سخنگوی وزارت امور خارجه ایران تصویب قطعنامه آتش‌بس در غزه توسط شورای امنیت را گامی مثبت اما ناکافی دانست.
به گزارش شهروند آنلاین، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه تصویب قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد آتش‌بس در نوار غزه را پس از شش ماه ناکامی و ناتوانی در اتخاذ تصمیمی بازدارنده در مقابل جنایات جنگی و نسل‌کُشی رژیم صهیونیستی علیه شهروندان فلسطینی، گامی مثبت اما ناکافی دانست.
کنعانی افزود: گام مهم‌تر از تصویب این قطعنامه، اقدام مؤثر برای اجرای آن و توقف کامل و پایدار حملات رژیم متجاوز صهیونیستی علیه نوار غزه و کرانه باختری، رفع کامل محاصره ظالمانه غزه و بازگشایی گذرگاه‌ها به‌منظور ارسال گسترده و بدون تبعیض کمک‌های انسان‌دوستانه بین‌المللی و تأمین کمک‌ها و منابع مالی بین‌المللی برای آغاز فوری بازسازی ویرانی‌های باریکه غزه اعم از منازل، زیرساخت‌های حیاتی به‌ویژه مراکز بیمارستانی و خدماتی است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی واکنش رژیم کودک‌کُش صهیونیستی نسبت به این قطعنامه را گویای عصبانیت آشکار این رژیم از شکست غیرقابل ترمیم در عرصه میدانی و سیاسی و بین‌المللی دانست و افزود: انتظار می‌رود شورای امنیت سازمان ملل متحد این رژیم را نسبت به جنایات شش‌ماهه گذشته علیه مردم بی‌پناه فلسطین و احتمال تداوم آن به‌خلاف قطعنامه مصوب شورای امنیت پاسخگو نماید.
غزه و جهان در انتظار اجرای قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل
شب گذشته و سرانجام پس از نزدیک به ۶ ماه از جنگ اسرائیل در غزه، اعضای شورای امنیت سازمان ملل بدون وتوی آمریکا با قطعنامه‌ای برای برقراری آتش‌بس فوری در غزه موافقت کردند تا در ۱۵ روز باقیمانده در ماه مبارک رمضان آتش بس میان اسرائیل و حماس برقرار شود.
انتظار برقراری آتش‌بس با توجه به وضعیت فاجعه‌آمیز نوار غزه طبق گزارش‌های سازمان ملل و هشدارهای پی در پی آژانس‌های بین‌المللی و امدادی وابسته به آن درخصوص اوضاع این منطقه و مردم آن و تخریب تمام زیرساخت‌های انرژی و بهداشتی این باریکه، در محافل دیپلماتیک و سیاسی سازمان ملل و آمریکا، پیش از ماه مبارک رمضان می رفت اما این انتظار جهانی به دلایل سیاسی به وقوع نپیوست.
سه قطعنامه پیشنهادی در شورای امنیت برای برقراری آتش‌بس فوری پایدار در غزه به دلیل حمایت‌های همه‌جانبه آمریکا از اسرائیل و وتوی آنها عملا در سازمان ملل ناکام ماند و در مذاکرات سیاسی با میانجیگیری قطر و مصر و مشارکت آمریکا میان اسرائیل و حماس نیز عملا مذاکرات تاکنون به نتیجه قابل اجرایی دست نیافته و از سوی دیگر، رژیم اسرائیل تهدید به حمله زمینی بزرگ به شهر رفح در نوار جنوبی غزه و نزدیک مصر کرده که آخرین پناهگاه حدود نیمی از جمعیت ۲.۳ میلیونی مردم غزه پس از آواره شدن آنها است.
آمریکا که آخرین بار در ۲۰ فوریه ۲۰۲۴ (اول اسفندماه ۱۴۰۲) شورای امنیت سازمان ملل، پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی الجزایر برای برقراری آتش‌بس فوری بشردوستانه در غزه را وتو کرده بود، قطعنامه پیشنهادی خودش نیز در ۲۲ مارس ۲۰۲۴ (سوم فروردین ماه ۱۴۰۳) با مخالفت و وتوی روسیه و چین مواجه شد و به تصویب نرسید.
روسیه و چین در نشست شورای امنیت درباره قطعنامه آمریکا گفتند که برغم اعتراف دولت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا بر ضرورت برقراری آتش‌بس فوری در غزه، قطعنامه پیشنهادی واشنگتن ناکافی و مبهم است و نه تنها خواستار آتش‌بس فوری در غزه نشده بلکه صرفا بر ضرورت آن تاکید کرده و دست اسرائیل را در کشتار فلسطینیان و اخراج آنها نیز باز گذاشته است.
سفرای روسیه و چین در شورای امنیت سازمان ملل اعلام کردند قطعنامه دیگری وجود دارد که به صراحت خواستار آتش‌بس فوری در غزه شده است.
قطعنامه‌ای که روسیه و چین به صراحت درباره آن سخن گفتند، قطعنامه پیشنهادی ۱۰ عضو غیر دائم شورای امنیت سازمان ملل شامل الجزایر، اکوادور، گویان، ژاپن، مالت، موزامبیک، جمهوری کره (کره جنوبی)، سیرالئون، اسلوونی و سوئیس بود.
قرار بود این قطعنامه ابتدا در عصر جمعه به وقت محلی در ۲۲ مارس و پس از وتوی قطعنامه آمریکا رای گیری شود اما نه تنها این رای‌گیری در این زمان صورت نگرفت بلکه حتی نشست شورای امنیت درباره بررسی وضعیت کره شمالی نیز به تعویق افتاد. تقریبا تمام برنامه‌های سازمان در روزهای اخیر تحت تاثیر این لابی‌ها و رایزنی‌های دیپلماتیک و سیاسی قرار گرفت تا هر چه زودتر شورای امنیت بتواند در ماه مبارک رمضان به مصوبه‌ای قابل اجرا با توجه به وضعیت بحرانی نوار غزه دست یابد.
رایزنی‌ها و لابی‌های بسیار فشرده‌ای میان طرف‌ها و کشورهای مختلف جهان وجود داشت تا این قطعنامه با وتوی اعضای دائم شورای امنیت (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین) و به احتمال بسیار زیاد آمریکا بعنوان حامی اسرائیل مواجه نشود و از سوی دیگر بتواند ۹ رای مثبت اعضای شورای امنیت بدون وتوی اعضای دائم را کسب کند. چرا که یک قطعنامه برای تصویب در شورای امنیت سازمان ملل نیازمند ۹ رای مثبت ۱۵ عضو این شورا، بدون مخالفت یا همان وتوی ۵ عضو دائمی است.
همه در برابر آمریکا و اسرائیل در شورای امنیت
قطعنامه پیشنهادی اعضای غیردائم شورای امنیت در مقایسه با پیش‌نویس قطعنامه آمریکا که هفته گذشته توسط روسیه و چین وتو شد، واضح و کوتاهتر و نکته جالب این بود که همه اعضای منتخب از آن حمایت کردند.
هنگامی که این قطعنامه برای اولین بار در پایان هفته گذشته مطرح شد، دو کشور ژاپن و کره جنوبی که متحدان نزدیک آمریکا هستند، از آن حمایت نکردند اما پس از رایزنی‌ها، این دو کشور نیز از این قطعنامه حمایت کردند چرا که به نظر می‌رسد به این نتیجه رسیدند که این قطعنامه تصویب خواهد شد.
از سوی دیگر، با این اجماع بین‌المللی در میان اعضای شورای امنیت، نوعی سازماندهی و صف آرایی اعضای دائم و غیردائم این شورا در برابر آمریکا تشکیل شده بود. طبق اظهارات منابع آگاه، آمریکا در پی چنین شرایطی در چند روز اخیر، تلاش کرد به جای مخالفت با این قطعنامه و وتوی قطعنامه برقراری آتش‌بس در غزه برای چهارمین بار، بخش‌هایی از قطعنامه پیشنهادی ۱۰ عضو غیردائم را تغییر دهد و به آن مفادی را اضافه کند که خود نیز با متن قطعنامه پیشنهادی موافق باشد. از این رو، فضای شورای امنیت برای اولین بار پس از نزدیک به ۶ ماه جنگ در غزه، برای تصویب قطعنامه برقراری آتش بس در غزه مثبت بود و آمریکا با این قطعنامه مخالفت نکرد.
سرانجام قطعنامه آتش‌بس فوری در غزه صبح دوشنبه به وقت محلی ۶ فروردین ماه ۱۴۰۳ برابر با ۲۵ مارس ۲۰۲۴ در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید که خواستار آتش‌بس فوری در غزه در ماه رمضان شده است تا منجر به آتش بس پایدار شود.
قطعنامه پیشنهادی ۱۰ عضو غیردائم شورای امنیت توانست رای مثبت ۱۴ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل را کسب کند و ایالات متحده آمریکا نیز به این قطعنامه رای ممتنع داد و با عدم استفاده از حق وتوی خود، موجب شد قطعنامه برقراری آتش‌بس در غزه به تصویب برسد.
شورای امنیت ۱۵ عضوی سازمان ملل متحد در این قطعنامه سه بندی، خواستار آتش‌بس فوری بین اسرائیل و گروه فلسطینی حماس در غزه و آزادی فوری و بدون قید و شرط همه اسرا شده است.
این قطعنامه خواستار اجرای آتش‌بس فوری در غزه در ماه رمضان شده و گفته است: آتش‌بس فوری در ماه رمضان توسط همه طرف‌ها رعایت شود که منجر به آتش‌بس پایدار می‌شود.
این قطعنامه همچنین خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط همه گروگان ها و تضمین دسترسی بشردوستانه برای رفع نیازهای پزشکی و سایر نیازهای بشردوستانه آنها شده است و از طرفین می خواهد به تعهدات خود تحت قوانین بین المللی در رابطه با تمام افراد بازداشتی، عمل کنند.
تلاش برای برقراری آتش‌بس دائمی در غزه
واسیلی نبنزیا سفیر و نماینده روسیه در سازمان ملل در نشست شورای امنیت درباره این قطعنامه گفت: اینکه شورای امنیت سازمان ملل متحد برای اولین بار از طرفین می‌خواهد آتش‌بس فوری را رعایت کنند، حتی اگر محدود به ماه رمضان باشد، اهمیت اساسی دارد.
سفیر دولت پوتین تصریح کرد: متاسفانه آنچه پس از پایان این مدت اتفاق می‌افتد، نامشخص است زیرا کلمه «پایدار» را می‌توان به طرق مختلف تفسیر کرد. آنهایی که از اسرائیل حمایت می‌کنند، هنوز هم می‌خواهند، دست آن را آزاد بگذارند.»
نبنزیا گفت که استفاده از کلمه “دائمی” برای آتش‌بس بهتر بود. ما از اینکه در اضافه کردن این کلمه موفق نشدیم ناامید شدیم. با این وجود، ما معتقدیم که اساسا مهم است که به نفع صلح رای دهیم. شورا باید برای دستیابی به آتش‌بس دائمی در غزه به کار خود ادامه دهد.
سفیر و نماینده چین در سازمان ملل نیز اعلام کرد که موضع پکن در مورد درخواست آتش‌بس از همان ابتدا مشخص بوده است. ژانگ جون سفیر چین در سازمان ملل در این نشست شورای امنیت گفت: پس از وتوی مکرر اقدامات شورا، واشنگتن در نهایت تصمیم گرفت مانع از اجرای خواسته‌های شورا برای آتش‌بس فوری نشود. با وجود همه اینها، آمریکا همچنان سعی می کند انواع بهانه‌ها را بیابد و به چین اتهامات وارد کند.
او افزود: چشم‌های جامعه بین‌الملل باز و آگاه است. اتهامات آمریکا غیرقابل دفاع است. نزدیک به شش ماه پس از شروع درگیری غزه، بیش از ۳۲ هزار غیرنظامی بی گناه جان خود را از دست داده‌اند.
سفیر چین در سازمان ملل گفت: برای زندگی‌هایی که از دست رفتند، قطعنامه امروز شورا خیلی دیر صادر شد، اما برای میلیون‌ها نفر از مردم غزه که در یک فاجعه انسانی بی سابقه حضور دارند، این قطعنامه، اگر به طور کامل و مؤثر اجرا شود، همچنان می‌تواند امیدی را که مدت‌ها انتظارش را می کشیدند، به ارمغان آورد.
سفیر و نماینده دائم چین در سازمان ملل تاکید کرد: قطعنامه‌های شورای امنیت الزام‌آور است.
عصبانیت اسرائیل و غیرالزام آور خواندن قطعنامه شورای امنیت از سوی آمریکا
در پی تصویب قطعنامه برقراری آتش‌بس فوری در ماه مبارک رمضان در غزه از سوی شورای امنیت سازمان ملل ، دفتر «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم اسرائیل در این باره اعلام کرد: سفر هیات اسرائیل به واشنگتن که قرار بود درباره عملیات نظامی در رفح رایزنی کند، لغو شد.
دفتر نتانیاهو در این بیانیه اعلام کرد: آمریکا از مواضع قاطع خود عقب‌نشینی کرده است و هیات اسرائیلی به واشنگتن نخواهد رفت. این اقدام آمریکا به تلاش‌ها برای آزادی اسرا لطمه می‌زند؛ زیرا حامل پیامی برای حماس است که فشارهای بین‌المللی اجازه دستیابی به توافق آتش‌بس بدون آزادی اسرا را خواهد داد.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در پی تصویب قطعنامه برقراری آتش‌بس فوری در غزه و عصبانیت اسرائیل از عدم وتوی آمریکا با «یوآو گالانت» وزیر جنگ رژیم اسرائیل که در واشنگتن به سر می برد، گفت‌وگو و اعلام کرد: ما گفت‌وگوی سازنده‌ای در مورد بهترین راه تضمین شکست پایدار حماس در غزه داشتیم. من حمایت قاطع بایدن را از امنیت اسرائیل در برابر همه تهدیدها از جمله ایران، اعلام کردم.
جان کربی، سخنگو و هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز به خبرنگاران در واشنگتن گفت:«ما هیچ نشانه‌ای مبنی بر اینکه اسرائیلی‌ها درحال آمادگی برای انجام عملیات زمینی در رفح در چند روز آینده هستند، ندیده‌ایم. در حال حاضر منطقی نیست که این اتفاق در روزهای آینده رخ دهد.». کربی در عین حال افزود: «هیچ چیزی در مورد دیدگاه ما مبنی بر اینکه حمله زمینی گسترده در رفح یک اشتباه بزرگ است، تغییر نکرده است.»
اما «متیو میلر » سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در جمع خبرنگاران ادعا کرد: قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل الزام‌آور نیست و اجرای آن از طریق مذاکرات انجام خواهد شد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره رای ممتنع کشورش به این قطعنامه گفت: ما به آن رای ندادیم زیرا حملات هفتم اکتبر را محکوم نمی‌کرد. اما زبان این قطعنامه با مواضع آمریکا همسو بود.
میلر تصریح کرد: عدم محکومیت حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل یکی از دلایلی بود که باعث شد آمریکا از رای مثبت به این قطعنامه خودداری کند. «به این دلیل است که ما به آن رای ندادیم. اما دلیل اینکه ما آن را وتو نکردیم این بود که در آن قطعنامه نیز مواردی وجود دارد که با موضع بلندمدت ما که شامل آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها نیز می‌شود، مطابقت دارد. ما می‌دانیم که موضع دولت اسرائیل نیز همین است.»
همزمان برخی رسانه‌ها به نقل از یک مقام کاخ سفید اعلام کردند که قطعنامه شورای امنیت برای برقراری آتش‌بس در غزه الزام‌آور نیست. این در حالی است که قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل الزام‌آور بوده و جهان نه تنها در انتظار اجرای این قطعنامه بلکه در پی دائمی کردن آن با توجه به وضعیت فاجعه بار نوار غزه است.
غزه و جهان در انتظار اجرای آتش‌بس فوری؛ دولت بایدن در معرض آزمونی دیگر
اما «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد که به تازگی به مصر سفر کرده و از گذرگاه رفح نیز بازدید کرده است، بلافاصله پس از تصویب این قطعنامه اعلام کرد که شورای امنیت قطعنامه‌ای در مورد غزه که مدت ا انتظار آن می رفت به تصویب رساند که خواستار آتش‌بس فوری و آزادی فوری و بدون قید و شرط همه گروگان‌ها است. «این قطعنامه باید اجرا شود. عدم اجرای آن نابخشودنی خواهد بود.»
قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل از نظر قانونی الزام‌آور هستند. مکانیسم‌های اجرایی سازمان ملل اگرچه محدود هستند، اما شورای امنیت می‌تواند به پشتوانه قطعنامه حقوقی صادر شده، اقدامات تنبیهی بیشتری علیه اسرائیل صادر کند.
اکنون مردم غزه و جهان نه تنها در انتظار اجرای هر چه سریعتر این قطعنامه است بلکه خواهان دائمی شدن این آتش‌بس و پایان جنگ در غزه است. باید دید جو بایدن که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۵ نوامبر ۲۰۲۴ قرار دارد و دولت دموکراتش، چگونه روند اجرای این آتش‌بس را دستکم برای رسیدن به خواسته خود مبنی بر آزادی تمامی اسرای باقیمانده از عملیات طوفان الاقصی در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ در دو هفته باقیمانده در ماه مبارک رمضان تسریع می کنند؟
آیا دموکرات‌ها که از هم اکنون از رای‌آوری رقیب قدرتمند جمهوریخواه خود دونالد ترامپ در انتخابات پیش رو بیمناک و هراسان هستند، می‌توانند این آتش‌بس را دائمی و به این جنگ پایان دهند تا آنچنان که مدعی هستند، هم جان غیرنظامیان و مردم بیگناه غزه را نجات دهند و هم خود را از قهر و رویگردانی جامعه عرب و مسلمان آمریکایی در انتخابات به دموکرات ها برهانند؟/ تسنیم و ایرنا
انتهای پیام