«گردشگری روستایی» گرچه پیشینه کهنی در جهان دارد، اما آغاز ثبت رسمی روستاهای هدف گردشگری در جهان از دهه گذشته باعث شده تا به این موضوع به طور خاص توجه شود. وجود بیش از 45هزار روستا در ایران و اقلیم متنوع کشورمان، ظرفیت بزرگی برای توسعه گردشگری روستایی کشور به شمار می‌رود. از این میان، حدود هزار روستا در حال حاضر به عنوان روستای هدف گردشگری در کشور معرفی شده‌اند. امسال برای اولین‌بار پرونده هشت روستا از سوی ایران به سازمان جهانی گردشگری معرفی شد تا در صورت تایید توسط این سازمان، به عنوان روستاهای جهانی هدف گردشگری معرفی شوند. این روستاها در آذربایجان‌شرقی، کرمان، لرستان، گیلان، مازندران، هرمزگان، اصفهان و کردستان قرار دارند.
شهروندآنلاین| سازمان جهانی گردشگری شاخص‌های مختلفی را برای روستاهای گردشگری جهان تعریف کرده است و روستاهای نامزد دریافت این نشان باید حد نصابی از این شاخص‌ها را به دست بیاورند. جاذبه‌های گردشگری، طرح‌های حفاظتی برای این جاذبه‌ها، پایداری اجتماعی، زمینه‌های اقتصادی برای توسعه گردشگری، پایداری محیط‌زیستی و طرح‌هایی که منجر به دوام این پایداری‌هاست، از جمله شاخص‌ها به شمار می‌رود. «مهدی بهاروند»، رئیس گروه توسعه محصولات گردشگری در وزارت میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، از دیگر شاخص‌های سازمان جهانی گردشگری برای روستاهای منتخب می‌گوید: «در حوزه محیط‌‌زیست استفاده کمتر از پلاستیک، مصرف بهینه آب و شیوه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مطرح است. زنجیره گردشگری روستا هم باید کامل و خدماتی مانند اقامت، پذیرایی، حمل‌ونقل و تابلوهای راهنمایی و… داشته باشد. میزان حضور زنان و افراد جوان در فعالیت‌های گردشگری هم در بحث پایداری اجتماعی روستا مطرح است. شاخص دیگر، اولویت و حکمرانی دولت است، اینکه روستا چه میزان برای دولت اهمیت دارد و چه اقدامات حمایتی و مطالعاتی برای آن در نظر گرفته که دراین‌باره زیرساخت‌هایی مثل جاده، آب و برق و خدمات بهداشت روستا مورد توجه است.»
معرفی به همه دنیا
روستاهای مورد تایید سازمان جهانی گردشگری، از سوی این سازمان به گردشگران و جهانگردان معرفی می‌شوند و این تنها یکی از مهم‌ترین امتیازهایی است که این روستاها نصیب‌شان شده؛ روستاهای معرفی‌شده از طرف کشورها برای دریافت تاییدیه باید زیرساخت‌های لازم برای توسعه گردشگری را داشته باشند و در نتیجه باید از حداقل‌های استانداردهای جهانی برخوردار باشند؛ روستایی که شاخص‌های حمل‌ونقل، جاده و مسیر دسترسی، شاخص‌های زیست‌محیطی و … را به مرحله استانداردی رسانده باشد، به‌خودی‌خود بستری آماده برای فرصت‌های شغلی را فراهم کرده است. دریافت تاییدیه جهانی، آخرین جرقه‌ای است که آتش این تنور را روشن و این روستای کوچک و دنج را به همه جهان معرفی می‌کند.
حفاظت از سلامت روستا
«محمدعلی محسنی»، نایب رئیس فراکسیون گردشگری و سلامت مجلس، می‌گوید: «این روستاها از سازمان جهانی گردشگری لوحی دریافت می‌کنند که از این منظر شبیه آثار تاریخی است و محوریت گردشگری دارد. تفاوت در این است که سازمان قصد دارد گردشگری را عامل پیشران برای توسعه روستاها در نظر بگیرد و به‌همین دلیل برچسب جهانی به آنها می‌زند تا توجه گردشگران جلب شود. این توسعه فقط برای زیبایی یک روستا نیست، بلکه منطقه باید شاخص‌های توسعه پایدار را داشته باشد. در بررسی شاخص‌ها، حتی پهنای باند اینترنت و زمان‌بندی حمل‌ونقل گردشگران و اهالی روستا باید اعلام شود و تمام اینها نیازمند سندهایی هستند که باید پیوست پرونده‌ها شوند.»
تاثیر این ثبت جهانی را می‌توان در برنامه‌های بلندمدت توسعه هر منطقه دید، موضوعی که حتی اجرای درست و دقیق طرح‌های هادی در مناطق روستایی را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد و در محدوده شهرستان یا منطقه‌ای که این روستاها واقع می‌شوند، هر تخلف کالبدی می‌تواند به این ثبت جهانی خدشه وارد کند.
به نظر می‌رسد در شرایط ناپایدار محیط‌زیستی که بخشی از آن متاثر از تغییرات اقلیمی است، ثبت جهانی روستاها می‌تواند به حفاظت از طبیعت روستاهای کشور کمک کند و این موضوع، مهم‌ترین ثمره‌ای است که این میراث مشترک انسان و طبیعت به خود می‌بیند.