همه کودکان لجبازی میکنند کم یا زیاد. اما اگر میخواهید کودک لجباز شما به حرفتان گوش کند، اول از همه باید حرف او را بشنوید. کودکان لجباز اگر احساس کنند که قرار نیست حرفشان را بشنوید، ممکن است فورا حالت تدافعی به خود بگیرند.
کودکان لجباز به هیچ صراطی مستقیم نیستند و راضیکردنشان حتی به انجام کارهای ساده روزمره مثل مسواکزدن یک جنگ اعصاب دایمی است که والدین را به سُتوه میآورد، تا جایی که گاهی پدر یا مادر در نهایت تسلیم خواسته کودکشان میشوند و ناخواسته به لجبازی او مُهر تأیید میزنند. این درحالی است که والدین باید در برخورد با لجبازی کودک خود طوری رفتار کنند که او یاد بگیرد با لجبازی نمیتواند خواستههایش را پیش ببرد.
به چه کودکی لجباز میگوییم
کودکان لجباز نیاز شدیدی به توجه و شنیدهشدن حس میکنند؛ میلِ تندخویانهای به مستقلبودن دارند؛ بیشتر از همسالان خود کجخلقی میکنند؛ در انجام آنچه مورد پسندشان است، وظیفهشناس ظاهر میشوند؛ رئیسمآبانه رفتار میکنند و کارها را با سرعت دلخواه خودشان پیش میبرند.
حرف کودک را بشنوید
همه کودکان لجبازی میکنند کم یا زیاد. اما اگر میخواهید کودک لجباز شما به حرفتان گوش کند، اول از همه باید حرف او را بشنوید. کودکان لجباز اگر احساس کنند که قرار نیست حرفشان را بشنوید، ممکن است فورا حالت تدافعی به خود بگیرند.
پس هروقت کودکتان روی انجامدادن یا ندادن کاری لجبازی کرد، به جای اینکه بلافاصله حکم صادر کنید و فرصت شنیدهشدن را از او بگیرید، با نرمی و ملایمت به کودک خود نزدیک شوید و به یک گفتوگوی سالم دعوتش کنید تا او نیز بتواند علت مخالفتش را توضیح بدهد.
تحتتأثیر کودک نباشید
ما بهعنوان بزرگسال نباید اجازه دهیم هر رفتار کودک روی ما تأثیرگذار باشد و ما را عصبانی کند. اگر از دست او عصبانی شدید، در قدم اول نفس عمیق بکشید و سعی کنید خودتان را ارام کنید. اگر درخواست بچه غیرمنطقی نیست و به خودش و یا دیگران آسیب نمیرساند، نه گفتنتان را کم کنید و اجازه دهید او این کار را انجام دهد، حتی اگر هم نمیخواهید او آن کار را انجام دهد، سریع به او نه نگویید. به او بگویید که باید روی درخواست او فکر کنید، این به کودک نشان میدهد که درخواست او و خودش برای شما ارزشمند است.
کودک را مجبور به انجام کاری نکنید
وقتی کودک خود را به انجام کاری مجبور میکنید، خودتان باعث میشوید که نافرمانی کند و دقیقا به انجام همان کاری که نهی کردهاید، ترغیب شود. این مقاومت کودک در واقع یک واکنش غریزی در پاسخ به اجبار است که البته محدود به رده سنی خاصی نیست و در بزرگسالان نیز اتفاق میافتد.
با او همدلی کنید
با او همدلی کنید؛ مثلا اگر اسباببازی را میخواهد و شما نمیخواهید آن را به هر دلیلی برایش تهیه کنید، با او احساس همدلی کنید و به او بگویید میدانم که دوست دارید این اسباببازی را اشته باشی اما درحال حاضر شرایط خرید آن را نداریم. سعی کنی بلافاصله یک پیشنهاد دیگر به کودک بدهید مثلا نمیتوانی الان بستنی بخوری اما فکر کن یک جایگرین دیگر پیدا کن. درخواست را به صورت سوالی به کودک نگویید مثلا نگویید عزیزم غذا میخوری؟ به او بگویید وقت غذاست عزیزم.
به کودک حق انتخاب بدهید
تعداد انتخابهایی که در هر مورد در نظر میگیرید، نباید خیلی کم یا زیاد باشد. مثلا اگر درِ کمد لباس را باز کنید و به کودک خود بگویید که یک دست لباس انتخاب کند، احتمالا انتخابِ فقط یک دست لباس از میان همه لباسهایی که دارد، برایش سخت و گیجکننده خواهد بود. در عوض میتوانید خودتان دو یا سه دست لباس مناسب انتخاب کنید و سپس از کودکتان بپرسید که دوست دارد کدامشان را بپوشد.
امکان انتخاب برای کودک
همیشه برای کودک چند گزینه روی میز داشته باشید؛ مثلا اگر وسط زمستان میخواهد لباس تابستانی بپوشد، چند لباس زمستانی بیاورید تا از میان آنها یک لباس انتخاب کند.
برای کودک برنامه داشته یاشید
برای کودکتان برنامه روتین و نظم خانگی داشته باشید. اگر برای کودک برنامهریزی داشته باشید و ساعت تلویزیون، خواب و بیداری و درس خواندن او مشخص باشد، کمتر بین او و والدین بر سر انجام آنها بحث صورت میگیرد.