امداد در توفان شن

مرضیه موسوی- شهروند آنلاین؛ می‌گویند توفان شن، امسال در شمال سیستان‌وبلوچستان غوغا کرده و شرایط در برخی از روستاها که اصطلاحا در تونل بادی توفان‌های موسمی قرار دارند، ارتفاع شن از بلندای دیوار خانه‌ها هم بیشتر شده.

تتمه زمین‌های کشاورزی هم با خشک شدن چاه‌نیمه‌ها، سوخته و آخرین قطره‌های آب در هامون، سال‌هاست که در این استان به خشکی نشسته. چند سالی است که اگر باران نبارد، هیچ آب دیگری سر از جنوب هیرمند در نمی‌آورد. این روزها اگر گذرتان به شهرستان زهک و هامون در سیستان‌وبلوچستان بیفتد، باور نمی‌کنید که در زمین‌های لم‌یزرع و ترک‌خورده این خاک، روزگاری یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های کشور جا خوش کرده بود.

طبق اعلام هواشناسی استان، بادهای موسمی 120روزه که به بادهای گرم سیستان هم معروف بودند، در طول پنج سال گذشته به بادهای 180روزه تبدیل شده‌اند و خشک بودن هامون و منابع آبی در این منطقه، به گسترش توفان شن و گردوغبار دامن زده است.

سرپرست جمعیت هلال‌احمر سیستان‌وبلوچستان از فعالیت‌های هلال‌احمر در این استان می‌گوید: «با شدت گرفتن توفان شن در استان، جلساتی با مدیریت بحران استان داشتیم تا برای کمک به مردم، برنامه‌ریزی کنیم. پیش از این جلسات هم طبق روال هر سال، با کمک خیران و داوطلبان بسته‌های غذایی و معیشتی و همچنین بسته‌های بهداشتی و ماسک در بین خانواده‌های نیازمند در مناطق متاثر از توفان توزیع می‌کردیم و این کار همچنان ادامه دارد.»

او خبر از تامین بیش از 20هزار ماسک در استان و توزیع آنها در شهرستان‌های مختلف می‌دهد و می‌گوید: «در این ایام پنج تانکر آب 5هزار لیتری در برخی روستاها نصب شده و به‌صورت سقایی به آنها آبرسانی می‌کنیم. امسال شرایط خشکسالی و کم‌آبی در منطقه شدیدتر از سال‌های پیش است. از طرفی چاه‌نیمه‌ها هم خشک شده و تنش‌های آبی شدید‌تر از قبل شده است.»

حضور خیران و داوطلبان

تقریبا هر 5تا 6روز در میان، توفان‌های موسمی در شمال سیستان‌وبلوچستان به اوج خود می‌رسند. بادی که سرعتش این روزها به 112کیلومتر در ساعت هم رسیده، با خشک شدن دریاچه به زمین خاکی می‌رسد و توفان شن به راه می‌اندازد.

«سیدمحمدمهدی سجادی» می‌گوید: «روزگاری نه‌چندان دور دریاچه هامون آنقدر آب داشت که در آن قایقرانی می‌کردند و مردم محلی به آن «دریا» می‌گفتند. الان با خشک شدن هامون، خاک کف «دریا» در هوا چرخ می‌زند و سراسر منطقه را فرا می‌گیرد. در کنار توزیع اقلام معیشتی و بهداشتی، این روزها امدادگران و داوطلبان با توزیع بروشور و آموزش چهره‌به‌چهره، به مردم توصیه می‌کنند که چطور خود را از گرمازدگی و احتمال عفونت‌های چشم و ریه نجات دهند.»

با تعطیل شدن کشاورزی و دامداری در سیستان‌وبلوچستان، ساکنان این منطقه روزگار سختی را می‌گذرانند. برای همین هم جمعیت هلال‌احمر برای میزبانی از خیران، داوطلبان و انجمن‌های مردم‌نهاد اعلام آمادگی می‌کند.

سجادی می‌گوید: «بسته‌های معیشتی، تانکرهای آبرسانی، اقلام بهداشتی استاندارد و… از مهم‌ترین نیازمندی‌های استان ما در این ایام است. ما در هلال‌احمر این آمادگی را داریم که با خیران در شناسایی نیازمندان و توزیع این اقلام همکاری کنیم. همچنین هر نوع کمک دیگری که می‌تواند بحران خشکسالی را در این مناطق بهبود دهد. مثلا ما سال‌های گذشته به کمک خیران دستگاه‌های تصفیه آب را در برخی مناطق نصب کردیم، اما با گذشت زمان این دستگاه‌ها نیاز به تعمیر و تعویض فیلترها دارند. انجام همه این کارها نیاز به مشارکت داوطلبانه دارد.»

افزایش تصادفات جاده‌ای

26تیم امدادی در سیستان‌وبلوچستان در آماده‌باش هستند تا با اعلام هر حادثه‌ای، وارد عملیات شوند. با کاهش شعاع دید به کمتر از 10متر، جاده‌های این استان ناایمن شده و تردد خودروهای سوخت‌بر با سرعت بالا در این جاده‌ها، احتمال تصادفات را بالا برده است. امدادگران سیستان‌وبلوچستان این روزها با شرکت در هر ماموریت جاده‌ای، جان خود را به خطر می‌اندازند. شهرستان زهک در کنار هامون خشک شده، این روزها بیشتر از دیگر شهرستان‌های استان، درگیر توفان شن است.

«نظر یونسی بارانی»، رئیس شعبه هلال‌احمر زهک می‌گوید: «با خشک شدن هامون و همچنین چاه‌نیمه‌ها، آبرسانی به کمک خیران هم آغاز شده است. در برخی از روستاها که تانکرهای آب نصب شده بود، با کامیون آب می‌بریم و مجموعه‌هایی مثل اداره آب و فاضلاب همکاری خوبی با ما در این زمینه دارد. بالا بودن میزان ریزگردها باعث شده تا در این ایام از خیران دعوت کنیم تا به کمک مردم منطقه بیایند. از سال‌های گذشته، گروه‌های خیریه مختلفی در منطقه فعالیت می‌کردند و همچنان این فعالیت‌ها ادامه دارد. توفان شن از طرفی مردم را خانه‌نشین کرده و از طرف دیگر باعث شده تا بیماری‌های عفونی و ریوی شدت بگیرد. ما در پی این هستیم تا پزشکان داوطلب را به شهرستان زهک دعوت کنیم تا برخی از مشکلات سلامتی و بهداشتی آنها به همت جمعیت هلال‌احمر برطرف شود.»

هلال‌احمر زهک این روزها به کمک همین خیران و پزشکان داوطلب، به بیماران نیازمند کمک می‌کند تا هزینه‌های درمان خود را پرداخت کنند و درصورت نیاز شرایط را برای بستری شدن آنها در مراکز درمانی فراهم کند.

امداد با عینک شنا

5روستای نواب، محمددادی، شهرک محمدشاه‌کرم، شهرک کهک و قزاق که در مسیر توفان شن قرار دارند و بیشترین تأثیرپذیری را از این توفان دارند، این روزها به محلی برای رفت‌وآمد تیم‌های عملیاتی و همچنین ارائه کمک‌های معیشتی تبدیل شده‌اند.

مسئول امدادونجات شهرستان زهک، می‌گوید: «در هر یک از این روستاها بین 80تا 120بسته معیشتی و بهداشتی توزیع کرده‌ایم. توفان شن باعث شدت گرفتن بیماری‌های تنفسی و ریوی در مردم این منطقه شده و ما آموزش‌های لازم برای کاهش اثرات توفان شن را به مردم می‌دهیم.»

مهم‌ترین ماموریت این روزهای تیم‌های امدادی و عملیاتی در زهک، در جاده‌های این شهرستان رقم می‌خورد؛ جاده‌هایی که پیش از این هم با تردد شوتی‌ها و سوخت‌برها آمار تصادفات در آن قابل‌توجه بود.

حسن بیکی می‌گوید «توفان شن، ماموریت‌های جاده‌ای را برای ما سخت‌تر از قبل کرده است. برخی از روزها دید ما در جاده بسیار کم می‌شود و در چنین شرایطی، تیم‌های امدادی جان‌شان را به خطر می‌اندازند تا در حوادث جاده‌ای شرکت کنند، چراکه ممکن است درست در زمان حضورشان در جاده و حین عملیات، خودروهای عبوری با آنها تصادف کنند. ایمن کردن محل عملیات، از مهم‌ترین کارهایی است که این روزها در تیم‌های عملیاتی انجام می‌دهیم.»

وقتی صحبت از چندوچون عملیات در توفان شن، با سرعت 112کیلومتر در ساعت می‌شود، بیکی می‌گوید: «در این روزهای گرم، با وجود وزش بادهای گرم موسمی در زهک، امدادگران برای اینکه بتوانند در گردوخاک نفس بکشند و ببینند، از شال و پارچه و ماسک و عینک استفاده می‌کنند. شاید تصاویر استفاده از عینک‌های شنا در جاده‌های سیستان‌وبلوچستان را دیده باشید؛ همه اینها برای این است که در آن لحظه، برای ما هیچ‌چیزی مهم‌تر از نجات جان انسان‌ها و کمک به مردم حادثه‌دیده نیست.»

بادهای 120روزه از خرداد آغاز و تا پاییز ادامه دارند؛ گرچه پیش‌بینی می‌شود با افزایش گرمای زمین و خشکسالی گسترده در استان، عمر این پدیده فصلی 60روز بیشتر شود و به مشکلات مردم این منطقه، دامن بزند.

// انتهای پیام

از «بهبهان» تا «ماناسلو»، امدادگرم