«پناهنده نشده، به زوره. الان اونجا با مجبوری نگهاش داشتن. 9ماهه به زور نگهاش داشتن، چون هیچ تماسی نداره.» اینها بخشی از اظهارات یاسین مرد 50سالهای است که صبح روز جمعه با انگیزه شخصی به سفارت آذربایجان حمله کرد.
به گزارش خبرنگار شهروندآنلاین؛ پدری روستایی که همراه دختر و پسر 14و 7سالهاش وارد سفارت شد و این سناریوی مرگبار را رقم زد. یاسین با اسلحه کلاشینکف، رئیس حراست سفارت باکو را به قتل رساند و دو محافظ سفارت را زخمی کرد. عامل حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در بازجوییهای نخست در حضور رئیس پلیس پایتخت از 9ماه انتظار برای برگشتن همسرش گفت.
اعترافات عامل مسلحانه به سفارت آذربایجان
صورت چینخورده مرد کشاورز حرف زیاد دارد، واژهها از دهانش سریع بیرون میآیند و پیش از اینکه سردار رحیمی سوالش تمام شود، پاسخ میدهد. پلیور بیرنگوروی بافتنی به تن دارد که در اندام لاغر و فروریختهاش نامرتب بهنظر میرسد. تارهای سفیدش خیلی بیشتر از سیاه است. چشمها، خطهای پیشانی، چینهای فرورفته در صورت آفتابسوختهاش، زبانند: «رفتم روستا اسلحهها را برداشتم. یک کلاش و یک کلت. در ذهن خودم آنالیز میکردم که چطور وارد شوم و همه آنها را بکشم. وقتی هیچکس درون سفارت نیست، میروم دست زنم را میگیرم. آنجا هم نامه سفارت هست که خانمش اینجا نیست. میگویم بفرما این همسر من. اطلاعات را جمعآوری کرده بودم که چه ساعتی میروند و چه ساعتی میآیند. برای بهدست آوردن زندگیام که نابود کرد به سفارت رفتم.»
مرد کشاورز در اعترافات نخستش ادعا دارد که برای بهدست آوردن زندگی نابود شدهاش دست به این حمله مسلحانه زده است. اما دخترش روایت دیگری دارد. دختر 14ساله که شاهد این صحنههای خشن توسط پدرش است، از مادرش میگوید، مادری که از 10 ماه پیش آنها را ترک کرد. تنها صدای مادر در این مدت آرامبخش بچهها بوده. مادر به کشور آذربایجان سفر کرده بود، اما بچهها بیخبر نبودند. تماسهای گاه و بیگاه مادر پرونده ناپدیدشدن او را مختومه میکند. آخرین تماس 9 روز پیش برقرار شد. 9 روز پیش مادر از آنسوی مرز خاکی کشور همسایه با دختر و پسرش صحبت میکند. بچهها سعی میکنند پدر را متقاعد کنند که مادر دیگر برنمیگردد، اما پدر مقاومت میکند و باور نمیکند همسرش او را ترک کرده باشد. افکار پوچ به سراغش میآید و او ترغیب میشود برای نجات همسرش به سفارت آذربایجان حمله کند.
واکنشها
حمله مرد روستایی برای بازگرداندن همسرش با واکنشهای زیادی از سوی هر دو کشور ایران و آذربایجان همراه بود. معاون سیاسی رئیسجمهوری از دستور سیدابراهیم رئیسی برای بررسی عامل حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران خبر داد. محمد جمشیدی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: حادثه تلخ حمله به سفارت کشور برادر و همسایه، جمهوری آذربایجان را محکوم میکنیم. آیتالله رئیسی بلافاصله پس از شنیدن این خبر ناگوار دستور بررسی همهجانبه موضوع را صادر و مراتب تسلیت و همدردی خود را با دولت، ملت و بازماندگان دیپلمات جانباخته اعلام و برای مجروحان آرزوی شفای عاجل کردند.»
انگیزه فرد حملهکننده به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران شخصی بوده است. موضوعی که ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امورخارجه، بر آن تاکید دارد. پیشتر از این هم سرپرست دادسرای امور جنایی تهران اعلام کرد که تحقیقات اولیه نشان میدهد این فرد با انگیزه شخصی به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران حمله کرده است. سردار رحیمی، رئیس پلیس وقت تهران، هم شخصیبودن انگیزه مرد 50ساله را علت این حمله مرگبار میداند.
صحنههای سیاه در بامداد جمعه
وقتی عقربههای ساعت روی ساعت 8 جفت شد، صدای شلیکهای مرگبار گلولههای پدر روستایی گوش ساکنان کوچه راستوان، خیابان نیستان سوم پاسداران را پر کرد. مرد مسلح، پدری 50ساله بود که از بامداد جمعه در کوچه راستوان به کمین نشسته بود. انتظار ورود کارمندان سفارت را میکشید. سکانس به سکانس نقشههای خیالیاش را مرور میکرد. میخواست همسرش را نجات دهد. همسری که از فروردینماه بدون هیچ اثری ناپدید شده بود.
گلنار علیوآ از فروردینماه به جمهوریآذربایجان رفت. هیچ ردی از گلنار نبود. تصورات ذهنی یاسین باعث بروز اختلال روانی شد تا دست به این اقدام مرگبار زد.
تصور ذهنیاش بود که همسرش از10ماه پیش در طبقه چهارم سفارت اسیر است و به او اجازه خروج نمیدهند. میخواست گلنار را نجات دهد، به همین علت این حمله مسلحانه را ترتیب داد. 7بهمنماه به همراه دختر و پسرش با خودروی پراید به تهران آمد. مسلح با کلاشینکف و کلت کمری.
جزئیات حادثه
سردار حسین رحیمی در تشریح جزئیات قتل یک دیپلمات در سفارت آذربایجان میگوید: «ساعت ۸:۲۵ صبح امروز درحالیکه یکی از اعضای سفارت آذربایجان مقابل در ورودی سفارت قصد پارک خودروی خود را داشت، سرنشین خودروی پراید که در فاصله نزدیک مستقر بود، از پشت سر با خودرویش به پشت خودروی دیپلمات آذربایجانی ضربهای میزند.
متهم با سلاح جنگی کلاشینکف از ماشین خارج و با تهدید نگهبان بدون اسلحه وارد سفارت میشود و شروع به تیراندازی میکند. در مقطع ورودی سفارت، کارمندی ۴۳ ساله فوت میکند و دو کارمند دیگر۳۰ تا ۳۵ ساله زخمی میشوند.
در همین هنگام بلافاصله تیمهای عملیاتی پلیس وارد عمل میشوند و درحالیکه ضارب قصد فرار داشت، او را دستگیر میکنند.
خیلی زود بهعنوان رئیس پلیس به سفارت رفتم و با مسئولان حاضر در صحنه که از اعضای سفارت آذربایجان بودند، صحبت کردم. آقای شهریاری که قاضی جنایی بود، بلافاصله آمد. مجموعه همکاران صحنهبردار، تشخیص هویت و شناسایی سلاح هم در کمترین زمان آمدند. فرد مهاجم براساس مشکلات خانوادگی که داشت، ادعا کرد ۹ ماه است همسرش را که اصالتا جمهوریآذربایجانی است، با هماهنگی خانواده همسرش، در سفارت نگه داشتهاند و تلاش فراوانی کرده تا او را به خانه برگرداند. او میگوید اختلافات جزئی داشته، ولی اینطور نبوده که او برنگردد.»
رحیمی با بیان اینکه این فرد انگیزه خود را مسائل خانوادگی اعلام کرد، گفت: «بلافاصله پس از این اتفاق تیمهای ویژه یگان امداد پلیس و پلیس آگاهی در معیت قاضی دادسرای جنایی و سایر بخشهای پلیس وارد محل شدند.
پلیس دیپلماتیک مسلح نبود. این نفر ما که بهعنوان عنصر پلیس دیپلماتیک است، مسلح نبود. او بلافلاصله با ما تماس گرفت و گفت چنین حادثهای اتفاق افتاده و در کمترین زمان ممکن در محل حضور یافتیم. مهاجم در حال متواریشدن بود و از در سفارت خارج میشد که دستگیرش کردیم.
ساکنان کوچه وحشت چه دیدند؟
سروصدای این حمله مسلحانه، ساکنان کوچه راستوان را به خیابان کشاند. مردی هراسان در کوچه شمالشرقی پایتخت از دقایق دلهرهآور بامداد جمعه میگوید: «با سروصدای زیاد وارد کوچه و متوجه شدیم که راننده یک پراید سبز از روی عمد به خودروی سفارت زده، سپس او از خودرو پیاده شد و روی خودرو سفارت نفت ریخت و قصد داشت آن را آتش بزند که لباس خودش هم آتش گرفت. مرد مهاجم با اسلحه وارد سفارت شد و اقدام به تیراندازی کرد.
مرد دیگری که بهت و وحشت در چشمانش موج میزند، گفت: «دختری حدودا ۱۴ساله و پسری 6ساله داخل ماشین بودند. گریه میکردند و وحشت کرده بودند. مرد مهاجم با اسلحه وارد سفارت شد و تیراندازی کرد. به سرباز نگهبان سفارت گفت که کنار برو تا کاری با تو نداشته باشم. وارد سفارت شد و تیراندازی کرد. دوباره بیرون آمد و خشاب اسلحه را پر کرد. باز داخل رفت و چند تیر زد. بعد بیرون آمد، اسلحه را پرتاب کرد و گوشهای نشست تا ماموران پلیس از راه رسیدند و او را بازداشت کردند.
بازتاب
وزرای خارجه و کشور در پی حادثه پیش آمده در سفارت جمهوریآذربایجان در تهران انگیزه مهاجم مسلح را بررسی کردند و براساس اعلام وزارت خارجه تدابیر امنیتی لازم برای ادامه فعالیت طبیعی سفارت و دیپلماتهای آذربایجان اتخاذ شده است.
حسین امیرعبداللهیان و احمد وحیدی، وزرای امور خارجه و کشور، روز (جمعه) هفتم بهمنماه با توجه به حادثه پیش آمده در سفارت جمهوریآذربایجان در تهران اهداف و انگیزه مهاجم مسلح را بررسی کردند.
براساس شواهد و مشاهدات اولیه، ضارب با انگیزه کاملا شخصی اقدام به تیراندازی کرده است.
براساس اعلام وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، تدابیر امنیتی لازم برای ادامه فعالیت طبیعی سفارت و دیپلماتهای جمهوریآذربایجان در تهران اتخاذ شده و اقدامات قضایی و امنیتی برای روشنشدن انگیزه شخصی ضارب در جریان است.
امیرعبداللهیان در گفتوگوی تلفنی با همتای آذربایجانی: نباید اجازه داد این حادثه بر مناسبات دو کشور تاثیر منفی بگذارد
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان، بعدازظهر روز جمعه با جیحون بایراموف، وزیر امور خارجه جمهوریآذربایجان، درباره حادثه حمله مسلحانه به سفارت جمهوریآذربایجان در تهران گفتوگو کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان ضمن تسلیت و اظهار تاسف در این رابطه که به کشتهشدن یک دیپلمات و مجروحشدن دو نفر دیگر از کارکنان این سفارت منجر شد، با وزیر خارجه آذربایجان و خانواده این دیپلمات ابراز همدردی کرد.
امیرعبداللهیان، ضمن محکومکردن این حادثه با اشاره به سوءاستفاده دشمنان دو کشور از حادثه دیروز تاکید کرد نباید اجازه دهیم این حادثه بر مناسبات دو کشور تاثیر منفی بگذارد.
وزیر امور خارجه کشورمان پیشنهاد کرد برای روشنشدن ابعاد مختلف حادثه، نهادهای امنیتی دو کشور در همکاری نزدیک با یکدیگر، موضوع را پیگیری و بررسی کنند.
در این تماس امیرعبداللهیان همچنین مراتب تاسف و همدردی رئیسی، رئیسجمهور کشورمان را به الهام علیف، رئیسجمهوری آذربایجان، دولت، مردم و بهویژه خانواده حادثهدیدگان ابلاغ کرد.
وزیر امور خارجه جمهوریآذربایجان نیز ضمن تشکر از ابراز همدردی و پیام تسلیت رئیسجمهوری و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، از پیشنهاد وزیر امور خارجه کشورمان برای همکاری و هماهنگی نهادهای امنیتی و قضایی دو کشور برای روشنشدن ابعاد حادثه استقبال کرد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه، هم پس از آن و در پی اقدام مسلحانه انجامشده در ورودی سفارت جمهوریآذربایجان در تهران، این اقدام را شدیدا محکوم کرد.
کنعانی ضمن تسلیت و ابراز همدردی عمیق با خانواده این عضو سفارت و نیز دولت و ملت آذربایجان عنوان کرد: «نیروهای انتظامی و امنیتی بلافاصله وارد عمل شدند و فرد ضارب را دستگیر کردند که هماکنون تحت بازجویی قرار دارد.
الهام علیاف، رئیسجمهوری آذربایجان، در بیانیهای به این حمله واکنش نشان داد و نوشت: «ما خواستار بررسی فوری این اقدام تروریستی و مجازات تروریستها هستیم. حمله تروریستی به نمایندگیهای دیپلماتیک غیرقابل قبول است.»
در واکنش به این حادثه مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه، هم در توییتی ضمن محکومکردن این حمله نوشت که من حمله نابهکار به سفارت آذربایجان در تهران را محکوم میکنم. امیدوارم خداوند برادر شهیدمان را مورد مرحمت قرار دهد. من به اقوام او و همچنین مردم آذربایجان تسلیت میگویم و امیدوارم که مجروحان به سرعت بهبود پیدا کنند. آذربایجان هرگز تنها نیست.»
در ادامه واکنشها به حمله مسلحانه به سفارت باکو در تهران، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، هم در کانال تلگرامی خود با اشاره به اینکه بعدا اظهارنظر با جزئیات بیشتری در این زمینه خواهیم داشت، نوشت: «ما از حملهای دیگر به سفارت آذربایجان -که در آن یک مامور امنیتی جان باخت- شوکه شدهایم. ما به همتایان آذربایجانی تسلیت میگوییم و حمایت خود را ابراز میداریم.»
سخنگوی وزارت خارجه اوکراین نیز با انتشار توییتی در واکنش به حمله صبح دیروز به سفارت آذربایجان در تهران نوشت: «اوکراین قویا حمله امروز به سفارت آذربایجان در تهران -که باعث کشتهشدن یکی از پرسنل امنیتی و مجروحشدن چند نفر دیگر از آنها شد- را محکوم میکنیم. ما به عزیزان قربانی صمیمانه تسلیت میگوییم و بهبودی سریع را برای مجروحان آرزومندیم.»
جورج دیک، سفیر اسرائیل در آذربایجان نیز در توییتی نوشت: «سفارت اسرائیل در این زمان سخت با مردم آذربایجان اعلام همبستگی میکند.»
تخلیه سفارت آذربایجان در تهران؟
به گزارش ترند آذربایجان، آیخان حاجیزاده، رئیس اداره مطبوعاتی وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان، در گفتوگو با «تیآرتیهابر» گفت ما این حمله شنیع را به شدیدترین وجه ممکن محکوم میکنیم. ما فکر نمیکنیم حمله به سفارت آذربایجان در ایران به دلایل شخصی باشد.