رخت داوطلبی بر تن دماوندی ها
تشکیل تیم داوطلب تخصصی در خانه‌های هلال روستاهای «آیینه‌ورزان» و«چنار شرق»
یک ساعتی از تهران به سمت جاده فیروزکوه که برانید، با حرکت روی بزرگراهی که می‌دانید گسل مشاء نام دارد، به شهرستان دماوند می‌رسید؛ منطقه خوش آب‌وهوایی در کوهپایه دماوند که قله همیشه سپیدش پیداست. منطقه‌ای که 120 روستا را در دل خود جا داده و موقعیت جغرافیایی‌اش، آن را به یکی از شهرستان‌های پرحادثه شهر تهران تبدیل کرده است. اکنون سه خانه هلال روستایی در این شهرستان فعال است و سه روستای دیگر مقدمات افتتاح خانه هلال را فراهم می‌کنند. آموزش و آگاه‌سازی در برابر خطرات از مهم‌ترین هدف‌هایی است که این خانه‌های هلال در شهرستان دماوند به فکر آن هستند. تشکیل تیم‌های تخصصی داوطلبان یکی از اقدامات خانه هلال روستای آیینه‌ورزان است تا در زمان وقوع حادثه در کمترین زمان ممکن به افراد حادثهدیده کمک‌رسانی شود.
یک روز معمولی وسط هفته است و خبری از ترافیک روزهای تعطیل نیست. حادثه بزرگی هم رخ نداده که جاده‌ها را از بین ببرد یا مردم را به کوچه و خیابان بکشاند. با این حال، حرکت از ساختمان هلال‌احمر شهرستان دماوند به سمت روستای آیینه‌ورزان 20 دقیقه‌ای زمان می‌برد؛ این یعنی اگر حادثه‌ای در این روستا رخ دهد و نیاز به اعزام نیروی امدادی به آیینه‌ورزان باشد، در خوشبینانه‌ترین حالت افراد حادثهدیده باید 20 دقیقه‌ای منتظر بمانند.
دو ماه است که خانه هلال روستای آیینه‌ورزان راه‌اندازی شده و آموزش‌های امداد و کمک‌های اولیه به اهالی روستا آغاز شده است. حالا در حوادث جزئی به کمک افراد آموزش‌دیده در همین دوره‌ها امدادرسانی می‌شود. «علی سلطانی» دهیار روستای آیینه‌ورزان می‌گوید: «این روستا حدود دو‌هزار نفر جمعیت ساکن دارد. در این روزها با توجه به تعطیلی‌ها و شرایط پیش آمده به دلیل کرونا، ویلانشینان هم به جمعیت روستا اضافه شده‌اند و جمعیت ما به رقمی بین چهار تا پنج‌هزار نفر رسیده است. به‌هرحال در زمان وقوع حادثه در اینجا باید به همه این افراد خدمات‌رسانی کنیم.»
از حوادث معمولی می‌گوید که در آیینه‌ورزان و دیگر روستاهای اطراف دماوند با آن روبه‌رو هستند: «علاوه بر حوادث جاده‌ای و حوادث غیرطبیعی، ما در کوهپایه دماوند و در مسیر گسل مشاء واقع شده‌ایم. از طرفی وقوع زمین‌لرزه در اینجا محتمل است و از طرف دیگر شاهد ریزش سنگ از ارتفاعات هستیم. پیشنهاد احداث خانه هلال هم به همین دلیل بود تا بتوانیم شهروندان را نسبت به این حوادث آگاه‌تر کنیم و آموزش‌های لازم برای مقابله با این حوادث را به آنها بدهیم. داشتن نیروهای آموزش‌دیده در روستا به ما کمک می‌کند در زمان وقوع هر حادثه بتوانیم آن را به شکل بهتری مدیریت کنیم و زمان را برای امدادرسانی از دست ندهیم.»
تیم‌های تخصصی
آموزش امداد و کمک‌های اولیه در خانه هلال آیینه‌ورزان آغاز شده است و گروه‌های سنی مختلفی در آن حضور دارند. اما این خانه هلال برنامه بلندمدتی برای استفاده از ظرفیت‌های روستا در زمان وقوع حوادث دارد. «فلور محمدی» مسئول خانه هلال آیینه‌ورزان می‌گوید: «اهالی روستا و به‌ویژه پایگاه بسیج آیینه‌ورزان و نیروهای محلی مشارکت خوبی در انجام کارهای داوطلبانه دارند و به دایر کردن خانه هلال کمک زیادی کرده‌اند. علاوه بر آموزش‌های عمومی و تخصصی در خانه هلال، ما در حال تشکیل تیم‌های داوطلب تخصصی با مشارکت اهالی روستا هستیم. افراد زیادی با تخصص‌های فنی مختلف در روستا زندگی‌می‌کنند که می‌توانند در صورت وقوع حوادث، به ما کمک‌کنند. بانک اطلاعاتی کاملی از این افراد و مهارت‌هایشان در روستا جمع‌آوری می‌شود و آموزش‌های لازم را می‌بینند. با تشکیل این گروه تخصصی هر حادثه‌ای که در روستا رخ دهد، ما می‌توانیم به کمک همین افراد در زمان کم شرایط را برای حادثه‌دیده‌ها بهتر کنیم. برای مثال اگر زلزله‌ای در این منطقه رخ‌دهد، ما از قبل افرادی که تخصص‌هایی مثل تکنسین برق دارند، شناسایی کرده‌ایم و برای جلوگیری از خطرات احتمالی و درست کردن اوضاع از این افراد کمک می‌گیریم.»
چشم و گوش هلال در روستاها
خانه هلال روستای چنار شرق بیش از یک‌سال است دایر شده؛ آن هم به پیشنهاد اهالی این روستا و با کمک‌های آنها. «مهدی محمدی» دهیار روستای چنار شرق می‌گوید: «ما در این روستا ساکنان خیری داریم که برای ساخت این خانه هلال همکاری زیادی با هلال‌احمر دماوند داشتند. در بین اهالی چنار شرق، پزشکانی هستند که روزهای پایانی هفته به ویلای خود در این روستا می‌آیند و هر کدام به پیشنهاد خودشان ساعاتی از این روزها را در خانه هلال به ویزیت رایگان اهالی می‌پردازند.»
روستای چنار شرق در مسیر گردشگرانی قرار دارد که به سایت پرواز دماوند یا درچایه تار می‌روند؛ افرادی که گاهی در مسیر دچار حوادث جاده‌ای یا سقوط از ارتفاع می‌شوند. بعد از احداث خانه هلال و تشکیل تیم‌های امدادی در روستا، امدادرسانی به حادثه‌دیده‌ها به کمک همین اهالی انجام می‌شود.
«سعید طاهری» رئیس شعبه هلال‌احمر دماوند می‌گوید: «امدادرسانی تیم‌های تشکیل‌شده در روستا به ما کمک می‌کند تا خدمات امدادی را در زمان کوتاه‌تری به حادثه‌دیدگان ارایه کنیم. این اتفاقی است که در روستای چنار شرق شاهد آن هستیم. یکی دیگر از فعالیت‌های هلال‌احمر در این روستا جمع‌آوری کمک‌های داوطلبانه از اهالی است که تمکن مالی خوبی دارند و این کمک‌ها را در اختیار افراد و خانواده‌های نیازمند قرار می‌دهند.» خانه هلال روستای چنار شرق این روزها برای آموزش و توزیع کمک‌های معیشتی روستاهای اطراف هم دست به کار شده است و از آنها غافل نیست.
طاهری می‌گوید: «فرض کنیم حادثه‌ای مثل زلزله رخ داده است. در چنین حالتی اعزام تیم برای ارزیابی و تخمین وضع موجود و آسیب‌های احتمالی برای هلال‌احمر مرکز هر شهرستان به تنهایی کار دشواری است. اما وقتی خانه هلال در هر روستا دایر شود، افراد آموزش‌دیده در هر حادثه‌ای می‌توانند چشم و گوش ما باشند و در همان دقایق اولیه وقوع حادثه ارزیابی درستی انجام دهند و به اطلاع ما برسانند. ما هم براساس گزارش رسیده، امکانات امدادی لازم و اقلام مورد نیاز را به روستاها ارسال می‌کنیم و امدادرسانی در شرایط بحران به صورت بهینه و درست انجام می‌شود.»
استقرار آمبولانس و خودروهای امدادی و همچنین تجهیز انبارهای دپوی اقلام امدادی در هر روستا موضوعی است که این روزها هلال‌احمر دماوند آن را پیگیری‌می‌کند تا بتواند در زمان وقوع حادثه، فاصله زمانی ارسال کمک‌ها را به حداقل برساند. درحال حاضر سه خانه هلال در شهرستان دماوند دایر شده و سه خانه هلال دیگر در روستاهای این شهرستان در حال احداث است.