شیلا خداداد: چه ایرادی دارد شهرت من پشتوانه کتابخوانی باشد؟
«شهروند» بررسی میکند: مانور سلبریتیها در وادی ادبیات
درست در روزهاییکه شعرهای بهاره رهنما و لیلا اوتادی با هشتگهای غیر جدی در فضای مجازی دستبهدست میشد، گفته شد که شیلا خداداد هم با کتابی که ترجمه کرده به دنیای ادبیات وارد شده است. یک همزمانی نگرانکننده؛ از اینرو که میتوانست نام این مترجم را نیز در کنار بقیه سلبریتیهای عشق شهرتی که سرکی هم در وادی ادبیات کشیدهاند، قرار دهد. اما…
کتاب شیلا
شیلا خداداد درباره کتاب «بعضی رازها را نباید نگه داشت» که با ترجمه او روانه بازار کتاب شده، میگوید: «این کتاب نوشته یک خانم روانشناس است بهنام جینین ساندرز؛ کتابی درباره کودکآزاری که بزرگترها باید برای کودکان بخوانند و آنها را با این مقوله آشنا کنند.»
شیلا خداداد درباره دغدغهای که او را واداشته تا دست به ترجمه این کتاب بزند، ساعاتی پیش از اینکه در مراسم رونمایی کتاب این جملات را تکرار کند، به «شهروند» میگوید: «من یک مادر هستم و بنابراین خیلی دلم میخواست به موضوع کودکآزاری وارد شوم، تا همانطور که به فرزندان خودم این مهارتها را یاد میدهم، برای خانوادههای دیگر هم این اتفاق بیفتد و بچههای بقیه هم بدانند که نباید به کسی اجازه دهند از یک حد مشخصی به آنها نزدیکتر شود. متاسفانه کودکآزاری رو به رشد است و در این کتاب آموزش داده میشود که والدین از صحبت درباره این مقوله با کودکان خودداری نکنند.»
شیلا خداداد پیش از این کتاب، در حوزه کتاب کودک آثار دیگری را نیز ترجمه کرده است؛ آثاری چون «من و مهارتهای زندگی» و «من و مهارتهای فردا». خودش میگوید: «پیش از این، سه مجموعه دیگر را هم در حوزه کتاب کودک ترجمه کردهام که درباره مقابله با ترس، مقابله با خجالت و مسائلی از این دست برای کودکان زیر ۶سال بود.» وقتی پای کتابهای ترجمه وسط میآید، نخستین پرسشی که پیش میآید، این است که آیا این کتاب روند مرسوم گرفتن رایت ترجمه را طی کرده یا نه؛ که شیلا خداداد اطمینان میدهد که این اتفاق افتاده است: «حق ترجمه و حق انتشار «بعضی رازها را نباید نگه داشت» بهصورت قانونی از نویسنده اخذ شده و البته با صحبتی که با خود نویسنده داشتم، قرار شده ایشان سایر کتابهای خودش را هم برای ترجمه بفرستد.»
ویار ادبی!
مخاطبانی که این روزها عادت کرده بودند به بهانه «آنگاه که او میآمد/ با شعرها و با معجزههایش؛/ ایمانم را حفظ میچسبیدم» بهاره رهنما و «من تو بودهام/ تو تو بودهای/ ما تو بودهایم» لیلا اوتادی کاربران فضای مجازی را میهمان انواع و اقسام طعنهها و کنایهها درباره سلبریتیهای همهکاره کنند؛ وقتی خبر آمد که شیلا خداداد هم قرار است کتابش را رونمایی کند، او را نیز با همان چوب راندند و در راسته سلبریتیهایی قرار دادند که ویار ادبی گرفتهاند و هوس ادیبشدن به سرشان زده است. اما آنهایی که دیروز به مراسم رونمایی کتاب شیلا خداداد رفته بودند و پای صحبتهای او نشستند، تقریبا همگی در این موضوع همعقیدهاند که این بازیگر در قیاس با دیگر سلبریتیهای ورود کرده به وادی ادبیات نگاه جدیتری به این مقوله دارد؛ یکجور دغدغه محترم؛ که این را هم در نوع انتخاب کتاب توسط او میتوان دید و هم در پیگیری راهی که مربوط به امروز و دیروز نیست و شیلا خداداد را چند سالی میشود به این مسیر کشانده است. مثل اغلب سلبریتیهایی که بهجای انتشار اشعارشان روی به ترجمه آوردهاند.
خود شیلا خداداد با اشاره به اینکه «ادعایی در زمینه ترجمه ندارم، چون درس مترجمی نخواندهام» این موضوع را که او از شهرت خودش برای فعالیت در زمینه کتاب استفاده کرده است، رد نمیکند: «طبیعی است که از شهرت خودم برای این کار استفاده کنم و البته ایرادی هم در این کار نمیبینم. میبینیم که بعضی از همکاران کالاهای گوناگونی را تبلیغ میکنند و کسی هم اعتراضی به این کارشان ندارد. حالا اما من یا نیکی کریمی یا ترانه علیدوستی اگر بیاییم و از اسم خودمان برای فرهنگسازی کتاب خواندن و کمک به خانوادهها بهره ببریم و کمک کنیم خانوادهها برای بچههاشان یا خودشان کتاب بخوانند، باید به این کار اعتراض شود؟ نه، این فرهنگسازی است و من ابایی ندارم اگر شهرت من پشتوانه این موضوع باشد.»
شیلا خداداد درباره اتهام بیسوادی به سلبریتیها هم پاسخ دارد: «ادعایی در زمینه ترجمه ندارم، اما تا حدی به زبان انگلیسی تسلط دارم و وقتی دیدم که زمان خواندن کتابهای انگلیسی برای کودکم بهراحتی برایش ترجمه میکنم، فکر کردم که چرا کتابهای کودکان را ترجمه نکنم؟ به هرحال ترجمه کتاب یعنی سواد انگلیسی، دایره لغات بالا و ذوق ادبی و بنابراین رفتم سراغ تحقیق و مطالعه درباره کتاب و روانشناسی کودک.»