمینی(ره) و بیمارستان دکتر شریعتی خدمت می‌‌کند. علاوه بر این، عضو هیأتژ‌مدیره انجمن علمی پزشکی هسته‌ای ایران نیز است.
او نماینده پیشین مردم تهران در دوره‌های هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی از تهران و همچنین نماینده مردم شهر قم در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است و ریاست کمیسیون ویژه بررسی برجام، نتایج و پیامدهای آن را برعهده داشته است.
علیرضا زاکانی در جنگ ایران و عراق از ناحیه دست، پا و گردن مجروح شد. او سابقه فرماندهی بسیج دانشجویی و عضویت در هیأت منصفه مطبوعات را داراست. تحصیلات دانشگاهی او، در دانشگاه تهران و در رشته تحصیلی پزشکی هسته‌ای بوده است.
او عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات و عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس هفتم، مجلس هشتم و مجلس نهم بوده است. او، از منتقدان جدی مدیریت عبدالله جاسبی در دانشگاه آزاد اسلامی و عملکرد قاضی مرتضوی و میدان دادن به اسفندیار رحیم مشایی است.
او به همراه جمعی از نیروهای اصولگرا که از سال‌های قبل در کنار یکدیگر به فعالیت سیاسی در راستای آرمان‌های انقلاب پرداخته بودند، در مهرماه سال ۸۷، جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی را به‌طور رسمی تأسیس کردند.
او به همراه جمعی از نیروهای اصولگرا که از سال‌های قبل در کنار یکدیگر به فعالیت سیاسی در راستای آرمان‌های انقلاب پرداخته بودند، او پیش از آن عضو شورای مرکزی ۱۱ نفره جبهه متحد اصولگرایان بود و برای حضور فعال در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۶ در قالب جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی فعالیت کرده است. همچنین او در سال ۱۳۸۸ مدیرمسئول هفته‌نامه پنجره شد.
محسن رضایی
محسن رضایی پس از ۱۳۵۷ از پایه‌گذاران سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی به شمار می‌آمد. او عضو هیأت ۱۲ نفره تدوین اساسنامه سپاه پاسداران در زمستان ۱۳۵۷ بود و در اردیبهشت ۱۳۵۸ با پشتیبانی امام واحد اطلاعات سپاه را تأسیس کرد و اولین فرمانده این واحد شد.
در سال ۱۳۶۰ با حکم امام به فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شد و تا ۱۳۷۶ برای مدت ۱۶سال در این جایگاه فعالیت کرد.
محسن رضایی در پی استعفا از فرماندهی سپاه پاسداران در سال ۱۳۷۶ از حضور در کلیه نیروهای نظامی نیز کناره‌گیری کرد و وارد دنیای سیاست شد. در سال ۱۳۷۶ با حکم آیت‌الله خامنه‌ای، به سمت دبیری مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد و از سال ۱۳۷۹ نیز ریاست کمیسیون اقتصاد کلان مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده گرفت. محسن رضایی در این سال‌ها فعالیتش را در مجمع تشخیص مصلحت نظام متمرکز کرده است. محسن رضایی در سال ۱۳۷۸ خود را کاندیدای نمایندگی مجلس شورای اسلامی در تهران کرد و در فهرست «ائتلاف خط امام و رهبری» و جامعه روحانیت مبارز قرار داشت، اما موفق به کسب آرای لازم نشد.
او همچنین در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۴ نیز با شعار انتخاباتی «دولت عشق»حضور یافت، اما دو روز پیش از برگزاری انتخابات کناره‌گیری خود را اعلام کرد. در بیانیه‌ای که او در آن زمان منتشر کرد، دلیل کناره‌گیری خود را «جلوگیری از پراکندگی آرای مردم» در اثر کثرت نامزدها عنوان کرد.
فروردین ۱۳۹۴، رضایی از بازگشتش به سپاه پاسداران خبر داد. او دلیل این کار را تدوین کافی سیاست‌های کلان اقتصادی کشور برای ۵۰سال آینده در طول زمان حضورش در مجمع تشخیص مصلحت نظام و همچنین در اولویت‌بودن امنیت ملی ایران برای سال‌های نزدیک به ناامنی‌هایی که در سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ در مرزهای ایران حادث شده بود، عنوان کرد. محسن رضایی با سه‌بار دریافت نشان فتح درجه ۱ رکورددار دریافت این نشان است.
رضایی یکی از نامزدهای دوره دهم ریاست جمهوری ایران نیز بود. او در بین نامزدهای رسمی انتخابات، آخرین فردی بود که به صحنه وارد شد. رضایی با ایده «دولت ائتلافی» و به صورت مستقل وارد انتخابات شد. او نفر سوم از بین کاندیداهای چهارگانه شد.
محسن رضایی پس از انتخابات به نتایج اعلام شده اعتراض کرد و آن را مورد تأیید قرار نداد. اما بعد، از اعتراض خود منصرف شد.
او جزو ۸ نفری بود که صلاحیت آنها برای انتخابات دوره یازدهم ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان تأیید شد. محسن رضایی در این انتخابات در رتبه چهارم قرار گرفت. محسن رضایی اعلام کرد با شعار «سلام بر زندگی» در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲) شرکت کرده است.
عبدالناصر همتی
عبدالناصر همتی، کاندیدای ریاست‌جهموری ۱۴۰۰ به پدر بیمه خصوصی ایران مشهور است، دکتری اقتصاد دارد و استاد دانشگاه تهران است. همتی همچنین کارشناس رسمی دادگستری در امور سرمایه‌گذاری، پولی و اعتباری است. او به مدت ۵سال در زمان حسن روحانی عضو کمیته اقتصادی شورای‌عالی امنیت ملی بود.
فعالیت او از سال ۵۹ وقتی ۲۳ساله بود، در مدیریت پخش اخبار سازمان صداوسیما شروع شد و تا سال ۱۳۷۳ تا معاونت سیاسی این سازمان هم پیش رفت.
همتی مدیریت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران را، در طول دو سوم عمر این نهاد، برعهده داشت. او بود که پیشنهاد تأسیس صندوق ذخیره ارزی را به محمد خاتمی ارایه داد و در سه دولت اصلاحات، مهرورزی و تدبیر و امید مسئولیت‌های کلیدی پولی و مالی داشت.
او از سال‌های ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۵ به مدت ۱۲سال رئیس پیشین بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران بود. عبدالناصر همتی پس از ۷سال مدیرعاملی بانک سینا، در ۸ مهر ۱۳۹۲، با پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی (علی طیب‌نیا) و تأیید مجمع عمومی بانک ملی به‌عنوان مدیرعامل بانک ملی ایران انتخاب شد و جایگزین فرشاد حیدری در بانک ملی ایران شد.
او در ادامه برای بار دوم با حکم طیب‌نیا، به ریاست بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران منصوب شد.
و آخر خردادماه ۹۷ بود که منابع آگاه و رسانه‌ها، از تغییر «علی‌اصغر خاجی» سفیر ایران در چین با «عبدالناصر همتی» رئیس کل بیمه مرکزی خبر دادند و نامه خداحافظی سفیر در تاریخ ۳۱ خرداد ۹۷ روی سایت سفارت قرار گرفت.
حالا هنوز عرق عبدالناصر همتی از پرواز طولانی تهران پکن خشک نشده بود که حکم دیگری برای او زده شد تا یکی از راهبردی‌ترین سفارتخانه‌های ایران، برای چند هفته دیگر هم بدون سفیر بماند.
از این‌رو بالاخره او در ۲ مرداد ۹۷ بعد از التهابات گسترده در بازار ارز و سیاست پولی با رأی کابینه دولت حسن روحانی، او جاگیزین سیف در بانک مرکزی ایران شد.