«سرگذشت ندیمه» در «اتاق»
معرفی 5 رمان معروف که در آنها خشونت علیه زنان اتفاق میافتد و بعضی از آنها بر اساس ماجرای واقعی نوشته شدهاند
یکی از معروفترین آثاری که رد پای خشونت علیه زنان در آنها دیده میشود، رمان «سور بز» نوشته برنده نوبل ادبیات، ماریو بارگاس یوسا است. یوسا این رمان را بر اساس جنایتهای دیکتاتور دومنیکن، رافائل تروخیو نوشت. اِما داناهایو، نویسنده ایرلندی هم رمان «اتاق» را بر اساس ماجرای واقعی مردی نوشت که 24سال دخترش را زندانی کرده بود.
1.
سور بز
ماریو بارگاس یوسا
ترجمه عبدالله کوثری
نشر علم
رافائل تروخیو، در زمان حکومتش در تاریخ جمهوری دومینیکن چهها که نکرد. او تحمل هیچ انتقادی را نداشت و کوچکترین اعتراضی با زندان، شکنجه و قتل پاسخ داده میشد. تروخیو تا جایی پیش رفت که در سال 1937 دستور قتلعام نژادی هزاران نفر از مردم هائیتی را که در این کشور زندگی میکردند، صادر کرد. این دیکتاتور جنایتکار را به لقب «بُز» میشناختند و ماریو بارگاس یوسا، برنده نوبل ادبیات سال 2010، در رمان درخشان «سور بُز» به زندگی او پرداخته است. بعد از ترور نافرجام دیکتاتور، بازماندگان برای اظهار ارادات ناچار میشوند هرکدام بهایی بپردازند. پدر اورانیا هم که منصبی حکومتی دارد، در تصمیم شرمآور دختر 14سالهاش را در اختیار دیکتاتور میگذارد…. یوسا اعتقاد دارد رمان بدون خشونت و شهوت، فاقد ارزش ادبی است و البته به این نکته نیز تأکید میکند چنانکه نویسنده حد و حدود استفاده از این عناصر را نداند، کیفیت کار از دست میرود.
2.
مردگان تابستان
کاملیا وی
ترجمه فریده اشرفی
نشر مروارید
در «مردگان تابستان» با ماجرایی تیره در زیر پوست شهر لندن مواجه هستیم. «آنیتا»ی 13ساله، در جایگاه راوی، شخصیتی است که به خوبی پرداخت شده. حزن و اندوه او در لحن روایتش از همان ابتدا بهشدت به چشم میآید. آنچه در زندگی مهاجرنشینان لندن میگذرد، بهواقع هولناک است و آنیتا بخشی از این زندگی وحشتناک را روایت میکند. «مردگان تابستان» از یکسو با رویکردهای روانشناسانه تلاش دارد، انگیزههای روانی کاراکترها را بررسی کند و از سوی دیگر با خلق جهانی تیره، تلاش میکند دنبالهرو نویسندگانی نظیر آلن پو باشد. ماجرای آنیتا مثل ماجرای بسیاری از دختران حاشیهنشین کلانشهر، تلخ و طاقتفرساست و تیرگی غریبی که بر زندگی او سایه انداخته، رفتهرفته بیشتر میشود. در ادامه کار به جایی میرسد که ما با یکی از مهمترین اتفاقات هولناک زندگی آنیتا، یعنی خشونت پدربزرگش علیه او آشنا میشویم. «تابستان مردگان» در سال 2007 کاندیدای جایزه معتبر «بلاد دگر» نیز بوده است.
3.
اتاق
اما داناهیو
ترجمه علی قانع
نشر آموت
اما داناهیو، رماننویس ایرلندی مقیم کاناداست که در سال 2010 رمان «اتاق» را منتشر کرد. او با این کتاب توانست به مرحله نهایی جایزه بوکر راه یابد. ماجرای این رمان بر اساس جنایت واقعی مردی بود به نام جوزف فریتزل ساکن اتریش. این مرد، 24سال دختر خود را در اتاقی زندانی کرده بود و 7 فرزند هم از او به دنیا آورده بود! بازتاب جهانی این جنایت فجیع، بارها در خبرگزاریها و نشریات جهان تکرار شد و واکنشهای بسیاری را برانگیخت. بعد از آن، میلیونها نسخه از رمان «اتاق» هم در سراسر جهان ترجمه و چاپ شد. اما داناهیو، اولین نویسندهای هم بود که با موضوع پاندمی بیماریهای واگیردار رمانی در دست تألیف دارد. داناهایو گفته رمان جدیدش با عنوان «کشیدن ستارهها» را از سال 2018 شروع کرده است که از واقعه آنفلوآنزای اسپانیایی در سال 1916 میلادی الهام گرفته شده است.
4.
دعا برای ربودهشدگان
جنیفر کلمنت
ترجمه میچکا سرمدی
نشر چشمه
دختران مکزیک در چنگ قاچاقچیان موادمخدر. آنها هرگز به خانه برنمیگردند. جنیفر کلمنت، نویسنده مکزیکی-آمریکایی در رمانش «دعا برای ربودهشدگان » مخاطب را با خود به عمق این فجایع انسانی میبرد. این رمان برنده جایزه انساندوستی «سارا کاری » در سال ۲۰۱۴ و جایزه «پن فاکنر» در سال ۲۰۱۵ شد. کلمنت پیش از این اثر، رمان «داستانی واقعی بر پایه دروغ» را نوشت که در فهرست اولیه جایزه «اُرنج » جای گرفت و با نوشتن رمان «دعا برای ربودهشدگان» موفق به دریافت دکترای افتخاری انجمن استعدادهای ملی شد. راوی رمان از زندگی خود میگوید، اما در خلال آن رنج زندگی زنان طبقات فرودست جامعه مکزیک را نیز روایت میکند؛ زنانی که در جامعههای فقیر با مناسباتی مردانه و البته فاسد ناچار به زندگی هستند و هر روز مورد ظلم و تعدی قرار میگیرند؛ مردمی که در کنار فساد دولتمردان، از جنایات باندهای موادمخدر هم رهایی ندارند.
5.
سرگذشت ندیمه
مارگارت اتوود
ترجمه سهیل سمی
نشر ققنوس
«سرگذشت ندیمه» با پخش سریال آن، شهرتی جهانی به دست آورد؛ هرچند پیش از اکران این سریال، نویسنده آن یکی از نویسندگان معروف معاصر بود. اتوود، نویسنده کانادایی در این رمان جهانی آخرالزمانی را تصویر میکند که در آن زنان به بردگی جنسی کشیده میشوند و شبیه به کالایی برای مصرف هستند. آنها تنها به دلیل فرزندآوری مورد بهرهبرداری قرار میگیرند و چنانچه کسی در این جهان از قوانین آن تخطی کند، با برخورد شدید سردمداران مواجه میشود. جهان در این رمان به وضعیتی رسیده که بسیاری نمیتوانند تولیدمثل داشته باشند؛ به همین دلیل زنانی که قابلیت فرزندآوری دارند، به اسارت گرفته میشوند و به دست سرکردگان حکومت واگذار میشوند تا بتوانند نسلشان را ادامه بدهند. این رمان آخرالزمانی را با آثاری نظیر «1984» نوشته جورج اورول، «دنیای قشنگ نو» اثر آلدوس هاکسلی و «فارنهایت 451» نوشته ری برادبری مقایسه کردهاند.