قصه طرح یاس و دختران هلال
«شهروند» از جزئیات اجرای یکی از موفق‌ترین طرح‌های هلال‌احمر و کمیته امداد گزارش می‌دهد
سیما فراهانی| هلال‌احمر در همه این سال‌ها همیشه در کنار فعالیت‌های امدادی و کمک‌رسانی‌هایش، فعالیت‌های اجتماعی و بشردوستانه را نیز سرلوحه اقداماتش قرار داده است. این جمعیت توانمند، در هر زمینه‌ای سعی دارد به مردم یاری برساند. یکی از اقدامات مؤثر هلال‌احمر در زمینه فعالیت‌های اجتماعی‌اش، برگزاری طرح یاس با همکاری کمیته امداد است. طرحی موفق که دختران زیادی را تحت پوشش قرار داده و آنها را وارد فعالیت‌های اجتماعی کرده است. طرح یاس بهترین طرح به لحاظ روان‌شناختی و کاهش آسیب‌های اجتماعی است. با اجرای این طرح، دختران وارد اجتماع شده و هلال‌احمری می‌شوند.
از آنجاییکه هلال‌احمر ضریب نفوذ بالایی در جامعه دارد و مردم حس خوبی به این مجموعه دارند، دختران یاس در خانه‌های هلال آموزش‌های امدادی را می‌بینند و وارد اجتماع می‌شوند. طرح یاس، طرحی کارشناسی و کلیدی محسوب می‌شود که پیوست فرهنگی و اشتغالزایی دارد و باعث کاهش آسیب‌های اجتماعی نیز می‌شود. یاس یکی از طرح‌های موفقی است که این جمعیت بشردوست در سراسر کشور اجرا می‌کند. در این طرح دختران مجرد تحت پوشش کمیته امداد بعد از اینکه به سن و سال جوانی می‌رسند زیر چتر حمایتی هلال‌احمر قرار می‌گیرند تا آموزش‌های لازم را برای کمک به زنان و دختران نیازمند همنوع خود یاد بگیرند.
عباس محمدزاده، سرپرست معاونت دانشجویی سازمان جوانان هلال‌احمر در گفت‌وگو با خبرنگار «شهروند» جزئیاتی از این طرح ارائه می‌دهد و می‌گوید: «دختران داوطلب هلال‌احمری در این طرح نام‌شان می‌شود یاران آسیب. ما واژه یاس را همیشه برای حضرت زهرا(س) به‌کار می‌بریم. برای همین نام این طرح را یاس گذاشتیم. در این طرح ما به آموزش و توانمندسازی دختران فاقد اشتغال تحت پوشش کمیته حضرت امام (ره) اقدام کردیم. دختران ما دخترانی بودند که غالبا تحصیل را رها کرده و فعالیت اجتماعی خاصی نداشتند. ما به آنها آموزش‌های لازم را دادیم و حدود ٢٠هزار نفر از این دختران را در حوزه کارآفرینی، کمک‌های اولیه و فعالیت‌های بشردوستانه و سواد رسانه‌ای آموزش دادیم و توانستیم آنها را به جامعه و فعالیت‌های اجتماعی‌شان برگردانیم. این طرح خیلی موفق بود و از طرف رئیس کمیته امداد و از سوی دکتر کولیوند مورد استقبال قرار گرفت. هر دو در همه برنامه و همایش‌های این طرح حضور داشتند و به‌شدت استقبال کردند. استراتژی ما این است که این رقم را امسال به ٤٠هزار دختر افزایش دهیم. اکثر این دختران بعد از حضور در طرح یاس و شرکت در دوره‌های مختلف، وارد فعالیت‌های بشردوستانه هلال‌احمر شدند. خیلی‌ها در اردوهایی که مربوط به دختران است به‌عنوان مسئول امدادونجات یا امدادگر همراه این گروه‌ها می‌روند و فعالیت می‌کنند. در زمان کرونا خیلی از این بچه‌ها آموزش دیدند و در طرح واکسیناسیون کرونا به هلال‌احمر کمک کردند. خیلی‌هایشان هنوز خودشان واکسن نزده بودند، ولی در کار واکسیناسیون فعالیت داشتند. آن زمان واکسن زیاد نبود که به‌خود واکسیناتورها برسد، ولی خیلی‌هایشان بدون آنکه خودشان واکسن زده باشند، در این طرح به ما کمک و مشارکت کردند. از اردیبهشت پارسال تا اردیبهشت امسال بیش از ١١٧نفر از این دختران با بچه‌های هلال‌احمر ازدواج کردند. ما در مورد ازدواج، برنامه‌های تشویقی و انگیزشی داریم. یعنی اگر بخواهند ازدواج کنند یکسری تشویق‌ها و هدایا و کمک هزینه‌های ازدواج داریم و از محل قوانین مربوط به جوان‌سازی جمعیت از آنها حمایت می‌کنیم. همین‌ها باعث شد که تا الان ١١٧نفر از این دختران ازدواج کردند. بچه‌ها وقتی آموزش‌های لازم را دیدند در همان روستای خودشان نقش خود را در خانه بهداشت اجرا می‌کنند و کارهای تزریقات و کمک‌های اولیه را انجام می‌دهند. مثلا کسی بود که کار یک ماما را انجام داده بود و بچه‌ای به دنیا آورده بود، یا عزیزی در خوزستان فردی را از مرگ نجات داده بود. در عرصه کارآفرینی نیز بسیار خوش درخشیدند و موفق شدند. ما ماه گذشته در مشهد نخستین نمایشگاه دستاوردهای آنها به اسم عطر یاس را برگزار کردیم. در عرصه فضای مجازی و صنایع‌دستی نیز بسیار موفق بودند. دومین دوره نمایشگاه هم دوباره در تیرماه در مشهد برگزار خواهد شد. کمیته امداد نیز کمک بسیار بزرگی در این طرح است.»
هویت‌بخشی اجتماعی
او در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: «همه این دختران مستمری‌بگیران کمیته امداد هستند. معمولا هم اکثرشان از پدر و مادران پیر خود نیز مراقبت می‌کنند. بعد از آمدن دکتر کولیوند و پیشنهاد همکاری از طرف کمیته امداد، این طرح کلید خورد و رفته‌رفته نشان داد که چقدر طرح موفقی است. همچنان هم ادامه دارد. دختران ما جدا از اینکه درآمدزایی دارند، چند نفر را هم مشغول به‌کار کرده‌اند و در این زمینه موفق بوده‌اند. مهم‌ترین کاری که هلال‌احمر کرده توانسته آنها را از آن خلوت روستایی خود بیرون بیاورد. آموزش فعالیت‌های امداد و بشردوستانه هم به آنها دادیم و آنها وارد جامعه و تیم‌های امدادی شدند. درواقع هویت‌بخشی اجتماعی به این بچه‌ها توسط هلال‌احمر صورت گرفت.»
می‌خواهم امدادگر شوم و مردم را نجات دهم
حکیمه موری، یکی از دخترانی است که سال‌ها در طرح یاس فعالیت کرده و دلبسته خدمت در هلال‌احمر است. او در این خصوص به «شهروند» می‌گوید: «متولد ٧٢هستم و در روستای پیردالوی شهرستان شوشتر زندگی می‌کنم. از سال ٩٩از طرف کمیته امداد با من تماس گرفتند که در این طرح شرکت کنم. همان ابتدا دوره کمک‌های اولیه را آموزش دیدم. بعد از آن، مسئول امور جوانان هلال‌احمر شوشتر با من تماس گرفت و گفت که کار با کامپیوتر را بلدی. من هم این دوره را در طرح یاس یاد گرفته بودم. برای همین از همان زمان در اداره هلال‌احمر به‌صورت داوطلبانه فعالیت می‌کنم و کارهای اداری را انجام می‌دهم. کار را از طریق هلال‌احمر یاد گرفتم. قبلا بلد نبودم. لیسانس حسابداری دارم و دانشگاه رفته‌ام. ولی دختر خجالتی هستم و روابط اجتماعی هم بلد نبودم. از وقتی وارد این طرح شدم، اعتمادبه‌نفسم بالا رفته است. کمک‌های اولیه و امدادونجات را یاد گرفتم. درجه امدادگر دوم دارم. می‌خواهم دوره‌های بعدی را بگذرانم و امدادگر یک شوم. هم‌اکنون هم در اداره کشیک هستم و سوانح مختلف را اطلاع‌رسانی می‌کنیم. این اتفاق خیلی تأثیر مثبتی در زندگی من داشت. قبلا عضو هلال‌احمر بودم. از طریق دهیار روستا با هلال‌احمر آشنا شدم، اما علاقه‌ای نداشتم ولی در این طرح بیشتر با هلال‌احمر آشنا شدم و حالا به‌شدت علاقه‌مند هستم. روابط اجتماعی‌ام بهتر شده. چهار سال است داوطلبانه کار می‌کنم و می‌خواهم امدادگر شوم و مردم را نجات دهم. حتی می‌خواهم تا ایثارگری هم پیش بروم. هلال‌احمر پولی نیست، بلکه دلی است. دوست داشتم داوطلبانه کار کنم. هم‌اکنون هم به دختران همسن و سال خودم توصیه می‌کنم وارد این طرح شوند. دوره‌هایش کمک بسیار بزرگی است برای ما. در زندگی‌مان تأثیر مثبت می‌گذارند. درواقع تا پیش از این افسردگی داشتم اما الان حالم خوب است.»
از لحاظ روحی بهتر شدم
راضیه بهوندی نیز یکی دیگر از دختران طرح یاس در شهرستان رامهرمز است. او نیز در این خصوص به «شهروند» می‌گوید: «من از سال ١٤٠١عضو طرح شدم ولی از قبل یعنی از سال ٨٣در مدرسه‌مان دوره کمک‌های اولیه را آموزش دادند و من به هلال‌احمر علاقه‌مند شدم. حالا در این طرح در برنامه‌های مختلف شرکت می‌کنیم. دوره کارآفرینی در اصفهان، دزفول و مشهد را گذراندیم. قبلا نمی‌توانستم خیلی در جمع صحبت کنم و اعتمادبه‌نفسم پایین بود. با دوره‌های فن بیان این طرح، مشکلم حل شد. روان‌شناس نیز مرتب با ما صحبت می‌کرد و حمایت روانی می‌شدیم که تأثیر مثبتی داشت. لیسانس الهیأت دارم، ولی نمی‌توانستم کار پیدا کنم. اما وقتی کارآفرینی را در طرح یاس یاد گرفتم حالا می‌توانم درآمدزایی کنم. از لحاظ روحی عوض شدم. با هلال‌احمر هم همکاری خوبی داریم. در طرح نیکوکاری بسته‌های غذایی برای مردم در روستاهای مختلف می‌بریم. علاقه‌ام به هلال‌احمر به بیماری پدرم برمی‌گردد. وقتی در روستا نیاز بود که به پدرم سرم بزنیم باید مسافتی را طی می‌کردیم. از وقتی این دوره‌ها را گذراندم، خودم کارهای پدرم را
انجام می‌دهم.»
مشتاقانه ادامه می‌دهم
کبری نجفی، یکی دیگر از دختران این طرح در روستای تکاب میانرودان بخش حکیم شهرستان لالی خوزستان است که به «شهروند» می‌گوید: «از سال ٩٩ عضو طرح یاس شدم. البته قبلش عضو هلال‌احمر بودم. یکی از دوستانم مرا با هلال‌احمر آشنا کرد و از سال ٨٨وقتی ١٨سالم بود عضو هلال‌احمر شدم و حالا امدادگر یکم هستم. طرح یاس تأثیر مثبتی در زندگی من داشت. در این طرح، آموزش‌های خیلی خوبی اجرا می‌شود. هر وقت دوست داشته باشیم، می‌توانیم در این کلاس‌های آموزشی شرکت کنیم. کلاس‌هایی مثل چرم‌دوزی، گلیم‌بافی، بافتنی، آشپزی، کامپیوتر و قالیبافی را برگزار می‌کند و من همه این دوره‌ها را گذراندم. من بچه روستا هستم. با توجه به اینکه خیلی فعال بودم و تمام این کلاس‌ها را گذراندم، به‌عنوان دهیار انتخاب شدم. بعد از آن تمام دوره‌ها را در روستایمان برگزار کردم و مسئول خانه هلال روستا شدم. مثلا دوره‌های چرم‌دوزی، قالیبافی و گلیم‌بافی را در روستایمان برگزار می‌کنم. الان هم درخواست دادم، برای بانوان سرپرست خانواده روستا کارگاهی بگیریم تا بتوانیم قالیبافی و چرم‌دوزی کنیم. هم هلال‌احمر و هم کمیته امداد همکاری خوبی با ما دارند. البته دوره‌های کمک اولیه را هم برگزار می‌کنم. من خدمات داوطلبانه را خیلی دوست دارم و به کمک‌های داوطلبانه علاقه دارم. خیلی از دختران ما هستند که در روستا شاغل بودن، برایشان مقدور نیست. من به آنها توضیح می‌دهم که دوره‌های آموزشی طرح یاس می‌تواند باعث شود، در کنار زندگی روستایی شاغل هم باشند و درآمدزایی کنند. با دوره‌های کمک‌های اولیه نیز می‌توانند در زندگی روستایی‌شان مستقل باشند و خیلی از اعضای خانواده‌شان را خودشان نجات دهند. اینها خیلی در زندگی‌شان تأثیر خواهد گذاشت و می‌توانند جان خانواده‌شان را نجات دهند. من قطعا خیلی مشتاقانه ادامه می‌دهم.»