بارش برف و بوران در روزهای آخر هفته گذشته امدادگران پایگاه‌های جمعیت هلال‌احمر در 20 استان کشور را درگیر امدادرسانی به درراه‌ماندگان محورهای مواصلاتی کرد. آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، اردبیل، اصفهان، البرز، تهران، چهارمحال‌وبختیاری، خراسان‌رضوی، خراسان‌شمالی، زنجان، سمنان، قزوین، فارس، قم، گیلان، لرستان، گلستان، مازندران، مرکزی و همدان، استان‌هایی بودند که از برف و بوران آخر هفته و حوادث جاده‌ای ناشی از آن بی‌نصیب نبودند. به گفته «مهدی ولی‌پور» رئیس سازمان امدادونجات، امدادگران و نجاتگران جمعیت هلال‌احمر در این مدت به هموطنان در ٨٠ جاده کوهستانی و پنج شهر امدادرسانی کردند و 6هزارو565 نفر از هموطنان متأثر از حوادث جوی از خدمات امدادی داوطلبان هلال‌احمر بهره‌مند و 2هزارو322 نفر به مراکز اسکان اضطراری منتقل شدند.
برف به شدت می‌بارید. اما شدیدتر از بارش برف، بورانی بود که راه تردد در محورهای مواصلاتی کشور را بسته بود. گردنه حیران به‌عنوان یکی از سخت‌ترین گردنه‌های برفگیر کشور در این دو روز شاهد تصادفات بسیاری بود. «مسعود الطافی» نجاتگر درجه ایثار جمعیت هلال‌احمر استان اردبیل از سختی شرایط امدادرسانی در روزهای پایانی هفته‌ای که گذشت برایمان می‌گوید: «از روز چهارشنبه هفته پیش شیفت 48ساعته من در پایگاه جمعیت هلال‌احمر نمین واقع در گردنه حیران آغاز شد. این پایگاه در 15کیلومتری شهرستان نمین و مرز استان‌های گیلان و اردبیل قرار دارد. در شرایط بارش برف و بوران، گردنه حیران، یکی از سخت‌ترین گردنه‌ها برای تردد خودروها محسوب می‌شود و تردد خودروهای ترانزیتی این سختی را دوچندان کرده است.»
جاده‌ای که الطافی از آن سخن می‌گوید هم کوهستانی است، هم پیچ‌های خطرناک دارد: «این جاده، تنها جاده ارتباطی بین گیلان و اردبیل است، ضمن اینکه تردد خودروهای ترانزیتی در آن ممنوع نیست و این همزمانی تردد خودروهای ترانزیتی و خودروهای سبک در شرایط سخت بارش برف و بوران همواره خالق صحنه‌های دلخراشی از تصادفات است. کولاک سه شب گذشته باعث شده بود تا خودروهای ترانزیتی سر پیچ‌های گردنه کنترل خود را از دست داده و قیچی بزنند. این مسأله علاوه بر اینکه زمینه‌ساز تعداد زیادی از تصادفات شده بود، باعث مسدودشدن جاده و در راه ماندن خودروهای عبوری نیز شد. خودروهایی که عمدتا حامل سرنشینانی از همه سنین بود؛ از پیرمرد و پیرزن‌ها گرفته تا زن و بچه‌های خردسال.»
درست است بازگشایی راه و کمک به رفع مسدودی جاده از وظایف امدادگران جمعیت هلال‌احمر نیست، اما روحیه داوطلبی آنها اجازه نداد تا رسیدن نیروهای راه‌وترابری، مسافران درراه‌مانده را به حال خود رها کنند: «با خاک و نمک‌پاشی جاده و هل‌دادن دستی حدود 80 خودرو سعی کردیم راه‌های مواصلاتی را باز کنیم تا خانواده‌های درراه‌مانده سریع‌تر به مسیر خود ادامه دهند. این کار در آن شرایط جوی سرد، کار آسانی نبود. خیلی از خودروها زنجیر چرخ همراه داشتند، اما نحوه استفاده از آن را بلد نبودند، بخش زیادی از وقت ما صرف کمک به راننده‌ها برای بستن زنجیر چرخ شد، ضمن اینکه در این مدت تلاش کردیم تا با توزیع اقلام خوراکی بین جمعیت درراه‌مانده آنها را به یک آرامش روحی و روانی برسانیم.»
تا 25 فروردین در آماده‌باش
در کنار کمک به بازگشایی مسیر و تردد خودروها، امدادگران از مأموریت اصلی خود که نجات جان حادثه‌دیدگان تصادفات بود نیز غافل نشدند: «در یکی از سخت‌ترین تصادفات یک دستگاه پراید با یک دستگاه تریلی به صورت شاخ به‌شاخ با هم برخورد کرده بودند. در این حادثه متأسفانه یکی از مصدومان پراید از ناحیه ستون‌فقرات به شدت آسیب دیده بود. گرچه براساس موقعیت جغرافیایی پایگاه ما موظف به انتقال این مجروح به نمین بودیم، اما در تماس با EOC مجوز انتقال این مصدوم را به اردبیل گرفتیم و سریعا او را به بیمارستانی در اردبیل منتقل کردیم. بعد از انتقال این مجروح سریعا به پایگاه برگشتیم، وضع جاده خراب بود و برای یک لحظه خودروی خودمان قفل شد. صحنه به‌حدی خطرناک بود که برای یک لحظه چشم‌هایم را بستم و دو دخترم را مقابل خودم دیدم.»
همین که حرف می‌زند بغض راه گلویش را می‌بندد: «ما از الان تا 25فروردین در آماده‌باش هستیم و امکان دیدار خانواده‌مان را نداریم. امدادگران در چنین شرایطی برای خدمت به مردم به صورت داوطلبانه کار می‌کنند. جوانانی که بدون هیچ پشتوانه حقوقی و بیمه‌ای از جان خود می‌گذرند تا بتوانند جان هموطنان‌شان را نجات دهند.»
امدادرسانی در سه گردنه سخت و برفگیر
مجید فتاح‌زاده، رئیس اداره عملیات جمعیت هلال‌احمر استان اردبیل هم همراه با امدادگران خود در محورهای برفگیر استان حضوری فعال داشته است: «گردنه‌های حیران، صائین و الماس، سه گردنه پرتردد و برفگیر ما در استان بودند که 200 نفر روز نیروی امدادی و 30 دستگاه خودروی امدادی در آنها به حادثه‌دیدگان خدمات امدادی لازم را ارایه کردند.»
او تعداد خودروهای امدادرسانی‌شده در این سه روز را 148 دستگاه برمی‌شمرد و می‌افزاید: «525 نفر در برف و بوران اخیر گرفتار شده بودند که از این تعداد 20 نفر به مراکز اسکان اضطراری منتقل شدند و 43 بسته غذایی هم بین درراه‌ماندگان توزیع شد.»
خدمات 14 پایگاه امدادی
محورهای استان آذربایجان‌شرقی هم از برف و بوران زمستانی آخر هفته اخیر بی‌نصیب نبودند. تیم‌های امدادی 14 پایگاه امدادی این استان به صورت شبانه‌روز در شهرستان‌های اهر، کلیبر، بستان‌آباد، سراب، میانه و … حاضر بودند. آیدین سقایی، یکی از امدادگران حاضر در این مأموریت‌ها بود. او درحالی با ما صحبت می‌کند که یکی از امدادگران آسیب‌دیده در جریان امدادرسانی به حادثه‌دیدگان برف و بوران را از بیمارستان ترخیص کرده و به سمت خانه می‌روند. به گفته خودش سه شبانه‌روز است که خواب به چشم‌شان نیامده است: «بارش برف شدید نبود، اما بوران آنقدر شدید بود که تمام محورهای مواصلاتی استان ما را تحت‌تأثیر خود قرار داده بود. تصادف‌های زنجیره‌ای و مسدودشدن جاده‌ها در آن شرایط سخت کار امداد را هم با چالش‌های بسیار همراه کرده بود. بوران به‌حدی بود که چشم چشم را نمی‌دید و متأسفانه یکی از همکاران داوطلب ما در حین امدادرسانی به درراه‌ماندگان جاده‌های مواصلاتی به شدت روی زمین لغزنده لیز خورد و از ناحیه پا دچار آسیب شدیدی شد.»
او از تصادف شدیدی در محور آزاد راه تبریز – زنجان برایمان روایت می‌کند: «متأسفانه در این حادثه دو دستگاه خودروی پژو و 206 بعد از برخورد با یکدیگر به داخل دره سقوط کرده بودند. کار انتقال مصدومان به بالا در آن شرایط بوران و یخ‌زدگی دیواره‌های دره، کار خیلی سختی بود. نیروهای امدادی با کمک تجهیزاتی که همراه داشتند، خود را به محل سقوط خودروها رسانده و موفق شدند قبل از اینکه دیر شود، پنج مصدوم این حادثه را نجات دهند.»