از سال 2005، 14 ژوئن هر سال به منظور قدردانی از اهدا کنندگان خون و آگاهی بخشی به مردم در خصوص اثرات مثبت این کار، از سوی سازمان بهداشت جهانی، جامعه بین المللی انتقال خون، انجمن بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر و اتحادیه بینالمللی سازمانهای اهداکنندگان خون به عنوان روز جهانی اهدای خون نامیده شده است.
شعار سال 2023 برای این روز این است «خون اهدا کنید، پلاسمای خود را سهیم شوید، زندگی ببخشید، بخشنده باشید»
از سال 2005، 14 ژوئن هر سال به منظور قدردانی از اهداکنندگان خون و آگاهیبخشی به مردم در خصوص اثرات مثبت این کار، از سوی سازمان بهداشت جهانی، جامعه بینالمللی انتقال خون، انجمن بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر و اتحادیه بینالمللی سازمانهای اهداکنندگان خون به عنوان روز جهانی اهدای خون نامیده شده است.
شعار سال 2023 برای این روز این است «خون اهدا کنید، پلاسمای خود را سهیم شوید، زندگی ببخشید، بخشنده باشید»
14 ژوئن به مناسبت سالروز تولد کارل لنداشتاینر کاشف گروههای خونی و برنده جایزه نوبل ۱۹۳۰ انتخاب شد.
اهدای خون هنگامی رخ میدهد که یک فرد سالم به طور داوطلبانه مقدار مشخصی از خون خود را در یک مرکز انتقال خون هدیه کند. خون اهدا شده پس از انجام آزمایشهای غربالگری و تأیید سلامتی به منظور تهیه فراوردههای خونی مورد استفاده قرار میگیرد، یا از طریق بانک خون مراکز درمانی به افراد دیگر تزریق میشود.
تقسیم خون به اجزای آن یعنی گلبولهای قرمز، پلاکتها و پلاسما به منظور استفاده برای بیماران با شرایط خاص باعث نجات جان بسیاری از افراد از جمله مبتلایان به تالاسمی، کمخونیهای مزمن یا انواع هموفیلی، بیماران دیالیزی، نیازمندان به جراحیهای بزرگ یا پیوند اعضا و نوزادان مبتلا به زردی است.
مجمع بین المللی انتقال خون در سال 1980 ، آییننامه اخلاقی اهدای خون را تصویب كرد. این آییننامه، بر دسترسی به خون عاری از خطر، رایگان بودن آن، عدم نیاز به جایگزینی خون اهدایی، رضایت آگاهانه دریافتكننده خون، حق عدم پذیرش خون توسط دریافتکننده و حق مطلع شدن از آسیب وارده به هنگام وقوع آن تاكید دارد.
سازمان انتقال خون ایران نیز در سال ۱۳۵۳ با هدف سامان بخشیدن به وضعیت خونرسانی و به منظور ترویج فرهنگ اهدا، تهیه و تأمین خون و فرآوردههای سالم، مطمئن و رایگان برای رفع نیاز بیماران نیازمند به ویژه مبتلایان به تالاسمی، هموفیلی و لوسمی سرطان خون تأسیس شد.
اهداف سازمان انتقال خون شامل مشارکت در مراقبت از بیماران، تأمین خون سالم و کافی، بسیج اهداکنندگان داوطلب، همکاری با بیمارستانها در حل مشکلات انتقال خون و گسترش شبکه پایگاههای انتقال خون است. این سازمان، جمعآوری و توزیع خون و فرآوردههای آن را از طریق مراکز اهدای خون در سراسر کشور بر عهده دارد.
سالانه در کشور ما نزدیک به 3 میلیون و ۶۰۰ هزار واحد خون و فرآورده از سازمان انتقال خون به مراکز درمانی بیمارستانی توزیع میشود. ۲۰ درصد از خون اهدایی مردم به مصرف بیماران خاص و تالاسمی میرسد. حجم خون جمعآوری شده بین 250 تا ۴۵۰ میلی لیتر است که بدن انسان میزان گلبول قرمز خون از دست رفته را در ۳ هفته و میزان آهن خون را ظرف ۸ هفته جایگزین میکند.
خون یک نیاز جهانی است ، اما دسترسی به آن به خصوص در کشورهایی با درآمد کم سختتر و نیاز به آن به ویژه برای زنان و نوزادان بیشتر است.
پس خون اهدا کنیم و زندگی ببخشیم!
گزارش: مهرناز الماسی