زال (پدر رستم) با بیماری موی سفید (آلبینیسیم) به دنیا آمد و پدرش (سام) گمان می‌کرد این بیماری شوم است. به همین جهت او را پای کوه البرز، کوهی که می‌گفتند سیمرغ آنجا آشیانه دارد، رها کرد. سیمرغ اما نوزاد را یافت و با خود به آشیانه برد و پرورش داد. بعدها نیز پر خود را کنده به زال داد تا در زمان سختی و دشواری آنها را آتش بزند و از سیمرغ یاری بخواهد
«سیمرغ» در اوستا به گونه «سَئنَ»، در ارمنی به شکل «سین» و در آذری «سائن» آمده است (که در ترکیب «صائن قلعه» هنوز باقی مانده). حتی در اساطیر چین هم بازتاب داشته و به شکل «سی‌ان – هو» از آن یاد شده است. عده‌ای نیز بر این باور هستند که «سیمرغ» به معنی مرغ آهن است چراکه در زبان پهلوی «سن» به معنی «آهن» بوده. «سیمرغ» را حتی با واژگان لاتین (در انگلیسی Sun به معنای خورشید) نیز هم‌پیوند دانسته‌اند و آن را با خرد و خردورزی هم‌برابر یافته‌اند. همچنین در کتاب «زندگی و مهاجرت نژاد آریا» آمده مقصود از این ترکیب سفینه‌ای است متعلق به موجودات دوردست که در آن زمان به زمین نشسته است. در واقع وجه اساطیری «سیمرغ» در فرهنگ ایرانی ریشه کرده و شاخ و برگ آن همه جا رفته است. جالب است بدانید که «سین‌دخت» (به معنای دخت و دختر سیمرغ) نیز همچنان از همان «سَئن» اوستا است. گاهی هم البته «سیمرغ» به شکل «سیرنگ» آمده است. از آن به معنای پیام‌آور نیز یاده شده است چنانچه گفته‌اند (فرهنگ شاهنامه، حسین شهیدی مازندرانی، ص 427) «سَئن» (سیمرغ) شخصی بود که صد سال پس از زرتشت به دنیا آمد و دویست سال پس از او درگذشت؛ یارانی داشت و پیروانی که شمار آن را تا صد نفر ذکر کرده‌اند.
سیمرغ ایرانی
زال (پدر رستم) با بیماری موی سفید (آلبینیسیم) به دنیا آمد و پدرش (سام) گمان می‌کرد این بیماری شوم است. به همین جهت او را پای کوه البرز، کوهی که می‌گفتند سیمرغ آنجا آشیانه دارد، رها کرد. سیمرغ اما نوزاد را یافت و با خود به آشیانه برد و پرورش داد. بعدها نیز پر خود را کنده به زال داد تا در زمان سختی و دشواری آنها را آتش بزند و از سیمرغ یاری بخواهد؛ همان پرهایی که بعدها به رستم می‌رسد و در نبرد با اسفندیار از آنها بهره می‌جوید. رستم زمانی که در این نبرد درمانده می‌شود، پر سیمرغ را آتش می‌زند، سیمرغ از راه می‌رسد و به او می‌آموزد چگونه با تیری دوسر اسفندیار را از پای درآورد.
سیمرغ عرفانی
«سیمرغ» بعدها در متون عرفانی بال و پری دوباره گرفت و وجه اساطیری دیگری از خود نشان داد؛ چنانچه در یکی از مهم‌ترین متون منظوم فارسی یعنی «منطق الطیر» عطار نیشابوری می‌خوانید. انبوه پرندگان گرد هم می‌آیند تا به قله «قاف» سفر کنند و سیمرغ را ببینند. در این راه صعب و دشوار باید از 7 منزلگاه عبور کنند که به‌تدریج بسیاری از آنها در هر کدام از مراحل بازمی‌مانند؛ طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت و فقر. در واقع اینها مراحل وصول به بارگاه حضرت احدیت است که هریک از عارفان با تغییراتی کم و بیش از آنها نام برده‌اند. در نهایت اما از جمع کثیر مرغان، فقط سی مرغ باقی می‌مانند و چون نیک نظر می‌کنند، می‌بینند که نیازی به دیدار سیمرغ نیست چون آنها خود به دنبال خود گشته‌اند؛ سی مرغی که خود نمی‌دانستند اما «سیمرغ» شده‌اند. این همان ایده کثرت در وحدت است که عطار از مفهوم «سیمرغ» بیرون می‌کشد و متنی شکوهمند از خود باقی می‌گذارد.
ثبت جهانی سیمرغ
به اعداد مندرج در متون مربوط به «سیمرغ» اگر نگاه کنید، اعداد مقدس همگی مکرر شده‌اند؛ اعدادی نظیر سه، هفت، سی و صد. به همین جهت در اولین برخورد با هفت پری که برای سیمرغ در نظر گرفته‌اند، باید گفت فارغ از کیفیت تصویری، به این اعداد نظر داشته‌اند. از سازمان جهانی جهانگردی حرف می‌زنیم که به‌تازگی برند «سیمرغ» ایران را به رسمیت شناخته است؛ برندی که هفت پر سیمرغ در آن مراعات شده است. ولی تیموری، معاون گردشگری در این باره گفته است: «برند ملی گردشگری ایران تصویری از یک سیمرغ به رنگ‌های «فیروزه‌ای» و «آجری» است؛ پرنده‌ای درحال پرواز که روی بال‌های آن ظرافت مُقرنس، از عناصر تزیینی معماری سنتی به تصویر کشیده شده است. دُم سیمرغ متشکل از هفت پر است که مظهر تقدس این عدد در فرهنگ ایران و سایر ادیان و ملل است. رنگ‌های انتخاب شده نیز که برگرفته از رنگ غالب طبیعت و معماری ایران است. «ایران باشکوه: تجربه‌ای متفاوت» نیز شعار گردشگری ایران است که در کنار سیمرغ نشسته است.» در گزارشی که سازمان جهانی جهانگردی در وب‌سایتش منتشر کرده، آمده است: «ایجاد یک طرح تجاری ملی از سه ماهه آخر سال ۲۰۱۸ در دستور کار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران قرار داشت. برای دستیابی به این هدف، پروژه تدوین سند راهبردی برای هویت ملی برند آغاز شد. ایران نیز برند ملی جدید خود را با عنوان “Majestic Iran: A Different Experience” معرفی کرده است. چالش اصلی برای این کشور به عنوان مقصد گردشگری، تعریف هویت ملی و ایجاد وحدت بین ظرفیت‌های مختلف گردشگری بود. سرانجام «سیمرغ» به عنوان هویت بصریِ برند ملی گردشگری ایران انتخاب شد. با جمع‌آوری اطلاعات و بررسی افکار عمومی و دیدگاه‌های کارشناسان، «ایران باشکوه: تجربه‌ای متفاوت» به عنوان شعار برند ملی گردشگری ایران انتخاب شده است. با نهایی شدن شعار برند ملی و هویت بصری، جمهوری اسلامی ایران قصد دارد از این برند در کمپین‌ها و تبلیغات گردشگری این کشور استفاده کند. این برند جدید قرار است در محصولات تبلیغاتی و بروشورهای ذی‌نفعان گردشگری دولتی و خصوصی مورد استفاده قرار گیرد.»
