قاتل اصلی توییتر کیست؟

اگر کسی اینستاگرام را بدون عکس‌های ادیت‌شده زیبا و هیچ‌گونه سرگرمی اختراع می‌کرد، چه می‌شد؟ اگر کسی توییتر را بدون هیچ‌یک از اخبار، سیاست‌ها، ایده‌ها یا اطلاعات ضروری در مورد آب‌وهوا یا بیماری‌های همه‌گیر اختراع می‌کرد، چه می‌شد؟ جالب است بدانید یک نفر این کار را انجام داده است. متا، شاید تنها شرکتی است که برای ادامه تسلط بر دنیای رسانه‌های اجتماعی و تبلیغات آنلاین مجبور نبود کار زیادی انجام دهد. بزرگ‌ترین و ثروتمندترین شرکت رسانه‌های اجتماعی در جهان و یکی از قدرتمندترین نیروهای نظارتی و تبلیغاتی در جهان، حالا چیزی را معرفی کرده که هم شبیه توییتر است و هم اینستاگرام. تردز Threads نامیده می‌شود و با جمع‌آوری بیش از 100میلیون ثبت‌نام در پنج روز اول در نوع خود رکورد زد که البته این کار را با دعوت از 1.8میلیارد کاربر اینستاگرام و استفاده از اعتبار آن و وارد کردن فالوئر از اینستاگرام به تردز انجام داد. به هر حال، پروسه سختی نبود، اگرچه کارهای ساده همیشه جذاب نیستند. گاردین در گزارشی در تحلیل تازه‌ترین شبکه اجتماعی شرکت متا نوشته است بعد از چند هفته، بیشترین بازخورد از این بستر فضای مجازی این است که تقریبا هیچ‌چیز جالبی در مورد فناوری یا محتوای تردز وجود ندارد.

تحلیلگر حوزه شبکه اجتماعی در گاردین می‌گوید: «وقتی این شبکه اجتماعی را باز می‌کنم تنها چیزی که می‌بینم یکسری پست‌های انگیزشی است که اتفاقا تاییدهای مثبت همراه‌شان آمده. بسیاری از افراد «مرهم‌درمانی» ارائه می‌دهند که ظاهرا مورد پسند خیلی‌هاست. بستری برای گفت‌وگوی روزمره و به‌اصطلاح حال خوب کن. مثلا یکی از پست‌ها نوشته «یادآوری امروز: فراموش نکنید که یک نفس عمیق بکشید.» یا «مداد رنگی‌های شکسته هنوز رنگ دارند.» این روزنامه انگلیسی تجربه کمتر از یک ماهه گشتن در تردز را پوچ توصیف می‌کند که شاید بسیاری از کاربران را مجددا مشتاق به ترول‌ها یا همان اوباش‌های مجازی توییتر کند.

کاری که توییتر می‌کرد یک تجارت احمقانه بود

شاید بتوان تصور کرد که مارک زاکربرگ، مدیر اجرایی متا، می‌خواهد با درآمدی که توییتر به‌دست می‌آورد، سرشاخ شود یا به‌طور دقیق‌تر، پیش از آنکه ایلان ماسک خود را برای پرداخت آن بدهی هنگفت آماده کند، شکستش دهد. اما توییتر حتی در روزهای بهترش هم هرگز پولی به‌دست نیاورد. کاری که توییتر می‌کرد یک تجارت احمقانه بود و به‌تازگی دارد احمقانه‌تر می‌شود. متا با بیش از سه‌میلیارد کاربر در چهار پلتفرم از 6 پلتفرم رسانه اجتماعی برتر جهان، نیازی به این «یک ذره» کوچک توجه و درآمد حاصل از تردز نداشت. توییتر، به هر حال، هرگز به 10 پلتفرم برتر جهان نرسید، هرگز بیش از 250میلیون کاربر نداشت و هرگز نمی‌تواند بفهمد که چگونه تبلیغات را به‌خوبی بفروشد.

چرا بهتر است متا بر پلتفرم‌های موفق‌ترش تمرکز کند؟

با این حال، متا می‌داند که چگونه رشد کند و چگونه تبلیغاتی را به کار گیرد که روی آنها کلیک شود. اما تنها کاری که اکنون می‌تواند با محوشدن توییتر انجام دهد این است که درآمد خود را از پلتفرم‌های موفق‌ترش تامین کند. مشخص نیست که هدف تردز برای شرکت چیست. موضوع حتی گیج‌کننده‌تر هم می‌شود وقتی به‌معنای لغوی تردز Threads (نخ‌ها) توجه کنیم. کافی است از خود بپرسید آن زمانی که توییتر کاربران جالب و موضوعات جالبی داشت، چه کاربردی برای مخاطب داشت؟ بحث درباره مهم‌ترین موضوعات روز معمولا در توییتر انجام می‌شد. بسیاری از مردم به اشتباه توییتر را «میدان عمومی» می‌دانستند. بستری که نه عمومی بود و نه میدان. شاید شبیه‌سازی ضعیفی از آن چیزی باشد که مردم تصور می‌کردند به‌عنوان حوزه عمومی جهانی می‌توانست اتفاق بیفتد.

توییتر بیشتر از یک ماشین اطلاعات، یک محرک احساسات است

با این حال، توییتر بستری تجاری بوده و هست که در مواردی محدود به هر کسی که خواهان بوده، اطلاعات درست و غلط می‌دهد و افراد را درباره علت و معلول موضوعات روز متقاعد می‌کند. درحالی‌که ممکن است میلیون‌ها نفر در هر لحظه از توییتر استفاده کنند، توییت‌های یک نفر فقط در فیدهای چند ده، شاید صدها نفر جریان دارد. توییت‌های مناسبتی معمولا توسط دیگر کاربران بازنشر می‌شود که این روند غیرقابل پیش‌بینی و غیرسیستماتیک بوده است و در واقع راهی برای راه‌اندازی یک ماشین اطلاع‌رسانی در فضای مجازی نیست. بر همین اساس، می‌توان گفت توییتر هرگز یک ماشین اطلاعاتی نبوده و بیشتر یک محرک احساسات بوده و هست که حس حاکم بر آن خشم است. همه ما در بهترین روزهای توییتر با عصبانیت، زیاده‌روی کردیم. به همین دلیل است که درنهایت به بحث عمومی و فضیلت مدنی آسیب رساند. روزنامه‌نگاران، صاحب‌نظران، نخبگان و فعالان مطالبات سیاسی و اجتماعی، با خشم در توییتر رشد کردند، به همان نسبت هم ترول‌ها (اوباش مجازی) و آزاردهنده‌ها هم رشد کردند.

قلب توییتر در تردز نمی‌تپد

BlackLivesMatter#، اصلی‌ترین و شاید تنها پیامد مثبت دوران توییتر روی زمین بود؛ تابعی از خشم متمرکز، روشنفکری و موجه. کسانی که آن هشتگ را تبلیغ کردند و گرد هم آمدند، آگاهانه این کار را انجام دادند و از ماهیت طراحی توییتر برای بیان انزجار سیاسی و اجتماعی در موضوع نژادپرستی استفاده کردند. BlackLivesMatter# یک استثنا بود و استثنایی باقی ماند. اما اساسا برای اینکه جنبشی اتفاق بیفتد، توییتر باید طوری طراحی می‌شد که امکان ردیابی و جست‌وجوی هشتگ‌ها را فراهم کند. در تردز Threads اما هیچ هشتگی وجود ندارد. متا تصمیم گرفته چیزی مشابه هشتگ را توسعه ندهد، بنابراین هیچ راهی وجود ندارد که قلب توییتر در تردز به تپش بیفتد.

تردز روی مهربانی تمرکز می‌کند نه خشونت

آدام موسری، رئیس اینستاگرام و بنیانگذار تردز، می‌گوید که الگوریتم‌ها محتوای جدی یا سیاسی را تبلیغ نمی‌کنند. او در حساب تردز خود نوشت: «ما قطعا روی مهربانی تمرکز می‌کنیم و این مکان را به مکانی دوستانه تبدیل می‌کنیم.» موسری ادامه داد: «هدف، ایجاد یک میدان عمومی برای جوامع اینستاگرامی است که هرگز توییتر را نپذیرفته‌اند و همچنین برای جوامعی در توییتر (و سایر پلتفرم‌ها) که به مکان‌های کمتر خشمگین برای مکالمات علاقه دارند.»

«سیاست و اخبار سخت به ناچار در تردز نمایش داده می‌شوند، همانطور که این رویدادها تا حدودی در اینستاگرام نیز هستند، با این حال، ما هیچ کاری برای تقویت آن ستون‌ها انجام نمی‌دهیم.» به نوشته گاردین، موسری نمی‌خواهد منفی‌بافی، ژست عوامانه او را خراب کند. «توییتر برای تقویت خشم طراحی شده است. نخ‌ها (اصطلاحی که عنوان تردز از آن گرفته شده) برای جلوگیری از عصبانیت طراحی شده‌اند. بدون خشم، این چه فایده‌ای دارد؟ بنیانگذار تردز می‌گوید: «یک فرد (و جامعه مشورتی اطرافش) می‌تواند به‌شدت نسبت به برخی بی‌عدالتی‌ها، گرایش‌ها یا قدرت‌های منفی انتقاد کند و در عین حال، از آراستگی مدنی هم حمایت کند که به جای دفع و انزجار، صداهای بیشتری را با مطالبه ‌خود همسو کند.

میدان عمومی دیجیتال در جوامع کوچک توسعه پیدا می‌کند

با این همه، تحلیلگر این روزنامه معتقد است اگر می‌خواهید یک میدان عمومی دیجیتال ایجاد کنید، باید جوامع کوچک‌تری از کاربران را درگیر کنید، استانداردهای قوی جامعه را برای مشورت و استانداردهای گفتمان ایجاد کنید و ایده یک شبکه جهانی را کنار بگذارید. شبکه‌های جهانی آنارشیستی با میلیاردها کاربر که به بیش از 100زبان می‌نویسند، شاید فضیلت‌هایی هم داشته باشند، اما بدون شک فضیلت‌های جامعه یا «میدان عمومی» نیستند. «میدان‌ها» در اطراف کره‌زمین پراکنده نیستند. شبکه‌های میلیاردی ماهیت‌های خود را دارند، اما جلسات شهری نیستند و حتی جلسات شهری در چارچوب متمرکز و کوچک هم اغلب بی‌نتیجه، خسته‌کننده، منحرف‌کننده و مخرب می‌شوند.

تضعیف دمکراسی؛ ارمغان غول‌های فناوری برای بشر

بیش از 200سال است که چالش ایجاد کیفیت و کمیت «مشورت عمومی» در میان شهروندان متعهد، نظریه‌پردازان و دست‌اندرکاران را به‌خود مشغول کرده است. اما هیچ کدنویسی در «سیلیکون ولی» قرار نیست چیزی را بسازد که ما را از این ناهنجاری خارج کند، همانطور که تا امروز تمام چیزهایی که غول‌های فناوری برای ما به ارمغان آورده‌اند، باعث ایجاد ناهنجاری و تضعیف دمکراسی شده است.تعدیل محتوا برای تحقق هدف «آزادی بیان» بسیار مهم است، اما اوباشی و تخریب در بستر شبکه مجازی، قدرت گفتار را از بین می‌برد و اتفاقا جوامع آسیب‌پذیر را ساکت می‌کند. هم‌اکنون بدون نظارت محتوایی موثر، توییتر توسط محتوای «NSFW، not safe for work» و ترول‌ها تسخیر شده است. با این حال، هنوز هم میلیون‌ها کاربر علاقه‌مند و با کارکرد مثبت دارد، کسانی که باید برای اثبات برجستگی‌شان تایید شوند تا تاثیر کسانی که از آنها تقلید و آنها را نادرست معرفی می‌کنند، محدود شود.

چرا توییتر در حال بلعیدن خودش است؟

اما به جای این فرآیند اعتبارسنجی، ایلان ماسک تصمیم گرفته درباره مورد تایید بودن اکانت‌ها دروغ بگوید و علامت آبی رنگی را که برای تایید اصالت اکانت استفاده می‌شد، به کسانی اعطا کند که مایل به پرداخت پول هستند. در واقع توییتر با یک‌سری تصمیمات بد در حال بلعیدن خود است. درحالی‌که بسیاری تردز را به‌عنوان «قاتل توییتر» اعلام می‌کنند، اما قاتل واقعی توییتر، خود توییتر است. تحلیلگر گاردین در جمع‌بندی این مقاله آورده است که به هر حال، من همین الان متعهد شدم درصورتی که تردز تا جولای 2025 به 200میلیون کاربر فعال روزانه برسد، 100دلار به خیریه دوست نویسنده‌ام بدهم که او معتقد است تردز پیشرفت خواهد کرد، ولی من مطمئن هستم که محو خواهد شد.